بیعت با امام علی در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[امام علی]] قبل از [[بیعت]]، بارها از پذیرش این [[مقام]] و [[مسئولیت]] سرباز زد، چنان‌که فرمود: مرا واگذارید و دیگری را [[انتخاب]] کنید؛ زیرا ما به استقبال چیزی می‌رویم که چهره‌های مختلف دارد<ref>{{متن حدیث|"دَعُونِي وَ الْتَمِسُوا غَيْرِي، فَإِنَّا مُسْتَقْبِلُونَ أَمْراً لَهُ وُجُوهٌ"}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۹۲.</ref>. با اینکه [[امام]] خود را کنار می‌کشید، اما [[مردم]] بر بیعت با ایشان [[اصرار]] ورزیدند، آزادانه با ایشان بیعت کردند و در این زمینه [[سرسختی]] نشان دادند. امام، خود، درباره چگونگی [[بیعت مردم]] می‌فرماید: شما در [[روز]] بیعت چونان شتران و گوسفندانی که به سوی [[فرزندان]] خود بشتابند به من روی آوردید و فریاد بیعت بیعت سردادید. [[دست]] خود را بازپس بردم، آن را کشیدید و از دستتان کشیدم، به خود برگرداندید<ref>{{متن حدیث|"فَأَقْبَلْتُمْ إِلَيَّ إِقْبَالَ الْعُوذِ الْمَطَافِيلِ عَلَى أَوْلَادِهَا، تَقُولُونَ الْبَيْعَةَ الْبَيْعَةَ، قَبَضْتُ كَفِّي فَبَسَطْتُمُوهَا وَ [نَازَعْتُكُمْ] نَازَعَتْكُمْ يَدِي فَجَاذَبْتُمُوهَا"}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۳۷.</ref>.

[[ابن ابی الحدید]] می‌نویسد: درست است که سهم [[رسول خدا]]{{صل}} در [[دعوت به اسلام]] و [[هدایت مردم]] زیاد بود، ولی نمی‌توان [[سهم امام]] علی{{ع}} را در هدایت مردم [[انکار]] کرد. اگر [[جهاد]] او در آغاز [[قیام]] [[پیامبر]]{{صل}} و نیز جهاد وی در [[زمان]] [[خلافت]] و نشر [[علوم]] و [[تفسیر قرآن]] و [[ارشاد]] [[مسلمانان]] نبود، از [[اسلام]] جز نامی باقی نمی‌ماند. این امر به‌تنهایی [[گواهی]] بر وجود [[حق]] او بر مردم و [[خدمت]] بزرگ او به انسان‌هاست.

در [[فضیلت علمی علی]]{{ع}} از [[ابن عباس]] نقل شده است که اظهار داشت: "[[علم]] من و علم دیگر [[اصحاب پیامبر]] در برابر علوم علی، چون قطره در برابر هفت دریاست." [[خداوند]] در [[آیه]] هفتم [[سوره آل عمران]] [[دانش]] [[تأویل]] و [[تفسیر آیات]] را به [[راسخان در علم]] نسبت می‌دهد که براساس نظر [[اندیشمندان]] علی و [[اولاد]] او{{عم}} هستند. بدیهی است که این [[فضایل]] و صدها فضایل دیگر درباره امام علی{{ع}} باعث شده بود که مردم به‌سوی آن حضرت [[هجوم]] آورند و با وی بیعت کنند.

یادآور می‌شود که قبل از بیعت ظاهری [[مردم]]، [[امام]] به [[دستور الهی]] توسط [[رسول خدا]]{{صل}} به این سمت [[انتخاب]] شده بود، اما به واسطه [[غصب خلافت]] به مدّت ۲۵ سال [[سکوت]] [[اختیار]] کرد. این موضع‌گیری در سخن حضرت [[استخوان در گلو]] و [[خار در چشم]] [[تشبیه]] شده است<ref> {{متن حدیث|"و فِي الْعَيْنِ قَذًى وَ فِي الْحَلْقِ شَجًا"}}؛ [[نهج البلاغه]]، [[خطبه ۳ نهج البلاغه|خطبه ۳]].</ref>.

می‌توان [[سکوت امام]]{{ع}} در این دوران را با [[منطق]] [[هارون]] در [[زمان]] [[موسی]]{{ع}} هم‌سان دانست و آن اینکه بین [[امت]] [[اختلاف]] ایجاد نشود. آن حضرت می‌توانست دست به اقدام بزند، ولی این اقدام به [[ضرر]] [[اسلام]] بود. به همین دلیل و با کمال [[تأسف]] صدای آن حضرت در آن دوران [[پایین‌تر]] از صدای همه بود. این در حالی است که [[شأن]] و رتبه‌اش بالاتر از مدّعیان آن [[روز]] [[خلافت]] بود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳۷.</ref>.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۱]]، ص۱۸۲.</ref>