ظلم به خود: تفاوت میان نسخهها
←شرک بزرگترین ظلم به نفس
(←مقدمه) |
|||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==[[شرک]] بزرگترین [[ظلم به نفس]] == | ==[[شرک]] بزرگترین [[ظلم به نفس]] == | ||
اگر کسی حدود تعامل [[انسان]] با [[خدا]]<ref>{{متن حدیث|أَمَّا أُصُولُ مُعَامَلَةِ اللَّهِ تَعَالَى فَسَبْعَةُ أَشْيَاءَ أَدَاءُ حَقِّهِ وَ حِفْظُ حَدِّهِ وَ شُكْرُ عَطَائِهِ وَ الرِّضَا بِقَضَائِهِ وَ الصَّبْرُ عَلَى بَلَائِهِ وَ تَعْظِيمُ حُرْمَتِهِ وَ الشَّوْقُ إِلَيْهِ}} (منسوب به امام صادق{{ع}}، مصباح الشریعة، ص۵)؛ اما اصول تعامل با خداوند هفت چیز است: ادای حق الهی، حفظ حدود و شأنش، شکرگزاری در برابر نعماتش، راضی شدن به قضای الهی، صبر کردن بر بلای خداوند، احترام به حریم کبریای و شوق به وصال الهی.</ref> را نقض کند و از آنها [[تجاوز]] نماید، شاید [[گمان]] شود به خدا [[ظلم]] شده است؛ ولی چنین نیست؛ حتی [[شریک]] قائل شدن به خدا نیز که | اگر کسی حدود تعامل [[انسان]] با [[خدا]]<ref>{{متن حدیث|أَمَّا أُصُولُ مُعَامَلَةِ اللَّهِ تَعَالَى فَسَبْعَةُ أَشْيَاءَ أَدَاءُ حَقِّهِ وَ حِفْظُ حَدِّهِ وَ شُكْرُ عَطَائِهِ وَ الرِّضَا بِقَضَائِهِ وَ الصَّبْرُ عَلَى بَلَائِهِ وَ تَعْظِيمُ حُرْمَتِهِ وَ الشَّوْقُ إِلَيْهِ}} (منسوب به امام صادق{{ع}}، مصباح الشریعة، ص۵)؛ اما اصول تعامل با خداوند هفت چیز است: ادای حق الهی، حفظ حدود و شأنش، شکرگزاری در برابر نعماتش، راضی شدن به قضای الهی، صبر کردن بر بلای خداوند، احترام به حریم کبریای و شوق به وصال الهی.</ref> را نقض کند و از آنها [[تجاوز]] نماید، شاید [[گمان]] شود به خدا [[ظلم]] شده است؛ ولی چنین نیست؛ حتی [[شریک]] قائل شدن به خدا نیز که ظلم عظیم شمرده شده است {{متن قرآن|إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ}}<ref>«شرک، ستمی سترگ است» سوره لقمان، آیه ۱۳.</ref>)، ظلم در [[حق خداوند]] نیست؛ زیرا در [[حقیقت]] با [[کفر]] به [[خداوند]] و [[ناسپاسی]]<ref>{{متن قرآن|وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ وَمَنْ يَشْكُرْ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ}} «و به راستی ما به لقمان فرزانگی دادهایم، که خداوند را سپاس گزار! و هر که سپاس گزارد به سود خویش سپاس گزارده است؛ و هر که ناسپاسی ورزد خداوند، بینیازی ستوده است» سوره لقمان، آیه ۱۲.</ref> نسبت به نعمتهای او {{متن قرآن|إِنْ تَكْفُرُوا أَنْتُمْ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا}} خللی به حدود و حریم کبریایی الهی وارد نمیشود {{متن قرآن|فَإِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ حَمِيدٌ}}. {{متن قرآن|وَقَالَ مُوسَى إِنْ تَكْفُرُوا أَنْتُمْ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا فَإِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ حَمِيدٌ}}<ref>«و موسی گفت: اگر شما و همه آنان که بر روی زمینند کافر شوید بیگمان خداوند، بینیازی ستوده است» سوره ابراهیم، آیه ۸.</ref>. | ||
خروج از این حدود، ظلم به نفس شخص است؛ نه ظلم به [[خداوند تبارک و تعالی]]؛ زیرا طبق تعریف [[ظلم]] - قرار دادن چیزی در غیر جای خود -[[انسان]] با [[شرک به خداوند]]، [[عبادت]] خود را در غیر مسیر و جایگاه خودش قرار میدهد. بنابراین فرد از این جهت به خودش ظلم میکند و آثار وضعی آن را در [[دنیا]] خواهد دید و از جهت دیگر، [[خداوند]]، [[آدمی]] را برای [[بهشت]] [[آفریده]] است و نباید خود را به کمتر از بهشت بفروشد و به خود ظلم کند<ref>{{متن حدیث|قَالَ عَلِيٌّ{{ع}}: مَنْ بَاعَ نَفْسَهُ بِغَيْرِ نَعِيمِ الْجَنَّةِ فَقَدْ ظَلَمَهَا}} (تمیمی آمدی، تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ص۲۳۲، ح۴۶۲۸)؛ امام علی{{ع}} فرمودند: هر کس خودش را جز به نعمت بهشت بفروشد، به راستی که به خویشتن ظلم کرده است.</ref>. اگر فردی دچار [[شرک]] شود {{متن قرآن|بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ}}، به خود ظلم کرده است {{متن قرآن|ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ}} و بهشت را بر خود [[حرام]] خواهد کرد {{متن حدیث|حَرَمُوهَا الْجَنَّةَ}}<ref>طبرسی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج۱، ص۲۵۴.</ref>؛ این خود، ظلم دیگری به نفس است که انسان، جایگاه خویش را در سرای [[آخرت]] در غیر جایگاه اصلی خود یعنی بهشت قرار داده است. {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}}<ref>«و (یاد کنید) آنگاه را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من! بیگمان شما با (به پرستش) گرفتن گوساله بر خویش ستم روا داشتید پس به درگاه آفریدگار خود توبه کنید و یکدیگر را بکشید، این کار نزد آفریدگارتان برای شما بهتر است. آنگاه، خداوند از شما در گذشت که او توبهپذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۵۴.</ref>. | خروج از این حدود، ظلم به نفس شخص است؛ نه ظلم به [[خداوند تبارک و تعالی]]؛ زیرا طبق تعریف [[ظلم]] - قرار دادن چیزی در غیر جای خود -[[انسان]] با [[شرک به خداوند]]، [[عبادت]] خود را در غیر مسیر و جایگاه خودش قرار میدهد. بنابراین فرد از این جهت به خودش ظلم میکند و آثار وضعی آن را در [[دنیا]] خواهد دید و از جهت دیگر، [[خداوند]]، [[آدمی]] را برای [[بهشت]] [[آفریده]] است و نباید خود را به کمتر از بهشت بفروشد و به خود ظلم کند<ref>{{متن حدیث|قَالَ عَلِيٌّ{{ع}}: مَنْ بَاعَ نَفْسَهُ بِغَيْرِ نَعِيمِ الْجَنَّةِ فَقَدْ ظَلَمَهَا}} (تمیمی آمدی، تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ص۲۳۲، ح۴۶۲۸)؛ امام علی{{ع}} فرمودند: هر کس خودش را جز به نعمت بهشت بفروشد، به راستی که به خویشتن ظلم کرده است.</ref>. اگر فردی دچار [[شرک]] شود {{متن قرآن|بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ}}، به خود ظلم کرده است {{متن قرآن|ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ}} و بهشت را بر خود [[حرام]] خواهد کرد {{متن حدیث|حَرَمُوهَا الْجَنَّةَ}}<ref>طبرسی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج۱، ص۲۵۴.</ref>؛ این خود، ظلم دیگری به نفس است که انسان، جایگاه خویش را در سرای [[آخرت]] در غیر جایگاه اصلی خود یعنی بهشت قرار داده است. {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}}<ref>«و (یاد کنید) آنگاه را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من! بیگمان شما با (به پرستش) گرفتن گوساله بر خویش ستم روا داشتید پس به درگاه آفریدگار خود توبه کنید و یکدیگر را بکشید، این کار نزد آفریدگارتان برای شما بهتر است. آنگاه، خداوند از شما در گذشت که او توبهپذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۵۴.</ref>. | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
[[امام حسن عسکری]]{{ع}} فرمودند: [[خداوند تبارک و تعالی]] میفرمایند: وقتی کسانی که که سخنان ما را [[تغییر]] دادند و چیزی غیر از آنچه که به آنها دستور داده شده بود بیان کردند و به آنچه [[متعهد]] شده بودند [[وفا]] نکردند، آنها به ما [[ظلم]] نکردند زیرا [[کفر]] [[کافر]] به [[سلطنت]] و [[حکومت]] ما ضرری نمیرساند همچنان که [[ایمان]] [[مؤمن]] به سلطنت ما چیزی اضافه نمیکند ولی آنها به خودشان ظلم کردند زیرا به واسطه کفرشان و تغییر (سخنان ما) به خودشان ضرر میزنند. | [[امام حسن عسکری]]{{ع}} فرمودند: [[خداوند تبارک و تعالی]] میفرمایند: وقتی کسانی که که سخنان ما را [[تغییر]] دادند و چیزی غیر از آنچه که به آنها دستور داده شده بود بیان کردند و به آنچه [[متعهد]] شده بودند [[وفا]] نکردند، آنها به ما [[ظلم]] نکردند زیرا [[کفر]] [[کافر]] به [[سلطنت]] و [[حکومت]] ما ضرری نمیرساند همچنان که [[ایمان]] [[مؤمن]] به سلطنت ما چیزی اضافه نمیکند ولی آنها به خودشان ظلم کردند زیرا به واسطه کفرشان و تغییر (سخنان ما) به خودشان ضرر میزنند. | ||
خداوند تبارک و تعالی [[شریک]] قائل شدن برای ذات [[احد]] واحد را | خداوند تبارک و تعالی [[شریک]] قائل شدن برای ذات [[احد]] واحد را ظلم به خود [[انسان]] دانسته {{متن قرآن|ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ}} و آن را بزرگترین [[ظلم]] شمرده است {{متن قرآن|إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ}}<ref>«شرک، ستمی سترگ است» سوره لقمان، آیه ۱۳.</ref>). | ||
{{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}}<ref>«و (یاد کنید) آنگاه را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من! بیگمان شما با (به پرستش) گرفتن گوساله بر خویش ستم روا داشتید پس به درگاه آفریدگار خود توبه کنید و یکدیگر را بکشید، این کار نزد آفریدگارتان برای شما بهتر است. آنگاه، خداوند از شما در گذشت که او توبهپذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۵۴.</ref>.<ref>[[علی رضا آزادی|آزادی، علی رضا]]، [[ظلمشناسی با تکیه بر آیات و روایات (کتاب)|ظلمشناسی با تکیه بر آیات و روایات]].</ref> | {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَى بَارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بَارِئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ}}<ref>«و (یاد کنید) آنگاه را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من! بیگمان شما با (به پرستش) گرفتن گوساله بر خویش ستم روا داشتید پس به درگاه آفریدگار خود توبه کنید و یکدیگر را بکشید، این کار نزد آفریدگارتان برای شما بهتر است. آنگاه، خداوند از شما در گذشت که او توبهپذیر بخشاینده است» سوره بقره، آیه ۵۴.</ref>.<ref>[[علی رضا آزادی|آزادی، علی رضا]]، [[ظلمشناسی با تکیه بر آیات و روایات (کتاب)|ظلمشناسی با تکیه بر آیات و روایات]].</ref> | ||