روح القدس: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[روح القدس در قرآن]] - [[روح القدس در حدیث]] - [[روح القدس در کلام اسلامی]] - [[روح القدس در معارف مهدویت]]| پرسش مرتبط = علم معصوم (پرسش)}} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[روح القدس در قرآن]] - [[روح القدس در حدیث]] - [[روح القدس در کلام اسلامی]] - [[روح القدس در معارف مهدویت]]| پرسش مرتبط = علم معصوم (پرسش)}} | ||
'''[[روح القدس]]''' بهمعنای موجودی [[پاک]] عنوانی است که دو مصداق برای آن بیان شده است؛ یکی: [[فرشتۀ وحی]] و دیگری: | '''[[روح القدس]]''' بهمعنای موجودی [[پاک]] عنوانی است که دو مصداق برای آن بیان شده است؛ یکی: [[فرشتۀ وحی]] و دیگری: نیروی مرموز غیبی خاصّی که با [[برگزیدگان الهی]] بوده است. برخی از [[روایات]] بیانگر آن است که روح القدس حقیقتی همراه [[اهل بیت]]{{عم}} بوده است که با آن [[حقایق]] بسیاری را [[درک]] میکردهاند. این [[روح]] یکی از [[منابع علم امامان]]{{عم}} است که آنان را [[همراهی]] کرده، حقایق و معارفی را به ایشان القاء میکند. | ||
== معناشناسی == | == معناشناسی == | ||
روح القدس عنوانی است که چهار مرتبه در [[قرآن مجید]] آمده است، گاهی دربارۀ [[حضرت عیسی]]{{ع}} و گاهی دربارۀ [[پیامبر خاتم]]{{صل}}. در مورد حضرت عیسی میفرماید: {{متن قرآن|وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ}}<ref>«و به عیسی پسر مریم برهانها (ی روشن) دادیم و او را با روح القدس نیرومند کردیم» سوره بقره، آیه ۸۷.</ref> و در مورد [[سخن گفتن]] ایشان در گهواره میفرماید: {{متن قرآن|إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا}}<ref>«به یاد آور هنگامی که تو را با روح القدس پشتیبانی کردم که در گهواره و در میانسالی با مردم سخن میگفتی» سوره مائده، آیه ۱۱۰.</ref>. دربارۀ [[پیامبر اسلام]]{{صل}} نیز آمده است: {{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ}}<ref>«بگو: آن را روح القدس از نزد پروردگارت، راستین فرو فرستاده است» سوره نحل، آیه ۱۰۲.</ref> | روح القدس عنوانی است که چهار مرتبه در [[قرآن مجید]] آمده است، گاهی دربارۀ [[حضرت عیسی]]{{ع}} و گاهی دربارۀ [[پیامبر خاتم]]{{صل}}. در مورد حضرت عیسی میفرماید: {{متن قرآن|وَآتَيْنَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّنَاتِ وَأَيَّدْنَاهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ}}<ref>«و به عیسی پسر مریم برهانها (ی روشن) دادیم و او را با روح القدس نیرومند کردیم» سوره بقره، آیه ۸۷.</ref> و در مورد [[سخن گفتن]] ایشان در گهواره میفرماید: {{متن قرآن|إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًا}}<ref>«به یاد آور هنگامی که تو را با روح القدس پشتیبانی کردم که در گهواره و در میانسالی با مردم سخن میگفتی» سوره مائده، آیه ۱۱۰.</ref>. دربارۀ [[پیامبر اسلام]]{{صل}} نیز آمده است: {{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِنْ رَبِّكَ بِالْحَقِّ}}<ref>«بگو: آن را روح القدس از نزد پروردگارت، راستین فرو فرستاده است» سوره نحل، آیه ۱۰۲.</ref> | ||
برای روح القدس در بیان [[قرآن]] و [[حدیث]] حداقل دو مصداق روشن ذکر شده است؛ یکی: فرشتۀ وحی ([[جبرئیل]]) و دیگری: نیروی مرموز غیبی خاصّی که با برگزیدگان الهی بوده است. آیۀ مربوط به پیامبر خاتم{{صل}} با معنای اول تناسب دارد و [[آیات]] مربوط به حضرت عیسی{{ع}} با معنای دوم و همان بود که [[مسیح]] را [[تأیید]] میکرد تا در گهواره سخن بگوید و یا [[مردگان]] را زنده نماید. این | برای روح القدس در بیان [[قرآن]] و [[حدیث]] حداقل دو مصداق روشن ذکر شده است؛ یکی: فرشتۀ وحی ([[جبرئیل]]) و دیگری: نیروی مرموز غیبی خاصّی که با برگزیدگان الهی بوده است. آیۀ مربوط به پیامبر خاتم{{صل}} با معنای اول تناسب دارد و [[آیات]] مربوط به حضرت عیسی{{ع}} با معنای دوم و همان بود که [[مسیح]] را [[تأیید]] میکرد تا در گهواره سخن بگوید و یا [[مردگان]] را زنده نماید. این روح مقدّس و پاک، منبع [[الهام]] بخش بزرگی برای [[انبیا]] بوده است<ref>ر.ک: [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایاننامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]].</ref>. | ||
== [[آیات]] و [[روحالقدس]] == | == [[آیات]] و [[روحالقدس]] == | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
# روحی که از سوی [[خداوند]] بر [[حضرت مریم]]{{س}} ظاهر شد. | # روحی که از سوی [[خداوند]] بر [[حضرت مریم]]{{س}} ظاهر شد. | ||
# در یکی از آیات آمده است، خداوند به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} "روحی از امرِ خود" را [[وحی]] کرد؛ درحالیکه پیش از آن، [[پیامبر]] کتاب و [[ایمان]] را نمیشناخت. از این [[آیه]] چنین [[استنباط]] میشود که این روح، موجب شده است پیامبر{{صل}} با [[قرآن]] و [[حقایق]] [[ایمانی]] آشنا شود. | # در یکی از آیات آمده است، خداوند به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} "روحی از امرِ خود" را [[وحی]] کرد؛ درحالیکه پیش از آن، [[پیامبر]] کتاب و [[ایمان]] را نمیشناخت. از این [[آیه]] چنین [[استنباط]] میشود که این روح، موجب شده است پیامبر{{صل}} با [[قرآن]] و [[حقایق]] [[ایمانی]] آشنا شود. | ||
# مصداق دیگر روح، "روحالقدس" است. در برخی آیات قرآن کریم، از تأیید [[عیسی بن مریم]]{{س}}، به وسیله روحالقدس[[سخن]] گفته شده است. از ظاهر یکی از این آیات به دست میآید که آن حضرت به واسطه تأیید روحالقدس، در | # مصداق دیگر روح، "روحالقدس" است. در برخی آیات قرآن کریم، از تأیید [[عیسی بن مریم]]{{س}}، به وسیله روحالقدس[[سخن]] گفته شده است. از ظاهر یکی از این آیات به دست میآید که آن حضرت به واسطه تأیید روحالقدس، در کودکی و بزرگی با [[مردم]] سخن گفته است. | ||
# در برخی از آیات، از روحی سخن گفته شده است که همراه [[فرشتگان]] در [[شب قدر]] نازل میشود و در [[قیامت]] به همراه آنان | # در برخی از آیات، از روحی سخن گفته شده است که همراه [[فرشتگان]] در [[شب قدر]] نازل میشود و در [[قیامت]] به همراه آنان عروج میکند و همراهشان به صف میایستد. در روایتی نقل شده است، فردی از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} پرسید: آیا روح همان [[جبرئیل]] است؟ [[امام]]{{ع}} فرمود: "جبرئیل از فرشتگان است و روح غیر از جبرئیل است". آن مرد از پاسخ امام [[تعجب]] کرد و گفت: [[سخن]] بزرگی را ادعا کردی. هیچکس [[گمان]] نمیکند که [[روح]] غیر از [[جبرئیل]] باشد. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمود: "تو [[گمراهی]] و از [[اهل]] گمراهی سخن نقل میکنی". سپس آن حضرت به این [[آیه]] استشهاد کردند: {{متن قرآن|يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالْرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَى مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنذِرُواْ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنَاْ فَاتَّقُونِ}}<ref>«فرشتگان را با روح از (مبدأ) امر خویش بر هر کس از بندگانش که بخواهد فرو میفرستد که بیم دهید: هیچ خدایی جز من نیست بنابراین از من پروا کنید»؛ سوره نحل، آیه ۲.</ref> که ظهور آن بیانگر تمایز روح از [[فرشتگان]] است؛ زیرا اگر روح یکی از فرشتگان بود، در کنار آنان به [[طور]] مستقل یاد نمیشد<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۶۸۴؛ محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، ص۴۶۴؛ سید هاشم بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۵۸۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایاننامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]].</ref> | ||
== | == روح القدس در بیان [[روایات]] == | ||
{{اصلی|روح القدس در حدیث}} | {{اصلی|روح القدس در حدیث}} | ||
برخی از روایات بیانگر آن است که روح القدس حقیقتی همراه [[اهل بیت]]{{عم}} بوده است که با آن [[حقایق]] بسیاری را [[درک]] میکردهاند مانند: | برخی از روایات بیانگر آن است که روح القدس حقیقتی همراه [[اهل بیت]]{{عم}} بوده است که با آن [[حقایق]] بسیاری را [[درک]] میکردهاند مانند: | ||
# یکی از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} از ایشان سؤال کرد: "آیا شده است که از چیزی سؤال کنند و [[علم]] آن نزد شما نباشد؟ حضرت فرمودند: "گاه چنین بوده است!" | # یکی از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} از ایشان سؤال کرد: "آیا شده است که از چیزی سؤال کنند و [[علم]] آن نزد شما نباشد؟ حضرت فرمودند: "گاه چنین بوده است!" راوی عرض کرد: در این هنگام چه میکنید؟ [[امام]] فرمودند "روح القدس به ما تلقین میکند"<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ تُسْأَلُونَ عَنِ الشَّيْءِ فَلَا يَكُونُ عِنْدَكُمْ عِلْمُهُ فَقَالَ رُبَّمَا كَانَ ذَلِكَ قَالَ قُلْتُ كَيْفَ تَصْنَعُونَ قَالَ تَتَلَقَّانَا بِهِ رُوحُ الْقُدُسِ}}؛ صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص۴۵۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوههای لاهوتی (کتاب)|جلوههای لاهوتی]]، ص۲۱۰؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص۱۴۱ ـ ۱۴۴؛ [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص۶۴ ـ ۶۵؛ [[محمد حسین نصیری|نصیری، محمد حسین]]، [[گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات (پایاننامه)|گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات]].</ref> | ||
# [[مفضل بن عمر]] میگوید: [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: " | # [[مفضل بن عمر]] میگوید: [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: "روح القدس نمیخوابد و [[غفلت]] نمیکند و [[لهو]] و [[سهو]] و [[خطا]] ندارد و روح القدس [[ثابت]] است و [[امام]] به واسطه آن شرق و غرب و خشکی و دریای [[زمین]] را میبیند". عرض کردم: فدایت شوم امام میتواند آنچه را که در [[بغداد]] است با دست بگیرد؟ حضرت فرمودند: «بله تا آنچه را که زیر [[عرش]] است میتواند"<ref>{{متن حدیث|رُوحُ الْقُدُسِ لَا يَنَامُ وَ لَا يَغْفُلُ وَ لَا يَلْهُو وَ لَا يَسْهُو وَ الْأَرْبَعَةُ الْأَرْوَاحُ تَنَامُ وَ تَلْهُو وَ تَغْفُلُ وَ تَسْهُوَ وَ رُوحُ الْقُدُسِ ثَابِتٌ يَرَى بِهِ مَا فِي شَرْقِ الْأَرْضِ وَ غَرْبِهَا وَ بَرِّهَا وَ بَحْرِهَا قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ يَتَنَاوَلُ الْإِمَامُ مَا بِبَغْدَادَ بِيَدِهِ قَالَ نَعَمْ وَ مَا دُونَ الْعَرْشِ}}؛ صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص۴۵۴.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ [[حسن مهدیفر|مهدیفر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن (پایاننامه)|علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن]]، ص۱۷۱؛ [[حسین گنجی|گنجی، حسین]]، [[امامشناسی ۱ (کتاب)|امامشناسی]]، ج ۱، ص۱۵۵.</ref> | ||
# امام صادق{{ع}} در [[تفسیر]] آیۀ {{متن قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ}}<ref>«و (سوم) پیشتازان پیشتاز آنانند که نزدیکان (به خداوند) اند» سوره واقعه، آیه ۱۰ ـ ۱۱.</ref> فرمودند: "آنها | # امام صادق{{ع}} در [[تفسیر]] آیۀ {{متن قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ}}<ref>«و (سوم) پیشتازان پیشتاز آنانند که نزدیکان (به خداوند) اند» سوره واقعه، آیه ۱۰ ـ ۱۱.</ref> فرمودند: "آنها پیشگامان [[رسولان الهی]] و بندگان خاص خدایند که [[خداوند]] در آنها پنج [[روح]] قرار داده و یکی از آنها روح القدس است که به وسیلۀ آن مطالب را [[درک]] میکنند"<ref>{{متن حدیث|فَالسَّابِقُونَ هُمْ رُسُلُ اللَّهِ{{ع}}وَ خَاصَّةُ اللَّهِ مِنْ خَلْقِهِ جَعَلَ فِيهِمْ خَمْسَةَ أَرْوَاحٍ أَيَّدَهُمْ بِرُوحِ الْقُدُسِ فَبِهِ عَرَفُوا الْأَشْيَاءَ}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص۲۷۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص۱۴۱ ـ ۱۴۴؛ [[حسن مهدیفر|مهدیفر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن (پایاننامه)|علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن]]، ص۱۷۱.</ref> | ||
== ویژگی | == ویژگی روح القدس در [[روایات]] == | ||
ویژگیهای روح القدس و برخی از نکاتی که میتوان از این روایات برداشت کرد عبارتاند از: | ویژگیهای روح القدس و برخی از نکاتی که میتوان از این روایات برداشت کرد عبارتاند از: | ||
# [[اهل بیت]]{{ع}} به سبب [[زندگی]] عادی نمیخواهند همواره از روح القدس و بُعد عالی روحشان استفاده کنند بلکه هنگامی که لازم باشد به آن اشراف پیدا کنند، آن را به کار گرفته و از آن استفاده میکنند و این [[حقیقت]] مشترک است بین ایشان و [[رسول خدا]]{{صل}} است. | # [[اهل بیت]]{{ع}} به سبب [[زندگی]] عادی نمیخواهند همواره از روح القدس و بُعد عالی روحشان استفاده کنند بلکه هنگامی که لازم باشد به آن اشراف پیدا کنند، آن را به کار گرفته و از آن استفاده میکنند و این [[حقیقت]] مشترک است بین ایشان و [[رسول خدا]]{{صل}} است. | ||
# در تفاوت [[روح]] الایمان و روح القدس که در روایات بدان اشاره شده بود گفته شده است: | # در تفاوت [[روح]] الایمان و روح القدس که در روایات بدان اشاره شده بود گفته شده است: روح ایمان تا هنگامی که [[گناه کبیره]] انجام ندهد با بدن ملازم است و زمانی که [[گناه]] کبیرهای انجام داد، از بدن مفارقت "[[غیبت]]" میکند، اما کسی که روح القدس در او قرار گیرد هرگز گناه کبیره انجام نمیدهد<ref>ر.ک: [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوههای لاهوتی (کتاب)|جلوههای لاهوتی]]، ص۲۱۰.</ref>. | ||
# برخی از روایات دلالت دارد [[امام]] وقتی به [[امامت]] میرسد حامل روح القدس میشود ولی از برخی دیگر استفاده میشود پیش از امامت هم دارای چنین "[[روحی]]" است. | # برخی از روایات دلالت دارد [[امام]] وقتی به [[امامت]] میرسد حامل روح القدس میشود ولی از برخی دیگر استفاده میشود پیش از امامت هم دارای چنین "[[روحی]]" است. | ||
# این روح همواره همراه امام هست و از او غایب نمیشود؛ زیرا تعبیر به عدم [[غفلت]] و عدم [[سهو]] و | # این روح همواره همراه امام هست و از او غایب نمیشود؛ زیرا تعبیر به عدم [[غفلت]] و عدم [[سهو]] و نسیان که در روایات ذکر شده بود را امام به واسطۀ آن پیدا میکند<ref>ر.ک: [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]].</ref>. | ||
# [[امامان]]{{ع}} بسیاری از [[علوم]] شگفتانگیز خود را از طریق روح القدس بهدست میآوردهاند<ref>ر.ک: [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص۶۴ ـ ۶۵.</ref>. | # [[امامان]]{{ع}} بسیاری از [[علوم]] شگفتانگیز خود را از طریق روح القدس بهدست میآوردهاند<ref>ر.ک: [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص۶۴ ـ ۶۵.</ref>. | ||
== روح القدس منبعی برای [[علم امام]] == | == روح القدس منبعی برای [[علم امام]] == | ||
یکی از [[منابع علم امامان]]{{عم}}، القای | یکی از [[منابع علم امامان]]{{عم}}، القای روح القدس است که آنان را [[همراهی]] کرده، [[حقایق]] و معارفی را به ایشان القاء میکند و لازمهاش پرده برداشتن از حقایق [[غیبی]] برای آنهاست. | ||
[[امامان]]{{عم}} به سبب داشتن ملکۀ [[عصمت]] در بالاترین مرتبه، از این | [[امامان]]{{عم}} به سبب داشتن ملکۀ [[عصمت]] در بالاترین مرتبه، از این نیروی غیبی برخوردار بودند؛ به طوری که از آن در [[هدایت مردم]] کمک میگرفتند. روح القدس عنوانی است که بر کل مسئله [[علم]] و [[سرچشمه علم امام]] [[سایه]] میافکند. ثمره تسدید، [[توفیق]] و تأییدی که روح القدس به همراه خود دارد، نلغزیدن، به [[خطا]] نرفتن و مؤدب شدن به [[آداب]] [[الهی]] است که همه اینها ریشه در [[معرفت]]، علم و [[رؤیت]] حقایق و جایگاه آن یعنی [[روح]] دارد. براساس آنچه در منابع دینی آمده، [[بندگان]] برگزیدۀ [[خداوند]] که دارای ضمیری صاف و پیراسته از آلایشهای مادّیاند، گاهی به [[لطف الهی]] و از طریق "القاء روح" بر یک رشته حقایق و امور پنهان از [[حسّ]]، [[آگاه]] میگردند<ref>ر.ک: [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص۱۴۱ ـ ۱۴۴؛ [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوههای لاهوتی (کتاب)|جلوههای لاهوتی]]، ص۲۱۰؛ [[محسن غرویان|غرویان، محسن]]، [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری، سید محمد حسین]]، [[محمد رضا غلامی|غلامی، محمد رضا]]، [[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|بحثی مبسوط در آموزش عقاید]]، ص۴۳؛ [[محمد حسن نادم|نادم، محمد حسن]]، [[علم غیب از نگاه عقل و وحی (کتاب)|علم غیب از نگاه عقل و وحی]]، ص۳۲۸؛ [[سید محمد جواد بنیسعید لنگرودی|بنیسعید لنگرودی، سید محمد جواد]]، [[شرب مدام در تبیین علم امام (کتاب)|شرب مدام در تبیین علم امام]]، ص۹۶ ـ ۱۰۱؛ [[سید جواد حسینی|حسینی، سید جواد]]، [[خبرهای غیبی در نهج البلاغه (مقاله)|خبرهای غیبی در نهج البلاغه]]، ماهنامه مبلغان، ش ۹۵، ص۳۷ ـ ۳۸؛ [[محمد نظیر عرفانی|عرفانی، محمد نظیر]]، [[بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین (پایاننامه)|بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین]]، ص۱۹۲؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص۱۳۷ ـ ۱۴۰؛ [[اکبر اقوام کرباسی|اقوام کرباسی، اکبر]]، مؤمن الطاق، ص۲۰۴؛ [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]؛ [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]؛ [[حسن مهدیفر|مهدیفر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن (پایاننامه)|علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن]]، ص۱۷۱؛ [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی]]، [[منابع علم امام در قرآن و روایات (پایاننامه)|منابع علم امام در قرآن و روایات]]، ص۱۹؛ [[زهرةالسادات میرترابی حسینی|میرترابی حسینی، زهرةالسادات]]، [[علم لدنی در قرآن و حدیث (پایاننامه)|علم لدنی در قرآن و حدیث]]، ص۷۴.</ref>. | ||
== آثار [[علمی]] | == آثار [[علمی]] روح القدس == | ||
با | با پذیرفتن این مطلب که نتیجۀ [[روح قدسی]]، [[علم]] و [[معرفت]] است و روایاتی نیز بر آن دلالت دارد، باید گفت دو اثر بر این روح قدسی و [[پاک]] مترتب است: | ||
# علم و [[معرفتی]] که روح القدس بدون واسطه، آنها را کسب و مزین به [[آگاهی]] از آن میشود؛ به تعبیر دیگر، به همراه بهرهمندی از روح القدس این [[آگاهیها]] هم برای دریافت کننده [[روح]] وجود یافته است. | # علم و [[معرفتی]] که روح القدس بدون واسطه، آنها را کسب و مزین به [[آگاهی]] از آن میشود؛ به تعبیر دیگر، به همراه بهرهمندی از روح القدس این [[آگاهیها]] هم برای دریافت کننده [[روح]] وجود یافته است. | ||
# علم و معرفتی که ممکن است واسطههایی [[الهی]] در رسیدن و بهرهمندی روح القدس به آنها نقش داشته باشند؛ مانند [[وحی]] و [[جبرییل]] یا آگاهی و | # علم و معرفتی که ممکن است واسطههایی [[الهی]] در رسیدن و بهرهمندی روح القدس به آنها نقش داشته باشند؛ مانند [[وحی]] و [[جبرییل]] یا آگاهی و دانش کامل از [[حلال و حرام]] و نقش [[پیامبر]]{{صل}} در آن<ref>ر.ک: محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی، [[محمود قیومزاده|قیومزاده، محمود]]، [[چیستی روحالقدس و آثار آن (مقاله)|چیستی روحالقدس و آثار آن]]، فصلنامه اندیشه نوین دینی، ش۳۰؛ محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی، [[منابع علم امام در قرآن (مقاله)|منابع علم امام در قرآن]]، فصلنامۀ امامت پژوهی، ش ۶، ص۱۶۸.</ref> | ||
== روح القدس در نگاه [[مسیحیت]] == | == روح القدس در نگاه [[مسیحیت]] == |