امنیت نظامی در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
امنیت نظامی از منظر [[فقه]] یعنی «[[نظام اسلامی]]» با انجام دادن یا انجام ندادن [[تکالیف]] و [[احکام]] مربوط به عرصه‌های نظامی برای خود مصونیتی [[تولید]] می‌کند تا از آسیب، تعرض و تهدیدهایی همچون [[تجاوز]] کشورهای خارجی به [[کیان اسلامی]]، [[طغیان]] [[باغیان]] و اقدام براندازانه آنان و ناامنی‌های داخلی در امان بماند و [[جامعه]] و نظام اسلامی را به وضعیت «[[امن]]» و مصون از [[تهدیدها]] و [[تعرض‌ها]] برساند یا وضعیت امن و [[آرامش]] موجود جامعه و نظام اسلامی را حفظ کند. امنیت نظامی مصونیتی است که هم با [[ابزار نظامی]] به خطر می‌افتد و هم با ابزار نظامی تأمین می‌شود. اساساً در مطالعات سنتی امنیت، مقصود از [[امنیت]] و امنیت [[دولت]]، [[امنیت نظامی]] است و این رویکرد را می‌توان در آثار [[فقهی]] نیز [[مشاهده]] کرد. در واقع امنیت [[نظام اسلامی]] مساوی امنیت نظامی است. در [[دانش]] [[فقه]] بر مسائل ناظر بر امنیت [[دولت اسلامی]] و امنیت نظامی بسیار تأکید شده است؛ مانند [[جهاد]] که در [[جواهر الکلام]] یک مجلد مستقل و مفصل (جلد ۲۱) را به خود اختصاص داده است. از | امنیت نظامی از منظر [[فقه]] یعنی «[[نظام اسلامی]]» با انجام دادن یا انجام ندادن [[تکالیف]] و [[احکام]] مربوط به عرصه‌های نظامی برای خود مصونیتی [[تولید]] می‌کند تا از آسیب، تعرض و تهدیدهایی همچون [[تجاوز]] کشورهای خارجی به [[کیان اسلامی]]، [[طغیان]] [[باغیان]] و اقدام براندازانه آنان و ناامنی‌های داخلی در امان بماند و [[جامعه]] و نظام اسلامی را به وضعیت «[[امن]]» و مصون از [[تهدیدها]] و [[تعرض‌ها]] برساند یا وضعیت امن و [[آرامش]] موجود جامعه و نظام اسلامی را حفظ کند. امنیت نظامی مصونیتی است که هم با [[ابزار نظامی]] به خطر می‌افتد و هم با ابزار نظامی تأمین می‌شود. اساساً در مطالعات سنتی امنیت، مقصود از [[امنیت]] و امنیت [[دولت]]، [[امنیت نظامی]] است و این رویکرد را می‌توان در آثار [[فقهی]] نیز [[مشاهده]] کرد. در واقع امنیت [[نظام اسلامی]] مساوی امنیت نظامی است. در [[دانش]] [[فقه]] بر مسائل ناظر بر امنیت [[دولت اسلامی]] و امنیت نظامی بسیار تأکید شده است؛ مانند [[جهاد]] که در [[جواهر الکلام]] یک مجلد مستقل و مفصل (جلد ۲۱) را به خود اختصاص داده است. فقها در آثار خود از [[احکام]] و [[قواعد فقهی]] ناظر بر امنیت نظامی، مباحث تخصصی متعددی آوردند. از جمله: [[قاعده نفی سبیل]] ([[استقلال]])، [[مرابطه]] ([[مرزبانی]])، [[قاعده حفظ نظام]]، [[قاعده تألیف قلوب]]، اصل [[دعوت]] [[حاکم عادل]]، مجاهدین، [[مرابطین]]، [[سبق و رمایه]] ([[آموزش]] همگانی رزم)، [[تسلیحات]] و [[تجهیزات نظامی]]، [[سازمان]] و [[فرماندهی]] [[نیروهای مسلح]] (مجاهدین)، [[حکومت]] [[عادل]]، [[دارالحرب]]، [[بغی]]، محاربه، [[حاکم]] وابسته [[جائر]] و کارگزارانش، [[حفظ]] [[بیضه اسلام]] (استقلال)، [[حفظ نظام اسلامی]]. | ||
همچنین، علاوه بر مباحث مرتبط با امنیت نظامی، به مباحث [[امنیت ملی]] و امنیت [[جهان اسلام]] ([[دارالاسلام]]) از منظر فقه نیز پرداختند. با توجه به اینکه در [[فقه اسلامی]]، اساساً مبنای مرزبندی [[دولت‌ها]] [[اعتقادی]] و [[دینی]] است نه خاک و [[سرزمین]]؛ لذا مرزهای سرزمینی بر مبنای [[اعتقاد]] اعتبار و تعریف شده است و در این راستا انواع «دار»ها مطرح شده است، مانند دارالاسلام، [[دارالکفر]] و دارالحرب. حتی برخی «دار»ها که موضوعی غیر دینی دارند، همانند [[دارالهدنه]] و دارالمعاهده نیز بر اساس دور و نزدیکی و [[دوستی]] و [[دشمنی]] به دارالاسلام به عنوان «[[ام القری]]» تعریف می‌شوند.<ref>[[محمد اسماعیل نباتیان|نباتیان، محمد اسماعیل]]، [[فقه و امنیت (کتاب)|فقه و امنیت]] ص ۱۶۸.</ref> | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||