علم غیب امام از منظر نقل و عقل (پایان‌نامه): تفاوت میان نسخه‌ها

* این رساله پژوهشی پیرامون [[علم غیب]] [[پیامبران]] و [[امامان]]{{عم}} از منظر عقل و روایات می‌باشد.

* پژوهشگر این  پایان‌نامه در ابتدای چکیده خود می‌گوید: «مساله [[علم امام]](ع) به طور اجمالی مورد اتفاق همه علمای [[شیعه]] می‌باشد و به قول مخالف در این باره دست نیافتیم، زیرا از طرفی ادله نقلی دلیل قطعی بر وقوع آن می‌باشد و تعارض ظاهری میان ادله، خللی بر مدعا وارد نکرده و قابل جمع است و عمده‌ترین طریق جمع آن است که [[علم غیب]] ذاتی و استقلالی در انحصار خداوند است، اما بندگان برگزیده الهی به تعلیم او و بالعرض، از غیب مطلع‌اند. از طرف دیگر عقل آن را ممکن می‌داند و ما بر اساس مبانی فلسفه موجود در [[حکمت مشاء]] و [[حکمت متعالیه]]، امکان اطلاع بر [[غیب]] را بررسی نموده و وقوع آن را نسبت به [[ائمه]]{{عم}} که صاحب "نفوس قدسیه"‌اند و از برترین و بالاترین درجه وجودی در بین مخلوقات الهی برخوردارند، به اثبات رسانده‌ایم. اما با وجود اتفاق همه علما در اصل آگاهی [[امام]]{{ع}} از [[غیب]]، اختلاف نظرهای اساسی در پاره‌ای از مسائل موجود در [[علم غیب]] [[امام]]{{ع}} مطرح است که عمده‌ترین آنها عبارت است از- [[علم غیب]] [[امام]]{{ع}}، بعد تشریحی یا فراتر از آن،- کیفیت [[علم غیب]] [[امام]]{{ع}}، فعلی یا ارادی،- متعلق به [[علم غیب]] [[امام]]{{ع}}، لوح محفوظ یا لوح محو و اثبات،- [[علم غیب]] [[امام]]{{ع}} در میدان عمل و تکلیفشان در رابطه با این مسایل به طور خلاصه می‌توان گفت که بر اساس ادله نقلی و عقلی، دانش غیبی [[امام]]{{ع}} فراتر از بعد تشریع است، اما اینکه امتداد آن تا کجاست، ادله فوق صریحا آنرا بیان نکرده است».

* در این رساله آمده است: «نکته مهم و اساسی دیگر این است که [[ائمه]]{{عم}} در بکارگیری دانش غیبی خویش، پیرو تکالیف الهی و مصلحت‌های واقعی بوده‌اند و بر این اساس در بیشتر اوقات تنها علوم بشری خود را ملاک عمل قرار می‌دادند البته گاه همان مصلحت‌ها و حکمت‌ها اقتضا می‌کرد که آن بزرگواران از دانش غیبی خود استفاده نموده و آن را مبنای فعل و عمل خود قرار دهند این مسأله پایه و اساس حل بسیاری از شبهات پیرامون [[علم غیب]] [[امام]]{{ع}} است»<ref name=p1></ref>.