روح القدس در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

#روحی که در مؤمنان قرار می‌گیرد و آنان را تأیید می‌کند: {{عربی| {{متن قرآن|أُوْلَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الإِيمَانَ وَأَيَّدَهُم بِرُوحٍ مِّنْهُ}}﴾}}<ref>«آنانند که (خداوند) ایمان را در دلشان برنوشته و با روحی از خویش تأییدشان کرده است»؛ سوره مجادله، آیه ۲۲.</ref> این آیه به‌روشنی نشان می‌دهد که مؤمنان از تأییدات روحی الهی برخوردارند؛  

#مصداق دیگر روح، "روح‌القدس" است. در برخی آیات قرآن کریم، از تأیید [[حضرت عیسی|عیسی بن مریم]]{{س}}، به وسیله روح‌القدس سخن گفته شده است. از ظاهر یکی از این آیات به ‌دست می‌آید که آن حضرت به واسطه تأیید روح‌القدس، در کودکی و بزرگی با مردم سخن گفته است. در آیه‌ای دیگر، نزول قرآن، به روح‌القدس نسبت داده شده است. این‌گونه آیات، به نقش روح‌القدس در آموزش برگزیدگان خداوند اشاره دارند. از ابن‌مسعود  و ابن‌عباس  نقل شده که روح‌القدس همان حضرت جبرئیل{{ع}} است. در آیه‌ای، "روح‌الامین" نازل‌کننده قرآن بر قلب مبارک رسول خدا{{صل}} معرفی شده است. قرآن کریم در آیه‌ای دیگر، نزول قرآن بر قلب پیامبر{{صل}} را به جبرئیل{{ع}} نسبت داده است: {{عربی| {{متن قرآن|مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ}}﴾}}<ref>بقره، آیه ۹۷.</ref> از آنجا که یک کار به دو عنوان نسبت داده شده است، می‌توان این احتمال را تقویت کرد که روح‌الامین همان جبرئیل{{ع}} است. از سوی دیگر می‌دانیم که حضرت جبرئیل{{ع}} به امین وحی خداوند مشهور است؛  چنان‌که در سوره تکویر نیز به این وصف یاد شده است. در روایات متعددی نیز حضرت جبرئیل{{ع}} همان روح‌الامین معرفی شده است.<ref>در روایات متعددی، این دو به صورت بدل یا صفت و موصوف آمده‌اند که نشانه یکی بودن آنهاست: رُوح الْأَمِین جَبْرَئِیلَ یا جَبْرَئِیلَ الرُّوحَ الْأَمِینَ. ر.ک: تفسیر الامام العسکری، ص۱۵۶ و ۴۳۷؛ محمدبن‌مسعود، کتاب ‌التفسیر، ج۲، ص۹۷ و ۱۴۱؛ محمد‌بن‌علی الصدوق، من لایحضره الفقیه، تحقیق علی‌اکبر غفاری، ج۱، ص۵۵؛ همو، الأمالی، ص۲۷۰ و ۲۹۳؛ محمدبن‌الحسن الطوسی، الأمالی، ص۵۸۸؛ محمد‌بن‌حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، تصحیح مؤسسه آل‌البیت، ج۲، ص۲۳؛ ج۱۲، ص۲۴۱ و ج۱۷، ص۴۷.</ref> بنابراین مراد از الرُّوحُ الْأَمِینُ، همان حضرت جبرئیل{{ع}} است؛  

#در آیاتی، از روحی سخن گفته شده است که همراه فرشتگان در شب قدر نازل می‌شود  و در قیامت به همراه آنان عروج می‌کند  و همراهشان به‌ صف می‌ایستد.  در روایتی نقل شده است که فردی از امیرالمؤمنین علی{{ع}} پرسید: آیا روح همان جبرئیل است؟ امام{{ع}} فرمود: جبرئیل از فرشتگان است و روح غیر از جبرئیل است. آن مرد از پاسخ امام تعجب کرد و گفت: سخن بزرگی را ادعا کردی. هیچ‌کس گمان نمی‌کند که روح غیر از جبرئیل باشد. امیرالمؤمنین{{ع}} فرمود: تو گمراهی و از اهل گمراهی سخن نقل می‌کنی. سپس آن حضرت به این آیه استشهاد کردند: {{عربی| {{متن قرآن|يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالْرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَى مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنذِرُواْ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنَاْ فَاتَّقُونِ}}﴾}}،<ref>«فرشتگان را با روح از (مبدأ) امر خویش بر هر کس از بندگانش که بخواهد فرو می‌فرستد که بیم دهید: هیچ خدایی جز من نیست بنابراین از من پروا کنید»؛ سوره نحل، آیه ۲.</ref> که ظهور آن بیانگر تمایز روح از فرشتگان است؛ زیرا اگر روح یکی از فرشتگان بود، در کنار آنان به‌ طور مستقل یاد نمی‌شد<ref>ر.ک: [[محمد‌ بن یعقوب کلینی]]، الکافی، ج‏۱، ص۶۸۴؛ [[محمد‌ بن حسن صفار]]، بصائر الدرجات، ص۴۶۴؛ [[سید هاشم بحرانی]]، البرهان فی تفسیر القرآن، ج‏۳، ص۵۸۳.</ref>»<ref>[[علوم برگزیدگان (کتاب)|علوم برگزیدگان]]؛ ص۳۵الی۳۸.</ref>. <ref>ر.ک: هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه) و علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)</ref>