بنی خیوان بن زید: تفاوت میان نسخه‌ها

از وقایع دوران [[اسلامی]] این قوم هم اخبار معدودی در دست است که از جمله آن می‌توان به حضور چشمگیر آنان در [[جنگ جمل]] اشاره کرد. نقل است زمانی که [[ابوموسی اشعری]] [[کوفیان]] را - در [[حضور امام]] حسن{{ع}} و [[عمار یاسر]] فرستادگان [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به [[کوفه]]،- از [[یاری امام]]{{ع}} باز می‌داشت و حضور در [[جنگ]] را [[فتنه]] می‌خواند، [[عبد خیر بن یزید خیوانی]] برخاست و گفت: «ای [[ابوموسی]]! آیا این دو [[مرد]] ([[طلحه]] و [[زبیر]]) با علی [[بیعت]] نکردند؟» ابوموسی گفت: آری. عبد خیر گفت: آیا علی{{ع}} کاری کرده تا سبب [[نقض پیمان]] شود که طلحه و زبیر [[پیمان‌شکنی]] کرده‌اند؟ ابوموسی گفت: من نمی‌دانم. وی در جواب گفت: «نمی‌خواهی بدانی؛ ما تو را رها می‌کنیم تا بدانی. وانگهی ای [[ابو‌موسی]]! به من خبر بده آیا احدی را می‌شناسی که از این حادثه و فتنه‌ای که تو [[گمان]] می‌کنی، خارج باشد؛ مگر نمی‌دانی که [[مردم]] هم اکنون چهار گروه‌اند: علی{{ع}} الآن در بیرون کوفه است و طلحه و زبیر هم در بصره‌اند و [[معاویه]] هم که در [[شام]] است و گروهی هم در حجازند که نه با [[دشمنان خدا]] می‌جنگند و نه فیء جمع‌آوری می‌کنند؟ [پس باید با یکی از این چهار گروه بود.] ابوموسی گفت: فرقه‌ای که از جنگ کناره گرفته‌اند ([[اهل]] [[حجاز]])، بهترین مردم هستند. (یعنی نه با علی{{ع}} نه با طلحه و زبیر و نه با معاویه بلکه با گروه چهارم که اهل حجازند باید بود!) عبد خیر گفت: ای ابو‌موسی! [[نفاق]] و غشّ و [[دورویی]] بر تو [[غلبه]] کرده است<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۸۶. و با اندکی اختلاف شیخ مفید، الجمل، ص۱۳۵.</ref>. علاوه بر آن، گزارش‌های متعدد عبد خیر از جنگ جمل از جمله دستور علی{{ع}} در منع تعقیب فراریان و عدم تعرض به مجروحان و در [[امان]] بودن خلع‌سلاح‌شدگان<ref>ابن ابی شیبه، المصنف، ج۸، ص۷۱۰؛ جصاص، أحکام القرآن، ج۵، ص۲۸۴؛ المتقی الهندی، کنزالعمال، ج۱۱، ص۳۳۵.</ref> از حضور او در این جنگ حکایت دارد<ref>نصب چادری بین دو سپاه به مدت سه روز برای مذاکره در جنگ جمل دیگر خبری است که از او در این جنگ نقل شده است. (ابن ابی شیبه، المصنف، ج۸، ص۷۰۹).</ref>. [[اخبار]] نقل شده از [[عبد‌خیر]] از [[نبرد صفین]] از جمله خبر [[رد الشمس]]<ref>منقری، وقعة صفین، ص۱۳۶.</ref> و خبر زخمی شدن [[عمار]] در این [[جنگ]]<ref>منقری، وقعة صفین، ص۳۴۲.</ref> هم، بر حضور او در [[جنگ صفین]] صحه می‌گذارد. بنا بر نقل برخی اخبار، عبد خیر در شمار شهدای [[صفین]] به شمار رفته است<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۴۴.</ref> این در حالی است که [[ابن جوزی]] در المنتظم، از حضور او در [[جنگ نهروان]] خبر داده است<ref>ابن جوزی، المنتظم، ج۷، ص۱۶۰.</ref>.

واقعه [[شورش]] [[عبیدالله بن حر جعفی]] (۶۸ [[هجری]]) هم از دیگر مواضعی است که به نام بنی خیوان و مردمش در [[تاریخ]] [[اسلامی]] پرداخته شده است. در پی این حادثه، [[مصعب بن زبیر]] سپاهی را به مقابله او فرستاد. این سپاه در [[عین التمر]] بر [[ابن حر]] دست یافت. [[عبیدالله بن حر]] یکی از بزرگان این سپاه به نام [[یونس بن هاعان همدانی]] از [[مردم]] خیوان را به هماوردی‌طلبید و او به [[اکراه]] پذیرفت. در [[جنگی]] که بین این دو در گرفت، یونس بن هاعان زخمی شد و به [[اسارت]] ابن حر در آمد<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۶، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>.