|
|
| خط ۳۳: |
خط ۳۳: |
| # '''[[ابوایوب انصاری]]:''' وی از بزرگان [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} بود که در [[جنگ بدر]] و دیگر غزوه‌های [[پیامبر]] شرکت کرده و از سابقین در [[اسلام]] است. [[ابوایوب]]، هیچ‌گاه [[ایمان]] و ارادتش به [[ولایت]] و [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بعد از [[پیامبر]] {{صل}} کم نشد و همواره به توصیه‌های [[رسول خدا]] {{صل}} در [[حق]] [[اهل‌بیت]] {{ع}} گوش [[جان]] سپرده و در راه تحقق این [[امر الهی]] از هیج تلاشی فروگذار نبود<ref>ر.ک: وقعه صفین، ص۹۳؛ الجمل، ص۱۰۵ و شرح ابن ابی الحدید ج۷، ص۳۶ و ۳۹.</ref>. ابوایوب انصاری بعد از [[جنگ نهروان]]، به سِمَت [[فرمانداری مدینه]] [[منصوب]] شد و بعد از [[حمله]] [[بُسر بن ارطات]]، مدینه را ترک کرد. در این حمله، بسر [[منزل]] او را ویران ساخت<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۰-۷۵؛ [[طلعت ده پهلوانی|ده پهلوانی، طلعت]]، [[ابوایوب انصاری (مقاله)|ابوایوب انصاری]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۵۷-۶۰؛ [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص۱۵۴.</ref>. | | # '''[[ابوایوب انصاری]]:''' وی از بزرگان [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} بود که در [[جنگ بدر]] و دیگر غزوه‌های [[پیامبر]] شرکت کرده و از سابقین در [[اسلام]] است. [[ابوایوب]]، هیچ‌گاه [[ایمان]] و ارادتش به [[ولایت]] و [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بعد از [[پیامبر]] {{صل}} کم نشد و همواره به توصیه‌های [[رسول خدا]] {{صل}} در [[حق]] [[اهل‌بیت]] {{ع}} گوش [[جان]] سپرده و در راه تحقق این [[امر الهی]] از هیج تلاشی فروگذار نبود<ref>ر.ک: وقعه صفین، ص۹۳؛ الجمل، ص۱۰۵ و شرح ابن ابی الحدید ج۷، ص۳۶ و ۳۹.</ref>. ابوایوب انصاری بعد از [[جنگ نهروان]]، به سِمَت [[فرمانداری مدینه]] [[منصوب]] شد و بعد از [[حمله]] [[بُسر بن ارطات]]، مدینه را ترک کرد. در این حمله، بسر [[منزل]] او را ویران ساخت<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۷۰-۷۵؛ [[طلعت ده پهلوانی|ده پهلوانی، طلعت]]، [[ابوایوب انصاری (مقاله)|ابوایوب انصاری]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۵۷-۶۰؛ [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص۱۵۴.</ref>. |
| # '''[[حارث بن ربیع]]:''' حارث از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} و نیز از [[اصحاب]] و [[یاران علی]] {{ع}} است. او از جانب [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بعد از [[ابوایوب انصاری]]، مدتی عامل حضرت در [[مدینه]] بود<ref>رجال طوسی، ص۳۹، ش۱۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۳۲۷؛ [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص ۱۶۴.</ref> | | # '''[[حارث بن ربیع]]:''' حارث از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} و نیز از [[اصحاب]] و [[یاران علی]] {{ع}} است. او از جانب [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بعد از [[ابوایوب انصاری]]، مدتی عامل حضرت در [[مدینه]] بود<ref>رجال طوسی، ص۳۹، ش۱۹.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۳۲۷؛ [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص ۱۶۴.</ref> |
|
| |
| ==نامهای مدینه==
| |
| ===اَرضُ الله===
| |
| یکی از نامهای [[مدینه منوره]] است، که در [[قرآن]] نیز آمده است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۹۸.</ref>
| |
|
| |
| ===اَرض الهجرة===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است، که در قرآن نیز آمده است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۹۸.</ref>
| |
|
| |
| ===اکالة البلدان===
| |
| یکی از نامهای [[مدینه منوره]] است، وجه [[تسمیه]] آن بدین جهت است که: '''نخست:''' بر سایر [[شهرها]] [[برتری]] دارد. '''دوم:''' بر سایر شهرهای این منطقه از نظر ارتفاع مسلط بود. '''سوم:''' مخارج [[شهر مدینه]] از طریق [[پرداخت مالیات]] شهرهایی که توسط [[مسلمین]] فتح شده بود تأمین می‌گردید<ref>میقات حج، ج۷، ص۱۰۶.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۲۰.</ref>
| |
|
| |
| ===اکالة القری===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است، به جهت آن که: '''نخست:''' شهرهای دیگر را تحت الشعاع خود قرار داد. '''دوم:''' مخارج شهر مدینه از طریق پرداخت مالیات‌های شهرهای دیگر که توسط [[مسلمانان]] فتح شده بود تأمین می‌گردید. '''سوم:''' از آنجا به سایر شهرها و بلاد [[غیر مسلمان]] که در صدد [[توطئه]] علیه [[اسلام]] برمی‌آمدند [[حمله]] شد و بعد از [[پیروزی]] [[اموال]] غنیمتی و [[اسیران]] به [[مدینه]] منتقل می‌شدند<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۲۰.</ref>
| |
|
| |
| ===ایمان===
| |
| یکی از نامهای [[مدینه منوره]] است، که در [[قرآن]] نیز آمده است<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِيمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَلَا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}} «و (نیز برای) کسانی است که پیش از (آمدن) مهاجران، در خانه (های مدینه) و (پایگاه) ایمان، جای داشته‌اند؛ کسانی را که به سوی آنان هجرت کرده‌اند، دوست می‌دارند و در دل به آنچه به مهاجران داده‌اند، چشمداشتی ندارند و (آنان را) بر خویش برمی‌گزینند هر چند خود نیازمند باشند. و کسانی که از آزمندی جان خویش در امانند، رستگارند» سوره حشر، آیه ۹.</ref>.<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref> زیرا [[مردم مدینه]] [[الگو]] و [[مظهر]] ایمان بودند.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۵۹.</ref>
| |
|
| |
| ===بارّة===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۷۴.</ref>
| |
|
| |
| ===[[بحر]]===
| |
| از نامهای مدینه منوره است. بحر، اطلاقی است به [[سرزمین]] وسیع و نیز روستا<ref>فصلنامه میقات حج، ش۷، ص۱۶۰.</ref>.
| |
| ===بَحَرة===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>. [[بحره]]، زمینی است که نسبت به اطرافش [[پست]] و یا دارای بوستان و نخلستان است.
| |
| ===بُحیَرة===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۸۱.</ref>
| |
| ===بَرّة===
| |
| از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref> و نیز از نامهای زمزم<ref>معجم البلدان، ج۳، ص۱۶۷.</ref> و یکی از نامهای مکه است<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص۷۶.</ref>.
| |
| ===تندد===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.
| |
| ===تندر===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.
| |
| ===جابرة===
| |
| یکی از نامهای [[مدینه منوره]] است که در [[تورات]] آمده<ref>اخبار المدینه، ابن نجار، ص۱۱.</ref>.
| |
| ===جایزه===
| |
| از اسامی [[مدینه]] است<ref>فصلنامه میقات حج، ش۷، ص۱۷۴.</ref>.
| |
| ===جَبّار===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.
| |
|
| |
| ===جَبّاره===
| |
| از اسامی مدینه است؛ زیرا در این [[شهر]] [[فقیر]] و [[ورشکسته]] [[بی‌نیاز]] می‌شد و این که دیگر [[شهرها]] را مجبور به قبول [[دین اسلام]] می‌کرد<ref>فصلنامه میقات حج، ش۷، ص۱۶۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۲۹۴-۲۹۶.</ref>
| |
|
| |
| ===جَزیره===
| |
| از نامهای [[مدینه]] است. عباس می‌گوید: با [[رسول خدا]]{{صل}} از مدینه خارج شدیم، آن حضرت رو به سوی مدینه کرد و فرمود: {{متن حدیث|لَقَدْ طَهَّرَ اللَّهُ هَذِهِ الْجَزِيرَةَ مِنَ الشِّرْكِ}}<ref>فرهنگ اصطلاحات حج، حریری، ص۴۸.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۳۰۳.</ref>
| |
|
| |
| ===جَنّة الحِصینه===
| |
| از اسامی [[مدینه]] است. به معنای سپر محکم (برای [[مسلمین]]). [[رسول خدا]]{{صل}} در [[غزوه احد]] فرمود: {{متن حدیث|انا في جنة حصينة}} من در قلعه و حصار محافظت‌شده هستم<ref>فصلنامه میقات حج، ش۷، ص۱۶۳.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۳۴۰.</ref>
| |
|
| |
| ===حَیبَة===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.
| |
|
| |
| ===بَلاط===
| |
| یکی از نامهای مدینه منوره است<ref>تاریخ المدینه، ابن شبه، ج۱، ص۱۶۲.</ref>. در لغت به معنی [[سرزمین]] سنگ‌فرش شده است. برخی گویند موضع خاصی است در [[مدینه]] مابین [[مسجد نبوی]] و [[بازار]] که در آن سنگ‌ها گسترده‌اند<ref>فصلنامه میقات حج، ش۷، ص۱۶۱.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۱۹۹.</ref>
| |
|
| |
|
| == جستارهای وابسته == | | == جستارهای وابسته == |
