حسن بصری: تفاوت میان نسخه‌ها

حسن بصری (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۱

۳٬۶۵۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۴

←‏جستارهای وابسته

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۵٬۸۷۱

ویرایش

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 الندیم می‌‌نویسد که حسن مدتی کاتب [[ربیع بن زیاد حارثی]] ([[والی خراسان]]) بود و زمانی چند برای انس بن مالک در شاپور [[کتابت]] می‌‌کرد. وی از کسانی است که با [[ابن اشعث]] [[بیعت]] کرد، ولی هنگامی که ابن اشعث [[شکست]] خورد و [[لشکریان]] او دستگیر شدند، بر [[حجاج]] وارد شد و حجاج او را [[امان]] داد، اما حسن به امان‌نامه [[اطمینان]] نکرد و از [[ترس]] حجاج متواری گشت و تا هنگام فوت متواری بود و سخنانی در [[مذمت]] حجاج گفت.<ref>الفهرست (الندیم) ۲۰۲.</ref> وی در نهایت در اول [[رجب]] سال ۱۱۰ در [[بصره]] درگذشت و در [[غرب]] شط العرب به [[خاک]] سپرده شد.<ref>لغت نامه دهخدا ۶/۷۸۹۲.</ref> او دارای آثار و تألیفاتی بوده که عبارت‌اند از: کتاب [[التفسیر للقرآن]]، کتاب [[الی عبدالملک بن مروان فی الرد علی القدریه]] کتاب [[عدد آی القرآن]]، [[نزول القرآن]]<ref>الفهرست (الندیم) ۲۰۲، ۲۰۳ و ۲۳۵.</ref> [[مناظره حسن بصری]]<ref>الذریعه ۲۲/۲۹۱.</ref> کتاب [[الاخلاص]] [[رسالة فی فضل مکّه]] و [[رسالة الی عبدالرحیم بن أنس فی الترغیب بمجاورة مکّه المکرّمة]]<ref>هدیة العارفین ۱/۲۶۵.</ref>.<ref> [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص۲۵۰-۲۵۱.</ref>
+==حسن بصری==
+او در [[زمان]] [[حکومت]] عثمان و [[خلافت امیرالمؤمنین]] [[زندگی]] می‌کرد. وی نیز از سوی [[ائمه]] [[جرح و تعدیل]] [[قدح]] شده است. [[ابن حجر]] در مورد وی می‌گوید:
+{{عربی|كان يرسل كثيرا ويدلس}}؛
+او [[احادیث]] مرسل زیادی دارد و [[تدلیس]] هم می‌کند.
+تدلیس یکی از اسباب [[جرح]] است، و اگر موجب [[جرح راوی]] نباشد [[روایت]] او را مجروح می‌کند.
+[[ابوبکر بزار]] [[معتقد]] است:
+{{عربی|کان يروي عن جماعة لم يسمع منهم فيتجوز ويقول حدثنا وخطبنا}}<ref>تقریب التهذیب، ج۱، ص۱۶۰؛ فتح الباری، ج۱۳، ص۶۶؛ تهذیب التهذیب، ج۲، ص۲۳۵.</ref>؛
+او از جماعتی که از آنها [[حدیث]] نشنیده روایت می‌کند و پا را فراتر می‌گذارد و می‌گوید بر من حدیث کردند و [[خطبه]] خواندند.
+ابن حجر می‌گوید: گفتن «حدثنا» در چنین موردی [[کذب]] است نه تدلیس و کذب از تدلیس بدتر است<ref>نخبة الفکر، ص۲۲۹؛ شرح نخبة الفکر، ج۱، ص۴۱۹؛ تهذیب التهذیب، ج۲، ص۲۳۵.</ref>.
+[[ملا علی قاری]] هم در شرح سخن ابن حجر می‌گوید: هرگاه [[حدیثی]] با لفظ صریح در شنیدن از [[راوی]] نقل شود در حالی که جایز نباشد یعنی از الفاظ أخبرنی یا حدثنی یا سمعته که بر شنیدن مستقیم و بدون واسطه دلالت کند استفاده شود و [[حال]] آنکه روای از ایشان نشنیده، چون در طبقۀ بالاتری هستند ناقل [[حدیث]] [[دروغگو]] محسوب می‌شود و نه مدلسه<ref>{{عربی|متى (وقع) أي الحديث بصيغة صريحة لا يجوز فيها أي في السماع وهي لفظ أخبرني أو حدثني أو سمعته والحال أنه ثبت عدم السماع، (كان) أي الراوي (كاذبا) وليس بمدلس أصلا}}؛ شرح نخبة الفکر، ج۱، ص۴۱۹.</ref>.
+علاوه بر نقاط [[ضعف]] فوق، وی با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} هم مخالف بوده است. براساس برخی اقوال روزی [[حسن بصری]] مشغول [[وضو]] بود و آب زیادی [[مصرف]] می‌کرد. [[حضرت امیر]] به وی متذکر شدند که مصرف این همه آب [[اسراف]] است. او در پاسخ امیرالمؤمنین{{ع}} گفت: ریختن این مقدار آب اسراف است ولی این همه [[خون]] که تو ریختی اسراف نبود!<ref>احتجاج، ج۱، ص۱۷۱. در روایتی امیرالمؤمنین{{ع}} او را سامری این امت معرفی کرد. و او را از دشمنان حضرت امیر{{ع}} معرفی کرده‌اند و از جنگ‌های آن حضرت ناراحت بود و با این ناراحتی از دنیا رفت. برای اطلاع بیشتر دربارۀ وی ر.ک: احتجاج، ج۱، ص۴۰۲؛ بحار الانوار، ج۳۲، ص۲۲۵؛ ج۴۱، ص۳۰۲.</ref>.<ref>[[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱ (کتاب)|جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱]]، ص ۲۵۱.</ref>
 == جستارهای وابسته ==