حضور امام در حج‌: تفاوت میان نسخه‌ها

*"یحیی بن یسار" نقل می کند که: "ما حج گزاردیم، گذارمان به [[امام صادق]]{{ع}} افتاد. آن حضرت فرمود: ای حاجیانِ خانه خدا! ای زائران قبر [[پیامبر خاتم|رسول الله]]{{صل}}! ای پیروان آل محمّد! .. گوارایتان باد! ..»<ref> وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۲۶۱ {{عربی|اندازه=155%|«حاجّ بیت الله و زوار قبر نبیّه و شیعه آل محمد! هنیئاً لکم»}}</ref>. که می رساند [[امام]]، علاوه بر حضور، برخوردهای تبلیغی هم داشته است. علاوه بر عصر حضور [[ائمه]]، در عصر غیبت هم- بنا به برخی روایات- حضرت حجّت همه ساله در مراسم شرکت می‌کند، هرچند به صورتی ناشناس که مردم عادی متوجه آن نمی‌شوند. محمد بن عثمان- یکی از سفرای چهارگانه و نایب خاص [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}}- گفته است:  {{عربی|اندازه=155%|«واللّه إنّ صاحبَ هذا الأمر یحضُر الموسِمَ کلّ سَنهٍ فَیری الناسَ وَیعرِفهم ویَرونَهُ ولایَعرفونه»}}}<ref> بحار الأنوار، ج۵۲، ص ۱۵۲، حدیث۴.</ref>. که گویای حضور همه ساله [[امام مهدی| امام عصر]]{{ع}} در موسم حج است، به نحوی که مردم را می‌بیند و می‌شناسد و مردم او را می‌بینند ولی نمی‌شناسند. [[امام صادق]]{{ع}} فرموده است: {{عربی|اندازه=155%|«یَفقدُ الناسُ امامهم، یَشهدُ الموسم فَیراهُم وَلا یَرَونَهُ»}} آن را می‌بیند و لی آنان وی را نمی‌بینند. و به عبارتی دیگر از [[امام صادق]]{{ع}} این‌گونه نقل شده است: {{عربی|اندازه=155%|«یَشْهَدُ المَواسِمَ، یَرَی النّاسَ ولا یَرَوْنَهُ»}}<ref>اصول کافی، ج۱، ص ۳۳۷و ۳۳۹، حدیث۶؛ بحار الأنوار، ج۵۲، ص ۱۵۱؛ غیبت نعمانی ترجمه، چاپ دارالکتب الاسلامیه ۱۳۶۲شمسی، ص ۲۰۴.</ref>.  مردم [[امام]] خویش را از دست می دهند- در عصر غیبت- و او در موسم حضور می‌یابد و آنان را می‌بیند و لی آنان وی را نمی‌بینند. و به عبارتی دیگر از [[امام صادق]]{{ع}} اینگونه نقل شده است: {{عربی|اندازه=155%|«یَشْهَدُ المَواسِمَ، یَرَی النّاسَ ولا یَرَوْنَهُ»}}<ref>بحار الأنوار، ج۵۲، ص۱۵۶، حدیث۱۶.</ref>  که به همان معناست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص:۱۴۵-۱۴۷.</ref>.  

*تماس با [[امام]] در حج، اگر به عنوانِ متمّم حج و مایه تمامیت و کمال این فریضه الهی بزرگ شمرده شده است، باید با فراهم بودن زمینه‌اش از سوی خود [[ائمه]] باشد. اینکه [[امام باقر]]{{ع}} فرموده است: {{عربی|اندازه=155%|«تمامُ الحجِّ لقاء الامام»}}<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۲۵۴، حدیث ۸ و ۱۲؛ نور الثقلین، ج ۱، ص ۱۸۳؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص ۳۷۴.</ref> خود آن حضرت هم در مراسم و مواقف حج، حضور می‌یافته است تا امکان این برخورد و دیدار، میسّر باشد. گرچه عملًا، به خاطر شرایط خاص اجتماعی و سیاسی، این عمل به صورت ایده آل و مطلوب انجام نمی گرفت. خودِ همین تماس، چه بسا زمینه ساز پایه ریزی تشکیلات بوده، و برخوردها و رابطه‌ها و شناخت نیروها و بکارگیری عناصر مفید را در جهت برنامه‌ها، از فواید جنبی یا اصلی این «لقاء الامام» بوده است. این ایجاد رابطه، حتی به صورتِ غیرمستقیم و با واسطه هم زمینه سازی می شد و پیوند غیرحضوری با مکتب [[اهل بیت]]{{عم}} و خطّ فکری [[ائمه]]، فراهم می‌گشت. مردمی که از اقصی نقاط ممالک اسلامی آمده‌اند، می‌بایست در آن ازدحام و شلوغی و حال و هوای مناجات و عبادت و مناسک و ... راهی هم به خطّ [[ائمه]] پیدا کنند، که تصحیح کننده نظام فکری و عقیدتی، و جهت بخشِ ایمان و عمل مردم در مسیر [[حق]] است. وصیّت [[امام باقر]]{{ع}} را برای اقامه عزاداری و ندبه بر آن حضرت به مدّت ده سال در منا، نشان دهنده حضور [[ائمه]]، حتی در این شکل، در فریضه حج و هدایت و رهبری فکری- مرامی مردمی است. یعنی نشان دادن راه، و نصب علامت و چراغ راهنما و یادآوریِ اینکه چگونه می‌توان سراغ [[ائمه]] رفت و آنان را فراموش نکرد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص:۱۴۵-۱۴۷.</ref>.