شیعه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

[[انتخاب امام]] علی{{ع}} به عنوان [[وصی]] و [[جانشین پیامبر]] در [[یوم الدار]]،<ref>مسند احمد، ج۱، ص۱۱۱.</ref> هنگام [[هجرت به مدینه]] <ref> الکافی، ج۸، ص۳۳۸.</ref> و عزیمت به [[جنگ تبوک]] ([[حدیث منزلت]])،<ref> الکافی، ج۸، ص۱۰۷؛ مسند احمد، ج۱، ص۳۳۱؛ صحیح البخاری، ج۴، ص۲۰۸؛ ج۵، ص۱۲۹.</ref>معرفی وی به عنوان "[[ولیّ]]"<ref>فضائل الصحابه، ص۱۴ - ۱۵.</ref> {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ}}<ref>«سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref>.<ref>شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۰۹ - ۲۳۹؛ التفسیر الکبیر، ج۱۲، ص۲۵ - ۲۶؛ الدر المنثور، ج۲، ص۲۹۳.</ref> و "مولا"<ref>مسند احمد، ج۱، ص۳۳.</ref> ([[سرپرست]]) برای [[مؤمنان]] پس از [[پیامبر]] و [[خلیفه]] آن حضرت نشان داد که نظر صریح پیامبر{{صل}} از همان آغاز در این باره چیست. این موضوع در [[روز غدیر]] <ref>مسند احمد، ج۴، ص۳۶۸؛ سنن ابن ماجه، ج۱، ص۴۵؛ المستدرک، ج۳، ص۱۰۹.</ref> و در بزرگ‌ترین [[اجتماع]] [[مسلمانان]] به صورت رسمی، آشکار و [[قطعی]] اعلام و مایه اِکمال [[دین]] شناسانده شد. {{متن قرآن|حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ذَلِكُمْ فِسْقٌ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}}<ref>«مردار و خون و گوشت خوک و آنچه جز به نام خداوند ذبح شده باشد و مرده با خفگی و مرده با ضربه و مرده با افتادن از بلندی و مرده از شاخ زدن حیوان دیگر و آنچه درندگان نیم‌خور کرده باشند- جز آن را که (تا زنده است) ذبح کرده‌اید- و آنچه بر روی سنگ‌های مقدّس (برای بت‌ها) قربانی شود و آنچه با تیرهای بخت‌آزمایی قسمت کنید (خوردن گوشت همه اینها) بر شما حرام و آنها (همه) گناه است؛ امروز کافران از دین شما نومید شدند پس، از ایشان مهراسید و از من بهراسید! امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم پس، هر که در قحطی و گرسنگی ناگزیر (از خوردن گوشت حرام) شود بی‌آنکه گراینده به گناه باشد بی‌گمان خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره مائده، آیه ۳.</ref>، {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}}<ref>«ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> مجموع این [[آیات]] و [[روایات]] و ویژگی‌ها با موضوع [[محبت]]، [[عصمت]]، [[برتری]] و [[مرجعیت علمی]]، [[دینی]]، [[اجتماعی]] و [[جانشینی]] [[اهل‌بیت]]{{عم}} و [[امام علی]]{{ع}}در کنار [[سخنان پیامبر]]{{صل}} درباره [[رستگاری]] و برتری [[دوستداران]] و [[پیروان]] اهل‌بیت{{عم}} <ref>جامع البیان، ج۳۰، ص۳۳۵؛ شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۵۹ - ۴۷۵.</ref> سبب شد که آنها از همان دوران [[حیات پیامبر اکرم]]{{صل}} جایگاهی ویژه در [[جامعه اسلامی]] بیابند و همواره گروهی از [[مسلمانان]] متأثر از این [[آموزه‌های قرآنی]] و [[نبوی]] به عنوان دوستداران اهل‌بیت{{عم}} و علی{{ع}} شناخته شوند. در همان [[زمان]] شماری از [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} مانند [[ابوذر]]، [[سلمان]]، [[مقداد]]، [[خزیمه]]، ابوتیهان، [[زبیر]]، [[ابوایوب انصاری]]، [[حذیفه]] و [[عمار]] با [[لقب]] "[[شیعه علی]]" شناخته می‌شدند.<ref>المقالات و الفرق، ص۱۵؛ اصل الشیعه و اصولها، ص۱۴۳، ۱۸۷.</ref> رخدادهای پس از [[رحلت پیامبر اکرم]]{{صل}} مانند [[ماجرای سقیفه]]، [[کشته شدن عثمان]]، [[خلافت امام علی]]{{ع}} و جنگ‌های آن حضرت سبب شد تا گروهی از مسلمانان با توجه به جایگاه یاد شده اهل‌بیت{{عم}} در این [[نزاع‌ها]] در [[جبهه]] آنان قرار گیرند و [[روز]] به روز با گسترش و مشخص‌تر شدن مرزبندی‌ها [[عقاید]] [[سیاسی]] و دینی متمایز و [[هویت]] جداگانه‌ای پیدا کرده و به عنوان [[شیعیان]] اهل‌بیت{{عم}}شناخته شوند.<ref>[[علی اسدی|اسدی، علی]]، [[شیعه (مقاله)|مقاله «شیعه»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم ج۱۶]].</ref>

=== بهترین [[آفریدگان]] ===

[[قرآن کریم]] کسانی را که [[ایمان]] آورده و [[عمل صالح]] دارند، بهترین آفریده‌های [[خدا]] شناسانده است: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}}<ref>«بی‌گمان آنانکه ایمان آورده‌اند و کردارهایی شایسته کرده‌اند، بهترین آفریدگانند» سوره بینه، آیه ۷.</ref> براساس [[روایات شیعه]]<ref>مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۹۵؛ البرهان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۷۱۹؛ نور الثقلین، ج۵، ص۶۴۴ - ۶۴۵.</ref> و [[سنی]] <ref>جامع البیان، ج۳۰، ص۳۳۵؛ شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۵۹ - ۴۷۵؛ الدرالمنثور، ج۶، ص۳۷۹.</ref> که از راه‌های متعددی گزارش شده‌اند، [[رسول خدا]]{{صل}}مراد از بهترین آفریده‌ها (خیر البریّة) را امام علی{{ع}} و شیعیان وی معرفی کرد. در برخی نقل‌های این [[روایات]]، [[شیعیان امام علی]]{{ع}} [[رستگاران]] [[روز قیامت]] خوانده شده‌اند <ref>الدر المنثور، ج۶، ص۳۷۹؛ الصافی، ج۵، ص۳۵۵؛ فتح القدیر، ج۵، ص۵۸۲.</ref> و در حالی ‌که خشنودند و [[خداوند]] نیز از آنان [[راضی]] است نزد [[پیامبر اکرم]]{{صل}}می‌آیند و [[دشمنان]] آنها در حالت [[خشم]] و [[ناخشنودی]] برانگیخته می‌شوند.<ref>شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۶۰ و۴۶۵؛ فتح القدیر، ج۵، ص۵۸۲؛ الأمثل، ج۲۰، ص۳۶۸.</ref> در روایتی دیگر، [[پیامبر]]{{صل}} امام علی{{ع}} و شیعیان او را "بهترین آفریدگان" دانسته و از [[روسفیدی]] آنان در [[زمان]] رسیدگی به [[حساب]] [[امت‌ها]] خبر می‌دهد.<ref>مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۹۴ - ۷۹۵؛ الدر المنثور، ج۶، ص۳۷۹.</ref> براساس برخی گزارش‌ها، پس از [[نزول آیه]] [[اصحاب پیامبر]]{{صل}} با دیدن امام علی{{ع}} او را {{متن قرآن|خَيْرُ الْبَرِيَّةِ}} می‌خواندند.<ref>تاریخ دمشق، ج۴۲، ص۳۷۱؛ الصافی، ج۵، ص۳۵۵؛ نور الثقلین، ج۵، ص۶۴۴.</ref> براساس روایتی دیگر، [[پیامبر اکرم]]{{صل}}در جمع شماری از [[اصحاب]]، [[امام علی]]{{ع}} را [[برادر]] خویش و او و شیعیانش را رستگارانِ [[روز قیامت]] معرفی کرده است.<ref>تاریخ دمشق، ج۴۲، ص۳۷۱؛ فتح القدیر، ج۵، ص۵۸۱ - ۵۸۲؛ قس: شواهد التنزیل، ج۲، ص۴۶۸.</ref>