آیه ولایت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

آيه ولايت، آيۀ پنجاه و پنجم از [[سورۀ مائده]] است که دربارۀ ولايت [[خدا]]، [[رسول]] و [[ائمه]] {{ع}} است: {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}}<ref>«سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref>.

# كلمۀ {{متن قرآن|إِنَّمَا}} ادات [[حصر]] است بنابراين كلمۀ {{متن قرآن|إِنَّمَا}} بر ولايتى خاص دلالت مى‌كند؛ ولايتى كه اولاً و بالذات به [[خداوند]] اختصاص دارد و براى ديگران با [[اذن]] و مشيت الهى ثابت مى‌شود<ref>مجمع البيان، ج ۴-۳، ص۲۱۱؛ الذخيره فى علم الكلام، ص۴۳۹-۴۴۰؛ المنقذ من التقليد، ج ۲، ص۳۰۲ و ۳۰۳.</ref>، اما ولايت به معناى [[نصرت]] و [[محبت]] اختصاصى نيست، زيرا [[لزوم]] يارى كردن و محبت [[مؤمنان]] به همديگر، از لوازم بديهى ايمان و مورد اجماع مسلمانان است.

# اگرچه واژۀ «ولىّ‌» بر معانى يا مصاديق متعددى اطلاق شده است، لكن هرگاه بدون قرينه به كار رود مراد از آن «مالك امر بودن» خواهد بود. به ويژه اگر به كسى اسناد داده شود كه داراى [[شأن]] رهبرى و فرمانروايى است؛ همان‌طورى كه در آيه مورد بحث چنين است، زيرا كلمۀ «ولى» نخست به خداوند و سپس به پيامبر {{صل}} اسناد داده شده است. از طرفى {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} بر خداوند يا پيامبر {{صل}} عطف شده است و حكم معطوف با معطوف عليه مشترك است، پس ولايت در مورد مؤمنانى كه در آيه توصيف شده‌اند نيز به معناى مالكيت امر تدبير ([[امامت]]) خواهد بود<ref>مصباح الهداية فى اثبات الولاية، ص۳۲۰-۳۲۱.</ref>.