ولایت باطنی امام: تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع مرتبط = ولایت

| مداخل مرتبط =  

| پرسش مرتبط  =  

شیعیان معتقدند [[حضرت فاطمه زهرا]] {{س}} و [[دوازده امام]] با [[عالم غیب]] و [[فرشتگان]] مرتبط بوده و [[فرشتگان الهی]] بر آنان فرود می‌آیند. چنین توصیفی از [[ائمه اطهار]] - که در لسان [[روایات]] به "محدَّث"، "مُفهَّمون"، "مُلهَمون" تعبیر می‌شود<ref>کافی، ج ۱، کتاب الحجة، باب ان الأئمة محدثون، صص ۲۷۰، ۲۶۴، ۲۷۳ و نیز: بحارالأنوار، ج ۲۶، ص ۶۶، باب دوم، انهم محدثون....</ref>. با اصل [[خاتمیت]] [[نبوت]] تهافت دارد.  

 

[[شاه ولی دهلوی]] در این زمینه می‌گوید: شیعیان ... [[وحی]] باطنی در حق [[امام]] تجویز می‌نمایند. پس در حقیقت، [[ختم نبوت]] را منکرند... و این با پیامبری تفاوت چندانی ندارد <ref>التفهیمات الألهیه، ج ۲، صص ۲۹۴ و ۳۰۱.</ref>. یکی از نویسندگان نیز با اشاره به [[نزول جبرئیل]] برای [[حضرت زهرا]] {{س}} هنگام نماز، آن را منافی [[نبوت]] و [[خاتمیت]] وصف می‌کند. آیا [[جبرئیل]] برای غیر [[پیامبر]] [[وحی]] می‌آورد؟ <ref>برقعی، تضاد مفاتیح الجنان با قرآن، ص ۱۲.</ref>. یکی از به اصطلاح روشنفکران مسلمان می‌گوید: [[امامت]] را شرط [[کمال]] [[دین]] شمردن و [[امامان]] را برخوردار از [[وحی]] باطنی و [[معصوم]] و مفترض‌الطاعه دانستن "چنان‌که [[شیعیان]] می‌دانند" چگونه باید فهمیده شود که با [[خاتمیت]] ناسازگار نیفتد؟ <ref>پاسخ اول سروش به بهمن پور، مورخه اول شهریور ۱۳۸۴، سایت بازتاب و سروش و نیز ر. ک: سخنرانی سروش در دانشگاه سوربن فرانسه، سایت سروش، با عنوان، «تشیّع و چالش [[مردم‌سالاری]]» ۳/۵/۱۳۸۴. وی در این سخنرانی محدّت و مفهّم بودن [[امامان]] را ناسازگار با خاتمیّت ذکر می‌کند.</ref>  

در نقد این [[شبهه]] نکات ذیل قابل توجه است:

امّا در میان [[پیامبران]] برخی پیدا شدند که علاوه بر [[ارتباط غیبی]] و [[دریافت شریعت]] به ارتباط خاص با [[مقام]] قدسی الهی مفتخر شدند که آن [[مقام]] اعلی و کامل از [[کشف]] و مواجهه با تجلیّات الهی است. مصداق روشن آن اعطای [[مقام امامت]] توسّط [[خداوند]] به [[حضرت ابراهیم]] بعد از گذشت سال‌ها از [[مقام امامت]] وی می‌باشد. از آن کاملاً برمی‌آید که [[مقام امامت]] مافوق [[مقام امامت]] می باشد. از این رو [[عارفان]] [[مسلمان]] نظریّه اصالت و گوهرانگاری [[مقام ولایت]] بر [[مقام امامت]] را مطرح کردند، به این صورت که [[انسان|انسان‌های]] دارای [[مقام ولایت]] و [[امامت]] با اتصال و [[مواجهه با فرشتگان]] به تعبیر دینی و یا عقل مجرّده به تعبیر فلسفی و عرفانی می‌توانند از طریق آنان اسرار و [[اخبار غیبی]] را دریافت کنند که آن شامل [[معارف دینی]] نیز می‌شود، این نوع مواجهه با امر قدسی مرهون داشتن نفس زکیه و تکامل‌یافته است که با [[عنایت الهی]] میسور می‌شود. این نوع مواجهه [[انسان کامل|انسان‌های کامل]] با امر قدسی از طریق [[وحی]] اصطلاحی و [[دریافت شریعت]] نیست تا بر آن [[نبوت]] خصوصاً [[نبوت]] [[تشریع|تشریعی]] [[صدق]] کند و با اصل [[خاتمیت]] ناهمخوان باشد.

 

'''۳. اعتراف [[اهل سنت]] به اصل [[الهام]] و مکاشفه:''' اکثر [[عالمان]] [[اهل سنت]] اعمّ از متکلّم، محدّث و مفسّر به اصل وجود [[الهام]] و [[مکاشفه]] بر غیر [[پیامبران]] اعتراف نموده‌اند؛ چراکه وقتی مسئله‌ای مورد [[نص]] [[آیات]] [[قرآن]] باشد، مخالفت با آن جایز نیست، لذا [[مفسران]] [[اهل سنت]] مانند [[مفسران]] [[شیعی]] در [[تفسیر]] [[آیات]] [[الهام]] و [[وحی]] بر غیر [[پیامبران]] - که در صفحات گذشته اشاره شد - [[وحی]] به غیر [[پیامبر]] را بر معنای [[الهام]] و [[القا در قلب]] و نوعی [[مکاشفه]] اخذ و [[تفسیر]] نمودند. [[ابن تیمه]]<ref>از علمای به نام [[اهل سنت]] که سلفی‌گری و مشرب ظاهرگرایی او معروف است</ref> [[الهام]] را برای آحاد [[مؤمنان]] ممکن می‌داند <ref>«الألهام یکون لآحاد المؤمنین»، (کتب و رسایل و فتاوی ابن تیمه، ج ۱۲، ص ۱۲۸).</ref>، لکن با مشرب سنی‌گرای‌اش این نکته را هم می‌افزاید که [[الهام]] و [[مکاشفه]] هیچ‌کس به پای [[مکاشفه]] [[الهام]] [[عمر]] [[خلیفه دوم]] نمی‌رسد<ref>«فکل من کان اهل الألهام و المکاشفة لم یکن [[افضل]] من عمر»؛ کتب و رسایل و فتاوی ابن تیمه، ج ۱۳، ص ۷۴.</ref>.

 

 

علاوه بر آنکه در منابع [[روایت|روایی]] [[اهل سنت]] برخی از شخصیّت‌های خودشان مانند [[عمر]] "محدّث" توصیف شده است<ref>صحیح بخاری، ج ۲، ص ۱۷۱؛ صحیح مسلم، باب مناقب عمر بن خطّاب.</ref> که لازمهٔ ‌محدّث بودن [[الهام]] و فرود [[فرشته]] است. [[غزالی]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} [[روایت]] نقل می‌کند که از [[امت اسلام]] "محدّث‌هایی" هست که [[عمر]] از شمار آنهاست <ref>المستصفی فی [[علم]] الأصول، ج ۱، ‌ ص۲۷۰.</ref>  

 

پاسخ این سؤال از دو فرض بیرون نیست. اگر پاسخ مثبت باشد، معلوم می‌شود که [[ارتباط غیبی]] با عالم ملکوت آن‌هم ارتباط با [[روح]] [[پیامبر اسلام]] ولو از طریق یک [[رؤیای صادق]] امری ممکن است که بر شخصیتی مثل دهلوی اتّفاق می‌افتد و این را هم می‌دانیم که [[وحی]] بعضی [[پیامبران]] از طریق [[رؤیاهای صادق]] صورت می‌گرفت.  

 

# [[پرونده:978964298273.jpg|22px]] [[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[امامت ۲ (کتاب)|'''امامت''']].

[[رده:ولایت]]

[[رده:امام]]