تربیت فرزند: تفاوت میان نسخه‌ها
←منابع
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
(←منابع) |
||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
والدین از ابتدا توجه داشته باشند که فرزند، تنها برای یک زندگی عادی و معمولی [[تربیت]] نشود، او را [[انسانی]] مسئولیت‌پذیر تربیت کنند؛ او را نسبت به [[سرنوشت]] جامعه، [[دین]] و اعتقاداتش حساس بار بیاورند و آموزش‌های لازم را برای رویارویی با دشمنانی که یقیناً همیشه در کمین [[جوامع اسلامی]] هستند، بیاموزند. تیراندازی، سوارکاری و شنا، افزون بر اینکه تفریحی سالم و ورزشی مناسب برای سلامت بدن هستند، مهارت‌هایی هستند که در طول زندگی و در مواقع حساسی چون [[دفاع]] از آب و خاک [[کشور]] به کار می‌آیند؛ از این رو به [[تعلیم]] آنها سفارش شده و محبوب خدا و رسولش معرفی شده است<ref>[[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۲۵۳.</ref>. | والدین از ابتدا توجه داشته باشند که فرزند، تنها برای یک زندگی عادی و معمولی [[تربیت]] نشود، او را [[انسانی]] مسئولیت‌پذیر تربیت کنند؛ او را نسبت به [[سرنوشت]] جامعه، [[دین]] و اعتقاداتش حساس بار بیاورند و آموزش‌های لازم را برای رویارویی با دشمنانی که یقیناً همیشه در کمین [[جوامع اسلامی]] هستند، بیاموزند. تیراندازی، سوارکاری و شنا، افزون بر اینکه تفریحی سالم و ورزشی مناسب برای سلامت بدن هستند، مهارت‌هایی هستند که در طول زندگی و در مواقع حساسی چون [[دفاع]] از آب و خاک [[کشور]] به کار می‌آیند؛ از این رو به [[تعلیم]] آنها سفارش شده و محبوب خدا و رسولش معرفی شده است<ref>[[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۲۵۳.</ref>. | ||
== [[تعلیم و تربیت]] [[فرزندان]] در [[جوانی]] == | |||
[[جوانان]]، بخش مهمی از افراد جامعه‌اند که نزد [[دوستان]] و [[دشمنان]] هر [[ملت]] جایگاه و اهمیتی ویژه دارند؛ زیرا این قشر، به ویژه متخصصان و [[شایستگان]] آنان، عامل تحولات بزرگ [[فرهنگی]]، [[سیاسی]] و [[اقتصادی]] یک کشورند. به همین دلیل دشمنان برای جلوگیری از [[پیشرفت]] [[ملت‌ها]]، نخست به سراغ جوانان می‌روند تا با ایجاد سرگرمی‌های [[فریبنده]]، آنان را از [[رشد]] و تعالی و [[سلامت جسمی]] و روانی بازدارند و زمینه [[سلطه]] بر آنان را فراهم کنند؛ از این رو بر همگان لازم است با [[ادراک]] درست جایگاه [[جوان]] و حساسیت‌ها و نیازهای آنان برای [[رشد معنوی]] و [[علمی]] و بالندگی یاریشان کنند تا از این راه، [[سلامت]] و [[رشد جامعه]] خود را فراهم سازند و این عبادتی بزرگ است<ref>جوادی آملی، مفاتیح الحیاة، ص۳۹۰.</ref>.<ref>[[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۲۵۵.</ref> | |||
از جمله وظایف والدین در این دوره می‌توان به [[مشورت]] کردن با فرزند، [[انتخاب]] [[شغل]]، [[تزویج]] فرزند اشاره نمود: | |||
=== مشورت کردن === | |||
اولین [[وظیفه]] والدین نسبت به فرزندانشان که جنبه [[تربیتی]] نیز دارد. مشورت کردن با [[جوان]]، [[نشانه]] احترام و تکریم و [[شخصیت]] قائل شدن برای اوست. مشورت با آنها، [[اندیشه]] و تفکرشان را بارور می‌سازد؛ استعدادهای [[عقلی]] نهفته در وجودشان را به سوی [[نوآوری]] [[علمی]] و [[استقلال فکری]] و نظر دادن در مسائل مختلف [[هدایت]] می‌کند؛ توانایی‌های بالقوه آنان را به فعلیت در می‌آورد و آنها را در اداره [[زندگی]] خود در [[آینده]] [[آگاه]] و [[توانمند]] می‌گرداند<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۱۶۲.</ref>. | |||
در امور غیر فردی و [[اجتماع]] نیز [[جوان]] باید طرف مشورت باشد. [[امیر مؤمنان]] بدان سفارش و دلیل آن را نیز بیان کرده‌اند: «هرگاه به مشورت نیازمند شدی نخست از مشورت با [[جوانان]] آغاز کن؛ زیرا [[ذهن]] آنان تیزتر و [[حدس]] آنان سریع‌تر است. سپس مسئله را به [[سالمندان]] و ریش‌سفیدان واگذار تا در آن [[نقادی]] کنند و بهترین را برگزینند که [[تجربه]] آنان بیشتر است»<ref>{{متن حدیث|إذا احتجت إلى المشورة في أمر قد طرأ عليك فاستبده ببداية الشبان فإنهم أحد أذهانا و أسرع حدسا ثم رده بعد ذلك إلى رأي الكهول و الشيوخ ليستعقبوه و يحسنوا الاختيار له فإن تجربتهم أكثر}}؛ شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۳۷.</ref>.<ref>[[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۲۵۵.</ref> | |||
=== [[انتخاب]] [[شغل]] === | |||
از مسائل مهم و اساسی [[جوان]]، شغل و [[اشتغال]] اوست. اشتغال جوان از چند جهت اهمیت ویژه دارد: از سویی کار و اشتغال در [[اسلام]] یک [[ارزش]] به شمار می‌رود و بیکاری و [[تنبلی]] به شدت نکوهش شده است. اشتغال و نوع آن در [[جامعه]]، مایه اعتبار [[اجتماعی]] جوان است. از سوی دیگر اشتغال، وسیله [[تأمین معیشت]] است و [[فقر اقتصادی]]، تا حدودی فقر فرهنگی و [[اخلاقی]] را برای جوان به همراه دارد. بنابراین ایجاد شغل، از [[حقوق]] لازم فرزند جوان بر والدین معرفی شده است. بدین سبب در مکتب اهل بیت{{عم}} تأکید بسیاری بر اصل کار و اشتغال و نوع آنکه متناسب و آبرومندانه باشد، شده است<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۱۶۲؛ [[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۲۵۶.</ref>. | |||
=== [[ازدواج]] [[فرزندان]] === | |||
میل جنسی، امری غریزی است که در نهاد همه انسان‌ها نهفته است و باید با ازدواج و در [[زمان]] مناسب به آن پاسخ داده شود. [[دین اسلام]] به ازدواج [[جوانان]] بسیار اهمیت داده و به تسریع در این امر به ویژه برای جوانان، توصیه کرده است. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} ازدواج را در زمره حقوق فرزندان می‌دانست<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ص۲۲۰.</ref>. | |||
والدین موظفند با [[جدیت]] و [[هوشیاری]] امور مربوط به [[ازدواج]] فرزند خویش را پیگیری و بر اساس معیارهای اصیل [[اسلامی]]، همسری شایسته برای وی [[انتخاب]] کنند. در [[روایات اسلامی]] معیارهای فراوانی برای [[انتخاب همسر]] معرفی شده است: از جمله [[پرهیزکاری]]، [[امانتداری]] و [[خوش‌اخلاقی]]. یکی از [[حقوق فرزندان]] به ویژه [[دختران]] در امر ازدواج، [[مشورت]] کردن با آنها در این موضوع است. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرموده‌‌اند: اگر هر یک از شما بخواهد دختر خود را شوهر دهد، نخست با دختر مشورت کند<ref>متقی هندی، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، ج۱۶، ص۳۱۱.</ref>.<ref>[[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص ۱۶۴؛ [[حامد ولی‌زاده|ولی‌زاده، حامد]]، [[سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت (کتاب)|سیره خانوادگی پیامبر و اهل بیت]]، ص ۲۵۹.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||