←نقد و بررسی
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
در نقد این [[شبهه]] نکات ذیل قابل توجه است: | در نقد این [[شبهه]] نکات ذیل قابل توجه است: | ||
'''۱. وقوع [[الهام]] و | '''۱. وقوع [[الهام]] و ارتباط غیبی در غیر پیامبران:''' اولین نکته قابل تأمّل این‌که طرفداران [[شبهه]] فوق به مؤلفهٔ اساسی [[نبوت]] و پیغمبری توجّه نکرده‌اند، در صفحات پیشین ذکر شد که [[نبوت]] ارتباط مدّعی [[نبوت]] با [[عالم غیب]] و به صورت مشخص [[فرشته وحی]] و ادعای [[دریافت وحی]] و [[شریعت]] و یا حداقل ادعای [[مواجهه با فرشته]] [[وحی]] در [[ابلاغ پیام الهی]] مبنی بر [[تبلیغ]] و حمایت از [[شریعت]] پیشین است که برای [[پیامبران تبلیغی]] اتفاق می‌افتد. | ||
اما صرف [[ارتباط با عالم غیب]] و [[فرشتگان الهی]] از جمله [[جبرئیل]] نه به منظور [[دریافت وحی]] و [[شریعت]] جدید، بلکه از باب دریافت [[علم الهامی]] یا صرف مکالمه و نزول فضل و [[نعمت الهی]] مصداق [[نبوت]] نبوده و اصل [[خاتمیت]] نیز آن را نفی نمی‌کند. دلیل این مدعا [[آیات]] [[قرآن کریم]] است که [[ارتباط غیبی]] را بر غیر [[پیامبران]] تعمیم و از وقوع آن نیز خبر داده است که در ذیل اشاره می‌شود: | اما صرف [[ارتباط با عالم غیب]] و [[فرشتگان الهی]] از جمله [[جبرئیل]] نه به منظور [[دریافت وحی]] و [[شریعت]] جدید، بلکه از باب دریافت [[علم الهامی]] یا صرف مکالمه و نزول فضل و [[نعمت الهی]] مصداق [[نبوت]] نبوده و اصل [[خاتمیت]] نیز آن را نفی نمی‌کند. دلیل این مدعا [[آیات]] [[قرآن کریم]] است که [[ارتباط غیبی]] را بر غیر [[پیامبران]] تعمیم و از وقوع آن نیز خبر داده است که در ذیل اشاره می‌شود: | ||
# '''[[الهام]] بر | # '''[[الهام]] بر مادر موسی:''' [[قرآن کریم]] از مادر [[حضرت موسی]] خبر می‌دهد که هنگام تولید فرزندش [[موسی]] - که ترس قتل آن توسط دستگاه طاغوت را داشت - [[خداوند]] به او [[وحی]] نمود،<ref>دقت شود، آیه کلمه [[وحی]] را به‌کار برده است و [[مفسران]] آن را بر [[الهام]] [[تفسیر]] نمودند.</ref> که [[موسی]] را شیر داده و به دریا بیندازد{{متن قرآن|وَأَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّ مُوسَى أَنْ أَرْضِعِيهِ فَإِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَأَلْقِيهِ فِي الْيَمِّ وَلا تَخَافِي وَلا تَحْزَنِي إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ}}<ref> و به مادر موسی الهام کردیم که به او شیر بده و اگر بر (جان) او ترسیدی او را (در صندوقی بنه و) به دریا فکن و مهراس و اندوهگین مباش! ما او را به تو باز می‌گردانیم و او را از پیامبران خواهیم کرد؛ سوره قصص، آیه:۷.</ref>؛ {{متن قرآن| إِذْ أَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّكَ مَا يُوحَى}}<ref> آن هنگام که به مادرت آنچه (بایست) وحی می‌شد وحی کردیم؛ سوره طه، آیه:۳۸.</ref>. روشن است که یک نوع [[وحی]] و [[ارتباط غیبی]] با [[مادر موسی]] انجام گرفته و وی نیز بر حسب آن فرزند خود را به دریا انداخته است، پس [[وحی]] و [[الهام]] به [[پیامبران]] اختصاص ندارد. | ||
# '''لقمان:''' شخص دیگری که از عنایت خاص الهی متنعم بوده، [[حضرت لقمان]] است که [[قرآن کریم]] از اعطای [[حکمت]] توسّط [[خداوند]] بر وی خبر می‌دهد{{متن قرآن|وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ}}<ref> و به راستی ما به لقمان فرزانگی داده‌ایم؛ سوره لقمان، آیه:۱۲.</ref> | # '''لقمان:''' شخص دیگری که از عنایت خاص الهی متنعم بوده، [[حضرت لقمان]] است که [[قرآن کریم]] از اعطای [[حکمت]] توسّط [[خداوند]] بر وی خبر می‌دهد{{متن قرآن|وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ}}<ref> و به راستی ما به لقمان فرزانگی داده‌ایم؛ سوره لقمان، آیه:۱۲.</ref> | ||
# '''خضر:''' [[حضرت خضر]] بنابر قول [[پیامبر]] نبودن - که محل خلاف است<ref>ر. ک: المیزان، ج ۱۶، ص ۲۲۶. </ref> - [[خداوند]] او را با [[اوصاف]] بلندی نظیر عبد خدا، اتیان [[رحمت]] من عندنا، و [[علم لدنی]] توصیف می‌کند: {{متن قرآن|فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَا آتَيْنَاهُ رَحْمَةً مِنْ عِندِنَا وَعَلَّمْنَاهُ مِن لَّدُنَّا عِلْمًا}}<ref> و بنده‌ای از بندگان ما (خضر) را یافتند که به او از نزد خود بخشایشی داده و او را از پیش خویش دانشی آموخته بودیم؛ سوره کهف، آیه:۶۵.</ref>. آیه شریفه کیفیّت عنایات ویژه فوق را از جمله چگونگی [[علم لدنی]] را [[تبیین]] نکرده، امّا از این‌که [[خداوند]] [[تعلیم]] [[علم]] بر [[خضر]] را بر خودش نسبت می‌دهد، برمی‌آید که یک نوع [[ارتباط غیبی]] بین [[خضر]] و [[عالم غیب]] برقرار بود که ره‌آورد آن "[[علم لدنی]]" [[حضرت خضر]] شد. | # '''خضر:''' [[حضرت خضر]] بنابر قول [[پیامبر]] نبودن - که محل خلاف است<ref>ر. ک: المیزان، ج ۱۶، ص ۲۲۶. </ref> - [[خداوند]] او را با [[اوصاف]] بلندی نظیر عبد خدا، اتیان [[رحمت]] من عندنا، و [[علم لدنی]] توصیف می‌کند: {{متن قرآن|فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَا آتَيْنَاهُ رَحْمَةً مِنْ عِندِنَا وَعَلَّمْنَاهُ مِن لَّدُنَّا عِلْمًا}}<ref> و بنده‌ای از بندگان ما (خضر) را یافتند که به او از نزد خود بخشایشی داده و او را از پیش خویش دانشی آموخته بودیم؛ سوره کهف، آیه:۶۵.</ref>. آیه شریفه کیفیّت عنایات ویژه فوق را از جمله چگونگی [[علم لدنی]] را [[تبیین]] نکرده، امّا از این‌که [[خداوند]] [[تعلیم]] [[علم]] بر [[خضر]] را بر خودش نسبت می‌دهد، برمی‌آید که یک نوع [[ارتباط غیبی]] بین [[خضر]] و [[عالم غیب]] برقرار بود که ره‌آورد آن "[[علم لدنی]]" [[حضرت خضر]] شد. | ||