پرش به محتوا

رفتار با فرزندان در معارف و سیره معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
همان‌گونه که [[تربیت]] اغلب جنبه [[پیش‌گیری]] دارد و متربی را برای برخورد با فراز و نشیب‌های [[زندگی]] آماده می‌سازد، گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد نیز این چنین است و به فرموده [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نوزاد را در طول عمرش بیمه می‌کند. شیطان با این که از نیرنگ‌های زیادی برای [[گمراه‌سازی]] [[بشر]] بهره می‌گیرد، اما در صورت انجام این [[سنت نبوی]]، کمتر بر او مسلط می‌شود. طبیعی است که آشنایی نوزاد در نخستین [[روز]] زندگی با [[شهادت]] به [[رسالت]] و [[ولایت]] و شنیدن [[نام خدا]] و [[پیامبر]]{{صل}} و نماز، او را برای [[تعهد]] عملی در برابر آن [[ارزش‌ها]] آماده می‌سازد. برعکس، اگر در همان لحظات بعد از ولادت او را با صدای ساز و [[آواز]] و رقص و امثال آن آشنا سازند، بی‌تردید آثار آن بر [[روح]] و روان وی باقی خواهد ماند. از این‌رو، برای [[پیروی]] از [[سیره معصومین]]{{عم}} و [[تبعیت]] از آن بزرگواران، باید به این [[آداب دینی]] و [[اسلامی]] عمل کرد<ref>[[محمد احسانی|احسانی، محمد]]، [[سیره اخلاقی و تربیتی معصومین (کتاب)|سیره اخلاقی و تربیتی معصومین]]، ص ۱۱۶.</ref>.
همان‌گونه که [[تربیت]] اغلب جنبه [[پیش‌گیری]] دارد و متربی را برای برخورد با فراز و نشیب‌های [[زندگی]] آماده می‌سازد، گفتن اذان و اقامه در گوش نوزاد نیز این چنین است و به فرموده [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نوزاد را در طول عمرش بیمه می‌کند. شیطان با این که از نیرنگ‌های زیادی برای [[گمراه‌سازی]] [[بشر]] بهره می‌گیرد، اما در صورت انجام این [[سنت نبوی]]، کمتر بر او مسلط می‌شود. طبیعی است که آشنایی نوزاد در نخستین [[روز]] زندگی با [[شهادت]] به [[رسالت]] و [[ولایت]] و شنیدن [[نام خدا]] و [[پیامبر]]{{صل}} و نماز، او را برای [[تعهد]] عملی در برابر آن [[ارزش‌ها]] آماده می‌سازد. برعکس، اگر در همان لحظات بعد از ولادت او را با صدای ساز و [[آواز]] و رقص و امثال آن آشنا سازند، بی‌تردید آثار آن بر [[روح]] و روان وی باقی خواهد ماند. از این‌رو، برای [[پیروی]] از [[سیره معصومین]]{{عم}} و [[تبعیت]] از آن بزرگواران، باید به این [[آداب دینی]] و [[اسلامی]] عمل کرد<ref>[[محمد احسانی|احسانی، محمد]]، [[سیره اخلاقی و تربیتی معصومین (کتاب)|سیره اخلاقی و تربیتی معصومین]]، ص ۱۱۶.</ref>.


===گام برداشتن کودک===
===کام برداشتن کودک===
بعد از زایمان و تهیه [[لباس]] برای نوزاد، باید او را [[تحنیک]] کرد؛ یعنی کام نوزاد را نخستین بار با خوراکی‌های [[دنیا]] باز کند. برای «تحنیک»، باید مقداری آب [[باران]] یا [[آب فرات]] به دهان نوزاد ریخت و یا چیزی نظیر خرما و تربت امام حسین{{ع}} را در آب ریخته و آن را به دهان نوزاد بگذارند یا انگشت را آغشته به آنها کرده و کام کودک را باز کرد<ref>الرائد، ج۲، ص۷۰۶، واژه «حنک»؛ معارف و معاریف، ج۷، ص۴۵۷.</ref>. در [[احادیث اسلامی]] و [[سیره]] [[پیشوایان دین]]، بر انجام این کار بسیار تأکید شده است. امیرالمؤمنین علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِالتَّمْرِ، هكَذَا فَعَلَ النَّبِيُّ{{صل}} بِالْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ{{عم}}}}<ref>فروع کافی، ج۶، ص۲۷.</ref>؛ «کام فرزندانتان را با خرما بردارید؛ زیرا [[پیامبر]]{{صل}} با حسن و حسین{{عم}} چنین کرد». در [[روایت]] دیگر می‌فرماید: {{متن حدیث|حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِمَاءِ الْفُرَاتِ وَ بِتُرْبَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ{{ع}} فَإِنْ لَمْ يَكُنْ فَبِمَاءِ السَّمَاءِ}}<ref>فروع کافی، ج۶، ص۲۷.</ref>؛ «کام فرزندانتان را با [[آب فرات]] و تربت امام حسین{{ع}} باز کنید و اگر میسر نبود، با آب [[باران]] این کار را انجام دهید».
بعد از زایمان و تهیه [[لباس]] برای نوزاد، باید او را تحنیک کرد؛ یعنی کام نوزاد را نخستین بار با خوراکی‌های [[دنیا]] باز کند. برای «تحنیک»، باید مقداری آب [[باران]] یا [[آب فرات]] به دهان نوزاد ریخت و یا چیزی نظیر خرما و تربت امام حسین{{ع}} را در آب ریخته و آن را به دهان نوزاد بگذارند یا انگشت را آغشته به آنها کرده و کام کودک را باز کرد<ref>الرائد، ج۲، ص۷۰۶، واژه «حنک»؛ معارف و معاریف، ج۷، ص۴۵۷.</ref>. در [[احادیث اسلامی]] و [[سیره]] [[پیشوایان دین]]، بر انجام این کار بسیار تأکید شده است. امیرالمؤمنین علی{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِالتَّمْرِ، هكَذَا فَعَلَ النَّبِيُّ{{صل}} بِالْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ{{عم}}}}<ref>فروع کافی، ج۶، ص۲۷.</ref>؛ «کام فرزندانتان را با خرما بردارید؛ زیرا [[پیامبر]]{{صل}} با حسن و حسین{{عم}} چنین کرد». در [[روایت]] دیگر می‌فرماید: {{متن حدیث|حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِمَاءِ الْفُرَاتِ وَ بِتُرْبَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ{{ع}} فَإِنْ لَمْ يَكُنْ فَبِمَاءِ السَّمَاءِ}}<ref>فروع کافی، ج۶، ص۲۷.</ref>؛ «کام فرزندانتان را با [[آب فرات]] و تربت امام حسین{{ع}} باز کنید و اگر میسر نبود، با آب [[باران]] این کار را انجام دهید».


از مجموع این [[روایات]]، [[مستحب]] بودن [[تحنیک]] با آب فرات و امثال آن فهمیده می‌شود؛ چنان که [[سیره معصومین]]{{عم}} نیز این گونه بوده است. تحنیک با چیزهایی که ذکر شد، آثار [[تربیتی]] بر [[جسم]] و [[روح]] کودک می‌گذارد؛ چراکه اولین [[تغذیه]] کودک از خوراکی‌های [[دنیا]]، باید چیزی باشد که تأثیر جسمی و [[معنوی]] مثبت بر وی داشته باشد. تربت امام حسین{{ع}} [[ارزش معنوی]] زیادی دارد و نوزادی که کامش با آن برداشته شود، از ابتدا با [[برکت]] و [[معنویت]] [[امام حسین]]{{ع}} آشنا می‌گردد و [[انتظار]] می‌رود که [[انسان]] شایسته‌ای بار آید. درباره آب فرات نیز [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|مَا أَظُنُّ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ}}<ref>فروع کافی، ج۶، ص۳۹۳.</ref>؛ «[[گمان]] نمی‌کنم کام کسی را در [[کودکی]] با آب فرات بر دارند، جز آن‌که [[محب]] ما [[اهل بیت]]{{عم}} خواهد شد».
از مجموع این [[روایات]]، [[مستحب]] بودن [[تحنیک]] با آب فرات و امثال آن فهمیده می‌شود؛ چنان که [[سیره معصومین]]{{عم}} نیز این گونه بوده است. تحنیک با چیزهایی که ذکر شد، آثار [[تربیتی]] بر [[جسم]] و [[روح]] کودک می‌گذارد؛ چراکه اولین [[تغذیه]] کودک از خوراکی‌های [[دنیا]]، باید چیزی باشد که تأثیر جسمی و [[معنوی]] مثبت بر وی داشته باشد. تربت امام حسین{{ع}} [[ارزش معنوی]] زیادی دارد و نوزادی که کامش با آن برداشته شود، از ابتدا با [[برکت]] و [[معنویت]] [[امام حسین]]{{ع}} آشنا می‌گردد و [[انتظار]] می‌رود که [[انسان]] شایسته‌ای بار آید. درباره آب فرات نیز [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|مَا أَظُنُّ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ الْفُرَاتِ إِلَّا أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ}}<ref>فروع کافی، ج۶، ص۳۹۳.</ref>؛ «[[گمان]] نمی‌کنم کام کسی را در [[کودکی]] با آب فرات بر دارند، جز آن‌که [[محب]] ما [[اهل بیت]]{{عم}} خواهد شد».
۱۱۷٬۲۲۵

ویرایش