فرق علم پیامبر با امام چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::«اگر سؤال کنند که فرق بین [[امام]]{{ع}} و [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}} چیست؟ پاسخ، دقیقاً روشن نیست، مثل این است که سؤال از اول این گونه مطرح شده باشد که فرق بین نبی و رسول چیست. چون به هر دو وحی می‌شود، ولی در هر حال، یکی نبی است و رسول نیست و یکی هم نبی است و هم رسول. در هر دو حالت وحی است، ولی دقیقاً برای ما روشن نیست که تفاوت آنها چگونه است، این جا هم در ارتباط امام با عالم غیب جای شبهه نیست،  اما نباید به ارتباط او وحی اطلاق کرد. بعضی از اهل تسنّن می‌گویند: شما معتقدید که به ائمّه وحی می‌شود. ما به هیچ وجه به این معتقد نیستیم. عرض کردم خود [[فاطمه زهرا]]{{ع}} می‌فرماید: "وحی قطع شد" پس در عین این که به آنها وحی نمی‌شود، ما معتقدیم که تماس با غیب برقرار است. فرق دیگر امام و پیغمبر در این است که پیغمبر مشرّع است و امام نگاهبان و مبیّن شریعت. این بحث مفصّلی می‌طلبد که ممکن است انتقادی هم در آن باشد: یک حرف این است که پیغمبر شریعت را می‌آورد و وقتی از دنیا رفت شریعت او بر اساس {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ}}﴾}} کامل و تمام است و هر چه را ائمّه می‌گویند در مقام تبیین است، آنان پاسدار دین از تحریفات و انحرافات هستند. حتی [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} هم که تشریف بیاورند، چیزهایی که می‌گویند از خودشان نیست، همان چیزهایی است که رسول خدا فرموده و در اختیار ایشان گذاشته است، خواه آن زمان موقع بیانش نبوده یا بیان شده و به ما نرسیده است. این هم یک فرق بین [[امام]]{{ع}} و [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}} است که اگر کسی اصل ارتباط را قبول کرد و گفت من به لفظ وحی و غیر وحی کار ندارم، آنها چه فرقی دارند، یک فرق فارق ارتباط [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}} با عالم غیب است که مجموعه‌ای را به عنوان دین از خدای متعال تلقی می‌کند و در اختیار امّت می‌گذارد، افرادی را هم خود پیغمبر به عنوان مبیّن و مفسر و پاسدار شریعتش تعیین کرده که مبیّن بودن و پاسدار بودن آنها مبتنی بر ارتباط شان با عالم غیب است. اگر کسی با عالم غیب ارتباط نداشته باشد نمی‌تواند از دین پاسداری کند، همان گونه که خود پیامبر چون چنین ارتباطی داشت می‌توانست دین را دریافت و حفظ کند. این بزرگواران که می‌خواهند دین را تفسیر کنند، اگر می‌خواهند از اشتباه در تفسیر مصون باشند، باید با عالم غیب ارتباط داشته باشند. تعبیراتی در دین ما هم هست که، آنها پیوسته با فرشتگان در تماس بودند. البته تعبیرات متفاوت است، گاهی روز، گاهی شب، گاهی شب جمعه و یا مواقع دیگری به عنوان زمان ارتباط آنها ذکر شده است که این بحث دیگری می‌طلبد. اما اصل آن است که [[امام]]{{ع}} هم مثل [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}} با عالم غیب ارتباط دارد. و این جمله بسیار جالب که در امامت مکرّر گفته شده و از [[امام جواد]]{{ع}} نقل گردیده است که {{عربی|اندازه=150%|«الامامةُ تجری مجرى النبوّة»}} دقیقاً همان مطلبی است که [[امامت]] [[ائمه]]{{عم}} شیعه ادامه نبوّت است، معنایش این است که ارتباط آنها قطع نشده، ولی [[نبوت]] قطع شده است. بنابراین، [[امام]]{{ع}} با [[پیامبر|پیغمبر]]{{صل}} از حیث ارتباط هیچ فرقی ندارند، هر دو با عالم غیب ارتباط دارند، اما از حیث این که این ارتباط نامش چیست و کیفیتش چگونه است، این برای ما روشن نیست، فقط نام یکی وحی است و نام دیگری تحدیث؛ در یکی می‌گوییم: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|يُوحَىٰ إِلَيْكَ}}﴾}} و در دیگرى می‌گوییم: محدَّثه یا می‌گوییم: {{عربی|اندازه=150%|«الأئمةُ محدَّثون»}}».<ref>[http://marifat.nashriyat.ir/node/1188 پاسخى به چالش‌هاى فکرى در بحث امامت و عصمت، نشریه معرفت شماره ۰۳۷ - آذر و دی ۱۳۷۹]</ref>

::::::با توجه به وجود بیشتر صفات [[پیامبر]]{{صل}} در [[امام]]{{ع}}، پرسش دیگری مطرح می‌شود و آن، این است که آیا یکی از [[پیامبر]]{{صل}} و [[امام]] بر دیگری برتری دارد یا نه؟ از برخی روایات استفاده می‌شود که مقام [[امام]] از مقام [[پیامبر]] بالاتر است. [[امام رضا]]{{ع}} در حدیث معروف [[امام]] می‌فرمایند: به راستی [[امامت]] مقامی‌ است که خداوند متعال آن را بعد از مقام [[نبوت]] و خلّت "خلیل اللهی" در مرحله سوم به ابراهیم خلیل اختصاص داد و فضیلتی است که او را به آن شرفیاب نمود و به وسیله آن نامش را بلندآوازه قرار داد و فرمود:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا }}﴾}}<ref> من تو را پیشوای مردم می‌گمارم؛ سوره بقره، آیه:۱۲۴.</ref>. خلیل{{ع}} خوشحال شد و عرض کرد: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| وَمِن ذُرِّيَّتِي }}﴾}}<ref> و از فرزندانم؛ سوره بقره، آیه:۱۲۴.</ref>؛ خداوند عزوجل فرمود:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ }}﴾}}<ref> پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد؛ سوره بقره، آیه:۱۲۴.</ref>. این آیه، [[امامت]] هر ظالم تا روز قیامت را باطل نمود.

  را بر همه آفریده‌هایش از پیامبران و فرشتگان برتری داد و طاعت او را طاعت خود و پیروی از او را پیروی از خود قرار داد و زیارت او در دنیا و آخرت را زیارت خود قرار داد و فرمود:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ }}﴾}}<ref> هر که از پیامبر فرمانبرداری کند بی‌گمان از خداوند فرمان برده است ؛ سوره نساء، آیه:۸۰.</ref> و فرمود: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| إِنَّ الَّذِينَ يُبَايِعُونَكَ إِنَّمَا يُبَايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ }}﴾}}<ref> بی‌گمان آنان که با تو بیعت می‌کنند جز این نیست که با خداوند بیعت می‌کنند؛ دست خداوند بالای دست‌های آنان است؛ سوره فتح، آیه:۱۰.</ref><ref>محمد بن علی صدوق، عیون اخبار الرضا، ج ۱، ص ۱۱۵.</ref>»<ref>[[مقایسه پیامبر و امام از دیدگاه امام رضا (مقاله)|مقایسه پیامبر و امام از دیدگاه امام رضا]]؛ ص۸۴.</ref>.