پرش به محتوا

سوره رعد در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۵۰: خط ۵۰:


==مکی یا [[مدنی]] بودن [[سوره]]==
==مکی یا [[مدنی]] بودن [[سوره]]==
سوره رعد از معدود سوره‌هایی است که [[روایات]] به ویژه روایات [[ترتیب نزول]] درباره مکی یا مدنی بودن آن مختلف‌اند: مطابق روایتی که [[مجاهد]] از [[ابن عباس]] نقل کرده، از سور مکی [[قرآن]] است. [[سیوطی]] [[اسناد]] این [[روایت]] را خوب و [[رجال]] آن را [[ثقه]] و مشهور معرفی کرده است<ref>الاتقان، ج ۱، ص۳۶ ـ ۳۷.</ref>. از [[مفسران تابعی]] [[سعید بن جبیر]] و مجاهد این سوره را مکی دانسته‌اند. کلبی و [[مقاتل]] نیز آن را مکی شمرده‌اند، به جز آیه پایانی آنکه به نظر آنان در [[مدینه]] و در [[شأن]] عبداللّه بن [[سلام]] نازل شده است. در روایتی که [[ابوعبیده]] در کتاب [[فضائل]] القرآن از [[علی بن ابی‌طلحه]] نقل کرده است نیز این سوره در شمار سوره‌های نازل شده در مدینه نیامده است<ref>مجمع البیان، ج ۶، ص۴۱۹؛ نک: الاتقان، ج ۱، ص۴؛ الدر المنثور، ج ۴، ص۴۲.</ref>. در مقابل دیدگاه فوق، مطابق روایت [[عطاء]] از ابن عباس که [[طبرسی]] نیز به آن [[اعتماد]] کرده، نیز روایت [[سعید بن مسیب]] از [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} سوره رعد مدنی معرفی شده است<ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص۶۱۳ ـ ۶۱۴؛ نیز نک: الدرالمنثور، ج ۴، ص۴۲؛ الاتقان، ج ۱، ص۴۳.</ref>. از مفسران تابعی نیز حسن بن [[ابی‌الحسن]] و [[عکرمه]] این سوره را به جز دو آیه ۳۱ و ۳۲ آن مدنی دانسته‌اند<ref>التبیان، ج ۶، ص۲۱۱؛ مجمع البیان، ج ۶، ص۴۱۹، الاتقان، ج ۱، ص۳۹.</ref>. [[قتاده]] نیز [[سوره رعد]] را [[مدنی]] دانسته، جز [[آیه]] ۳۱<ref>التبیان، ج ۶، ص۲۱۱؛ الاتقان، ج ۱، ص۴۹.</ref>. یا ۳۱ و ۳۲<ref>مجمع البیان، ج ۶، ص۴۱۹.</ref>. که در [[مکه]] نازل شده‌اند.
سوره رعد از معدود سوره‌هایی است که [[روایات]] به ویژه روایات [[ترتیب نزول]] درباره مکی یا مدنی بودن آن مختلف‌اند: مطابق روایتی که [[مجاهد]] از [[ابن عباس]] نقل کرده، از سور مکی [[قرآن]] است. [[سیوطی]] [[اسناد]] این [[روایت]] را خوب و [[رجال]] آن را [[ثقه]] و مشهور معرفی کرده است<ref>الاتقان، ج ۱، ص۳۶ ـ ۳۷.</ref>. از [[مفسران تابعی]] [[سعید بن جبیر]] و مجاهد این سوره را مکی دانسته‌اند. کلبی و [[مقاتل]] نیز آن را مکی شمرده‌اند، به جز آیه پایانی آنکه به نظر آنان در [[مدینه]] و در [[شأن]] عبداللّه بن سلام نازل شده است. در روایتی که [[ابوعبیده]] در کتاب [[فضائل]] القرآن از [[علی بن ابی‌طلحه]] نقل کرده است نیز این سوره در شمار سوره‌های نازل شده در مدینه نیامده است<ref>مجمع البیان، ج ۶، ص۴۱۹؛ نک: الاتقان، ج ۱، ص۴؛ الدر المنثور، ج ۴، ص۴۲.</ref>. در مقابل دیدگاه فوق، مطابق روایت [[عطاء]] از ابن عباس که [[طبرسی]] نیز به آن [[اعتماد]] کرده، نیز روایت [[سعید بن مسیب]] از [[علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} سوره رعد مدنی معرفی شده است<ref>مجمع البیان، ج ۱۰، ص۶۱۳ ـ ۶۱۴؛ نیز نک: الدرالمنثور، ج ۴، ص۴۲؛ الاتقان، ج ۱، ص۴۳.</ref>. از مفسران تابعی نیز حسن بن [[ابی‌الحسن]] و [[عکرمه]] این سوره را به جز دو آیه ۳۱ و ۳۲ آن مدنی دانسته‌اند<ref>التبیان، ج ۶، ص۲۱۱؛ مجمع البیان، ج ۶، ص۴۱۹، الاتقان، ج ۱، ص۳۹.</ref>. [[قتاده]] نیز [[سوره رعد]] را [[مدنی]] دانسته، جز [[آیه]] ۳۱<ref>التبیان، ج ۶، ص۲۱۱؛ الاتقان، ج ۱، ص۴۹.</ref>. یا ۳۱ و ۳۲<ref>مجمع البیان، ج ۶، ص۴۱۹.</ref>. که در [[مکه]] نازل شده‌اند.


[[مفسران]] بعدی به تبع [[اختلاف]] فوق، بعضی دیدگاه مکی بودن و بعضی دیدگاه مدنی بودن [[سوره]] را ترجیح داده‌اند. [[علامه طباطبایی]] [[معتقد]] است که این سوره چنان که از [[سیاق]] و محتوای آیاتش پیداست، همه‌اش در مکه نازل شده است و دیدگاه برخی مفسران درباره مکی بودن سوره، جز آخرین آیه آنکه در [[مدینه]] و در [[شأن]] [[عبداللّه بن سلام]] نازل شده، صحیح نیست؛ زیرا مضمون آخرین آیه سوره همان مضمون نخستین آیه آن است: {{متن قرآن|وَالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ}}<ref>«الف، لام، میم، را؛ این آیات کتاب (آسمانی) است و آنچه از پروردگارت بر تو فرو فرستاده شده راستین است اما بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند» سوره رعد، آیه ۱.</ref> و هر دو باید در یک جا نازل شده باشند.
[[مفسران]] بعدی به تبع [[اختلاف]] فوق، بعضی دیدگاه مکی بودن و بعضی دیدگاه مدنی بودن [[سوره]] را ترجیح داده‌اند. [[علامه طباطبایی]] [[معتقد]] است که این سوره چنان که از [[سیاق]] و محتوای آیاتش پیداست، همه‌اش در مکه نازل شده است و دیدگاه برخی مفسران درباره مکی بودن سوره، جز آخرین آیه آنکه در [[مدینه]] و در [[شأن]] [[عبداللّه بن سلام]] نازل شده، صحیح نیست؛ زیرا مضمون آخرین آیه سوره همان مضمون نخستین آیه آن است: {{متن قرآن|وَالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ}}<ref>«الف، لام، میم، را؛ این آیات کتاب (آسمانی) است و آنچه از پروردگارت بر تو فرو فرستاده شده راستین است اما بیشتر مردم ایمان نمی‌آورند» سوره رعد، آیه ۱.</ref> و هر دو باید در یک جا نازل شده باشند.
۷۶٬۱۳۵

ویرایش