پرش به محتوا

تربیت فرزند در معارف و سیره معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:


===برداشتن کام نوزاد===
===برداشتن کام نوزاد===
یکی دیگر از سنت‌های سفارش شده هنگام تولد فرزند در سیره اهل بیت{{عم}} برداشتن کام نوزاد با خرما، [[آب فرات]]، [[تربت امام حسین]]{{عم}} یا آب [[باران]] است. برداشتن کام بدین معناست که مقداری خرمای نرم و ملایم یا تربت امام حسین{{ع}} را به حلق کودک بریزند<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۴۱۶.</ref>. [[فلسفه]] این عمل را می‌توان زمینه‌سازی برای مهر ورزیدن کودک به [[اهل بیت]]{{عم}} دانست. [[امام علی]]{{ع}} در اهمیت این موضوع فرموده‌اند: اگر [[مردم کوفه]] کام [[فرزندان]] خود را با [[آب فرات]] برمی‌داشتند، همه آنها [[شیعه]] ما بودند<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۲۱۲.</ref>.<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۱۰۴.</ref>
یکی دیگر از سنت‌های سفارش شده هنگام تولد فرزند در سیره اهل بیت{{عم}} برداشتن کام نوزاد با خرما، [[آب فرات]]، [[تربت امام حسین]]{{عم}} یا آب [[باران]] است. برداشتن کام بدین معناست که مقداری خرمای نرم و ملایم یا تربت امام حسین{{ع}} را به حلق کودک بریزند<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۴۱۶.</ref>. در [[روایات]] آمده است: {{متن حدیث|حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِمَاءِ الْفُرَاتِ وَ بِتُرْبَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ{{ع}} فَإِنْ لَمْ يَكُنْ فَبِمَاءِ السَّمَاءِ}}؛ «کام مولود با آب فرات برداشته می‌شود و در گوش او اقامه گفته می‌شود و در روایت دیگر آمده: کام فرزندان‌تان را با آب فرات و با [[تربت]] [[قبر امام حسین]]{{ع}} بردارید و اگر نبود، با آب [[آسمان]]»<ref>الکافی، ج۶، ص۲۴، ح۳.</ref>.
 
[[حکمت]] دیگر این کار، آن است که [[حق‌طلبی]]، [[عدالت‌خواهی]] و [[دوستی اهل بیت]]{{عم}} در آغاز [[زندگی]] در [[جان]] [[کودک]] [[نفوذ]] کند، چنان که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} بدان اشاره فرموده‌اند، آنجا که می‌فرمایند: «[[آگاه]] باشید که اگر [[اهل کوفه]]، کام فرزندانشان را با [[آب فرات]] بر می‌داشتند، هر آینه، پیرو ما می‌شدند»<ref>{{متن حدیث|أَمَا إِنَّ أَهْلَ الْكُوفَةِ لَوْ حَنَّكُوا أَوْلَادَهُمْ بِمَاءِ الْفُرَاتِ، لَكَانُوا شِيعَةً لَنَا}}؛ الکافی، ج۶، ص۳۸۹۶، ح۵.</ref>.<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۱۰۴.</ref>
 
[[نجمه]] [[مادر امام رضا]]{{ع}} می‌گوید: بعد از تولد ایشان پدرش نزد من آمد و فرمود: {{متن حدیث|هَنِيئاً لَكِ يَا نَجْمَةُ كَرَامَةُ رَبِّكِ فَنَاوَلْتُهُ إِيَّاهُ فِي خِرْقَةٍ بَيْضَاءَ فَأَذَّنَ فِي أُذُنِهِ الْأَيْمَنِ وَ أَقَامَ فِي الْأَيْسَرِ وَ دَعَا بِمَاءِ الْفُرَاتِ فَحَنَّكَهُ بِهِ ثُمَّ رَدَّهُ إِلَيَّ فَقَالَ خُذِيهِ فَإِنَّهُ بَقِيَّةُ اللَّهِ تَعَالَى فِي أَرْضِهِ}}<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۱، ص۲۰.</ref>؛ «[[موسی بن جعفر]]{{ع}} بر من وارد شدند و فرمودند: نجمه! این [[کرامت الهی]] که به تو [[مرحمت]] فرموده، بر تو [[مبارک]] باد. نوزاد را در پارچه‌ای سفید به [[امام کاظم]]{{ع}} دادم. ایشان در گوش راست او [[اذان]] و در گوش چپش اقامه گفتند، سپس آب فرات‌طلبیدند و با آن آب کام او را برداشتند، سپس او را به من بازگرداندند و فرمودند: او را بگیر؛ او «[[بقیة الله]]» در [[زمین]] است».
 
البته در شماری از [[روایات]] موارد دیگری مانند عسل، آب گرم، آب [[باران]] و خرما نیز ذکر شده است که نشان دهنده نقش نخستین [[خوردنی‌ها]]، مانند نخستین شنیدنی‌ها در [[تربیت کودک]] است. [[امیرمؤمنان]]{{ع}} در این باره فرمود: «کام فرزندانتان را با خرما بردارید؛ [[رسول خدا]]{{صل}} این‌گونه با [[امام حسن]] و [[امام حسین]]{{عم}} انجام داد»<ref>{{متن حدیث|حَنِّكُوا أَوْلَادَكُمْ بِالتَّمْرِ، هكَذَا فَعَلَ النَّبِيُّ‌{{صل}} بِالْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ{{عم}}}}؛ الکافی، ج۶، ص۲۴، ح۵.</ref>.<ref>[[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۱۸۳-۲۰۱.</ref>


===[[ختنه]] کردن پسران===
===[[ختنه]] کردن پسران===
۱۱۴٬۱۱۴

ویرایش