جبرئیل در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها

"[[جبرئیل]]" در لغت عبری به معنی "[[خدا]]" است و [[جبرئیل]] به معنی "نیروی [[پروردگار]]" است. [[جبرئیل]] یکی از [[فرشتگان]] والامقام [[الهی]] است و [[امین]] [[وحی]] است. هم اوست، که [[وحی]] را بر [[پیامبران الهی]] نازل می‌کرد. [[جبرئیل]] {{ع}} در زمان [[رسول خدا]] {{صل}} [[قرآن]] را بر [[پیامبر]] نازل می‌کرد و گاهی به شکل شخصی به نام "دحیه کلبی" ظاهر می‌شد و [[مردم]] او را به صورت انسانی می‌دیدند. پس از [[رسول خدا]] {{صل}} همواره در خدمت [[ائمه]] {{عم}} است و در [[زمان ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} با آن جناب [[بیعت]] می‌کند و [[مطیع]] [[فرمان]] او خواهد بود. در روایتی [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: [[جبرئیل]] {{ع}} [[پرچم]] [[رسول خدا]] {{صل}} را خدمت [[حضرت مهدی]] {{ع}} می‌آورد<ref>غیبت نمانی: ص ۳۰۸.</ref>.  

[[امام باقر]] {{ع}} در [[حدیثی]] می‌فرماید: در [[شب جمعه]] ۲۳ [[ماه رمضان]]، در ابتدای روز صدایی خواهید شنید، در آن صدا [[شک]] نکنید (و سخن او را [[انکار]] نکنید) زیرا آن صدای [[جبرئیل]] {{ع}} است و نشانه صدای [[جبرئیل]] این است که نام [[حضرت قائم]] {{ع}} و نام پدر ایشان را می‌گوید به طوری که همه می‌شنوند، و در آخر روز صدای [[شیطان]] را خواهید شنید... <ref>غیبت نعمانی: ص ۲۵۴ و یأتی ص ۴۲۵.</ref>.

[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: (در [[زمان ظهور حضرت مهدی]] {{ع}}) ابتدا [[جبرئیل]] از [[آسمان]] و در پایان روز [[شیطان]] از [[زمین]] صدا خواهد زد. از سخن صدای اول (یعنی [[جبرئیل]]) [[پیروی]] کنید و از سخن صدای دوم (یعنی [[شیطان]]) بپرهیزید که مایه [[فتنه]] است<ref>سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۴۲۷.</ref>. در [[حدیث]] دیگری نیز آمده است: هر جنبنده‌ای صدای [[جبرئیل]] را خواهد شنید و افراد [[خواب]] از هیبت آن صدا بیدار می‌شوند و بیرون می‌آیند و دختران پرده‌نشین از سراپرده به در می‌آیند و کسی که [[ایستاده]] از [[وحشت]] می‌نشیند و کسی که نشسته از [[ترس]] به پا می‌خیزد. [[حضرت قائم]] {{ع}} از همان سویی که صدا شنیده می‌شود بیرون خواهد آمد<ref>غیبت نعمانی: ص ۲۹۰ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۵۳۸.</ref>.  

[[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: گویا می‌بینم که [[حضرت قائم]] {{ع}} از [[مکه]] به [[نجف]] آمده و پنج هزار [[ملائکه]] او را [[همراهی]] می‌کنند، که [[جبرئیل]] از طرف راست او، [[میکائیل]] از جانب چپ و [[مؤمنین]] در پیش روی او در حرکت هستند و آن حضرت لشکریانش را به مناطق مختلف گسیل می‌دارد.  

در ضمن [[حدیث]] دیگری [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: در شب ۲۳ [[ماه رمضان]] صدای [[جبرئیل]] از [[آسمان]] شنیده خواهد شد که [[نام حضرت مهدی]] {{ع}} و نام پدرش را برده و می‌گوید: "بدانید فلان بن فلان ([[محمد بن حسن العسکری]]) [[قائم آل محمد]] {{صل}} است. به سخن او گوش فرا دهید و از او [[پیروی]] کنید و تمام مخلوقات آن را خواهند شنید و زمانی که [[حضرت قائم]] {{ع}} این صدا را می‌شنود خروج می‌کند (و [[قیام]] می‌نماید)<ref>غیبت نعمانی: ص ۲۸۹.</ref>.

[[امام صادق]] {{ع}} به [[ابوبصیر]] فرمود: [[قائم]] {{ع}} زمانی [[قیام]] خواهد کرد که حلقه کامل شده باشد. [[ابوبصیر]] پرسید: کامل شدن حلقه یعنی چه؟ حضرت پاسخ داد: کامل شدن حلقه زمانی است که ده هزار [[ملک]] و [[جبرئیل]] از جانب راست و [[میکائیل]] از جانب چپ او را [[همراهی]] کنند و او [[پرچم]] خود را حرکت دهد و شروع به پیشروی می‌کنند... <ref>غیبت نعمانی: ص ۳۰۷.</ref>.

[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: زمانی که [[وقت ظهور]] [[حضرت قائم]] {{ع}} شود، نخستین کسی که با حضرت قائم {{ع}} [[بیعت]] می‌کند، [[جبرئیل]] است. او مانند پرنده سفیدی از [[آسمان]] آمده و با حضرت [[بیعت]] می‌کند، سپس یک پای خود را بر [[کعبه]] نهاده و پای دیگر را بر فراز [[بیت المقدس]] می‌گذارد و با صدایی رسا ندا می‌دهد: {{متن قرآن|أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوهُ}}<ref>«فرمان (عذاب) خداوند در رسید، به شتاب آن را مخواهید» سوره نحل، آیه ۱.</ref> سپس حضرت قائم {{ع}} نزد [[مقام ابراهیم]] در [[مسجد الحرام]] می‌آید و دو رکعت [[نماز]] می‌خواند و پس از [[نماز]] [[سیصد و سیزده]] نفر از اصحابش گرد او جمع می‌شوند<ref>بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۲۸۵ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۵۴۷.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۱۹۱.</ref>.

کلمه‌ای عبری به‌معنای "[[بنده خدا]]" است. نام فرشته وحی و از بزرگان [[ملائکه]] است که بر همه [[انبیا]]ء یا [[اولوالعزم]] از آن‌ها، یا بر بعضی از غیر [[اولوالعزم]] نیز نازل می‌شده و [[وحی]] [[خداوند]] را به آن‌ها [[ابلاغ]] می‌نموده است. [[نقل]] است که وی پنجاه بار بر [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}، چهار صد بار بر [[موسی]] {{ع}}، ده بار بر [[عیسی]] {{ع}} و بیست و چهار هزار بار بر [[حضرت محمد]] {{صل}} فرود آمده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۴.</ref>. این نام سه بار در [[قرآن مجید]] آمده است<ref>سوره بقره، ۹۷ و ۹۸؛ سوره تحریم، ۴؛ سوره شعراء، ۱۹۳.</ref>. از حضرت [[رسول]] {{صل}} آمده است که جبرئیل از همه [[فرشتگان]] [[برتر]] است<ref>بحار الانوار، ج ۵۹، ص ۲۵۸.</ref>. [[آیه]] ١٩ تا ٢٣ سوره مبارکه تکویر، صریح است در این‌که فرشته وحی، پیک محترمی است و در نزد [[خداوند]]، مکانت دارد و در میان ملائک مطاع و پیش [[خدا]]، [[امین]] است و نیز صریح است در این‌که [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] {{صل}} او را بالعیان دیده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۵.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: هرگاه جبرئیل به نزد [[پیامبر]] {{صل}} می‌آمد، مانند بردگان در برابر آن حضرت می‌نشست و بدون [[اذن]]، بر حضرتش وارد نمی‌شد<ref>بحار الانوار، ج ۱۸، ص ۲۵۶.</ref>.

 

[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "نخستین کسی که با [[قائم]] {{ع}} [[بیعت]] خواهد نمود، جبرئیل است. او در چهره پرنده سفیدی از [[آسمان]] فرود می‌آید و با آن حضرت دست [[بیعت]] می‌دهد. ان‌گاه یک پا بر بیت [[الله]]، و پای دیگر به [[بیت المقدس]] می‌گذارد و با ندای زیبا و رسایی که همگان آن را می‌شنوند، می‌گوید: {{متن قرآن|أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ}}<ref>سوره نحل، ۱.</ref>؛ [[فرمان خدا]] رسید، پس آن را به شتاب نخواهید<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۵.</ref>.

 

[[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] کرده که فرموده‌اند: آن‌گاه که [[خداوند]] به [[حضرت قائم]] {{ع}} اجازه خروج دهد... [[خداوند]] جبرئیل را می‌فرستد که نزد او بیاید، جبرئیل در حجر [[اسماعیل]] نزد آن حضرت می‌آید و می‌گوید: به چه چیز [[مردم]] را می‌خوانی‌؟ حضرت [[دعوت]] خود را به او خبر می‌دهد. جبرئیل می‌گوید: من نخستین کسی هستم که با تو [[بیعت]] می‌کنم، دست خویش را برای [[بیعت]] باز کن، پس دست به دست آن حضرت می‌گذارد<ref>مهدی موعود، علی دوانی، ص ۱۱۵۴.</ref>.

 

همچنین از روایاتی استفاده می‌شود که [[صدای آسمانی]] که از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] است و [[مردم]] را [[دعوت]] به [[پیروی]] از [[حق]] می‌کند، ندا و صدای حضرت جبرئیل است.

 

[[محمد بن مسلم]] [[روایت]] می‌کند: گوینده‌ای از [[آسمان]]، [[قائم]] را به نام صدا می‌زند، به‌طوری که [[مردم]] شرق و غرب آن را می‌شنوند و از [[وحشت]] آن، هرکس [[ایستاده]]، روی [[زمین]] می‌نشیند و هر کس نشسته برمی‌خیزد، و آن صدای [[جبرئیل امین]] است<ref>غیبة طوسی، ۲۷۴.</ref>.

 

[[امام باقر]] {{ع}} نیز فرمود: وقتی [[مهدی]] {{ع}} [[قیام]] کند، جبرئیل در سمت راست او حرکت می‌کند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۴۳.</ref>.

 

پس از این‌که [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} متولد شد، [[امام عسکری]] {{ع}}، ان حضرت را به جبرئیل ([[روح القدس]]) که به صورت پرنده‌ای ظاهر شده بود، داد تا از او مواظبت کند و هر [[چهل]] روز یک بار، به نزد آن‌ها بیاورد<ref>منتهی الآمال، باب ۱۴، فصل ۱.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۴۱.</ref>.