تربیت فرزند در معارف و سیره معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها
←دادن عقیقه و ولیمه
| خط ۱۵۱: | خط ۱۵۱: | ||
===دادن عقیقه و ولیمه=== | ===دادن عقیقه و ولیمه=== | ||
از مهم‌ترین [[آداب]] و سنت‌هایی که در [[سیره معصومین]]{{عم}} سفارش شده، این است که وقتی [[خداوند]] [[فرزندی]] به کسی عطا می‌کند، به شکرانه این [[نعمت الهی]] ولیمه دهد. در [[آیه]] هفتم [[سوره ابراهیم]] نیز به این موضوع اشاره شده است. [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} نیز فرمود: برای فرزندانتان روز هفتم عقیقه کنید و به وزن موی سرشان، نقره به [[مسلمانی]] صدقه دهید. [[رسول خدا]]{{صل}} درباره حسن و حسین{{عم}} و سایر فرزندانش این‌گونه عمل کرد<ref>طبرانی، اخبار الحسن بن علی، ص۴۷.</ref>. | از مهم‌ترین [[آداب]] و سنت‌هایی که در [[سیره معصومین]]{{عم}} سفارش شده، این است که وقتی [[خداوند]] [[فرزندی]] به کسی عطا می‌کند، به شکرانه این [[نعمت الهی]] ولیمه دهد. در [[آیه]] هفتم [[سوره ابراهیم]] نیز به این موضوع اشاره شده است. عقیقه کردن، یعنی [[قربانی کردن]] در [[روز]] هفتم ولادت نوزاد برای [[اطعام]] [[مؤمنین]]. بهتر است برای پسر گوسفند نر و برای دختر، گوسفند ماده عقیقه شود و دعای مخصوص آن را بخوانند و هنگام تقسیم آن استخوان‌های آن را نشکنند و پا و ران، بلکه یک چهارم آن را برای ماما بفرستند و بخش دیگر گوشت آن را پخته و حداقل از ده نفر از مؤمنین به شکرانه این [[نعمت الهی]] برای خوردن آن [[دعوت]] کنند. تا عضو جدیدی به [[جامعه اسلامی]] معرفی شود و مورد پذیرش آنان قرار گیرد و [[دعای خیر]] مؤمنین همراه خوبی برای کودک در [[مشکلات]] پیش رو باشد. خوردن از عقیقه برای پدر و مادر نوزاد و عائله پدر [[مکروه]] است. [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} نیز فرمود: برای فرزندانتان روز هفتم عقیقه کنید و به وزن موی سرشان، نقره به [[مسلمانی]] صدقه دهید. [[رسول خدا]]{{صل}} درباره حسن و حسین{{عم}} و سایر فرزندانش این‌گونه عمل کرد<ref>طبرانی، اخبار الحسن بن علی، ص۴۷.</ref>. | ||
امام کاظم{{ع}} نیز فرمود: عقیقه هنگام تولد نوزاد [[واجب]] است<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۲۴.</ref>؛ به این صورت که در [[روز]] هفتم ولادت کودک، پس از تراشیدن سر او، پدر در [[راه خدا]] [[قربانی]] کند و آن را بین [[فقرا]] و [[دوستان]] و [[همسایگان]] تقسیم نماید که به این [[سنت]] [[اسلامی]] عقیقه می‌گویند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} ولیمه را در پنج مورد [[مستحب]] دانسته‌اند که یکی از آنها هنگام تولد نوزاد است<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۲۸.</ref>. | امام کاظم{{ع}} نیز فرمود: عقیقه هنگام تولد نوزاد [[واجب]] است<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۲۴.</ref>؛ به این صورت که در [[روز]] هفتم ولادت کودک، پس از تراشیدن سر او، پدر در [[راه خدا]] [[قربانی]] کند و آن را بین [[فقرا]] و [[دوستان]] و [[همسایگان]] تقسیم نماید که به این [[سنت]] [[اسلامی]] عقیقه می‌گویند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} ولیمه را در پنج مورد [[مستحب]] دانسته‌اند که یکی از آنها هنگام تولد نوزاد است<ref>کلینی، الکافی، ج۶، ص۲۸.</ref>. | ||
هنگام عقیقه باید دعای آن خوانده شود. [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرمایند: «[[رسول خدا]]{{صل}} با دست خود برای [[امام حسن]]{{ع}} عقیقه کرد و فرمود: [[به نام خدا]] این [[عقیقه]] برای حسن است؛ خدایا! استخوان عقیقه در برابر استخوان حسن و گوشتش در برابر گوشت حسن و خونش در برابر [[خون]] حسن و مویش در برابر موی حسن؛ خدایا این عقیقه را مایه [[حفظ]] محمد وآل محمد قرار ده»<ref>{{متن حدیث|عَقَّ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} عَنِ الْحَسَنِ{{ع}} بِيَدِهِ، وَ قَالَ: بِسْمِ اللَّهِ، عَقِيقَةٌ عَنِ الْحَسَنِ، وَ قَالَ: اللَّهُمَّ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ، وَ لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ، وَ دَمُهَا بِدَمِهِ، وَ شَعْرُهَا بِشَعْرِهِ، اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا وِقَاءً لِمُحَمَّدٍ وَ آلِهِ}}؛ الکافی، ج۶، ص۳۲.</ref>. پس از آن هنگامی که حسن{{ع}} هفت [[روزه]] شد، [[پیامبر اکرم]]{{صل}} او را به دو قوچ که سفیدی آنها از سیاهی آنها بیشتر بود عقیقه کرد، و به قابله قوچی بخشید. و سر حسن{{ع}} را تراشید و به وزن موی او [[نقره]] [[صدقه]] داد و سپس سر حسن{{ع}} را روغنی خوش بو مالید و فرمود: «ای [[اسماء]]، خون از [[آداب]] [[جاهلیت]] است»<ref>{{متن حدیث|فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ سَابِعِهِ- عَقَّ عَنْهُ النَّبِيُّ{{صل}} بِكَبْشَيْنِ أَمْلَحَيْنِ- وَ أَعْطَى الْقَابِلَةَ فَخِذَ كَبْشٍ- وَ حَلَقَ رَأْسَهُ وَ تَصَدَّقَ بِوَزْنِ الشَّعْرِ وَرِقاً- وَ طَلَى رَأْسَهُ بِالْخَلُوقِ ثُمَّ قَالَ- يَا أَسْمَاءُ الدَّمُ فِعْلُ الْجَاهِلِيَّةِ}}؛ (صحیفة الإمام الرضا{{ع}}، ص۷۳).</ref> که مقداری از خون [[حیوان]] [[ذبح]] شده را به سرنوزاد می‌مالیدند و این کار نوعی از [[شرک]] است و چون حسین{{ع}} هفت روزه شد [پیامبر اکرم{{صل}} او را عقیقه کرد] به دو قوچ که سپیدی آنها از سیاهیشان افزون بود و [[سر حسین]]{{ع}} را تراشید، و به وزن [[موی سر]] أو نقره صدقه داد و سر او را روغنی خوش‌بو مالید سپس فرمود: «ای اسماء! خون از آداب جاهلیت [[عرب]] است، و قابله را ران گوسفندی بخشید»<ref>{{متن حدیث|ثُمَّ عَقَّ عَنْهُ يَوْمَ سَابِعِهِ بِكَبْشَيْنِ أَمْلَحَيْنِ- وَ أَعْطَى الْقَابِلَةَ فَخِذَ كَبْشٍ- وَ حَلَقَ رَأْسَهُ وَ تَصَدَّقَ بِوَزْنِ شَعْرِهِ وَرِقاً- وَ طَلَى رَأْسَهُ بِالْخَلُوقِ ثُمَّ قَالَ- الدَّمُ فِعْلُ الْجَاهِلِيَّةِ}}؛ (صحیفة الإمام الرضا{{ع}}، ص۷۴).</ref>. | |||
بدون تردید این [[اعمال]]، زمینه‌ساز پیوندهای نیکوی [[اجتماعی]] و مقدمه‌ای برای پذیرش کودک در [[جامعه]] است؛ ضمن آنکه آثار [[روحی]] پربرکتی در سلامت روح و جسم کودک خواهد داشت<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص | در [[روایات]] آمده است: «[[پیامبر]] عالی قدر [[اسلام]] [[روز]] هفتم حضرت حسنین را نامگذاری کرد و نام حسین{{ع}} را از نام حسن{{ع}} گرفت و برای هر کدام گوسفند [[عقیقه]] نمود و یک ران گوسفند را برای قابله فرستادند و از ما بقی آن خوردند و برای [[همسایگان]] نیز فرستادند. حضرت [[فاطمه اطهر]]{{س}} سر [[مبارک]] [[حسنین]]{{عم}} را تراشید و به وزن موی سرشان [[نقره]] [[صدقه]] داد<ref>{{متن حدیث|سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} حَسَناً وَ حُسَيْناً{{عم}} يَوْمَ سَابِعِهِمَا وَ عَقَّ عَنْهُمَا شَاةً شَاةً وَ بَعَثُوا بِرِجْلِ شَاةٍ إِلَى الْقَابِلَةِ وَ نَظَرُوا مَا غَيْرُهُ فَأَكَلُوا مِنْهُ وَ أَهْدَوْا إِلَى الْجِيرَانِ وَ حَلَقَتْ فَاطِمَةُ{{ع}}رُءُوسَهُمَا وَ تَصَدَّقَتْ بِوَزْنِ شَعْرِهِمَا فِضَّةً}}؛ الکافی، ج۶، ص۳۳، ح۵.</ref>. | ||
[[امام باقر]]{{ع}} صاحب دو فرزند شد و به [[زید بن علی]] دستور داد دو شتر برای عقیقه آنها خریداری کند. [[ابراهیم بن ادریس]] روایت می‌کند: مولای من [[امام حسن عسکری]]{{ع}} دو رأس گوسفند برایم فرستاد و در نامه‌ای در خصوص عقیقه کردن آنها برای تولد فرزند خویش توصیه کرده بود و دستور [[اطعام]] آن را میان برادرانم داد<ref>طبسی، حقوق فرزندان در مکتب اهل بیت{{عم}}، ص۸۰.</ref>. چنین [[روایت]] شده است: «[[امام کاظم]]{{ع}} برای تولد فرزندش سه [[روز]] در [[مساجد]] و کوچه‌ها نوعی [[حلوا]] که در کاسه ریخته بودند، [[ولیمه]] می‌دادند»<ref>{{متن حدیث|أَوْلَمَ أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى{{ع}} وَلِيمَةً عَلَى بَعْضِ وُلْدِهِ فَأَطْعَمَ أَهْلَ الْمَدِينَةِ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ الْفَالُوذَجَاتِ فِي الْجِفَانِ فِي الْمَسَاجِدِ وَ الْأَزِقَّةِ}}؛ الکافی، ج۶، ص۲۸۱، ح۱.</ref>. | |||
بدون تردید این [[اعمال]]، زمینه‌ساز پیوندهای نیکوی [[اجتماعی]] و مقدمه‌ای برای پذیرش کودک در [[جامعه]] است؛ ضمن آنکه آثار [[روحی]] پربرکتی در سلامت روح و جسم کودک خواهد داشت<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۱۰۷؛ [[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۱۸۳-۲۰۱.</ref>. | |||
===رنگ [[لباس]] نوزاد=== | ===رنگ [[لباس]] نوزاد=== | ||