فرزند: تفاوت میان نسخه‌ها
←جایگاه و منزلت فرزندان در قرآن کریم
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
===جایگاه و منزلت فرزندان در [[قرآن کریم]]=== | ===جایگاه و منزلت فرزندان در [[قرآن کریم]]=== | ||
یکی از [[اهداف ازدواج]] در [[دین اسلام]]، [[تولید]] | یکی از [[اهداف ازدواج]] در [[دین اسلام]]، [[تولید]] نسل است که در [[آموزه‌های اسلامی]] به آن سفارش شده؛ چنان که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در این باره فرموده‌اند: «[[ازدواج]] کنید و بچه‌دار شوید تا [[امت]] من زیاد شود و من در [[قیامت]] به زیادی امتم [[مباهات]] کنم»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۳۴ – ۳۳.</ref>. | ||
در قرآن کریم نیز ملاحظه می‌شود که [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} در سن [[پیری]] از [[خداوند]] | |||
در قرآن کریم نیز ملاحظه می‌شود که [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} در سن [[پیری]] از [[خداوند]] طلب فرزند می‌کند و دعای وی [[مستجاب]] می‌گردد و خداوند [[حضرت اسحاق]] را به ایشان عطا می‌کند: {{متن قرآن|الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى الْكِبَرِ إِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ الدُّعَاءِ}}<ref>«سپاس خداوند را که با پیری، اسماعیل و اسحاق را به من بخشید به راستی پروردگارم شنوای دعاست» سوره ابراهیم، آیه ۳۹.</ref>. [[حضرت زکریا]]{{ع}} نیز در سن پیری در [[محراب]] [[عبادت]] از خداوند طلب فرزند می‌کند: {{متن قرآن|فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا * يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ وَاجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا}}<ref>«و من از وارثان پس از خویش در هراسم و زنم نازاست؛ بنابراین از نزد خویش به من وارثی ببخش! *(همان) که از من و از خاندان یعقوب میراث می‌برد و پروردگارا! او را پسندیده گردان» سوره مریم، آیه ۵-۶.</ref>. [[تأمل]] در این [[آیات]] بیانگر جایگاه و ارزش فرزندان در دین اسلام است. | |||
در [[قرآن مجید]]، از فرزندان با واژگانی چون [[ذریه]]<ref>{{متن قرآن|رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ}} «پروردگارا! مرا برپادارنده نماز گردان و از فرزندانم نیز و دعای مرا بپذیر!» سوره ابراهیم، آیه ۴۰.</ref>، بُنی و بَنون<ref>{{متن قرآن|يَوْمَ لَا يَنْفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ}} «روزی که در آن دارایی و فرزندان سودی نمی‌رسانند» سوره شعراء، آیه ۸۸.</ref>، أولاد<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}} «ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref>. و [[اسباط]]<ref>{{متن قرآن|قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَمَا أُنْزِلَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَمَا أُوتِيَ مُوسَى وَعِيسَى وَمَا أُوتِيَ النَّبِيُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ}} «بگویید: ما به خداوند و به آنچه به سوی ما و به سوی ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و نبیرگان فرو فرستاده شده و به آنچه به موسی و عیسی و آنچه به (دیگر) پیامبران از سوی پروردگارشان داده شده است ایمان آورده‌ایم؛ میان هیچ‌یک از آنان فرق نمی‌نهیم و ما فرما» سوره بقره، آیه ۱۳۶.</ref> یاد شده؛ در [[منزلت]] آنها نیز تعابیر مختلفی به کار رفته که عبارتند از: | در [[قرآن مجید]]، از فرزندان با واژگانی چون [[ذریه]]<ref>{{متن قرآن|رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ}} «پروردگارا! مرا برپادارنده نماز گردان و از فرزندانم نیز و دعای مرا بپذیر!» سوره ابراهیم، آیه ۴۰.</ref>، بُنی و بَنون<ref>{{متن قرآن|يَوْمَ لَا يَنْفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ}} «روزی که در آن دارایی و فرزندان سودی نمی‌رسانند» سوره شعراء، آیه ۸۸.</ref>، أولاد<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}} «ای پیامبر! چون زنان مؤمن نزد تو آیند تا با تو بیعت کنند که هیچ چیز را با خدا شریک نگردانند و مرتکب دزدی نشوند و زنا نکنند و فرزندان خود را نکشند و با دروغ فرزند حرام‌زاده‌ای را که پیش دست و پای آنان است بر (شوهر) خویش نبندند و در هیچ کار شایسته‌ای سر از فرمان تو نپیچند، با آنان بیعت کن و برای آنها از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است» سوره ممتحنه، آیه ۱۲.</ref>. و [[اسباط]]<ref>{{متن قرآن|قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْنَا وَمَا أُنْزِلَ إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالْأَسْبَاطِ وَمَا أُوتِيَ مُوسَى وَعِيسَى وَمَا أُوتِيَ النَّبِيُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ}} «بگویید: ما به خداوند و به آنچه به سوی ما و به سوی ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و نبیرگان فرو فرستاده شده و به آنچه به موسی و عیسی و آنچه به (دیگر) پیامبران از سوی پروردگارشان داده شده است ایمان آورده‌ایم؛ میان هیچ‌یک از آنان فرق نمی‌نهیم و ما فرما» سوره بقره، آیه ۱۳۶.</ref> یاد شده؛ در [[منزلت]] آنها نیز تعابیر مختلفی به کار رفته که عبارتند از: | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۳: | ||
'''زینت‌بخش [[زندگی]]''': {{متن قرآن|الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا}}<ref>«دارایی و پسران زیور زندگی دنیایند و کارهای ماندگار شایسته در نزد پروردگارت در پاداش و امید (به آینده) بهتر است» سوره کهف، آیه ۴۶.</ref> بسیاری از [[خانواده‌ها]] به دلیل نداشتن فرزند در [[خانواده]] خویش، نگران و ناامیدند. در [[قرآن کریم]] نیز فرزند به عنوان [[زینت]] و [[زیبایی]] خانواده مطرح شده است. | '''زینت‌بخش [[زندگی]]''': {{متن قرآن|الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا}}<ref>«دارایی و پسران زیور زندگی دنیایند و کارهای ماندگار شایسته در نزد پروردگارت در پاداش و امید (به آینده) بهتر است» سوره کهف، آیه ۴۶.</ref> بسیاری از [[خانواده‌ها]] به دلیل نداشتن فرزند در [[خانواده]] خویش، نگران و ناامیدند. در [[قرآن کریم]] نیز فرزند به عنوان [[زینت]] و [[زیبایی]] خانواده مطرح شده است. | ||
'''وسیله [[آزمایش]] [[بشر]]''': {{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ}}<ref>«و بدانید که دارایی‌ها و فرزندانتان مایه آزمونند و اینکه خداوند است که پاداشی سترگ نزد اوست» سوره انفال، آیه ۲۸.</ref>. | '''وسیله [[آزمایش]] [[بشر]]''': {{متن قرآن|وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَأَنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ}}<ref>«و بدانید که دارایی‌ها و فرزندانتان مایه آزمونند و اینکه خداوند است که پاداشی سترگ نزد اوست» سوره انفال، آیه ۲۸.</ref>. اگر [[انسان]] از این [[امتحان]]، سربلند بیرون آید، به [[پاداش]] بزرگ دست خواهد یافت؛ هم پاداش دنیوی و هم [[اخروی]]؛ از جمله با [[تربیت]] درست فرزند، او کمک‌کار و [[یاور]] پدر و مادر می‌شود. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمودند: از [نشانه‌های] [[سعادت]] مرد، داشتن فرزندانی است که کمک‌کار او باشند»<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۱.</ref>. [[آیه]] پانزدهم از [[سوره تغابن]] نیز بیانگر این موضوع است. | ||
اگر [[انسان]] از این [[امتحان]]، سربلند بیرون آید، به [[پاداش]] بزرگ دست خواهد یافت؛ هم | |||
'''[[بشارت]]''': {{متن قرآن|يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا}}<ref>«ای زکریّا! ما تو را به پسری نوید می‌دهیم که نام او یحیی است؛ پیش از این همنامی برای او نگمارده‌ایم» سوره مریم، آیه ۷.</ref>. تولد فرزند، بشارتی از [[رحمت]] و [[بخشش]] [[خداوند متعال]] به پدر و مادر است و فرزند، هدیه‌ای [[نیکو]] از جانب [[پروردگار متعال]] است | '''[[بشارت]]''': {{متن قرآن|يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا}}<ref>«ای زکریّا! ما تو را به پسری نوید می‌دهیم که نام او یحیی است؛ پیش از این همنامی برای او نگمارده‌ایم» سوره مریم، آیه ۷.</ref>. تولد فرزند، بشارتی از [[رحمت]] و [[بخشش]] [[خداوند متعال]] به پدر و مادر است و فرزند، هدیه‌ای [[نیکو]] از جانب [[پروردگار متعال]] است<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۸۸.</ref>. | ||
===جایگاه و منزلت فرزندان در [[روایات]]=== | ===جایگاه و منزلت فرزندان در [[روایات]]=== | ||