صحیفه سجادیه در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = صحیفه سجادیه

| مداخل مرتبط = [[صحیفه سجادیه در معارف دعا و زیارات]] - [[صحیفه سجادیه در معارف و سیره سجادی]]

| پرسش مرتبط  =  

== مقدمه ==

این کتاب مجموعه‌ای از [[دعاهای امام سجاد]] {{ع}} است که آنها را به دو فرزندش [[امام محمد باقر]] {{ع}} و [[زید]] [[املا]] کرده است و آنان این [[دعاها]] را در دو نسخه نوشته‌اند. [[متوکل بن هارون]]، [[راوی]] اول [[صحیفه سجادیه]] موجود، پس از [[ملاقات]] با [[یحیی بن زید]] و اظهار [[ناراحتی]] [[امام صادق]] {{ع}} نسبت به [[شهادت]] زید، [[پدر]] [[یحیی]]، مجموعه‌ای نفیس از [[ادعیه]] [[امام سجاد]] {{ع}} را که به خط جناب زید بوده است، از وی دریافت می‌کند تا در صورت کشته شدن او به دست [[بنی‌امیه]] نیفتد.

صحیفه سجادیه از نظر مستند بودن در حد [[تواتر]] است. [[آقا بزرگ تهرانی]] در این باره می‌گوید: “صحیفه اولی که [[سند]] آن به [[امام زین‌العابدین]] {{ع}} می‌رسد... از متواترات و [[قطعیات]] نزد أصحاب است؛ چرا که از ویژگی‌های آن، این است که [تمام [[اصحاب]] از اساتید خود] اجازه [[نقل]] آن را در تمام طبقات [رجالی] و در تمام عصرها گرفته‌اند”<ref>الذریعة، ج۱۵، ص۲۰.</ref>. صدر بلاغی می‌نویسد: "این مجموعه که به [[انجیل]] [[اهل بیت]] و [[زبور]] [[آل محمد]] ملقب است و [[صحیفه]] کامله سجادیه نام دارد، بر [[سبیل]] [[تواتر]] از سه طریق: [[امامیه]]، [[فرقه]] [[اسماعیلیه]]، و [[طائفه]] [[زیدیه]] از [[امام همام]] [[حضرت سیدالساجدین]] {{ع}} [[روایت]] شده است"<ref>ترجمه صدر بلاغی، صحیفه کامله سجادیه، ص۲.</ref>. در این مورد [[سید محسن امین]] می‌نویسد: "[[بلاغت]] الفاظ صحیفه و فصاحتی که هرگز زوال نمی‌پذیرد، معانی و مضامین بسیار عالی و محتوای عمیق و بی‌نظیر آن دریای تذلل و [[فروتنی]]، در پیشگاه [[باری تعالی]] و ثنا و [[ستایش]] به درگاه او و اسلوب‌های عجیبی که در [[طلب]] [[عفو]] و [[رحمت الهی]]، و [[توسل]] به [[ذات مقدس]] او در آن وجود دارد، اینها همه از قوی‌ترین شواهد در صحت انتساب صحیفه به [[امام سجاد]] {{ع}} است و اینکه این درّ گران‌بها از آن دریای عمیق و این گوهر قیمتی از آن معدن ثمین و این میوه از آن [[شجره طیبه]] است و اینها همه غیر از [[شهرت]] تردیدناپذیر صحیفه و تعداد اسانید متصل به آن تا صاحب اصلی این [[ادعیه]] یعنی [[امام چهارم]] است"<ref>اعیان الشیعة، ج۱، ص۶۳۸.</ref>.<ref>[[سیده فاطمه ترابی|ترابی، سیده فاطمه]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «صحیفه سجادیه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۳۱۳.</ref>

# طنطاوی دانشمند [[اهل سنت]] درباره صحیفه می‌نویسد: "این از [[بدبختی]] ماست که تاکنون بر این اثر گران‌بهای جاوید که از [[مواریث]] [[نبوت]] است دست نیافته بودیم. من هرچه در آن می‌نگرم، آن را از گفتار مخلوق [[برتر]] و از [[خالق]] [[پایین‌تر]] می‌یابم"<ref>صحیفه سجادیه، ترجمة صدر بلاغی، ص۳۷.</ref>.

# همچنین [[سید علی خان]] در کتاب ریاض‌السالکین در معرفی [[صحیفه]] چنین می‌گوید: "بدان که بر این صحیفه شریفه اثر بارزی از [[علم الهی]] و رایحه و بوی عطری از [[کلام نبوی]] است. تا جایی که برخی از [[عارفان]] درباره آن گفته‌اند: [[صحیفه سجادیه]] در همان مجرای [[الهامات]] و وحی‌های آسمانی و در همان منهج و مسیر صحیفه‌هایی است که به صورت [[لوح]] از [[عرش]] [[حضرت]] [[باری‌تعالی]] نازل می‌شده است؛ به جهت آنکه مطالبی که در آن مندرج است، بر [[انوار]] حقایق [[معرفت]] و میوه‌های شیرین باغ‌ها و بستان‌های [[حکمت]] مشتمل است"<ref>ریاض‌السالکین، ج۱، ص۱۵.</ref>.