پرش به محتوا

انتظار عملی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت}}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = انتظار ظهور امام مهدی
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


[[پرونده:13681453.jpeg|300px|بندانگشتی|انتظار]]
[[پرونده:13681453.jpeg|300px|بندانگشتی|انتظار]]


== معنای انتظار عملی ==
== [[معنای انتظار]] عملی ==
* انتظار عملی؛ یعنی فراهم آوردن [[زمینه‌های ظهور]] و مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است<ref>ر. ک: [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟ ؟؛ [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>، یعنی مثل کسی که [[منتظر]] است مسافرش از راه برسد، باید علاوه بر [[انتظار قلبی]] و درونی، خانه را برای [[پذیرایی]] از میهمان آماده و مقدمات عملی [[پذیرایی]] از میهمان مورد [[انتظار]] را فراهم سازد و انتظارش را در صحنۀ عمل مجسم نماید<ref>ر. ک: [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>. انتظار عملی یعنی اینکه [[منتظر واقعی]] دارای اوصافی نظیر، [[یقین]]، [[ایمان]]، [[معرفت]] و [[شناخت]]، [[تقوا]]، [[ورع]] و [[حسن خلق]] گردد<ref>ر. ک: غیبت نعمانی، باب۱۰و۱۱؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۵؛ بحارالانوار، ج۵۲، باب ۲۲؛ [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref> و در تمامی عرصه‌ها، زندگیِ [[امام زمان]] پسند داشته باشد و [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] بداند و به وظیفۀ خود در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه با ظلم]]، تلاش در [[گسترش عدالت]] و [[دینداری]] عمل نماید<ref>ر. ک: [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟ ؟.</ref> که [[امام سجاد]] {{ع}} می‌فرمایند: «معتقدان به [[مهدی]] و [[منتظران ظهور]] او در [[عصر غیبت]]... در پنهان و آشکار [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فراخوانند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ... وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْراً}}؛ کمال الدین، ج۱، ص۳۲۰.</ref>. آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} مؤثر است، انتظار عملی است؛ هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی [[حضرت]] افزوده می‌شود، [[ظهور]] آن [[حضرت]] نزدیک تر می‌شود و موفقیت در [[دعوت]] را شدیدتر می‌سازد<ref>ر. ک: [[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج ۱، ص ۹۸۷.</ref>.
[[انتظار عملی]]؛ یعنی فراهم آوردن [[زمینه‌های ظهور]] و مقدمات تحقق آنچه مورد [[انتظار]] است<ref>ر. ک: [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟؛ [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲-۹۴.</ref>، یعنی مثل کسی که [[منتظر]] است مسافرش از راه برسد، باید علاوه بر [[انتظار قلبی]] و درونی، [[خانه]] را برای [[پذیرایی]] از میهمان آماده و مقدمات عملی پذیرایی از میهمان مورد انتظار را فراهم سازد و انتظارش را در صحنۀ عمل مجسم نماید<ref>ر. ک: محسن اراکی|اراکی، محسن، نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت، ص۹۲-۹۴.</ref>. انتظار عملی یعنی اینکه [[منتظر واقعی]] دارای اوصافی نظیر، [[یقین]]، [[ایمان]]، [[معرفت]] و [[شناخت]]، [[تقوا]]، [[ورع]] و [[حسن خلق]] گردد<ref>ر. ک: غیبت نعمانی، باب۱۰و۱۱؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، باب ۴۵؛ بحارالانوار، ج۵۲، باب ۲۲؛ [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص۳۱۶ -۳۱۷.</ref> و در تمامی عرصه‌ها، زندگیِ [[امام زمان]] پسند داشته باشد و [[عصر غیبت]] را عصر [[تکلیف]] بداند و به وظیفۀ خود در [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه با ظلم]]، تلاش در [[گسترش عدالت]] و [[دینداری]] عمل نماید<ref>ر. ک: سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد، انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه، ص؟؟؟.</ref> که [[امام سجاد]]{{ع}} می‌فرمایند: «[[معتقدان]] به [[مهدی]] و [[منتظران ظهور]] او در عصر غیبت... در پنهان و آشکار [[مردمان]] را به [[دین خدا]] فراخوانند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلِینَ بِإِمَامَتِهِ وَ الْمُنْتَظِرِینَ لِظُهُورِهِ... وَ الدُّعَاةُ إِلَی دِینِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سِرّاً وَ جَهْراً}}؛ کمال الدین، ج۱، ص۳۲۰.</ref>. آنچه در تسریع [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}} مؤثر است، انتظار عملی است؛ هر چه بر تعداد [[منتظران]] عملی حضرت افزوده می‌شود، ظهور آن حضرت نزدیک‌تر می‌شود و [[موفقیت]] در [[دعوت]] را شدیدتر می‌سازد<ref>ر. ک: [[سید رضا صدر|صدر، سید رضا]]، [[راه مهدی (کتاب)|راه مهدی]]، ج ۱، ص۹۸۷.</ref>.
 
== علائم و آثار [[انتظار عملی]] ==
انتظار عملی به [[اعمال]] و [[رفتار انسان]] جهت می‌دهد و باعث می‌شود [[منتظران]] از نظر فردی به [[حیات]] [[روحی]] و روانی و کسب [[فضائل اخلاقی]] و تقویت بنیۀ جسمی و روحی بپردازند و [[خودسازی]] را سرلوحۀ کار خود قرار دهند و از نظر [[اجتماعی]] مراقب [[حال]] دیگران بوده، علاوه بر [[اصلاح خود]] در [[اصلاح دیگران]] نیز کوشا باشند؛ چراکه [[نهضت]] جهانی و تمام برنامۀ عظیم آن، جمعی و همگانی است. بنابراین [[انتظار]] یک [[مصلح جهانی]] به معنای [[آماده‌باش]] کامل [[فکری]] و [[اخلاقی]]، مادی و [[معنوی]] در تمام ابعاد آن برای [[گسترش عدل]] و [[امنیت]] و [[اصلاح]] همه [[جهان]] است<ref>ر. ک: [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص۳۱۶ -۳۱۷.</ref>.


== [[علائم]] و [[آثار انتظار]] عملی ==
* انتظار عملی به [[اعمال]] و [[رفتار]] [[انسان]] جهت می‌دهد و باعث می‌شود [[منتظران]] از نظر فردی به حیات روحی و روانی و کسب [[فضائل اخلاقی]] و تقویت بنیۀ جسمی و روحی بپردازند و [[خودسازی]] را سرلوحۀ کار خود قرار دهند و از نظر [[اجتماعی]] مراقب حال دیگران بوده، علاوه بر [[اصلاح]] خود در [[اصلاح]] دیگران نیز کوشا باشند. چراکه [[نهضت]] جهانی و تمام برنامۀ [[عظیم]] آن، جمعی و همگانی است. بنابراین [[انتظار]] یک [[مصلح جهانی]] به معنای [[آماده‌باش]] کامل [[فکری]] و [[اخلاقی]]، مادی و [[معنوی]] در تمام ابعاد آن برای گسترش [[عدل]] و [[امنیت]] و [[اصلاح]] همه [[جهان]] است<ref>ر. ک: [[مجتبی گودرزی|گودرزی؛ مجتبی گودرزی]]، [[فلسفه امنیت و آموزه انتظار (مقاله)|فلسفه امنیت و آموزه انتظار]]، ص ۳۱۶ -۳۱۷.</ref>.
== انتظار عملی در [[روایات]] ==
== انتظار عملی در [[روایات]] ==
* [[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} به گونه ای [[زندگی]] می‌کند که هر لحظه [[ظهور]] اتفاق بیفتد، در این اردوگاه قرار می‌گیرد و این کار بسیار [[سختی]] بوده و خود [[جهاد]] است.  
[[منتظر]] [[حضرت ولی عصر]]{{ع}} به گونه ای [[زندگی]] می‌کند که هر لحظه ظهور اتفاق بیفتد، در این اردوگاه قرار می‌گیرد و این کار بسیار [[سختی]] بوده و خود [[جهاد]] است.  
# [[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: «[[برترین عمل]] [[امت]] من [[انتظار فرج]] داشتن است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ الامامة و التبصره، ص ۲۱.</ref>. بر اساس [[روایت]] "[[انتظار فرج]]" [[برترین عمل]] شمرده شده و سر آن هم این‌‎ ‎است که "[[انتظار فرج]]" حرکت و عمل در جهت ایجاد [[جامعه]] و [[حکومتی]] مبتنی بر [[دین]] و‌‎ ‎ارزش‌های [[اسلامی]] و [[عدالت اجتماعی]] است و چنین اقدامی [[برترین]] عمل‌هاست زیرا مقدمه و‌‎ ‎تلاش برای تحقق [[حکومت]] و [[نظام اسلامی]] و [[ولایت]] [[امامان معصوم]] {{ع}} است<ref>ر. ک: [[سید مهدی موسوی کاشمری|موسوی کاشمری، سید مهدی]]، [[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]، ص ۴۰۴ ـ۴۰۶.</ref>.
# [[رسول اکرم]]{{صل}} فرمودند: «[[برترین عمل]] [[امت]] من [[انتظار فرج]] داشتن است»<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ الامامة و التبصره، ص۲۱.</ref>. بر اساس [[روایت]] "انتظار فرج" برترین عمل شمرده شده و سر آن هم این‌‎ ‎است که "انتظار فرج" [[حرکت]] و عمل در جهت ایجاد [[جامعه]] و [[حکومتی]] مبتنی بر [[دین]] و‌‎ ‎ارزش‌های [[اسلامی]] و [[عدالت اجتماعی]] است و چنین اقدامی [[برترین]] عمل‌هاست زیرا مقدمه و‌‎ ‎تلاش برای تحقق [[حکومت]] و [[نظام اسلامی]] و [[ولایت امامان معصوم]]{{ع}} است<ref>ر. ک: [[سید مهدی موسوی کاشمری|موسوی کاشمری، سید مهدی]]، [[امام خمینی و احیاء انتظار فرج (مقاله)|امام خمینی و احیاء انتظار فرج]]، ص۴۰۴ ـ۴۰۶.</ref>.
# [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: «هرکس [[منتظر ظهور]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} باشد و در این حال بمیرد، چون کسی است که در [[خیمه]] [[حضرت]] و [[یاور]] ایشان باشد. سپس لحظه‌ای درنگ کرد و فرمود: "نه، بلکه بسان کسی است که با آن [[حضرت]] [[شمشیر]] زند و سپس فرمود نه به [[خدا]] به حتم مانند کسی است که در رکاب [[رسول خدا]] [[شهید]] شده باشد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ کَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَکَثَ هُنَیْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ کَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَیْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا کَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}}؛ المحاسن، ج ۱، ص ۲۷۸؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۶؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص ۲۱.</ref>.  
# [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرمایند: «هرکس [[منتظر ظهور]] حضرت ولی عصر{{ع}} باشد و در این حال بمیرد، چون کسی است که در [[خیمه]] حضرت و [[یاور]] ایشان باشد. سپس لحظه‌ای درنگ کرد و فرمود: "نه، بلکه بسان کسی است که با آن حضرت [[شمشیر]] زند و سپس فرمود نه به [[خدا]] به حتم مانند کسی است که در رکاب [[رسول خدا]] [[شهید]] شده باشد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ لِهَذَا الْأَمْرِ کَمَنْ هُوَ مَعَ الْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِهِ قَالَ ثُمَّ مَکَثَ هُنَیْئَةً ثُمَّ قَالَ لَا بَلْ کَمَنْ قَارَعَ مَعَهُ بِسَیْفِهِ ثُمَّ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا کَمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}}}؛ المحاسن، ج ۱، ص۲۷۸؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۲۶؛ مکیال المکارم، ج ۲، ص۲۱.</ref>.  
# در روایتی دیگر [[مولی]] [[علی]] {{ع}} می‌فرمایند: «[[منتظر]] امر ما بسان کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود غلتیده باشد»<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص ۶۴۵، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳.</ref>.  
# در روایتی دیگر [[مولی]] علی{{ع}} می‌فرمایند: «[[منتظر]] [[امر]] ما بسان کسی است که در [[راه خدا]] به [[خون]] خود غلتیده باشد»<ref>{{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ}}؛ کمال الدین، ص۶۴۵، بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۲۳.</ref>.  
# همچنین [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: «آن کس از شما که این امر "[[ولایت]] و [[قیام]]" را بشناسد و [[منتظر]] آن باشد و اینرا خداخواهانه و نیکوکارانه (نه ریاکارانه) دنبال کند به [[خدا]] [[سوگند]] مانند کسی است که با شمشیرش همراه [[قائم]] [[خاندان]] [[آل محمد]] {{صل}} [[جهاد]] می‌کند»<ref>{{متن حدیث|الْعَارِفُ مِنْکُمْ هَذَا الْأَمْرَ الْمُنْتَظِرُ لَهُ الْمُحْتَسِبُ فِیهِ الْخَیْرَ کَمَنْ جَاهَدَ وَ اللَّهِ مَعَ قَائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ بِسَیْفِهِ...}}؛ بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۱۴۱.</ref>.
# همچنین [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: «آن کس از شما که این امر "[[ولایت]] و [[قیام]]" را بشناسد و منتظر آن باشد و اینرا خداخواهانه و نیکوکارانه (نه ریاکارانه) دنبال کند به خدا [[سوگند]] مانند کسی است که با شمشیرش همراه [[قائم]] [[خاندان]] [[آل محمد]]{{صل}} [[جهاد]] می‌کند»<ref>{{متن حدیث|الْعَارِفُ مِنْکُمْ هَذَا الْأَمْرَ الْمُنْتَظِرُ لَهُ الْمُحْتَسِبُ فِیهِ الْخَیْرَ کَمَنْ جَاهَدَ وَ اللَّهِ مَعَ قَائِمِ آلِ مُحَمَّدٍ بِسَیْفِهِ...}}؛ بحارالانوار، ج ۶۸، ص۱۴۱.</ref>.
* این دسته از [[روایات]] دلالت دارد که [[انتظار]]، حالت روانی [درونی] صرف نیست؛ بلکه حالت عملی [بیرونی] نیز دارد. اصطلاح [[انتظار]]، به معنای عدم [[رضایت]] از وضعیت موجود و انتظار عملی برای تغییر آن و حاصل شدن وضعیّتی مناسب است<ref>ر. ک: [[محمد ناصری|ناصری، محمد]]، [[خُلُق (نشریه)|خُلُق]]، [[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]، ج ۱، ص ۹۸۷.</ref>.
 
این دسته از [[روایات]] دلالت دارد که [[انتظار]]، حالت روانی [درونی] صرف نیست؛ بلکه حالت عملی [بیرونی] نیز دارد. اصطلاح انتظار، به معنای عدم [[رضایت]] از وضعیت موجود و [[انتظار عملی]] برای [[تغییر]] آن و حاصل شدن وضعیّتی مناسب است<ref>ر. ک: [[محمد ناصری|ناصری، محمد]]، [[خُلُق (نشریه)|خُلُق]]، [[فرهنگ انتظار (مقاله)|فرهنگ انتظار]]، ج ۱، ص۹۸۷.</ref>.


== نتیجه‌گیری ==
== نتیجه‌گیری ==
* بنابراین، توجه به تعابیر فوق دربارۀ [[منتظران]]، گویای آن است که [[انتظار]] تنها "زبانی" نیست، بلکه عملی بوده و [[منتظران واقعی]]، [[آمادگی]] دائم برای [[ظهور]] [[حضرت]] و رزم در رکابش را دارند<ref>ر. ک: [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟ ؟.</ref> و کمر [[همت]] بسته‌اند تا مقدّمات لازم را برای [[ظهور]] آماده کنند نه آنان که دست روی دست گذارند و صرفاً در [[دل]]، ظهورش را [[آرزو]] کنند<ref>ر. ک: [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲ ـ ۹۴.</ref>.
بنابراین، توجه به تعابیر فوق دربارۀ [[منتظران]]، گویای آن است که انتظار تنها "زبانی" نیست، بلکه عملی بوده و [[منتظران واقعی]]، [[آمادگی]] دائم برای ظهور حضرت و رزم در رکابش را دارند<ref>ر. ک: [[سید احمد خاتمی|خاتمی، سید احمد]]، [[انتظار مسئولانه (مقاله)|انتظار مسئولانه]]، ص؟؟؟.</ref> و کمر [[همت]] بسته‌اند تا مقدّمات لازم را برای ظهور آماده کنند نه آنان که دست روی دست گذارند و صرفاً در [[دل]]، ظهورش را [[آرزو]] کنند<ref>ر. ک: [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص۹۲ ـ ۹۴.</ref>.


== پرسش مستقیم ==
== پرسش مستقیم ==
{{پرسش‌های وابسته}}
* [[آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)]]
* [[آیا مراد از انتظار تنها انتظار قلبی است؟ (پرسش)]]
* [[انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)]]
* [[انتظار عملی به چه معناست؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش‌های وابسته}}


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
۱۱۳٬۲۵۵

ویرایش