مرجعیت علمی امام: تفاوت میان نسخهها
←مرجعیت علمی امام و پاسخ به دو شبهه
خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
# دوم: سیره پیامبران و [[امامان]] {{عم}} بیانگر آن است که ایشان موارد نادری از [[علوم]] غیردینی را بیان کردهاند. به دیگر سخن، تعداد [[علوم]] غیردینی از [[علوم دینی]] بسیار بیشتر است. این در حالی است که سخنان [[امامان]] {{عم}} درباره [[علوم]] غیردینی درصد ناچیزی از مجموع سخنان ایشان را دربرمیگیرد. این امر نشان میدهد که یا [[علوم]] غیردینی که در [[سعادت انسان]] تأثیرگذار است، بسیار اندکاند، یا آنکه اساساً طرح این مسائل [[وظیفه]] آنها نبوده است. | # دوم: سیره پیامبران و [[امامان]] {{عم}} بیانگر آن است که ایشان موارد نادری از [[علوم]] غیردینی را بیان کردهاند. به دیگر سخن، تعداد [[علوم]] غیردینی از [[علوم دینی]] بسیار بیشتر است. این در حالی است که سخنان [[امامان]] {{عم}} درباره [[علوم]] غیردینی درصد ناچیزی از مجموع سخنان ایشان را دربرمیگیرد. این امر نشان میدهد که یا [[علوم]] غیردینی که در [[سعادت انسان]] تأثیرگذار است، بسیار اندکاند، یا آنکه اساساً طرح این مسائل [[وظیفه]] آنها نبوده است. | ||
در پاسخ به این دیدگاه نیز میتوان گفت [[علوم]] مطرح شده در سخنان [[امامان]] {{عم}} نشان از سودمندی این [[علوم]] دارد، اما طرح نکردن دیگر [[علوم]] را نمیتوان به منزلۀ سودمند نبودن آنها دانست یا آنکه [[معتقد]] شد طرح دیگر [[علوم]] [[وظیفه]] ایشان نبوده است. افزون بر آن، [[سیره]] [[امامان]] {{عم}} بیانگر آن است که ایشان همه [[علوم دینی]] را نیز به همگان [[آموزش]] نمیدادند و گاه یک [[پرسش]] را برای دو نفر، دو گونه پاسخ میدادند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج 4، ص 549.</ref>. این واقعیتِ [[تاریخی]] نشان میدهد بیان [[علوم]] غیردینی که گاه [[نیازمند]] هوش و ذکاوتی ویژه در مخاطب است، به [[دلیل]] نبود مقتضی، [[آموزش]] داده نمیشود. با وجود این، به نظر میرسد این دیدگاه که بیان [[علوم]] غیردینیِ سودمند بر [[امام]] لازم است، خالی از [[تأمل]] نیست؛ چراکه اولاً [[علوم]] غیردینی سودمند گسترهای بسیار دارد، هرکدام از این [[علوم]] نیز خود دارای فروعاتی فراوان و هرکدام از آنها نیز دارای مسائل بسیاریاند. [[اثبات]] اینکه تمام آنها در سعادت دنیا و [[آخرت]] [[انسان]] تأثیرگذارند، بسیار دشوار است؛ ثانیاً گفتن بسیاری از [[علوم]] غیردینی [[نیازمند]] وجود شرایط لازم نیست و فهم آنها برای [[عامه]] [[مردم]] نیز آسان است. دستکم فهم بسیاری از آنها از فهم معارف عمیق ماورایی دشوارتر نیست، اما معارف و [[علوم]] غیردینی در سخنان [[امامان]] {{عم}} بسیار کمتر از معارف دینی است. در نتیجه نمیتوان | در پاسخ به این دیدگاه نیز میتوان گفت [[علوم]] مطرح شده در سخنان [[امامان]] {{عم}} نشان از سودمندی این [[علوم]] دارد، اما طرح نکردن دیگر [[علوم]] را نمیتوان به منزلۀ سودمند نبودن آنها دانست یا آنکه [[معتقد]] شد طرح دیگر [[علوم]] [[وظیفه]] ایشان نبوده است. افزون بر آن، [[سیره]] [[امامان]] {{عم}} بیانگر آن است که ایشان همه [[علوم دینی]] را نیز به همگان [[آموزش]] نمیدادند و گاه یک [[پرسش]] را برای دو نفر، دو گونه پاسخ میدادند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج 4، ص 549.</ref>. این واقعیتِ [[تاریخی]] نشان میدهد بیان [[علوم]] غیردینی که گاه [[نیازمند]] هوش و ذکاوتی ویژه در مخاطب است، به [[دلیل]] نبود مقتضی، [[آموزش]] داده نمیشود. با وجود این، به نظر میرسد این دیدگاه که بیان [[علوم]] غیردینیِ سودمند بر [[امام]] لازم است، خالی از [[تأمل]] نیست؛ چراکه اولاً [[علوم]] غیردینی سودمند گسترهای بسیار دارد، هرکدام از این [[علوم]] نیز خود دارای فروعاتی فراوان و هرکدام از آنها نیز دارای مسائل بسیاریاند. [[اثبات]] اینکه تمام آنها در سعادت دنیا و [[آخرت]] [[انسان]] تأثیرگذارند، بسیار دشوار است؛ ثانیاً گفتن بسیاری از [[علوم]] غیردینی [[نیازمند]] وجود شرایط لازم نیست و فهم آنها برای [[عامه]] [[مردم]] نیز آسان است. دستکم فهم بسیاری از آنها از فهم معارف عمیق ماورایی دشوارتر نیست، اما معارف و [[علوم]] غیردینی در سخنان [[امامان]] {{عم}} بسیار کمتر از معارف دینی است. در نتیجه نمیتوان مرجعیت امام در [[علوم]] غیردینی را از راه [[هدف]] [[نصب امام]] ثابت کرد<ref>ر.ک: [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]]، ص ۳۰۶ ـ ۳۰۹.</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |