یحیی بن قاسم اسدی در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[یحیی بن قاسم حذاء ازدی]]، مکنی به «[[ابوبصیر]]»، از [[اصحاب امام باقر|اصحاب]] و [[راویان امام باقر]] {{ع}}، [[اصحاب امام صادق|امام صادق]] {{ع}} و [[اصحاب امام کاظم|امام کاظم]] {{ع}} بود<ref>رجال الطوسی، ص۱۴۹، ۳۴۶؛ خلاصة الأقوال، ص۴۹۶؛ مجمع الرجال، ج۶ ص۲۶۳.</ref>. او همچون دسته‌ای دیگر از [[شیعیان]]، پس از امام کاظم {{ع}} به زنده بودن آن [[حضرت]] [[معتقد]] شد و نیز بر آن بود که آن حضرت «قائم” است. [[معتقدان]] به چنین دیدگاهی به «واقفیه” شناخته شدند<ref>مروج الذهب، ج۳، ص۴۶۵؛ تاریخ ابن خلدون، ج۱، ص۱۹۸- ۱۹۹؛ کشف الأسرار، جزایری، ج۲، ص۴۰۲.</ref>. [[شیخ طوسی]] نیز وی را به صفت [[واقفی]] متصف کرده است<ref>رجال الطوسی، ص۳۴۶؛ خلاصة الأقوال، ص۴۱۶.</ref>.

منابع در معرفی ابوبصیر یحیی بن قاسم به همین اندازه اکتفا می‌کنند و اطلاعات دیگری از زیست‌نامه وی به دست نمی‌دهند، تنها نکته‌ای که درباره این [[شخصیت]] بحث‌های بسیاری را به دنبال داشته، نام و [[کنیه]] ابوبصیر «یحیی بن قاسم» است که گاه با شخص دیگری با همین نام و کنیه خلط شده است<ref>رسائل الشهید الثانی، ج۲، ص۱۰۸۴- ۱۰۸۵؛ ذخیرة المعاد، ج۱، ق۱، ص۱۲۲؛کتاب الوافی، ج۱۱، ص۴۲۳؛ وسائل الشیعة، ج۲۰، ص۵۱۰.</ref>. یحیی بن قاسم حذاء ازدی غیر از [[یحیی بن قاسم اسدی]] مکفوف است<ref>اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۷۷۲؛ جامع الرواة، ج۲، ص۳۳۷- ۳۳۸؛ التحریر الطاووسی، ص۶۰۷.</ref>. یحیی بن قاسم (ابوالقاسم، اسحاق) اسدی از [[موالی]] [[قبیله]] [[بنی‌اسد]]، [[کوفی]]، مکنی به ابوبصیر (ابونصیر)<ref>إیمان أبی طالب، فخار، ص۱۴۰.</ref> که گاه از وی با کنیه ابومحمد نیز یاد شده<ref>رجال النجاشی، ص۴۴۱؛ تفسیر الصراط المستقیم، ج۱، ص۳۸؛ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۶۶۶.</ref>، در طبقه‌بندی [[مسلمانان]] اولیه، از [[تابعین]] به شمار می‌رود<ref>الاختصاص، ص۱۰۴؛ رجال الطوسی، ص۳۲۱؛ منتهی المقال، ج۷، ص۳۳.</ref>. او بر اساس داده‌های منابع رجالی، از [[راویان]] [[امام باقر]]، [[امام صادق]] و [[امام کاظم]] {{عم}} دانسته شده<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۱۱؛ الاختصاص، ص۱۰۴؛ رجال النجاشی، ص۴۴۱؛ حلیة الأبرار، ج۱، ص۲۹.</ref> و بنا به نقل برخی، از [[اصحاب اجماع]] به شمار می‌رود<ref>استقصاء الاعتبار، ج۲، ص۱۰۲- ۱۰۳؛ کشف الأسرار، جزایری،. ج۲، ص۳۹۸؛ وسائل الشیعة، ج۳۰، ص۵۱۰.</ref> که [[روایات]] صحیحی را نقل می‌کند، در حالی که مامقانی ادعا می‌کند که این نقل به [[عبدالله بن محمد ابوبصیر اسدی]] نسبت داده شده است نه یحیی بن قاسم<ref>تنقیح المقال، ج۳، ص۳۱۱.</ref>. [[نجاشی]] او را [[ثقه]] دانسته که به [[سال ۱۵۰ق]]<ref>رجال النجاشی، ص۴۴۱.</ref>، ۳۵ سال قبل از [[شهادت امام کاظم]] {{ع}} (۱۸۳ق)، از [[دنیا]] رفته<ref>رجال النجاشی، ص۴۴۱.</ref> و دوران [[امامت امام رضا]] {{ع}} را [[درک]] نکرده است، با این حال، منابع رجالی وی را با یحیی بن قاسم حذاء أزدی که [[واقفی]] [[مذهب]] بوده، [[اشتباه]] گرفته‌اند. چنان که ابن داوود و [[علامه حلی]] بر اساس همین [[تفکر]] هر دو را یکی دانسته، و از آنها در بخش دوم کتاب خویش، «قسم الضعفاء”، یاد کرده‌اند<ref>کتاب الرجال، أبن داوود، ص۲۸۴؛ کشف الأسرار، جزایری، ج۲، ص۴۰۱.</ref>. جزائری، [[علامه حلی]] را اولین فردی می‌داند که مرتکب این [[اشتباه]] شده است<ref>کشف الأسرار، جزایری، ج۲، ص۴۰۱.</ref>.