سخاوت: تفاوت میان نسخه‌ها

سخاوت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۷

۵٬۸۹۹ بایت حذف‌شده ، ۱۰ اکتبر

←‏سخاوت در دانشنامه صحیفه سجادیه

دیداریویکی‌متن

Bahmani

مدیران

۱۱۴٬۷۸۴

ویرایش

@@ خط ۶۰: / خط ۶۰: @@
 [[دنیاخواهان]] در پی لذّات مادّیند، لذّت خوردن، آشامیدن، از جنس مخالف برخوردار شدن، به [[ثروت]]، [[ریاست]] و [[قدرت]] رسیدن؛ و جز این چیزی دیگر در نظر نمی‌آورند. الهیان امّا [[لذت]] خویش را در [[ایثار]]، [[انفاق]]، شب زنده‌داری و... می‌یابند؛ و چه تفاوتی [[عظیم]] و مسافتی طولانی میان این دو لذّت هست!: {{متن قرآن|تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ * فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ}}<ref>«از بسترها پهلو تهی می‌کنند (و برای نماز برمی‌خیزند) در حالی که پروردگارشان را به بیم و امید می‌خوانند و از آنچه به آنان روزی کرده‌ایم می‌بخشند * پس هیچ کس نمی‌داند چه روشنی چشمی برای آنان به پاداش کارهایی که می‌کردند نهفته‌اند» سوره سجده، آیه ۱۶-۱۷.</ref>.<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۳۴۸-۳۴۹.</ref>
-== سخاوت در دانشنامه صحیفه سجادیه ==
-[[بخشش]] توأم با [[گشاده‌دستی]] و نظربلندی، [[جود]] نامیده می‌شود<ref>فرهنگ معاصر عربی به فارسی.</ref> و صفتی [[پسندیده]] به شمار می‌آید. این بخشش می‌تواند در [[مال]] و [[ثروت]] باشد یا در [[علم]]<ref>مفردات الفاظ القرآن.</ref>. این بخشش چنانچه در امور [[ارزشمند]] و [[محاسن]] بزرگ مثل [[انفاق مال]] برای [[تجهیز]] [[مجاهدان در راه خدا]] صورت گیرد نشانه [[کرم]] است<ref>مفردات الفاظ القرآن.</ref>.
-[[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|الْجُودُ فِي‏ اللَّهِ‏ عِبَادَةُ الْمُقَرَّبِينَ‏}}<ref>گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ج۱، ص۱۹۷.</ref>؛ کرم و گذشت در [[راه خدا]] [[عبادت]] مقرّبان است. نکته مهم و قابل توجه در اینجا این است که بخشش و جود و کرم مشروط به مالداری و ثروت بسیار نیست و حتی با چیزهای کم و کوچک نیز می‌توان به این [[فضیلت]] [[دست]] یافت. امام علی {{ع}} می‌فرماید: «از بخشش اندک [[شرم]] مدار که [[محروم]] کردن، از آن کمتر است»<ref>نهج‌البلاغه، حکمت ۶۷.</ref>. و هم‌چنین می‌فرماید: «آن کس که با دست کوتاه ببخشد، از دستی بلند [[پاداش]] گیرد»<ref>نهج‌البلاغه، حکمت ۲۲۲.</ref>.
-در [[دعاهای امام سجاد]] {{ع}} به جلوه‌های متعددی از جود و بخشش اشاره شده است. [[امام]] به دفعات [[خدا]] را به جواد و [[بخشنده]] بودن توصیف نموده و از این رهگذر درخواست‌های خویش را با [[باری تعالی]] در میان نهاده است: {{متن حدیث|وَ أَنْتَ‏ الْجَوَادُ الْكَرِيمُ‏}}<ref>دعای ۳۰.</ref>. و همچنین: «تویی که هرچه از تو خواهند توانی داشت و آنچه از [[فضل]] و [[احسان]] تو طلبند توانی داد (می‌بخشی) و به خواستاران [[مقام قرب]] خود نزدیک هستی»<ref>نیایش چهل‌و‌پنجم.</ref>. و نیز: «پس، از تو می‌خواهم، به جود و کرمت و آسان بودن خواهش من در نزد تو، که بر [[محمد]] و [[خاندان]] او [[درود]] فرستی»<ref>نیایش چهل‌وهشتم.</ref>.
-[[امام سجاد]] {{ع}} به ما می‌آموزد که جود و [[بخشش خدا]] بسیار وسیع و گسترده است: {{متن حدیث|...امْتَلَأَتْ بِفَيْضِ‏ جُودِكَ‏ أَوْعِيَةُ الطَّلِبَاتِ}}؛ «[[آرزوها]] پیش از آن‌که عرصه کرم تو پیمایند، روا شده باز گشتند و کاسه‌های [[حاجت]] [[نیازمندان]] از [[فیض]] جود تو لبالب گردید»<ref>نیایش چهل‌وششم.</ref>. و نیز:»بار خدایا، درگاه تو به روی خواهندگان گشوده است و عطایت سائلان را رایگان است و فریاد رسی‌ات فریادخواهان را نزدیک»<ref>نیایش چهل‌وششم.</ref>.
-به سبب همین وسعت [[بخشش]] خداوندی است که [[امام]] تکیه‌گاه خویش را [[خدا]] می‌داند و می‌گوید: «بار خدایا به سوی تو می‌گریزم، از تو می‌ترسم، به درگاه تو [[استغاثه]] می‌کنم، به تو [[امید]] می‌بندم، تو را می‌خوانم، به تو [[پناه]] می‌جویم. اعتمادم به توست و از تو [[یاری]] می‌خواهم، به تو [[ایمان]] می‌آورم و بر تو [[توکل]] می‌کنم و به [[جود]] و [[کرم]] تو متکی هستم»<ref>نیایش پنجاه‌و‌دوم.</ref>.
-از نکات [[ارزشمند]] در دعاهای [[حضرت]] این است که به ما می‌آموزد به پاس زحمات بی‌پایان [[پدر]] و [[مادر]] خویش از خطاها و کوتاهی‌های آنها چشم بپوشیم و در این مورد بخشش روا داریم: خداوندا، هر تعدّی که در گفتار و هر [[تجاوز]] که در [[رفتار]] بر من روا داشته‌اند و هر حقی که از من تباه کرده‌اند و هر [[قصور]] که در [[وظایف]] خود نسبت به من ورزیده‌اند، همه را به ایشان بخشیدم و به [[احسان]] ارزانی داشتم<ref>نیاش بیست‌و‌چهارم.</ref>.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۹۴، چاپ نهم؛ فرهنگ معاصر عربی - فارسی، آذرتاش آذرنوش، نشر نی، تهران، ۱۳۷۹، چاپ اول؛ گفتار امیرالمؤمنین علی {{ع}}، ترجمه غررالحکم، سیدحسین شیخ الاسلامی، ج۱، انتشارات انصاریان، قم، ۱۳۷۹، چاپ پنجم: مفردات الفاظ القرآن، حسین بن محمد راغب اصفهانی، دارالقلم، بیروت، ۱۴۱۲، چاپ اول؛ نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، نشر آدینه سبز، ۱۳۸۷، چاپ چهارم.</ref>.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «بخشش»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۱۰۹.</ref>
 == جستارهای وابسته ==