پرش به محتوا

صدق در خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۵: خط ۱۵:
همچنین آن حضرت فرموده است: {{متن حدیث|عَلَيْكُمْ بِالصِّدْقِ فَإِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى البِرِّ، وَإِنَّ البِرَّ يَهْدِي إِلَى الجَنَّةِ، وَ مَا یَزَالُ الرَّجُلُ یَصْدُقُ وَ یَتَحَرَّی الصِّدْقُ حَتَّی یُکْتَبَ عِندَاللهِ صِدِّیقَاً. وَ إِيَّاكُمْ وَ الْكَذِبَ فَإِنَّ‏ الْكَذِبَ‏ يَهْدِي‏ إِلَى‏ الْفُجُورِ وَ إِنَّ الْفُجُورَ يَهْدِي إِلَى النَّارِ، وَ مَا یَزَالُ الْعَبْدُ یَکْذِبُ وَ یَتَحَرَّی الْکَذِبَ حَتَّی یُکْتَبَ عِندَاللهِ کَذَّاباً}}<ref>«بر شما باد به راستی، که بی‌گمان راستی به نیکی رهنمون می‌شود، و نیکی به بهشت راه می‌نماید؛ و آدمی چندان راست می‌گوید و راستی می‌جوید، تا آنکه نزد خداوند از صدیقان قلمداد می‌شود. و بپرهیزید از دروغ، که بی‌گمان دروغ به انحراف از حق و پرده‌دری رهنمون می‌شود، و انحراف از حق و پرده‌دری به آتش راه می‌نماید؛ و آدمی آن‌قدر دروغ گوید و در پی دروغ می‌رود، تا سرانجام نزد خداوند کذاب نوشته می‌شود». الادب المفرد، ج۸۹؛ صحیح مسلم، ج۱۶، ص۱۶۰؛ سنن الترمذی، ج۴، ص۳۰۶؛ صحیح ابن حبان، ج۱، ص۵۰۹؛ السنن الکبری، ج۱۰، ص۱۹۶؛ الجامع لاحکام القرآن، ج۸، ص۲۸۹؛ الدر المنثور، ج۳، ص۲۹۰؛ الجامع الصغیر، ج۲، ص۱۷۰؛ کنزالعمال، ج۳، ص۳۴۶.</ref>.
همچنین آن حضرت فرموده است: {{متن حدیث|عَلَيْكُمْ بِالصِّدْقِ فَإِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى البِرِّ، وَإِنَّ البِرَّ يَهْدِي إِلَى الجَنَّةِ، وَ مَا یَزَالُ الرَّجُلُ یَصْدُقُ وَ یَتَحَرَّی الصِّدْقُ حَتَّی یُکْتَبَ عِندَاللهِ صِدِّیقَاً. وَ إِيَّاكُمْ وَ الْكَذِبَ فَإِنَّ‏ الْكَذِبَ‏ يَهْدِي‏ إِلَى‏ الْفُجُورِ وَ إِنَّ الْفُجُورَ يَهْدِي إِلَى النَّارِ، وَ مَا یَزَالُ الْعَبْدُ یَکْذِبُ وَ یَتَحَرَّی الْکَذِبَ حَتَّی یُکْتَبَ عِندَاللهِ کَذَّاباً}}<ref>«بر شما باد به راستی، که بی‌گمان راستی به نیکی رهنمون می‌شود، و نیکی به بهشت راه می‌نماید؛ و آدمی چندان راست می‌گوید و راستی می‌جوید، تا آنکه نزد خداوند از صدیقان قلمداد می‌شود. و بپرهیزید از دروغ، که بی‌گمان دروغ به انحراف از حق و پرده‌دری رهنمون می‌شود، و انحراف از حق و پرده‌دری به آتش راه می‌نماید؛ و آدمی آن‌قدر دروغ گوید و در پی دروغ می‌رود، تا سرانجام نزد خداوند کذاب نوشته می‌شود». الادب المفرد، ج۸۹؛ صحیح مسلم، ج۱۶، ص۱۶۰؛ سنن الترمذی، ج۴، ص۳۰۶؛ صحیح ابن حبان، ج۱، ص۵۰۹؛ السنن الکبری، ج۱۰، ص۱۹۶؛ الجامع لاحکام القرآن، ج۸، ص۲۸۹؛ الدر المنثور، ج۳، ص۲۹۰؛ الجامع الصغیر، ج۲، ص۱۷۰؛ کنزالعمال، ج۳، ص۳۴۶.</ref>.


[[بهشت]] [[خانواده]] با عدم صراحت و بی‌صداقتی به شدت آسیب می‌بیند و همه رفتارها و مناسبات تحت الشعاع آن قرار می‌گیرد. [[زندگی]] سالم نمی‌تواند پذیرای عدم صراحت و بی‌صداقتی باشد، و لازم است [[زن]] و مرد نسبت به یکدیگر از [[رفتار]] دوپهلو و مشکوک، پنهانکاری و سرپوش‌گذاری، فریبکاری و نیرنگ‌ورزی، [[دروغگویی]] و ناراستی با تمام وجود بپرهیزند، و بدانند که با این ویژگی‌ها و چنین رفتارهایی نمی‌توانند در [[قلب]] یکدیگر [[نفوذ]] کنند و [[دوستی]] را بارور کنند و فضایی [[امن]] و [[آرامش‌بخش]] برای هم [[تدارک]] نمایند. بنابراین باید [[ساحت]] خانواده را از این امور [[پاک]] نگاه داشت و راه چنین مسائلی را بر خود و [[فرزندان]] هموار نساخت. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} نسبت به این امور سخت حساس بود و از کنار آنها عبور نمی‌نمود. [[عبد الله بن عامر بن ربیعه]]<ref>وی در عصر پیامبر {{صل}} احتمالاً در سال ششم هجری به دنیا آمد و از اصحاب پیامبر {{صل}} محسوب شده است و او را ثقه شمرده‌اند. بخاری، مسلم، ابو داود، ترمذی، نسائی و ابن ماجه از او نقل کرده‌اند. ر. ک: الجرح و التعدیل، ج۵، ص۱۲۲؛ الاستیعاب، ج۲، ص۳۴۹-۳۵۱؛ اسد الغابة، ج۳، ص۱۸۲-۱۸۳؛ میزان الاعتدال، ج۲، ص۴۴۹؛ الاصابة، ج۲، ص۳۲۱.</ref> گوید: وقتی [[کودک]] بودم، [[رسول خدا]] {{صل}} به [[خانه]] ما آمد. درحالی‌که برای [[بازی]] از [[منزل]] خارج شده بودم، مادرم مرا صدا زد و گفت: بیا تا چیزی به تو بدهم (اگر در خانه بمانی، چیزی به تو می‌دهم). [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: چه می‌خواهی به او بدهی؟ مادرم گفت: خرما. پیامبر {{صل}} فرمود: بدان که اگر آنچه را گفتی به او ندهی دروغی برایت نوشته می‌شود<ref>الطبقات الکبری، ج۵، ص۹؛ مسند احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۴۷؛ المحلی، ج۸، ص۲۹؛ الاستیعاب، ج۲، ص۳۵۱؛ اسد الغابة، ج۳، ص۱۸۳-۱۸۴؛ الاصابة، ج۲، ص۳۲۱.</ref>.
[[بهشت]] [[خانواده]] با عدم صراحت و بی‌صداقتی به شدت آسیب می‌بیند و همه رفتارها و مناسبات تحت الشعاع آن قرار می‌گیرد. [[زندگی]] سالم نمی‌تواند پذیرای عدم صراحت و بی‌صداقتی باشد، و لازم است [[زن]] و مرد نسبت به یکدیگر از [[رفتار]] دوپهلو و مشکوک، پنهانکاری و سرپوش‌گذاری، فریبکاری و نیرنگ‌ورزی، [[دروغگویی]] و ناراستی با تمام وجود بپرهیزند، و بدانند که با این ویژگی‌ها و چنین رفتارهایی نمی‌توانند در [[قلب]] یکدیگر نفوذ کنند و [[دوستی]] را بارور کنند و فضایی [[امن]] و [[آرامش‌بخش]] برای هم [[تدارک]] نمایند. بنابراین باید [[ساحت]] خانواده را از این امور [[پاک]] نگاه داشت و راه چنین مسائلی را بر خود و [[فرزندان]] هموار نساخت. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} نسبت به این امور سخت حساس بود و از کنار آنها عبور نمی‌نمود. [[عبد الله بن عامر بن ربیعه]]<ref>وی در عصر پیامبر {{صل}} احتمالاً در سال ششم هجری به دنیا آمد و از اصحاب پیامبر {{صل}} محسوب شده است و او را ثقه شمرده‌اند. بخاری، مسلم، ابو داود، ترمذی، نسائی و ابن ماجه از او نقل کرده‌اند. ر. ک: الجرح و التعدیل، ج۵، ص۱۲۲؛ الاستیعاب، ج۲، ص۳۴۹-۳۵۱؛ اسد الغابة، ج۳، ص۱۸۲-۱۸۳؛ میزان الاعتدال، ج۲، ص۴۴۹؛ الاصابة، ج۲، ص۳۲۱.</ref> گوید: وقتی کودک بودم، [[رسول خدا]] {{صل}} به [[خانه]] ما آمد. درحالی‌که برای [[بازی]] از [[منزل]] خارج شده بودم، مادرم مرا صدا زد و گفت: بیا تا چیزی به تو بدهم (اگر در خانه بمانی، چیزی به تو می‌دهم). [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: چه می‌خواهی به او بدهی؟ مادرم گفت: خرما. پیامبر {{صل}} فرمود: بدان که اگر آنچه را گفتی به او ندهی دروغی برایت نوشته می‌شود<ref>الطبقات الکبری، ج۵، ص۹؛ مسند احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۴۷؛ المحلی، ج۸، ص۲۹؛ الاستیعاب، ج۲، ص۳۵۱؛ اسد الغابة، ج۳، ص۱۸۳-۱۸۴؛ الاصابة، ج۲، ص۳۲۱.</ref>.


[[راستگویی]] نزد پیامبر {{صل}} چنان جایگاه و اهمیتی داشته است که وی آن را ملاکی اساسی در [[زندگی]] معرفی کرده و فرموده است: {{متن حدیث|لَا تَنْظُرُوا إِلَى كَثْرَةِ صَلَاتِهِمْ‏ وَ صَوْمِهِمْ‏ وَ كَثْرَةِ الْحَجِ‏ وَ الْمَعْرُوفِ وَ طَنْطَنَتِهِمْ بِاللَّيْلِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ}}<ref>«به زیادی نماز و روزه و حج و احسان و وِرد و ذکر شبانه مردم منگرید، بلکه به راستگویی و امانتداری آنان توجه کنید». امالی الصدوق، ص۲۴۹؛ عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۵۶؛ الاختصاص، ص۲۲۹؛ روضة الواعظین، ص۴۰۸؛ مشکاة الانوار، ص۵۸؛ وسائل الشیعة، ج۱۳، ص۲۲۰؛ بحار الانوار، ج۷۱، ص۹، ج۷۵، ص۱۱۴.</ref>.
[[راستگویی]] نزد پیامبر {{صل}} چنان جایگاه و اهمیتی داشته است که وی آن را ملاکی اساسی در [[زندگی]] معرفی کرده و فرموده است: {{متن حدیث|لَا تَنْظُرُوا إِلَى كَثْرَةِ صَلَاتِهِمْ‏ وَ صَوْمِهِمْ‏ وَ كَثْرَةِ الْحَجِ‏ وَ الْمَعْرُوفِ وَ طَنْطَنَتِهِمْ بِاللَّيْلِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ}}<ref>«به زیادی نماز و روزه و حج و احسان و وِرد و ذکر شبانه مردم منگرید، بلکه به راستگویی و امانتداری آنان توجه کنید». امالی الصدوق، ص۲۴۹؛ عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۵۶؛ الاختصاص، ص۲۲۹؛ روضة الواعظین، ص۴۰۸؛ مشکاة الانوار، ص۵۸؛ وسائل الشیعة، ج۱۳، ص۲۲۰؛ بحار الانوار، ج۷۱، ص۹، ج۷۵، ص۱۱۴.</ref>.
خط ۲۵: خط ۲۵:
در زندگی [[خانوادگی]] راستگویی و امانتداری [[زن]] و مرد شاخصی اساسی در [[سلامت]] [[روابط]] و پاسداشت [[حقوق]] یکدیگر است؛ و با آسیب دادن این شاخص همه چیز آسیب می‌بیند. امیرمؤمنان علی {{ع}} فرموده است: {{متن حدیث|الصَّادِقُ‏ عَلَى‏ شَفَا مَنْجَاةٍ وَ كَرَامَةٍ وَ الْكَاذِبُ عَلَى شَرَفِ مَهْوَاةٍ وَ مَهَانَةٍ}}<ref>«راستگو، در آستانه نجات و بزرگواری، و دروغگو بر لبه پرتگاه و خواری است». نهج البلاغه، خطبه ۸۶. قریب به همین: أبوجعفر محمد بن عبدالله الاسکافی، المعیار و الموازنة، تحقیق تحقیق محمد باقر المحمودی، بیروت، ۱۴۰۲ ق. ص۲۸۳؛ المحاسن، ج۱، ص۲۹۰؛ تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۹۶؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۲۰۵؛ علل الشرایع، ج۱، ص۲۴۷؛ امالی الطوسی، ص۲۱۷؛ وسائل الشیعة، ج۸، ص۵۷۴؛ بحارالانوار، ج۶۹، ص۳۸۷، ج۷۱، ص۲۶۰، ج۷۷، ص۳۹۸.</ref>.
در زندگی [[خانوادگی]] راستگویی و امانتداری [[زن]] و مرد شاخصی اساسی در [[سلامت]] [[روابط]] و پاسداشت [[حقوق]] یکدیگر است؛ و با آسیب دادن این شاخص همه چیز آسیب می‌بیند. امیرمؤمنان علی {{ع}} فرموده است: {{متن حدیث|الصَّادِقُ‏ عَلَى‏ شَفَا مَنْجَاةٍ وَ كَرَامَةٍ وَ الْكَاذِبُ عَلَى شَرَفِ مَهْوَاةٍ وَ مَهَانَةٍ}}<ref>«راستگو، در آستانه نجات و بزرگواری، و دروغگو بر لبه پرتگاه و خواری است». نهج البلاغه، خطبه ۸۶. قریب به همین: أبوجعفر محمد بن عبدالله الاسکافی، المعیار و الموازنة، تحقیق تحقیق محمد باقر المحمودی، بیروت، ۱۴۰۲ ق. ص۲۸۳؛ المحاسن، ج۱، ص۲۹۰؛ تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۹۶؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۲۰۵؛ علل الشرایع، ج۱، ص۲۴۷؛ امالی الطوسی، ص۲۱۷؛ وسائل الشیعة، ج۸، ص۵۷۴؛ بحارالانوار، ج۶۹، ص۳۸۷، ج۷۱، ص۲۶۰، ج۷۷، ص۳۹۸.</ref>.


سلامت و [[ارجمندی]] [[خانواده]] تابع [[راستی و درستی]]، و [[سقوط]] و [[خواری]] آن معلول ناراستی و فریبکاری است. زن و مرد در زندگی مشترک، نزدیک‌ترین کسان به هم و [[بهترین]] معاشران برای یکدیگرند، و لازم است با راستگویی و امانتداری کامل تعامل نمایند، که این، [[حق]] زندگی مشترک آنان است. در [[رساله حقوق]] [[امام سجاد]] {{ع}} آمده است: {{متن حدیث|وَ أَمَّا حَقُّ الْخَلِيطِ فَأَنْ لَا تَغُرَّهُ وَ لَا تَغُشَّهُ‏ وَ لَا تَكْذِبَهُ‏ وَ لَا تُغْفِلَهُ وَ لَا تَخْدَعَهُ وَ لَا تَعْمَلَ فِي انْتِقَاضِهِ عَمَلَ الْعَدُوِّ الَّذِي لَا يَبْقَى عَلَى صَاحِبِهِ وَ إِنِ اطْمَأَنَّ إِلَيْكَ اسْتَقْصَيْتَ لَهُ عَلَى نَفْسِكَ وَ عَلِمْتَ أَنَّ غَبْنَ الْمُسْتَرْسِلِ رِبًا}}<ref>«و اما حقّ معاشر و ندیم و شریک تو این است که او را نفریبی، و با وی دغلی در کار نیاری، و به او دروغ نگویی، و غافلش نسازی، و نیرنگش نزنی، و چون دشمنی که ملاحظه طرف خود را نمی‌کند به کارشکنی او نپردازی، و اگر به تو اطمینان کرد تا آنجا که توانی برایش بکوشی و بدانی که مغبون کردن کسی که به تو اعتماد کرده مانند ربا خوردن است؛ رهاورد خرد، ص۲۷۲» تحف العقول، ص۱۹۲؛ بحارالانوار، ج۷۳، ص۱۸؛ مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۱۶۴.</ref>.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۴۳۹.</ref>
سلامت و [[ارجمندی]] [[خانواده]] تابع راستی و درستی و [[سقوط]] و [[خواری]] آن معلول ناراستی و فریبکاری است. زن و مرد در زندگی مشترک، نزدیک‌ترین کسان به هم و [[بهترین]] معاشران برای یکدیگرند، و لازم است با راستگویی و امانتداری کامل تعامل نمایند، که این، [[حق]] زندگی مشترک آنان است. در [[رساله حقوق]] [[امام سجاد]] {{ع}} آمده است: {{متن حدیث|وَ أَمَّا حَقُّ الْخَلِيطِ فَأَنْ لَا تَغُرَّهُ وَ لَا تَغُشَّهُ‏ وَ لَا تَكْذِبَهُ‏ وَ لَا تُغْفِلَهُ وَ لَا تَخْدَعَهُ وَ لَا تَعْمَلَ فِي انْتِقَاضِهِ عَمَلَ الْعَدُوِّ الَّذِي لَا يَبْقَى عَلَى صَاحِبِهِ وَ إِنِ اطْمَأَنَّ إِلَيْكَ اسْتَقْصَيْتَ لَهُ عَلَى نَفْسِكَ وَ عَلِمْتَ أَنَّ غَبْنَ الْمُسْتَرْسِلِ رِبًا}}<ref>«و اما حقّ معاشر و ندیم و شریک تو این است که او را نفریبی، و با وی دغلی در کار نیاری، و به او دروغ نگویی، و غافلش نسازی، و نیرنگش نزنی، و چون دشمنی که ملاحظه طرف خود را نمی‌کند به کارشکنی او نپردازی، و اگر به تو اطمینان کرد تا آنجا که توانی برایش بکوشی و بدانی که مغبون کردن کسی که به تو اعتماد کرده مانند ربا خوردن است؛ رهاورد خرد، ص۲۷۲» تحف العقول، ص۱۹۲؛ بحارالانوار، ج۷۳، ص۱۸؛ مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۱۶۴.</ref>.<ref>[[م‍ص‍طف‍ی‌ دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌|دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[سیره نبوی ج۴ (کتاب)|سیره نبوی]]، ج۴ ص ۴۳۹.</ref>


== پرسش مستقیم ==
== پرسش مستقیم ==
۱۱۳٬۰۱۶

ویرایش