۳۳٬۷۴۹
ویرایش
دابة الارض چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=100%|' به '{{عربی|'
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|' به '{{عربی|') |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=100%|' به '{{عربی|') |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
[[پرونده:13681056.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید جعفر موسوی‌نسب]]]] | [[پرونده:13681056.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید جعفر موسوی‌نسب]]]] | ||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید جعفر موسوی‌نسب]]'''، در کتاب ''«[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید جعفر موسوی‌نسب]]'''، در کتاب ''«[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«این کلمه با اندک اضافه‌ای (مِن) در آیه ۸۲ سوره نمل آمده است: {{عربی | ::::::«این کلمه با اندک اضافه‌ای (مِن) در آیه ۸۲ سوره نمل آمده است: {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ}}﴾}}؛ یعنی: و هنگامی که فرمان عذاب آنها رسد (و در آستانه [[قیامت]] قرار گیرند) جنبنده‌ای را از زمین برای آنها خارج می‌کنیم که با آنان تکلم می‌کند و (میگوید) که مردم به آیات ما ایمان نمی‌آوردند. | ||
::::::از ظاهر این آیه شریفه می‌توان فهمید خداوند زمانی موجودی را به صورت غیر عادی ظاهر می‌کند که با مردم سخن میگوید؛ و این حادثه به اعتقاد برخی از مفسران علامت و شرط تحقق [[قیامت]] است که قبل از آن رخ می‌دهد<ref>ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، مجمع البیان،(بیروت: دار المعرفه، بى‌‌‌نوبت چاپ و بى‌‌‌تا)، ج ۷- ۸، ص ۳۶۵، آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى و دیگران، تفسیر نمونه،(تهران: دار الکتب الاسلامیه، بى‌‌‌نوبت چاپ، ۱۳۶۲)، ج ۱۵، ص ۵۴۷، فخر رازى، التفسیر الکبیر،(بیروت: دار احیاء، التراث العربى، ج سوم، بى‌‌‌تا) ج ۲۴، ص ۲۱۷.</ref>. | ::::::از ظاهر این آیه شریفه می‌توان فهمید خداوند زمانی موجودی را به صورت غیر عادی ظاهر می‌کند که با مردم سخن میگوید؛ و این حادثه به اعتقاد برخی از مفسران علامت و شرط تحقق [[قیامت]] است که قبل از آن رخ می‌دهد<ref>ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، مجمع البیان،(بیروت: دار المعرفه، بى‌‌‌نوبت چاپ و بى‌‌‌تا)، ج ۷- ۸، ص ۳۶۵، آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى و دیگران، تفسیر نمونه،(تهران: دار الکتب الاسلامیه، بى‌‌‌نوبت چاپ، ۱۳۶۲)، ج ۱۵، ص ۵۴۷، فخر رازى، التفسیر الکبیر،(بیروت: دار احیاء، التراث العربى، ج سوم، بى‌‌‌تا) ج ۲۴، ص ۲۱۷.</ref>. | ||
::::::چرا که در دنباله این آیه محشور شدن گروه‌هایی از مردم طرح شده است نه همه مردم و این قبل از [[قیامت]] صورت می‌گیرد که به آن [[رجعت]] می‌گویند که یکی از اعتقادات [[شیعه]] است<ref>آن عبارتست از اعتقاد به اینکه بعد از ظهور امام زمان {{ع}} خدا گروهى از مؤمنان خالص و کفار و طاغیان بسیار شرور را دوباره زنده مى‌‌‌کند و به دنیا بازمى‌گرداند تا گروه مؤمنان را عزیز و گروه دیگر را ذلیل کند. جهت اطلاع بیشتر ر.ک: آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى و دیگران، پیشین، ص ۵۵۵- ۵۶۲.</ref>. در صورتی که در [[قیامت]] همه مردم محشور می‌شوند نه فقط گروه‌هایی از آنان؛ چنانکه در ادامه روایتی که در توصیف دابة الارض از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است چنین آمده است: و دلیل اینکه این اتفاق در [[رجعت]] رخ می‌دهد سخن خداست. {{عربی | ::::::چرا که در دنباله این آیه محشور شدن گروه‌هایی از مردم طرح شده است نه همه مردم و این قبل از [[قیامت]] صورت می‌گیرد که به آن [[رجعت]] می‌گویند که یکی از اعتقادات [[شیعه]] است<ref>آن عبارتست از اعتقاد به اینکه بعد از ظهور امام زمان {{ع}} خدا گروهى از مؤمنان خالص و کفار و طاغیان بسیار شرور را دوباره زنده مى‌‌‌کند و به دنیا بازمى‌گرداند تا گروه مؤمنان را عزیز و گروه دیگر را ذلیل کند. جهت اطلاع بیشتر ر.ک: آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى و دیگران، پیشین، ص ۵۵۵- ۵۶۲.</ref>. در صورتی که در [[قیامت]] همه مردم محشور می‌شوند نه فقط گروه‌هایی از آنان؛ چنانکه در ادامه روایتی که در توصیف دابة الارض از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است چنین آمده است: و دلیل اینکه این اتفاق در [[رجعت]] رخ می‌دهد سخن خداست. {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ * حَتَّى إِذَا جَاؤُوا قَالَ أَكَذَّبْتُم بِآيَاتِي وَلَمْ تُحِيطُوا بِهَا عِلْمًا أَمَّاذَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ}}﴾}}<ref>سوره نمل، آیه ۸۳- ۸۴.</ref> شخصی به حضرت عرض کرد: برخی‌ها می‌پندارند که آیه {{عربی|﴿{{متن قرآن|يَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا}}﴾}} مربوط به [[قیامت]] است. حضرت فرمود: آیا (خدا در [[قیامت]]) از هر امتی گروهی را محشور و بقیه را رها می‌کند؟ نه! بلکه این حشر در "[[رجعت]]" صورت می‌گیرد؛ اما آیه [[قیامت]] {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا}}﴾}}<ref>سوره کهف، آیه ۴۷.</ref> می‌باشد<ref>سید هاشم، حسین بحرانى، البرهان فى تفسیر القرآن،(قم: مؤسسة البعثة، ج اول، ۱۴۱۷ ه.ق) ج ۴، ص ۲۲۸.</ref>. | ||
::::::در حقیقت "دابة الارض" و اوصاف آن روایات مختلف و متعارفی وجود دارد که می‌توان آنها را به دو دسته کلی تقسیم کرد<ref>ر.ک: آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى، پیشین، ص ۵۵۲.</ref>: | ::::::در حقیقت "دابة الارض" و اوصاف آن روایات مختلف و متعارفی وجود دارد که می‌توان آنها را به دو دسته کلی تقسیم کرد<ref>ر.ک: آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى، پیشین، ص ۵۵۲.</ref>: | ||
:::::#ابی زبیر در توصیف آن وارد شده است: "سرش سر گاو، چشمش چشم خوک، گوشش گوش فیل، شاخش شاخ گوزن، گردنش گردن کبوتر، سینه‌اش سینه شتر، رنگش رنگ ببر، عقبش گربه، دمش دم قوچ و دست و پایش دست و پای شتر است که فاصله مفصل‌های آن دوازده ذراع (حدود ۶ متر) می‌باشد..."<ref>عبد الرحمن، سیوطى، پیشین، ص ۱۱۷.</ref> برخی از مفسران [[سنی]] با ملاحظه این قبیل روایات دابة الارض را حیوانی بزرگ و چهار دست و پا دانسته‌اند<ref>ر.ک: سید محمود، آلوسى، پیشین، ص ۲۱.</ref> ولی این روایات به قدری مخدوش‌اند که حتی بعضی از مفسران [[اهل سنت]] مانند [[فخر رازی]] و [[سید قطب]] آنها را غیر قابل اعتنا دانسته‌اند<ref>ر.ک: رازى: پیشین، ص ۲۱۸، سید قطب، فى ظلال القرآن،(بیروت: دار الشروق، چاپ دهم، ۱۴۰۱ ه.ق) ج ۵، ص ۲۶۶۷.</ref>. | :::::#ابی زبیر در توصیف آن وارد شده است: "سرش سر گاو، چشمش چشم خوک، گوشش گوش فیل، شاخش شاخ گوزن، گردنش گردن کبوتر، سینه‌اش سینه شتر، رنگش رنگ ببر، عقبش گربه، دمش دم قوچ و دست و پایش دست و پای شتر است که فاصله مفصل‌های آن دوازده ذراع (حدود ۶ متر) می‌باشد..."<ref>عبد الرحمن، سیوطى، پیشین، ص ۱۱۷.</ref> برخی از مفسران [[سنی]] با ملاحظه این قبیل روایات دابة الارض را حیوانی بزرگ و چهار دست و پا دانسته‌اند<ref>ر.ک: سید محمود، آلوسى، پیشین، ص ۲۱.</ref> ولی این روایات به قدری مخدوش‌اند که حتی بعضی از مفسران [[اهل سنت]] مانند [[فخر رازی]] و [[سید قطب]] آنها را غیر قابل اعتنا دانسته‌اند<ref>ر.ک: رازى: پیشین، ص ۲۱۸، سید قطب، فى ظلال القرآن،(بیروت: دار الشروق، چاپ دهم، ۱۴۰۱ ه.ق) ج ۵، ص ۲۶۶۷.</ref>. | ||
:::::#روایاتی که در منابع [[شیعه]] آمده‌اند دابة الارض را انسانی والا معرفی کرده‌اند که در بیشتر آنها این انسان کامل، [[امام علی|علی]] {{ع}} معرفی شده است<ref>ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، پیشین، ص ۳۶۶، جمعة، العروسى الحویزى، نور الثقلین،(قم: اسماعیلیان، ج چهارم، ۱۳۷۳، ج ۴، ص ۹۷- ۹۹. سید هاشم، حسینى بحرانى، پیشین، ص ۲۲۸- ۲۲۹، علامه سید محمد حسین، طباطبایى، المیزان فى تفسیر القرآن،(قم: اسماعیلیان، ج پنجم، ۱۳۷۱)، ج ۱۵، ص ۴۰۵- ۴۰۶، آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى، پیشین، ص ۵۵۲- ۵۵۳.</ref>؛ مانند اینکه [[ابو بصیر]] از [[امام صادق]] {{ع}} روایت می‌کند که: [[امام علی|علی]] {{ع}} در مسجد مقداری رمل زیر سرش جمع کرده و خوابیده بود [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} وقتی به او رسید او را با پا حرکت داد و فرمود: "برخیز ای دابة الارض"، یکی از اصحاب عرض کرد آیا ما می‌توانیم همدیگر را به این اسم بنامیم؟ فرمود: "نه! به خدا این نام مخصوص اوست؛ و او همان دابه‌ای است که خداوند عز و جل در کتابش فرمود: {{عربی | :::::#روایاتی که در منابع [[شیعه]] آمده‌اند دابة الارض را انسانی والا معرفی کرده‌اند که در بیشتر آنها این انسان کامل، [[امام علی|علی]] {{ع}} معرفی شده است<ref>ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، پیشین، ص ۳۶۶، جمعة، العروسى الحویزى، نور الثقلین،(قم: اسماعیلیان، ج چهارم، ۱۳۷۳، ج ۴، ص ۹۷- ۹۹. سید هاشم، حسینى بحرانى، پیشین، ص ۲۲۸- ۲۲۹، علامه سید محمد حسین، طباطبایى، المیزان فى تفسیر القرآن،(قم: اسماعیلیان، ج پنجم، ۱۳۷۱)، ج ۱۵، ص ۴۰۵- ۴۰۶، آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى، پیشین، ص ۵۵۲- ۵۵۳.</ref>؛ مانند اینکه [[ابو بصیر]] از [[امام صادق]] {{ع}} روایت می‌کند که: [[امام علی|علی]] {{ع}} در مسجد مقداری رمل زیر سرش جمع کرده و خوابیده بود [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} وقتی به او رسید او را با پا حرکت داد و فرمود: "برخیز ای دابة الارض"، یکی از اصحاب عرض کرد آیا ما می‌توانیم همدیگر را به این اسم بنامیم؟ فرمود: "نه! به خدا این نام مخصوص اوست؛ و او همان دابه‌ای است که خداوند عز و جل در کتابش فرمود: {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ}}﴾}}<ref>سوره نمل، آیه ۸۲.</ref>. | ||
::::::شواهدی نظر اول را رد و نظر دوم را اثبات می‌کند: | ::::::شواهدی نظر اول را رد و نظر دوم را اثبات می‌کند: | ||
:::::#دابة الارض حجت خداست؛ زیرا طبق آیه شریفه مورد بحث از طرف خدا با مردم سخن میگوید و اتمام حجت می‌کند و کسی که می‌خواهد اتمام حجت کند می‌بایست انسانی باشد مانند خود مردم، وگرنه ممکن است عده‌ای اعتراض کنند که تو انسان نیستی و از نیازها و خواسته‌های ما خبر نداری، بنابراین حق اظهارنظر در مورد ما را نداری به اضافه اینکه مردم سخن پیامبران را نپذیرند هیچ‌‌‌گاه سخن یک حیوان غیرمکلف را نخواهد پذیرفت و شأن خدا بالاتر از این است که با وجود اولیای الهی در پایان عمر بشر حیوانی را که هیچ تناسبی با رسالت الهی ندارد به‌‌‌عنوان حجت خود قرار دهد؛ و به همین جهت [[قرآن]] بر انسان بودن پیامبران اصرار می‌ورزد<ref>ر.ک: ولى اللّه، تقى‌پور، بررسى شخصیت اهل بیت در قرآن،(تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتى، ج اول، ۱۳۷۷)، ص ۲۴۶- ۲۴۷.</ref>: {{عربی | :::::#دابة الارض حجت خداست؛ زیرا طبق آیه شریفه مورد بحث از طرف خدا با مردم سخن میگوید و اتمام حجت می‌کند و کسی که می‌خواهد اتمام حجت کند می‌بایست انسانی باشد مانند خود مردم، وگرنه ممکن است عده‌ای اعتراض کنند که تو انسان نیستی و از نیازها و خواسته‌های ما خبر نداری، بنابراین حق اظهارنظر در مورد ما را نداری به اضافه اینکه مردم سخن پیامبران را نپذیرند هیچ‌‌‌گاه سخن یک حیوان غیرمکلف را نخواهد پذیرفت و شأن خدا بالاتر از این است که با وجود اولیای الهی در پایان عمر بشر حیوانی را که هیچ تناسبی با رسالت الهی ندارد به‌‌‌عنوان حجت خود قرار دهد؛ و به همین جهت [[قرآن]] بر انسان بودن پیامبران اصرار می‌ورزد<ref>ر.ک: ولى اللّه، تقى‌پور، بررسى شخصیت اهل بیت در قرآن،(تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتى، ج اول، ۱۳۷۷)، ص ۲۴۶- ۲۴۷.</ref>: {{عربی|﴿{{متن قرآن|قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ...}}﴾}}<ref>سوره کهف، آیه ۱۱۰ و سوره فصلت آیه ۶ و ر.ک: سوره انعام، آیه ۱۳۰.</ref> | ||
:::::#طبق روایات متعدد و مشترک بین [[شیعه]] و [[سنی]] دابة الارض موجودی مقدس است که از جای مقدسی "کوه صفا یا بین صفا و مروه" خارج می‌شود و همراه خود عصای [[حضرت موسی|موسی]] {{ع}} و انگشتر [[حضرت سلیمان|سلیمان]] را دارد و با زدن مهر بر چهره انسان‌ها مؤمنان (پاکان) و کافران (ناپاکان) را به‌‌‌طور واضحی از هم جدا می‌کند<ref>از منابع سنّى‌ها ر.ک: عبد الرحمن، سیوطى، پیشین، ص ۱۱۵- ۱۱۶، فخر رازى، پیشین، ص ۲۱۸، محمود بن عمر، زمخشرى، پیشین، ص ۳۸۴- ۳۸۵. سید محمود آلوسى، پیشین، ص ۱۹، از منابع شیعیان، ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، پیشین، ص ۳۶۶، جمعة العروسى الحویزى، پیشین، ص ۹۶- ۹۷.</ref>. و معلوم است که آن عصا و انگشتر اگر در دست کم‌تر از [[حضرت موسی|موسی]] {{ع}} و [[حضرت سلیمان|سلیمان]] {{ع}} باشد غیر از چوب و سنگ چیز دیگری نیست و خاصیتشان در اثر اراده ملکوتی و نفس قدسی آنها بروز می‌کند؛ و از اینکه این موجود شریف هر دو را یک‌‌‌جا در دست دارد نشانه برتری او از آن دو بزرگوار است و معنی ندارد که حیوان باشد. و همچنین جداسازی مؤمن از کافر با زدن مهر توسط حیوان، گرچه با تحقیر کافر تناسبی دارد ولی با احترام به مؤمن منافات دارد بلکه موجب ذلت و وحشت است. بنابراین، باید توسط انسانی برتر از بقیه یعنی [[امام علی|امیر مؤمنان]] {{ع}} این کار صورت گیرد تا باعث عزت و افتخار آنها گردد<ref>ر.ک: ولى اللّه، تقى‌پورفر، پیشین.</ref>. چنانکه در دنیا هم مدال و سند افتخار، همیشه توسط افرادی که مقام ظاهری بالاتری دارند اعطا می‌شود. و خدا هم کار جداسازی پاک (مؤمن) از ناپاک (کافر) را در شأن پیامبران می‌داند. و چون [[امام علی|علی]] {{ع}} طبق آیه مباهله (۶۱ آل عمران)، نفس [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است<ref>ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، پیشین، ج ۱- ۲، ص ۷۶۴، علامه سید محمد حسین طباطبایى، پیشین، ج ۳، ص ۲۳۰، آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى، پیشین، ج ۲، ص ۴۴۱.</ref> این کار را می‌کند. | :::::#طبق روایات متعدد و مشترک بین [[شیعه]] و [[سنی]] دابة الارض موجودی مقدس است که از جای مقدسی "کوه صفا یا بین صفا و مروه" خارج می‌شود و همراه خود عصای [[حضرت موسی|موسی]] {{ع}} و انگشتر [[حضرت سلیمان|سلیمان]] را دارد و با زدن مهر بر چهره انسان‌ها مؤمنان (پاکان) و کافران (ناپاکان) را به‌‌‌طور واضحی از هم جدا می‌کند<ref>از منابع سنّى‌ها ر.ک: عبد الرحمن، سیوطى، پیشین، ص ۱۱۵- ۱۱۶، فخر رازى، پیشین، ص ۲۱۸، محمود بن عمر، زمخشرى، پیشین، ص ۳۸۴- ۳۸۵. سید محمود آلوسى، پیشین، ص ۱۹، از منابع شیعیان، ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، پیشین، ص ۳۶۶، جمعة العروسى الحویزى، پیشین، ص ۹۶- ۹۷.</ref>. و معلوم است که آن عصا و انگشتر اگر در دست کم‌تر از [[حضرت موسی|موسی]] {{ع}} و [[حضرت سلیمان|سلیمان]] {{ع}} باشد غیر از چوب و سنگ چیز دیگری نیست و خاصیتشان در اثر اراده ملکوتی و نفس قدسی آنها بروز می‌کند؛ و از اینکه این موجود شریف هر دو را یک‌‌‌جا در دست دارد نشانه برتری او از آن دو بزرگوار است و معنی ندارد که حیوان باشد. و همچنین جداسازی مؤمن از کافر با زدن مهر توسط حیوان، گرچه با تحقیر کافر تناسبی دارد ولی با احترام به مؤمن منافات دارد بلکه موجب ذلت و وحشت است. بنابراین، باید توسط انسانی برتر از بقیه یعنی [[امام علی|امیر مؤمنان]] {{ع}} این کار صورت گیرد تا باعث عزت و افتخار آنها گردد<ref>ر.ک: ولى اللّه، تقى‌پورفر، پیشین.</ref>. چنانکه در دنیا هم مدال و سند افتخار، همیشه توسط افرادی که مقام ظاهری بالاتری دارند اعطا می‌شود. و خدا هم کار جداسازی پاک (مؤمن) از ناپاک (کافر) را در شأن پیامبران می‌داند. و چون [[امام علی|علی]] {{ع}} طبق آیه مباهله (۶۱ آل عمران)، نفس [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است<ref>ر.ک: فضل بن حسن، طبرسى، پیشین، ج ۱- ۲، ص ۷۶۴، علامه سید محمد حسین طباطبایى، پیشین، ج ۳، ص ۲۳۰، آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى، پیشین، ج ۲، ص ۴۴۱.</ref> این کار را می‌کند. | ||
:::::#خود [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} فرموده‌اند: {{عربی | :::::#خود [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} فرموده‌اند: {{عربی|"أَنَا دَابَّةُ الْأَرْضِ"}}<ref>سید هاشم، حسین بحرانى، پیشین، ص ۲۲۹.</ref> من دابة الارض هستم و اصحاب [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} نیز دابة الارض را [[امام علی|علی]] {{ع}} می‌دانستند چنان که روزی شخصی از [[عمار بن یاسر]] معنی آن را پرسید و عمار سوگند یاد کرد قبل از اینکه دابة الارض را به او نشان دهد ننشیند، نخورد و نیاشامد پس هر دو به خدمت [[امام علی|علی]] {{ع}} آمدند؛ در حالی‌‌‌که حضرت مشغول خوردن چیزی بود، عمار هم با دعوت حضرت نشست و مشغول غذا خوردن شد و وقتی آن مرد با تعجب از شکستن سوگند توسط عمار پرسید پاسخ داد: اگر می‌فهمیدی دابة الارض را نشانت دادم<ref>ر.ک: جمعه، العروسى الحویزى، پیشین، ص ۹۸، سید هاشم، حسینى بحرانى، پیشین، ص ۲۲۸- ۲۲۹، فضل بن حسین، طبرسى، پیشین، ج ۷- ۸، ص ۳۶۶، آیت اللّه ناصر مکارم شیرازى، پیشین، ج ۱۵، ص ۵۵۲- ۵۵۳.</ref>. | ||
::::::تذکر: کلمه دابه (جنبنده) معنی وسیعی دارد؛ و در [[قرآن]] در معنایی که شامل انسان و حیوانات شود به کار رفته است مانند: {{عربی | ::::::تذکر: کلمه دابه (جنبنده) معنی وسیعی دارد؛ و در [[قرآن]] در معنایی که شامل انسان و حیوانات شود به کار رفته است مانند: {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَمَا مِن دَابَّةٍ فِي الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا}}﴾}}<ref>سوره هود، آیه ۶ و نیز ر.ک: سوره نحل، آیه ۶۱ و سوره انفال، آیه ۲۲.</ref> علت استعمال دابة الارض، در مورد [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} ظاهرا به جهت سرعت حضرت در انجام فرامین الهی و پرتحرکی او در جنگ‌ها می‌باشد<ref>ر.ک: ولى اللّه تقى‌پورفر، پیشین، ص ۲۴۹.</ref>. و شاید مانند لقب [[امام علی|ابوتراب]] برای آزمایش مردم باشد. چرا که منافقان به عکس مؤمنان لقب [[امام علی|ابوتراب]] را که [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} به او داده موجب تمسخر و استهزاء حضرت قرار داده بودند»<ref>[[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۶۱-۶۷.</ref>. | ||
==پاسخ‌های دیگر== | ==پاسخ‌های دیگر== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
::::::آنچه این اتفاق را نزد [[شیعه]] مهم ساخته، روایاتی است که از "خروج دابة الارض" به عنوان رجعت [[امام علی|امیر مؤمنان علی]]{{ع}} یاد کرده است. | ::::::آنچه این اتفاق را نزد [[شیعه]] مهم ساخته، روایاتی است که از "خروج دابة الارض" به عنوان رجعت [[امام علی|امیر مؤمنان علی]]{{ع}} یاد کرده است. | ||
::::::[[امام باقر]]{{ع}} فرمود: [[امام علی]]{{ع}} پس از ذکر اوصاف خود، فرمود: "... من، همان جنبنده‌ای هستم که با مردم سخن میگوید .... "<ref> {{عربی|" إِنِّي ... الدَّابَّةُ الَّتِي تُكَلِّمُ النَّاسَ "}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۱۹۸، ح ۳</ref> | ::::::[[امام باقر]]{{ع}} فرمود: [[امام علی]]{{ع}} پس از ذکر اوصاف خود، فرمود: "... من، همان جنبنده‌ای هستم که با مردم سخن میگوید .... "<ref> {{عربی|" إِنِّي ... الدَّابَّةُ الَّتِي تُكَلِّمُ النَّاسَ "}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۱۹۸، ح ۳</ref> | ||
::::::درباره ماهیت دابه و چگونگی خروج او- به ویژه میان [[اهل سنت]]- سخنهای فراوانی گفته و گمانههای بسیاری زده شده است. برخی نوشتهاند: دابه، به معنای جنبنده و ارض به معنای زمین است. بر خلاف آنچه برخی می‌پندارند، دابه فقط به جنبندگان غیر انسان اطلاق نمی‌شود؛ بلکه مفهوم وسیعی دارد که انسان‌ها را نیز در بر می‌گیرد؛ چنان که در آیه ۶ سوره هود میخوانیم:{{عربی | ::::::درباره ماهیت دابه و چگونگی خروج او- به ویژه میان [[اهل سنت]]- سخنهای فراوانی گفته و گمانههای بسیاری زده شده است. برخی نوشتهاند: دابه، به معنای جنبنده و ارض به معنای زمین است. بر خلاف آنچه برخی می‌پندارند، دابه فقط به جنبندگان غیر انسان اطلاق نمی‌شود؛ بلکه مفهوم وسیعی دارد که انسان‌ها را نیز در بر می‌گیرد؛ چنان که در آیه ۶ سوره هود میخوانیم:{{عربی|﴿{{متن قرآن| وَمَا مِن دَابَّةٍ فِي الأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا }}﴾}}<ref> هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر اینکه روزی او بر خدا است؛ سوره هود ، آیه: ۶.</ref> | ||
::::::درباره تطبیق این کلمه، بنای [[قرآن]] بر اجمال و ابهام بوده و تنها وصفی که برای آن ذکر کرده این است که با مردم سخن میگوید و افراد بیایمان را اجمالا مشخص می‌کند؛ ولی در روایات اسلامی و سخنان مفسران، بحثهای فراوانی در این زمینه دیده می‌شود. در یک جمعبندی می‌توان آن را در دو تفسیر خلاصه کرد: | ::::::درباره تطبیق این کلمه، بنای [[قرآن]] بر اجمال و ابهام بوده و تنها وصفی که برای آن ذکر کرده این است که با مردم سخن میگوید و افراد بیایمان را اجمالا مشخص می‌کند؛ ولی در روایات اسلامی و سخنان مفسران، بحثهای فراوانی در این زمینه دیده می‌شود. در یک جمعبندی می‌توان آن را در دو تفسیر خلاصه کرد: | ||
:::::#گروهی، آن را یک موجود جاندار و جنبنده غیر عادی از غیر جنس انسان، با شکل عجیب دانسته‌اند و برای آن عجایبی نقل کرده‌اند که شبیه خارق عادات و معجزه [[انبیا]] است. این جنبنده در [[آخر الزمان]] ظاهر می‌شود و از کفر و [[ایمان]] سخن میگوید و منافقان را رسوا میسازد و بر آنها علامت مینهد. | :::::#گروهی، آن را یک موجود جاندار و جنبنده غیر عادی از غیر جنس انسان، با شکل عجیب دانسته‌اند و برای آن عجایبی نقل کرده‌اند که شبیه خارق عادات و معجزه [[انبیا]] است. این جنبنده در [[آخر الزمان]] ظاهر می‌شود و از کفر و [[ایمان]] سخن میگوید و منافقان را رسوا میسازد و بر آنها علامت مینهد. | ||
:::::#جمعی دیگر به پیروی از روایات پرشماری که در این زمینه وارد شده، او را یک انسان میدانند؛ یک انسان فوق العاده، یک انسان متحرک و جنبنده و فعال که یکی از کارهای اصلیاش جدا ساختن صفوف مسلمین از کفار و منافقان و علامتگذاری آنان است. حتی از بعضی روایات استفاده می‌شود که عصای موسی و خاتم سلیمان، با او است. میدانیم عصای موسی، رمز قدرت و اعجاز، و خاتم سلیمان رمز حکومت و سلطه الهی است؛ بنابراین او یک انسان قدرتمند و افشاگر است. | :::::#جمعی دیگر به پیروی از روایات پرشماری که در این زمینه وارد شده، او را یک انسان میدانند؛ یک انسان فوق العاده، یک انسان متحرک و جنبنده و فعال که یکی از کارهای اصلیاش جدا ساختن صفوف مسلمین از کفار و منافقان و علامتگذاری آنان است. حتی از بعضی روایات استفاده می‌شود که عصای موسی و خاتم سلیمان، با او است. میدانیم عصای موسی، رمز قدرت و اعجاز، و خاتم سلیمان رمز حکومت و سلطه الهی است؛ بنابراین او یک انسان قدرتمند و افشاگر است. | ||
::::::در روایات فراوانی دابة الارض بر شخص [[امام علی|امیر مؤمنان علی]]{{ع}} تطبیق شده است. در تفسیر [[علی بن ابراهیم]] از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: مردی به [[عمار یاسر]] گفت: آیهای در [[قرآن]] است که فکر مرا پریشان ساخته و مرا در شک انداخته است. عمار گفت: کدام آیه؟ گفت: آیه {{عربی | ::::::در روایات فراوانی دابة الارض بر شخص [[امام علی|امیر مؤمنان علی]]{{ع}} تطبیق شده است. در تفسیر [[علی بن ابراهیم]] از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: مردی به [[عمار یاسر]] گفت: آیهای در [[قرآن]] است که فکر مرا پریشان ساخته و مرا در شک انداخته است. عمار گفت: کدام آیه؟ گفت: آیه {{عربی|﴿{{متن قرآن| وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ}}﴾}}<ref> سوره نمل، آیه: ۸۲.</ref>، این کدام جنبنده است عمار گفت: به خدا سوگند! روی زمین نمینشینم، غذا نمیخورم و آبی نمینوشم، تا دابة الارض را به تو نشان دهم. پس همراه آن مرد خدمت [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} آمد؛ در حالی که حضرت غذا میخورد. هنگامی که چشم [[امام]]{{ع}} به عمار افتاد، فرمود: بیا. عمار آمد و نشست و با [[امام]]{{ع}} غذا خورد. آن مرد سخت در تعجّب فرورفت و ناباورانه به این صحنه نگریست؛ چرا که عمار به او قول داده بود و قسم خورده بود تا به وعدهاش وفا نکند، غذا نخورد. گویی قول و قسم خود را فراموش کرده است. هنگامی که عمار برخاست و با [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} خداحافظی کرد، آن مرد رو به او کرد و گفت: عجیب است! تو سوگند یاد کردی که غذا نخوری و آب ننوشی و بر زمین ننشینی، مگر اینکه "دابة الارض" را به من نشان دهی. عمار در پاسخ گفت: من او را به تو نشان دادم اگر فهمیدی<ref> ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۵۵۱- ۵۵۳</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۹۹ - ۲۰۱.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
[[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونه‌ای]]]] | [[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونه‌ای]]]] | ||
::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«از القاب [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} شمرده شده و خروج آن از علائم [[آخر الزمان]] است. [[امیر المؤمنین]] {{ع}} فرمود: "آگاه باشید! قسم به خداوند که دابّة الارض، انسان است"<ref>نجم الثاقب، باب دوم.</ref>. این واژه، متّخذ از آیه مبارکه {{عربی | ::::::«از القاب [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} شمرده شده و خروج آن از علائم [[آخر الزمان]] است. [[امیر المؤمنین]] {{ع}} فرمود: "آگاه باشید! قسم به خداوند که دابّة الارض، انسان است"<ref>نجم الثاقب، باب دوم.</ref>. این واژه، متّخذ از آیه مبارکه {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ...}}﴾}}<ref>سوره نمل، ۸۲.</ref> می‌باشد. این آیه و سه آیه بعد از آن، از واقعه هولناکی که در آینده به وقوع می‌پیوندد خبر می‌دهند. معنی ظاهر آیه این است: هنگامی که مردم مستوجب عذاب شدند (و دوران مهلت پایان پذیرفت)، جانوری (جنبنده‌ای) را از زمین بیرون می‌آوریم که با آنها سخن میگوید که مردم به آیات ما یقین نمی‌آورند. مشهور میان شرّاح حدیث و اغلب مفسران، این است که دابّة الارض از علامات قیامت است، یا نخستین علامت است که کوه صفا منشق می‌شود. در اخبار [[شیعه]]، مکرر آمده که "دابّة الارض" از نشانه‌های [[قیامت]] است و [[امام علی|امیر المؤمنین علی]] {{ع}} است. در بیشتر کتب حدیث [[اهل سنت]] آمده که دابّة الارض، همان صاحب عصا و میسم (آلت نشان‌گذار) است<ref>معارف و معاریف، ج ۵، ص ۳۱۵.</ref>. منظور از عصا، عصای [[حضرت موسی]] {{ع}} است که در دست آن حضرت خواهد بود، و "میسم" به‌معنای چیزی است که به وسیله آن بر پیشانی چارپایان داغ می‌زنند و نشان‌دار می‌کنند، چنانکه در آخرت، [[امیر مؤمنان]] قسیم الجنّه و النار هستند، در [[رجعت]] نیز دوست و دشمن را از یکدیگر جدا می‌کنند و بر روی بینی دشمنان مهر باطله می‌زنند<ref>بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۱۲۷.</ref>. | ||
::::::در حدیثی آمده که در روزِ سوم ورود [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} به بیت المقدّس، دابّة الارض خارج می‌شود<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۵؛ الزام الناصب، ص ۱۷۷ و ۱۸۰.</ref>. | ::::::در حدیثی آمده که در روزِ سوم ورود [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} به بیت المقدّس، دابّة الارض خارج می‌شود<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۵؛ الزام الناصب، ص ۱۷۷ و ۱۸۰.</ref>. | ||
::::::از نظر [[روایات]] [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] هیچ تردیدی نیست که منظور از {{عربی | ::::::از نظر [[روایات]] [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] هیچ تردیدی نیست که منظور از {{عربی|"دَابَّةُ الْأَرْضِ"}} رجعت وجود مقدّس [[امام علی|حضرت علی بن ابی طالب]] {{ع}} می‌باشد که احادیث فراوانی در این زمینه به دست ما رسیده است که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم: [[امام باقر]] {{ع}} از [[حضرت علی]] {{ع}} نقل می‌کنند که فرمود: "من تقسیم‌کننده بهشت و دوزخم، کسی وارد آنها نمی‌شود جز براساس تقسیم من. من فاروق اکبرم. من پیشوای آیندگانم. من گزارشگر گذشتگانم. جز [[رسول اکرم]] {{صل}} کسی بر من پیشی نمی‌گیرد. او و من در یک [[صراط]] هستیم، جز اینکه این صراط به نام اوست. به من شش فضیلت داده شد: | ||
:::::#علم منایا و بلایا و وصایا به من داده شد. | :::::#علم منایا و بلایا و وصایا به من داده شد. | ||
:::::#سخن فصل (جدا کننده حقّ و باطل) به من عطا شد. | :::::#سخن فصل (جدا کننده حقّ و باطل) به من عطا شد. | ||