میراث امام کاظم: تفاوت میان نسخهها
←منابع
(صفحهای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امام کاظم | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} ==میراث علمی امام کاظم{{ع}}== پس از شهادت امام جعفر صادق{{ع}} دانشگاه او به امام موسی بن جعفر{{ع}} رسید. علیرغم شرایط سخت و دگرگونی اوضاع، این دانشگاه...» ایجاد کرد) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
#کتاب الحشر و المعاد و الآداب و [[السنن]]. | #کتاب الحشر و المعاد و الآداب و [[السنن]]. | ||
تنوع علومی که از [[حضرت کاظم]]{{ع}} در بالا نام برده شد، خود دلیلی بر «[[دائرة المعارف]]» بودن این [[میراث]] است. از دیگر سو [[تکامل]] روند [[علمی]] که [[اهل بیت]]{{عم}} پایهگذار آن بوده و در راه [[استحکام]] بخشیدن اساس و برافراشتن نشانههای آن کوشیدهاند و برای به ثمر نشاندن آن و تأکید بر به ظهور رساندن نقش دگرگونساز آن در [[جامعه اسلامی]] بهطور عام و در [[جماعت صالحان]] به طور خاص در تکاپو بودند، به ما مینمایاند. | تنوع علومی که از [[حضرت کاظم]]{{ع}} در بالا نام برده شد، خود دلیلی بر «[[دائرة المعارف]]» بودن این [[میراث]] است. از دیگر سو [[تکامل]] روند [[علمی]] که [[اهل بیت]]{{عم}} پایهگذار آن بوده و در راه [[استحکام]] بخشیدن اساس و برافراشتن نشانههای آن کوشیدهاند و برای به ثمر نشاندن آن و تأکید بر به ظهور رساندن نقش دگرگونساز آن در [[جامعه اسلامی]] بهطور عام و در [[جماعت صالحان]] به طور خاص در تکاپو بودند، به ما مینمایاند. | ||
==[[توحید]] و اساس [[تدبیر]] و برنامه خداوندی== | |||
#از «[[محمد بن ابی عمیر]]» نقل شده است که گفت: «بر مولایم [[موسی بن جعفر]]{{ع}} وارد شدم و به او گفتم: ای فرزند [[رسول خدا]] علم توحید را به من بیاموز. [[امام]]{{ع}} فرمود: ای [[ابو احمد]]، از آنچه که [[خداوند]] در کتاب خود درباره توحید فرموده، [[تجاوز]] مکن که هلاک میشوی. حال که میخواهی [[دانش]] توحید را فراگیری پس بدان که [[خداوند متعال]] یکی، یگانه و [[بینیاز]] است. نه زاده است تا [[ارث]] گذارد و نه زاده شده تا [[شریک]] داشته باشد. [[همسر]] و فرزند و شریکی نگزیده است. همو زندهای است که هرگز نمیرد، [[توانایی]] است که [[ناتوان]] نشود، [[پیروزی]] است که مغلوب نگردد، [[بردباری]] است که [[شتاب]] نکند، جاودانهای است که نابود نشود، ماندگاری است که فنا نپذیرد، ثابت و پایایی است که زوال نگیرد، [[بینیازی]] است که [[فقیر]] نگردد، عزیزی است که [[خوار]] نشود، عالمی است که [[نادانی]] بدو راه نیابد، [[دادگری]] است که [[ستم]] روا ندارد، بخشندهای است که [[بخل]] نورزد، خردها به کنه معرفت او نرسند و تصورات او را در نیابند، چیزی او را احاطه نکرده، جایی او را در خود ندارد، دیدگان، او را نمییابند و اوست که دیدگان را درمییابد و او لطیف [[آگاه]] است و چیزی همانند او نیست و اوست که شنوا و بیناست. آنگاه [[امام کاظم]]{{ع}} این [[آیه]] را [[تلاوت]] فرمود: «هیچ گفت و گوی محرمانهای میان سه تن نیست، مگر اینکه او چهارمین آنهاست، و نه میان [[پنج تن]] مگر اینکه او ششمین آنهاست، و نه کمتر از این عدد و نه بیشتر، مگر اینکه هرکجا باشند او با آنهاست» سپس فرمود: و او اوّلی است که چیزی پیش از او نبوده و آخری است که چیزی پس از او نخواهد بود. او قدیم و ازلی است و هرچه غیر او مخلوق و حادث است. حضرتش از توصیف و صفات [[خلق]] بالاتر و بسی والاتر است.<ref>{{متن حدیث|يَا أَبَا أَحْمَدَ، لَا تَتَجَاوَزْ فِي التَّوْحِيدِ مَا ذَكَرَهُ اللَّهُ تَعَالَى ذِكْرُهُ فِي كِتَابِهِ فَتَهْلِكَ. وَ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى وَاحِدٌ، أَحَدٌ، صَمَدٌ، لَمْ يَلِدْ فَيُورَثَ، وَ لَمْ يُولَدْ فَيُشَارَكَ، وَ لَمْ يَتَّخِذْ صاحِبَةً وَ لا وَلَداً وَ لَا شَرِيكاً، وَ أَنَّهُ الْحَيُّ الَّذِي لا يَمُوتُ، وَ الْقَادِرُ الَّذِي لَا يَعْجِزُ، وَ الْقَاهِرُ الَّذِي لَا يُغْلَبُ، وَ الْحَلِيمُ الَّذِي لَا يَعْجَلُ، وَ الدَّائِمُ الَّذِي لَا يَبِيدُ، وَ الْبَاقِي الَّذِي لَا يَفْنَى، وَ الثَّابِتُ الَّذِي لَا يَزُولُ، وَ الْغَنِيُّ الَّذِي لَا يَفْتَقِرُ، وَ الْعَزِيزُ الَّذِي لَا يَذِلُّ، وَ الْعَالِمُ الَّذِي لَا يَجْهَلُ، وَ الْعَدْلُ الَّذِي لَا يَجُورُ، وَ الْجَوَادُ الَّذِي لَا يَبْخَلُ، وَ أَنَّهُ لَا تُقَدِّرُهُ الْعُقُولُ وَ لَا تَقَعُ عَلَيْهِ الْأَوْهَامُ، وَ لَا تُحِيطُ بِهِ الْأَقْطَارُ، وَ لَا يَحْوِيهِ مَكَانٌ، وَ لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ، وَ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ. {{متن قرآن|مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلَاثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ وَلَا خَمْسَةٍ إِلَّا هُوَ سَادِسُهُمْ وَلَا أَدْنَى مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ مَا كَانُوا}} وَ هُوَ الْأَوَّلُ الَّذِي لَا شَيْءَ قَبْلَهُ، وَ الْآخِرُ الَّذِي لَا شَيْءَ بَعْدَهُ، وَ هُوَ الْقَدِيمُ وَ مَا سِوَاهُ مَخْلُوقٌ مُحْدَثٌ، تَعَالَى عَنْ صِفَاتِ الْمَخْلُوقِينَ عُلُوّاً كَبِيراً}}؛ [[بحار الانوار]]، ج۷۵، ص۲۹۶- ۳۱۹؛ [[التوحید]]، ص۸۶.</ref>. | |||
#از «[[زکریا بن عمران]]» از [[ابو الحسن]]، [[موسی بن جعفر]]{{ع}} نقل شده است که فرمود: وجود هرآنچه که در [[آسمانها]] و در [[زمین]] است به هفت چیز بستگی دارد: [[قضا]]، قدر، [[اراده]]، [[مشیت]]، کتاب، [[اجل]] و [[اذن]] ([[فرمان]])، پس هرکس جز این را بگوید به [[یقین]] بر [[خدا]] [[دروغ]] بسته و بر حضرتش برگشته است<ref>{{متن حدیث|لَا يَكُونُ شَيْءٌ فِي السَّمَاوَاتِ وَ لَا فِي الْأَرْضِ إِلَّا بِسَبْعٍ: بِقَضَاءٍ، وَ قَدَرٍ، وَ إِرَادَةٍ، وَ مَشِيئَةٍ، وَ كِتَابٍ، وَ أَجَلٍ، وَ إِذْنٍ، فَمَنْ زَعَمَ غَيْرَ هذَا، فَقَدْ كَذَبَ عَلَى اللَّهِ، أَوْ رَدَّ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}؛ اصول کافى، ج۱، ص۱۴۹؛ الخصال، ص۳۵۹.</ref>. | |||
#از «[[محمد بن حکیم]]» نقل است که گفت: «[[ابو الحسن]]، [[موسی بن جعفر]]{{ع}} نامهای به پدرم نوشت که در آن آمده بود: [[خداوند]] [[برتر]] و بزرگتر از آن است که بشود به کنه صفات او پی برد، پس او را آنگونه توصیف کنید که حضرتش توصیف فرمود و از غیر آن دست بدارید<ref>{{متن حدیث|أَنَّ اللَّهَ أَعْلَى وَ أَجَلُّ وَ أَعْظَمُ مِنْ أَنْ يُبْلَغَ كُنْهُ صِفَتِهِ، فَصِفُوهُ بِمَا وَصَفَ بِهِ نَفْسَهُ، وَ كُفُّوا عَمَّا سِوَى ذَلِكَ}}؛ اصول کافى، ج۱، ص۱۰۲.</ref>. | |||
#نیز [[امام کاظم]]{{ع}} فرموده است: «خدای- تبارک و تعالی- به هیچ چیز تشبیهپذیر نبوده و هیچ چیز به او شباهت ندارد. کدامین [[ناسزا]] و [[دشنام]] و هرزهدرایی، بزرگتر از اینکه [[آفریدگار]] اشیا را به [[جسم]]، صورت اندام [[تشبیه]] کرد یا او را به جایی محدود نمود؟ حضرتش از چنین توصیفی بالاتر و بسی والاتر است»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ لَا يُشْبِهُهُ شَيْءٌ، أَيُّ فُحْشٍ أَوْ خَنًى أَعْظَمُ مِنْ قَوْلِ مَنْ يَصِفُ خَالِقَ الْأَشْيَاءِ بِجِسْمٍ أَوْ صُورَةٍ أَوْ بِخِلْقَةٍ أَوْ بِتَحْدِيدٍ أَوْ أَعْضَاءٍ، تَعَالَى اللَّهُ عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً}}؛ اصول کافى، ج۱، ص۱۰۵.</ref>. <ref>[[سید منذر حکیم|سید منذر حکیم،سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۹ (کتاب)|پیشوایان هدایت]]، ج۹، ص ۲۹۰.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |