پرش به محتوا

فرزند: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۹۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ اکتبر ۲۰۲۴
 
خط ۶۱: خط ۶۱:
# عدم تبعیض بین کودکان: یکی از چالش [[تربیتی]] [[جامعه]]، [[تبعیض]] بین [[فرزندان]] است که موجب [[مشکلات]] بسیاری می‌شود و در روحیه فرزندان تأثیر به سزایی دارد. نمونه بارز آن، تبعیض میان دختر و پسر است که در بیشتر [[خانواده‌ها]] به چشم می‌خورد. این تبعیض ریشه در [[فرهنگ]] [[مردم]] دارد که از میان بردن آن [[همت]] و جدیت [[مصلحان]] [[دینی]] و [[روحانیون]] دل‌سوز را می‌طلبد<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)| سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص۱۱۶-۱۱۸.</ref>.
# عدم تبعیض بین کودکان: یکی از چالش [[تربیتی]] [[جامعه]]، [[تبعیض]] بین [[فرزندان]] است که موجب [[مشکلات]] بسیاری می‌شود و در روحیه فرزندان تأثیر به سزایی دارد. نمونه بارز آن، تبعیض میان دختر و پسر است که در بیشتر [[خانواده‌ها]] به چشم می‌خورد. این تبعیض ریشه در [[فرهنگ]] [[مردم]] دارد که از میان بردن آن [[همت]] و جدیت [[مصلحان]] [[دینی]] و [[روحانیون]] دل‌سوز را می‌طلبد<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)| سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص۱۱۶-۱۱۸.</ref>.


==جایگاه و [[منزلت]] [[فرزندان]]==
== جایگاه و [[منزلت]] [[فرزندان]] ==
[[خانواده]]، نخستین کانون [[تربیت کودک]] و معمار اولیه [[شخصیت]] اوست. در همین کانون سرنوشت‌ساز [[تربیتی]] است که فرزندان از رفتارهای [[والدین]] خویش [[الگوبرداری]] می‌کنند. بنابراین [[تربیت فرزند]]، مهم‌ترین [[وظیفه]] والدین و [[مربیان]] در [[زندگی]] است.
[[خانواده]]، نخستین کانون [[تربیت کودک]] و معمار اولیه [[شخصیت]] اوست. در همین کانون سرنوشت‌ساز [[تربیتی]] است که فرزندان از رفتارهای والدین خویش الگوبرداری می‌کنند. بنابراین [[تربیت فرزند]]، مهم‌ترین [[وظیفه]] والدین و [[مربیان]] در [[زندگی]] است.
[[مسئولیت والدین]] تنها تأمین غذا، [[مسکن]]، [[پوشاک]] و [[بهداشت]] فرزندان نیست؛ بلکه باید بر [[تعلیم و تربیت]] [[الهی]] فرزند خویش نیز [[نظارت]] کامل داشته باشند. فرزندان، به [[آرامش روحی]] و [[امنیت]] نیز نیاز دارند. [[تربیت]] به معنای شکوفا کردن استعدادهای [[انسان‌ها]] و [[هدایت]] [[غرایز]] نهفته آنان به سوی قله کمال و [[رستگاری]] است.
 
بهترین [[شیوه‌های تربیتی]] فرزند را [[امامان معصوم]] [[شیعه]] فراروی [[پیروان]] خود نهاده‌اند. از این رو موفق‌ترین [[الگوهای تربیتی]] در طول [[تاریخ]] [[بشر]] هستند. در [[اسلام]] و [[سیره ائمه اطهار]]{{عم}}، به زمینه‌های تربیت و شرایط پیش از تولد و حتی پیش از انعقاد نطفه نیز توجه شده است.
مسئولیت والدین تنها تأمین غذا، [[مسکن]]، [[پوشاک]] و [[بهداشت]] فرزندان نیست؛ بلکه باید بر [[تعلیم و تربیت]] [[الهی]] فرزند خویش نیز [[نظارت]] کامل داشته باشند. فرزندان، به [[آرامش روحی]] و [[امنیت]] نیز نیاز دارند. [[تربیت]] به معنای شکوفا کردن استعدادهای [[انسان‌ها]] و [[هدایت]] غرایز نهفته آنان به سوی قله کمال و [[رستگاری]] است. بهترین شیوه‌های تربیتی فرزند را [[امامان معصوم]] [[شیعه]] فراروی [[پیروان]] خود نهاده‌اند. از این رو موفق‌ترین الگوهای تربیتی در طول [[تاریخ]] [[بشر]] هستند. در [[اسلام]] و سیره ائمه اطهار{{عم}}، به زمینه‌های تربیت و شرایط پیش از تولد و حتی پیش از انعقاد نطفه نیز توجه شده است.


[[حیات]] خانواده، مبتنی بر ضوابط [[ایمان]] و [[اخلاق]] و متکی بر وظایفی است که دامنه آن، در برگیرنده [[شأن]] [[زن]]، شوهر و فرزندان است. برخی از والدین چنین تصور می‌کنند که فقط آنها [[حقوقی]] بر فرزندان خود دارند و فرزندان آنها از هیچ حقی برخوردار نیستند؛ در حالی که طبق فرمایش [[امام رضا]]{{ع}} نظیر همان حقوقی که از پدر و مادر بر فرزند ثابت است، از فرزند نیز بر پدر و مادر ثابت است<ref>غرویان، تربیت فرزند، ص۱۸۵.</ref>.
[[حیات]] خانواده، مبتنی بر ضوابط [[ایمان]] و [[اخلاق]] و متکی بر وظایفی است که دامنه آن، در برگیرنده [[شأن]] [[زن]]، شوهر و فرزندان است. برخی از والدین چنین تصور می‌کنند که فقط آنها [[حقوقی]] بر فرزندان خود دارند و فرزندان آنها از هیچ حقی برخوردار نیستند؛ در حالی که طبق فرمایش [[امام رضا]]{{ع}} نظیر همان حقوقی که از پدر و مادر بر فرزند ثابت است، از فرزند نیز بر پدر و مادر ثابت است<ref>غرویان، تربیت فرزند، ص۱۸۵.</ref>.
در این فصل از [[پژوهش]] حاضر، به بررسی [[تربیت فرزندان]] در سیره ائمه اطهار{{عم}} می‌پردازیم و با بهره‌گیری از منابع معتبر، مراحل پیش از تولد و پس از آن را در سه [[مرحله کودکی]]، [[نوجوانی]] و [[جوانی]] بررسی و سفارش‌های [[ائمه]]{{عم}} در زمینه تربیت فرزند را بیان می‌کنیم.
نکته مهم در این زمینه، این است که بیشترین [[مسئولیت]] و تأثیر والدین در تربیت فرزندان، مربوط به [[دوران کودکی]] و نوجوانی آنان است؛ زیرا در اواخر دوره نوجوانی و پس از آن، نقش فرزندان در تربیت خود به شدت افزایش می‌یابد.


بدون تردید، تا [[انسان]] به [[حقیقت]] چیزی پی [[نبرد]] و آن را همان‌گونه که هست نشناسد، به [[ارزش]] و اهمیت آن واقف نمی‌شود؛ چنان که [[امام علی]]{{ع}} فرمودند: «[[مردم]] [[دشمن]] ندانسته‌های خود هستند»<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۷۸، ص۱۴.</ref>. بدین منظور لازم است نخست جایگاه و [[منزلت]] [[فرزندان]] مشخص گردد و پس از آن، [[حقوق]] و [[وظایف والدین]] در [[تربیت]] آنها بررسی شود.
نکته مهم در این زمینه، این است که بیشترین [[مسئولیت]] و تأثیر والدین در تربیت فرزندان، مربوط به دوران کودکی و نوجوانی آنان است؛ زیرا در اواخر دوره نوجوانی و پس از آن، نقش فرزندان در تربیت خود به شدت افزایش می‌یابد.
 
بدون تردید، تا [[انسان]] به [[حقیقت]] چیزی پی [[نبرد]] و آن را همان‌گونه که هست نشناسد، به [[ارزش]] و اهمیت آن واقف نمی‌شود؛ چنان که [[امام علی]]{{ع}} فرمودند: «[[مردم]] [[دشمن]] ندانسته‌های خود هستند»<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۷۸، ص۱۴.</ref>. بدین منظور لازم است نخست جایگاه و [[منزلت]] [[فرزندان]] مشخص گردد و پس از آن، [[حقوق]] و وظایف والدین در [[تربیت]] آنها بررسی شود.


===جایگاه و منزلت فرزندان در [[قرآن کریم]]===
=== جایگاه و منزلت فرزندان در [[قرآن کریم]] ===
یکی از [[اهداف ازدواج]] در [[دین اسلام]]، [[تولید]] نسل است که در [[آموزه‌های اسلامی]] به آن سفارش شده؛ چنان که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در این باره فرموده‌اند: «[[ازدواج]] کنید و بچه‌دار شوید تا [[امت]] من زیاد شود و من در [[قیامت]] به زیادی امتم [[مباهات]] کنم»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۳۴ – ۳۳.</ref>.
یکی از [[اهداف ازدواج]] در [[دین اسلام]]، [[تولید]] نسل است که در [[آموزه‌های اسلامی]] به آن سفارش شده؛ چنان که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در این باره فرموده‌اند: «[[ازدواج]] کنید و بچه‌دار شوید تا [[امت]] من زیاد شود و من در [[قیامت]] به زیادی امتم [[مباهات]] کنم»<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۴، ص۳۴ – ۳۳.</ref>.


خط ۸۷: خط ۸۷:
'''[[بشارت]]''': {{متن قرآن|يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا}}<ref>«ای زکریّا! ما تو را به پسری نوید می‌دهیم که نام او یحیی است؛ پیش از این همنامی برای او نگمارده‌ایم» سوره مریم، آیه ۷.</ref>. تولد فرزند، بشارتی از [[رحمت]] و [[بخشش]] [[خداوند متعال]] به پدر و مادر است و فرزند، هدیه‌ای [[نیکو]] از جانب [[پروردگار متعال]] است<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۸۸.</ref>.
'''[[بشارت]]''': {{متن قرآن|يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا}}<ref>«ای زکریّا! ما تو را به پسری نوید می‌دهیم که نام او یحیی است؛ پیش از این همنامی برای او نگمارده‌ایم» سوره مریم، آیه ۷.</ref>. تولد فرزند، بشارتی از [[رحمت]] و [[بخشش]] [[خداوند متعال]] به پدر و مادر است و فرزند، هدیه‌ای [[نیکو]] از جانب [[پروردگار متعال]] است<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۸۸.</ref>.


===جایگاه و منزلت فرزندان در [[روایات]]===
=== جایگاه و منزلت فرزندان در [[روایات]] ===
[[معصومین]]{{عم}} در فرمایشات خود، از فرزندان با عناوین مختلفی یاد کرده‌اند؛ از جمله:
[[معصومین]]{{عم}} در فرمایشات خود، از فرزندان با عناوین مختلفی یاد کرده‌اند؛ از جمله:


۱۱۶٬۶۳۷

ویرایش