حدیث من مات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۳۸: خط ۳۸:
مرگ جاهلی به چه معناست و چرا نشناختن امام زمان منجر به مرگ جاهلی خواهد شد؟
مرگ جاهلی به چه معناست و چرا نشناختن امام زمان منجر به مرگ جاهلی خواهد شد؟


در فرهنگ اسلامی، عصر [[رسالت]] [[پیامبر خدا]] {{صل}}، عصر [[علم]] و دوران پیش از بعثت ایشان، [[دوران جاهلیت]] است. [[بعثت]] [[مبارک]] پیامبر {{صل}}، آغاز عصر علم بود. اساسی‌ترین [[مسئولیت]] ایشان، [[مبارزه با خرافات]] و [[تحریفات]] و روشن کردن حقایق برای مردم بود. پیامبر {{صل}}، خود را برای مردم، همچون پدری می‌دانست که آنان را می‌پرورانَد و [[آموزش]] می‌دهد. ایشان می‌فرمود: {{متن حدیث|إِنَّمَا أَنَا لَكُمْ مِثْلُ الْوَالِدِ أُعَلِّمُكُمْ}}<ref>مسند ابن حنبل، ج۳، ص۵۳، ح۷۴۱۳؛ سنن النسائی، ج۱، ص۳۸؛ سنن ابن ماجة، ج۱، ص۱۱۴، ح۳۱۳.</ref>. در واقع، من برای شما همچون پدری هستم که به شما می‌آموزم. [[پیامبر خدا]]، [[نبوت]] خود را پدیده‌ای منطبق با [[موازین]] [[عقلی]] و [[علمی]] معرفی می‌کرد که اگر اندیشمندان، درصدد [[شناخت]] آن برآیند، می‌توانند به سادگی راستگویی‌اش را دربارۀ ارتباط او با مبدأ هستی [[درک]] کنند: {{متن قرآن|وَيَرَى الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ الَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ هُوَ الْحَقَّ}}<ref>«و کسانی که آنان را از دانش بهره داده‌اند می‌بینند که آنچه از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده، راستین است» سوره سبأ، آیه ۶.</ref>. [[پیامبر]] {{صل}} نیز [[مردم]] را از [[پیروی]] هر آنچه [[علم]]، آن را [[تأیید]] نمی‌کند، به شدت برحذر می‌داشت و این [[آیه]] را برای آنان [[تلاوت]] می‌فرمود: {{متن قرآن|وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ}}<ref>«و آنچه تو را بدان دانشی نیست، پی مگیر» سوره اسراء، آیه ۳۶.</ref>. با عنایت به این مقدمه، آشکار می‌شود آنچه در حدیثِ "[[ضرورت شناخت امام]] هر عصر" مورد نظر است، فراتر از یک مسألۀ فردی است و تنها این نیست که اگر یک [[مسلمان]]، [[امام]] خود را نشناخت، مسلمان [[واقعی]] نبوده و در گمراهی است؛ بلکه مسألۀ مهم‌تری که این حدیث بِدان هشدار می‌دهد، این است که عصر علم ـ که با [[بعثت پیامبر]] {{صل}} آغاز شد ـ تنها در صورتی می‌تواند تداوم پیدا کند که شناخت یاد شده، وجود داشته باشد. در یک سخن، [[امامت]]، پشتوانه و ضامن تداوم عصر علم یا عصر اسلام راستین است و بدون این پشتوانه، [[جامعه اسلامی]] به [[جاهلیت]] پیش از [[اسلام]]، بازگشت خواهد کرد. در واقع، حدیث مورد بحث از [[آینده‌نگری]] این [[آیه قرآن]] [[الهام]] گرفته که می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ}}<ref>«و محمد جز فرستاده‌ای نیست که پیش از او (نیز) فرستادگانی (بوده و) گذشته‌اند؛ آیا اگر بمیرد یا کشته گردد به (باورهای) گذشته خود باز می‌گردید؟» سوره آل عمران، آیه ۱۴۴.</ref>.<ref>[[محمد م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌|م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج2، ص37-41.</ref>
در فرهنگ اسلامی، عصر [[رسالت]] [[پیامبر خدا]] {{صل}}، عصر [[علم]] و دوران پیش از بعثت ایشان، [[دوران جاهلیت]] است. [[بعثت]] [[مبارک]] پیامبر {{صل}}، آغاز عصر علم بود. اساسی‌ترین [[مسئولیت]] ایشان، [[مبارزه با خرافات]] و [[تحریفات]] و روشن کردن حقایق برای مردم بود. پیامبر {{صل}}، خود را برای مردم، همچون پدری می‌دانست که آنان را می‌پرورانَد و [[آموزش]] می‌دهد. ایشان می‌فرمود: {{متن حدیث|إِنَّمَا أَنَا لَكُمْ مِثْلُ الْوَالِدِ أُعَلِّمُكُمْ}}<ref>مسند ابن حنبل، ج۳، ص۵۳، ح۷۴۱۳؛ سنن النسائی، ج۱، ص۳۸؛ سنن ابن ماجة، ج۱، ص۱۱۴، ح۳۱۳.</ref>. در واقع، من برای شما همچون پدری هستم که به شما می‌آموزم. [[پیامبر خدا]]، [[نبوت]] خود را پدیده‌ای منطبق با [[موازین]] [[عقلی]] و [[علمی]] معرفی می‌کرد که اگر اندیشمندان، درصدد [[شناخت]] آن برآیند، می‌توانند به سادگی راستگویی‌اش را دربارۀ ارتباط او با مبدأ هستی [[درک]] کنند: {{متن قرآن|وَيَرَى الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ الَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ هُوَ الْحَقَّ}}<ref>«و کسانی که آنان را از دانش بهره داده‌اند می‌بینند که آنچه از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده، راستین است» سوره سبأ، آیه ۶.</ref>. [[پیامبر]] {{صل}} نیز [[مردم]] را از [[پیروی]] هر آنچه [[علم]]، آن را [[تأیید]] نمی‌کند، به شدت برحذر می‌داشت و این [[آیه]] را برای آنان [[تلاوت]] می‌فرمود: {{متن قرآن|وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ}}<ref>«و آنچه تو را بدان دانشی نیست، پی مگیر» سوره اسراء، آیه ۳۶.</ref>. با عنایت به این مقدمه، آشکار می‌شود آنچه در حدیثِ "[[ضرورت شناخت امام]] هر عصر" مورد نظر است، فراتر از یک مسألۀ فردی است و تنها این نیست که اگر یک [[مسلمان]]، [[امام]] خود را نشناخت، مسلمان واقعی نبوده و در گمراهی است؛ بلکه مسألۀ مهم‌تری که این حدیث بِدان هشدار می‌دهد، این است که عصر علم ـ که با [[بعثت پیامبر]] {{صل}} آغاز شد ـ تنها در صورتی می‌تواند تداوم پیدا کند که شناخت یاد شده، وجود داشته باشد. در یک سخن، [[امامت]]، پشتوانه و ضامن تداوم عصر علم یا عصر اسلام راستین است و بدون این پشتوانه، [[جامعه اسلامی]] به [[جاهلیت]] پیش از [[اسلام]]، بازگشت خواهد کرد. در واقع، حدیث مورد بحث از [[آینده‌نگری]] این [[آیه قرآن]] [[الهام]] گرفته که می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِنْ مَاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ}}<ref>«و محمد جز فرستاده‌ای نیست که پیش از او (نیز) فرستادگانی (بوده و) گذشته‌اند؛ آیا اگر بمیرد یا کشته گردد به (باورهای) گذشته خود باز می‌گردید؟» سوره آل عمران، آیه ۱۴۴.</ref>.<ref>[[محمد م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌|م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج2، ص37-41.</ref>


[[مرگ جاهلی]]، یعنی مردن بدون [[شناخت]] [[خدا]] و [[رسول]] او {{صل}}، کسی که [[امام زمان]] خود را نشناسد، در واقع از [[گمراهی]] زمان [[جاهلیت]] که [[خدا]] و [[پیغمبر]] {{صل}} را نمی‌‏شناختند، خارج نشده است؛ بنابراین، اگر [[معرفت خدا]] و [[رسول]]، به [[معرفت]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}‏‏ نینجامد، برای [[انسان]] سودی نخواهد داشت و او را دین‏دار نمی‌‏کند. شخصی از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: "منظور از [[جاهلیت]]، [[جهل]] مطلق و درباره همه چیز است یا فقط نشناختن [[امام]]؟ آن حضرت فرمود: [[جاهلیت]] [[کفر]] و [[نفاق]] و [[گمراهی]] است"<ref>{{متن حدیث|جَاهِلِيَّةَ كُفْرٍ و نِفَاقٍ‏ و ضَلَال‏‏‏}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۷۷.</ref>. پس نتیجه عدم [[شناخت]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}، [[کفر]] و [[نفاق]] و [[گمراهی]] است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۳۹۱ - ۳۹۳.</ref>.
[[مرگ جاهلی]]، یعنی مردن بدون [[شناخت]] [[خدا]] و [[رسول]] او {{صل}}، کسی که [[امام زمان]] خود را نشناسد، در واقع از [[گمراهی]] زمان [[جاهلیت]] که [[خدا]] و [[پیغمبر]] {{صل}} را نمی‌‏شناختند، خارج نشده است؛ بنابراین، اگر [[معرفت خدا]] و [[رسول]]، به [[معرفت]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}‏‏ نینجامد، برای [[انسان]] سودی نخواهد داشت و او را دین‏دار نمی‌‏کند. شخصی از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: "منظور از [[جاهلیت]]، [[جهل]] مطلق و درباره همه چیز است یا فقط نشناختن [[امام]]؟ آن حضرت فرمود: [[جاهلیت]] [[کفر]] و [[نفاق]] و [[گمراهی]] است"<ref>{{متن حدیث|جَاهِلِيَّةَ كُفْرٍ و نِفَاقٍ‏ و ضَلَال‏‏‏}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۷۷.</ref>. پس نتیجه عدم [[شناخت]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}، [[کفر]] و [[نفاق]] و [[گمراهی]] است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۳۹۱ - ۳۹۳.</ref>.
۱۱۲٬۸۶۰

ویرایش