|
|
| خط ۲۵: |
خط ۲۵: |
| #برید بن معاویه از امام صادق(علیه السلام) نقل می‌کند، حضرت در تفسیر آیۀ "علم الکتاب" فرمودند: «مقصود ما اهل بیت هستیم و علی(علیه السلام) اول ما و افضل ما و بهترین فرد بعد از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) است.»<ref>ر.ک. عظیمی، محمدصادق، سیر تطور گسترۀ علم امام در کلام اسلامی، ص 57</ref> | | #برید بن معاویه از امام صادق(علیه السلام) نقل می‌کند، حضرت در تفسیر آیۀ "علم الکتاب" فرمودند: «مقصود ما اهل بیت هستیم و علی(علیه السلام) اول ما و افضل ما و بهترین فرد بعد از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) است.»<ref>ر.ک. عظیمی، محمدصادق، سیر تطور گسترۀ علم امام در کلام اسلامی، ص 57</ref> |
| *دربارۀ "من عنده ام الکتاب" و مصادیق آن تفاسیر دیگری از بزرگان شیعه و اهل سنت وارد شده و مصداق آنرا غیر از اهل بیت(علیهم السلام) معرفی کرده اند و در جای خود این نظریات مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند.<ref>ر.ک. عرفانی، محمدنظیر، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص 165</ref> | | *دربارۀ "من عنده ام الکتاب" و مصادیق آن تفاسیر دیگری از بزرگان شیعه و اهل سنت وارد شده و مصداق آنرا غیر از اهل بیت(علیهم السلام) معرفی کرده اند و در جای خود این نظریات مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند.<ref>ر.ک. عرفانی، محمدنظیر، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص 165</ref> |
| ==روایات و بیان مصداق برای عالم به کتاب==
| | #ابوسعید خدری از تفسیر آیۀ:<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، امالی، ص ۶۵۹، ح ۳</ref> «قالَ الَّذي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتابِ ...»<ref>سورۀ نمل، آیۀ 40</ref> از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) سؤال کرد، حضرت فرمود منظور وصی برادرم سلیمان بن داوود، آصف بن برخیا است. بار دیگر از تفسیر آیۀ: «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ»<ref>سورۀ رعد، آیۀ 43</ref> سؤال کرد و حضرت فرمود مقصود برادرم علی بن ابیطالب است.<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعۀ کبیره، ص 82؛ گنجی، حسین، امام شناسی، ج 1، ص 149</ref> |
| *روایاتی در این زمینه وجود دارد که اهل بیت(علیهم السلام) را از کسانی می داند که دارای علم الکتاب هستند، در ذیل به برخی از این روایات اشاره می شود:
| |
| #در روایتی سدیر صیرفی می گوید:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 1، ص 257</ref> من و ابوبصیر و یحیای بزّاز و داود بن کثیر در مجلس "بیرونی" امام صادق(علیه السلام) بودیم، آن حضرت با حالت غضب، وارد شدند و پس از نشستن فرمودند: «تعجب است از مردمی که گمان می‌کنند ما علم غیب داریم! در صورتی که جز خدای متعال کسی علم غیب ندارد، و من خواستم کنیزم را تنبیه کنم، او فرار کرد. و ندانستم در کدام اطاق رفته است» سدیر گوید: هنگامی که حضرت برخاستند که به منزلشان "اندرونی" بروند من و ابوبصیر و میسر، همراه آن حضرت رفتیم و عرض کردیم، فدایت شویم، ما سخنانی که درباره کنیز گفتید شنیدیم، و معتقدیم شما علوم فراوانی دارید، ولی ادّعای علم غیب درباره شما نمی‌کنیم. حضرت فرمود: ای سدیر، مگر قرآن نخوانده‌ای؟ عرض کردم چرا. فرمود: این آیه را خوانده‌ای: «قالَ الَّذي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتابِ أَنَا آتيكَ بِهِ قَبْلَ أَنْ يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ...»<ref>سورۀ نمل، آیۀ 40</ref> گفتم: فدایت شوم، خوانده‌ام. فرمود: می‌دانی که این شخص چه اندازه از علم الکتاب داشت؟ عرض کردم: شما بفرمایید. فرمود: به اندازۀ قطره‌ای از دریای پهناور! سپس فرمود: آیا این آیه: را خوانده‌ای: «قُلْ كَفى بِاللَّهِ شَهيداً بَيْني وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ»؟ گفتم: آری. فرمود: آن کسی که علم همه کتاب را دارد داناتر است یا کسی که بهره اندکی از علم الکتاب دارد؟ عرض کردم: آن کسی که علم همه کتاب را دارد. سپس با اشاره به سینه مبارکش فرمود: به خدا قسم، علم همه کتاب نزد ماست، به خدا قسم علم همه کتاب نزد ماست.»<ref>ر.ک. مصباح یزدی، محمد تقی، آموزش عقاید، ص 321ـ 324؛ مطهری، احمد، کاردان، غلامرضا، علم پیامبر و امام در قرآن، ص 224 ـ 227؛ بخارایی زاده، سیدحبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل، کتاب و سنت، ص 123</ref>
| |
| *از این حدیث معلوم می‌شود، دانستن قرآن نقش مهمی در دانستن مسائل غیبی و قدرت امور خارق‌العاده دارد. و نیز باید دانسته شود قرآن در مراحل اعلی مشتمل بر تمام امور غیبی است و کسی که عالم به علم قرآن با تمام مراحل آن است تمام امور غیبی را می‌تواند استفاده کند.<ref>ر.ک. مطهری، احمد، کاردان، غلامرضا، علم پیامبر و امام در قرآن، ص 224 ـ 227</ref>
| |
| #امام صادق(علیه السلام) فرمودند:<ref>تفسیر نورالثقلین، ج ۲، ص ۵۲۳ از تفسیر علی بن ابراهیم</ref> «الَّذِي عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ هُوَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِين(علیه السلام)»<ref>ر.ک. نجفی، سیدمحمد، پیشگویی های امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب(علیه السلام)، صفحه؟؟؟</ref>
| |
| #امیرالمؤمنین(علیه السلام) می فرمایند:<ref>طبرسی، احمد، الاحتجاج، ج 1، ص 368؛ صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ص 216</ref> «منم آن کس که دارندۀ علم الکتاب است.»<ref>ر.ک. یوسفیان، حسن، علم غیب امام، ص 352</ref>
| |
| #برید بن معاویه از امام صادق(علیه السلام) نقل می‌کند، حضرت در تفسیر آیۀ "علم الکتاب" فرمودند: «مقصود ما اهل بیت هستیم و علی(علیه السلام) اول ما و افضل ما و بهترین فرد بعد از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) است.»<ref>ر.ک. عظیمی، محمدصادق، سیر تطور گسترۀ علم امام در کلام اسلامی، ص 57</ref> | | #برید بن معاویه از امام صادق(علیه السلام) نقل می‌کند، حضرت در تفسیر آیۀ "علم الکتاب" فرمودند: «مقصود ما اهل بیت هستیم و علی(علیه السلام) اول ما و افضل ما و بهترین فرد بعد از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) است.»<ref>ر.ک. عظیمی، محمدصادق، سیر تطور گسترۀ علم امام در کلام اسلامی، ص 57</ref> |
| *و روایات دیگر<ref>ر.ک. مظفر، محمدحسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 73 ـ 74؛ شیخ زاده، قاسم علی، رابطۀ علم غیب امام حسین(علیه السلام) و حادثۀ عاشورا، ص 62؛ اسدی گرمارودی، محمد، علم برگزیدگان در نقل و عقل و عرفان، ص 55 ـ 59</ref> که همگی دلالت دارند بر علم اهل بیت(علیهم السلام) به علم الکتاب و اینکه این علم نوعی آگاهی پیدا کردن از غیب است. | | *و روایات دیگر<ref>ر.ک. مظفر، محمدحسین، پژوهشی در باب علم امام، ص 73 ـ 74؛ شیخ زاده، قاسم علی، رابطۀ علم غیب امام حسین(علیه السلام) و حادثۀ عاشورا، ص 62؛ اسدی گرمارودی، محمد، علم برگزیدگان در نقل و عقل و عرفان، ص 55 ـ 59</ref> که همگی دلالت دارند بر علم اهل بیت(علیهم السلام) به علم الکتاب و اینکه این علم نوعی آگاهی پیدا کردن از غیب است. |
| ==روایات و بیان مصداق برای عالم به کتاب==
| | |
| *روایاتی در این زمینه وجود دارد که اهل بیت(علیهم السلام) را از کسانی می داند که دارای علم الکتاب هستند، در ذیل به برخی از این روایات اشاره می شود:
| | |
| #ابوسعید خدری از تفسیر آیۀ:<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، امالی، ص ۶۵۹، ح ۳</ref> «قالَ الَّذي عِنْدَهُ عِلْمٌ مِنَ الْكِتابِ ...»<ref>سورۀ نمل، آیۀ 40</ref> از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) سؤال کرد، حضرت فرمود منظور وصی برادرم سلیمان بن داوود، آصف بن برخیا است. بار دیگر از تفسیر آیۀ: «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتابِ»<ref>سورۀ رعد، آیۀ 43</ref> سؤال کرد و حضرت فرمود مقصود برادرم علی بن ابیطالب است.<ref>ر.ک. محمدی ری شهری، محمد، شرح زیارت جامعۀ کبیره، ص 82؛ گنجی، حسین، امام شناسی، ج 1، ص 149</ref>
| | |
| #برید بن معاویه از امام صادق(علیه السلام) نقل می‌کند، حضرت در تفسیر آیۀ "علم الکتاب" فرمودند: «مقصود ما اهل بیت هستیم و علی(علیه السلام) اول ما و افضل ما و بهترین فرد بعد از رسول خدا(صلی الله علیه و آله) است.»<ref>ر.ک. عظیمی، محمدصادق، سیر تطور گسترۀ علم امام در کلام اسلامی، ص 57</ref>
| |
|
| |
|
| ==پرسش‌های وابسته== | | ==پرسش‌های وابسته== |
