سوره انبیاء در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

این سوره دارای ۱۱۲ [[آیه]] و ۱۱۶۸ کلمه است.<ref>بصائر ذوی‌التمییز، ج ۱، ص۳۱۷؛ البیان فی عد آی‌القرآن، ص۱۸۷.</ref> [[قاریان]] [[بصره]] و [[مدینه]] {{متن قرآن|مَا لَا يَنْفَعُكُمْ شَيْئًا وَلَا يَضُرُّكُمْ}}<ref>«برای شما هیچ سودی و زیانی ندارد؟» سوره انبیاء، آیه ۶۶.</ref> را آیه‌ای مستقل ندانسته و در نتیجه [[آیات]] این سوره را ۱۱۱ گفته‌اند.<ref>مجمع البیان، ج ۷، ص۶۱؛ روض‌الجنان، ج ۱۳، ص۲۰۱؛ البیان فی عد آی القرآن، ص۱۸۷.</ref>

== فضای [[نزول]] و [[هدف]] سوره ==

به گفته برخی [[مفسران]] [[آیات]] این سوره با بیان مظاهر [[آفرینش]] همچون [[آسمان]] و [[زمین]]، [[شب]] و [[روز]]، [[خورشید و ماه]] و... نگاه‌ها را به [[هماهنگی]] [[قوانین]] [[حاکم]] بر [[نظام آفرینش]] جلب می‌کند و از این طریق به [[وحدت]] [[خالق]] و مدبّر [[جهان]] توجه می‌دهد: {{متن قرآن|لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ}}<ref>«اگر در آن دو (- آسمان و زمین) جز خداوند خدایانی می‌بودند، هر دو تباه می‌شدند پس پاکا که خداوند است- پروردگار اورنگ (فرمانفرمایی جهان)- از آنچه وصف می‌کنند» سوره انبیاء، آیه ۲۲.</ref>، چنان‌که توجه [[آدمیان]] را به وحدت منشأ [[زندگی]]: {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ}}<ref>«هر چیز زنده‌ای را از آب پدید آوردیم، آیا ایمان نمی‌آورند؟» سوره انبیاء، آیه ۳۰.</ref> و به وحدت فرجام [[حیات دنیوی]]: {{متن قرآن|كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ}}<ref>«هر کسی مرگ را می‌چشد» سوره آل عمران، آیه ۱۸۵.</ref> و به وحدت مقصدی که همه به سوی آن رهسپارند: {{متن قرآن|وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ}}<ref>«به سوی ما بازگردانده می‌شوید» سوره انبیاء، آیه ۳۵.</ref> معطوف می‌سازد. [[عقیده]] نیز [[ارتباط]] محکمی با این قوانین دارد، از همین‌رو عقیده نیز «واحد» است، اگرچه پیامبران در طول [[تاریخ]] فراون بوده‌اند: {{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ}}<ref>«و پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر بدو وحی کردیم که هیچ خدایی جز من نیست پس مرا بپرستید» سوره انبیاء، آیه ۲۵.</ref> و لوازم این عقیده در زمین نیز با قوانین هستی ارتباط وثیقی دارد، بنابراین، سنتی که تغییرناپذیر است [[غلبه حق بر باطل]] و [[نابودی باطل]] است؛ زیرا [[حقّ]] [[قانون]] آفرینش است و [[غلبه]] آن [[سنت]] خداست: {{متن قرآن|بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ وَلَكُمُ الْوَيْلُ مِمَّا تَصِفُونَ}}<ref>«بلکه، راستی را بر ناراستی می‌افکنیم که آن را درهم می‌شکند؛ و خود ناگهان از میان می‌رود و وای بر شما! از آنچه (در چگونگی خداوند) وصف می‌کنید» سوره انبیاء، آیه ۱۸.</ref>؛ همچنین [[هلاکت]] [[ظالمان]] و مکذّبان و [[نجات]] پیامبران و [[مؤمنان]]، [[سنّت الهی]] است: {{متن قرآن|ثُمَّ صَدَقْنَاهُمُ الْوَعْدَ فَأَنْجَيْنَاهُمْ وَمَنْ نَشَاءُ وَأَهْلَكْنَا الْمُسْرِفِينَ}}<ref>«سپس به وعده خود درباره آنان وفا کردیم و آنان و هر که را می‌خواستیم رهایی بخشیدیم و گزافکاران را نابود کردیم» سوره انبیاء، آیه ۹.</ref> و [[وراثت]] [[بندگان]] [[صالح]] بر [[زمین]] نیز [[سنت الهی]] است: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref> و از همین‌روست که این [[سوره]] [[امت واحد]] [[پیامبران]] را به نمایش می‌گذارد.<ref>فی ظلال القرآن، ج ۴، ص۲۳۶۵.</ref>

== محتوای سوره ==

[[آیه]] ۱۰۵ این [[سوره]]: {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«و در زبور پس از تورات نگاشته‌ایم که بی‌گمان زمین را بندگان شایسته من به ارث خواهند برد» سوره انبیاء، آیه ۱۰۵.</ref> در میان [[مفسران]] از [[شهرت]] برخوردار است؛ زیرا براساس برخی [[روایات]] این آیه بر [[حکومت امام مهدی]] تطبیق شده است.<ref>تفسیر قمی، ج۲، ص۷۷؛ مجمع‌البیان، ج۷، ص۱۰۷.</ref>

== [[فضیلت سوره]] ==

== سوره انبیاء در دانشنامه معاصر قرآن کریم ==