پرش به محتوا

جنگ نهروان: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=155%|' به '{{عربی|اندازه=100%|'
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=155%|' به '{{عربی|اندازه=100%|')
خط ۱۲: خط ۱۲:


==مقدمه==
==مقدمه==
*گروهی که فریب خوردند، تصمیم گرفتند با [[معاویه]] نجنگند و با [[امام علی|علی]]{{ع}} که خواستار ادامۀ نبرد تا شکست جبهۀ دشمن بود مخالفت کنند. [[امام علی|علی]]{{ع}} زیر فشار آن گروه، تن به حکمیّت داد. ولی داوران حکمیت از سویی ساده‌لوحی و از سویی خیانت کردند و روشن شد که حکمیت به سود حق نبوده است. همان افراد که [[امام]] را وادار به پذیرش کرده بودند، علیه حکمیّت شورش کردند و پذیرش آن را کفر دانستند و [[امام علی|علی]]{{ع}} را تکفیر کردند و خواستند که به کفر خویش اقرار کند و توبه نماید که [[امام]] نپذیرفت. پس از بازگشت سپاهیان و [[امام]] به کوفه، خوارج که دوازده هزار نفر می‌شدند وارد کوفه نشدند و در "حروراء" ماندند. آنان از امام انتقاد و بدگویی می‌کردند. گفتگوها به جایی نرسید و خوارج دست از حرف‌ها و انتقادها و جوسازی‌های خود برنمی‌داشتند. [[امام]] که از اصلاح آنان ناامید شد رهایشان گذاشت. امّا آنان فتنه‌گری را به اوج رساندند، عبد اللّه بن خبّاب و همسرش و چند زن دیگر را کشتند. حضرت کسی را نزد آنان فرستاد تا تحقیق کند، فرستادۀ [[امام]] را هم کشتند. [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} با یاران خویش نزد آنان رفتند. [[امام]] با درایت و متانت و فرستادن پیک و تلاش برای هدایت آنان و پیشگیری از جنگ، همۀ راه‌ها را پیمود و با آنان سخن‌ها گفت، امّا آنان بازهم قتل و شرارت کردند و کسانی را به اسارت گرفتند. پس از همۀ اتمام حجّت‌ها [[امام]] تصمیم به جنگیدن با ایشان گرفت. شمار نهروانیان را مختلف نقل کرده‌اند. به نقل "مناقب"، ۱۲ هزار نفر بودند که درپی مواعظ و صحبت‌ها ۸ هزار نفرشان امان خواستند و برگشتند و ۴ هزار نفر باقی ماندند.<ref>مناقب، ابن شهر آشوب، ج ۳ ص ۱۸۹، کشف الغمّه ج ۱ ص ۳۶۷</ref>  آغازگر حمله و تیراندازی خوارج بودند. یاران [[امام]] بر آنان تاختند و نبردی خونین و سخت درگرفت. [[امام]] به یاران خویش فرمود: به خدا سوگند از شما ده نفر کشته نمی‌شوند و از آنان نیز ده نفر زنده نمی‌مانند و چنان نیز شد که [[امام]] فرموده بود: {{عربی|اندازه=155%|"فو اللّه لا یقتل منکم عشرة و لا یسلم منهم عشرة"}} و پس از جنگ معلوم گشت که از یاران [[امام]] نه نفر شهید شدند و از جمع چهارهزار نفری خوارج هشت نفر گریختند.<ref> شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۲ ص ۲۷۳</ref> به نقل تواریخ، آن نه‌نفری که جان سالم به در بردند، به شهرهای مختلف گریختند و در یمن و جاهای دیگر اندیشۀ خارجیگری را رواج دادند. عبد الرحمان بن ملجم یکی از همین خوارج فراری بود که سرانجام [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} را به شهادت رساند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۱۸۹.</ref>.
*گروهی که فریب خوردند، تصمیم گرفتند با [[معاویه]] نجنگند و با [[امام علی|علی]]{{ع}} که خواستار ادامۀ نبرد تا شکست جبهۀ دشمن بود مخالفت کنند. [[امام علی|علی]]{{ع}} زیر فشار آن گروه، تن به حکمیّت داد. ولی داوران حکمیت از سویی ساده‌لوحی و از سویی خیانت کردند و روشن شد که حکمیت به سود حق نبوده است. همان افراد که [[امام]] را وادار به پذیرش کرده بودند، علیه حکمیّت شورش کردند و پذیرش آن را کفر دانستند و [[امام علی|علی]]{{ع}} را تکفیر کردند و خواستند که به کفر خویش اقرار کند و توبه نماید که [[امام]] نپذیرفت. پس از بازگشت سپاهیان و [[امام]] به کوفه، خوارج که دوازده هزار نفر می‌شدند وارد کوفه نشدند و در "حروراء" ماندند. آنان از امام انتقاد و بدگویی می‌کردند. گفتگوها به جایی نرسید و خوارج دست از حرف‌ها و انتقادها و جوسازی‌های خود برنمی‌داشتند. [[امام]] که از اصلاح آنان ناامید شد رهایشان گذاشت. امّا آنان فتنه‌گری را به اوج رساندند، عبد اللّه بن خبّاب و همسرش و چند زن دیگر را کشتند. حضرت کسی را نزد آنان فرستاد تا تحقیق کند، فرستادۀ [[امام]] را هم کشتند. [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} با یاران خویش نزد آنان رفتند. [[امام]] با درایت و متانت و فرستادن پیک و تلاش برای هدایت آنان و پیشگیری از جنگ، همۀ راه‌ها را پیمود و با آنان سخن‌ها گفت، امّا آنان بازهم قتل و شرارت کردند و کسانی را به اسارت گرفتند. پس از همۀ اتمام حجّت‌ها [[امام]] تصمیم به جنگیدن با ایشان گرفت. شمار نهروانیان را مختلف نقل کرده‌اند. به نقل "مناقب"، ۱۲ هزار نفر بودند که درپی مواعظ و صحبت‌ها ۸ هزار نفرشان امان خواستند و برگشتند و ۴ هزار نفر باقی ماندند.<ref>مناقب، ابن شهر آشوب، ج ۳ ص ۱۸۹، کشف الغمّه ج ۱ ص ۳۶۷</ref>  آغازگر حمله و تیراندازی خوارج بودند. یاران [[امام]] بر آنان تاختند و نبردی خونین و سخت درگرفت. [[امام]] به یاران خویش فرمود: به خدا سوگند از شما ده نفر کشته نمی‌شوند و از آنان نیز ده نفر زنده نمی‌مانند و چنان نیز شد که [[امام]] فرموده بود: {{عربی|اندازه=100%|"فو اللّه لا یقتل منکم عشرة و لا یسلم منهم عشرة"}} و پس از جنگ معلوم گشت که از یاران [[امام]] نه نفر شهید شدند و از جمع چهارهزار نفری خوارج هشت نفر گریختند.<ref> شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۲ ص ۲۷۳</ref> به نقل تواریخ، آن نه‌نفری که جان سالم به در بردند، به شهرهای مختلف گریختند و در یمن و جاهای دیگر اندیشۀ خارجیگری را رواج دادند. عبد الرحمان بن ملجم یکی از همین خوارج فراری بود که سرانجام [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} را به شهادت رساند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص:۱۸۹.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==