پرش به محتوا

علم دفعی معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '﴿' به ' '
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=100%|' به '{{عربی|')
جز (جایگزینی متن - '﴿' به ' ')
خط ۱۵: خط ۱۵:
*دربارۀ علم دفعی معصوم دو دیدگاه کلی وجود دارد:
*دربارۀ علم دفعی معصوم دو دیدگاه کلی وجود دارد:
===قائلین به علم دفعی معصوم===
===قائلین به علم دفعی معصوم===
*برخی قائلند<ref>مانند علامۀ طباطبایی و ...</ref> علوم [[امامان]] {{عم}} به صورت دفعی است اگر چه معلوم آن تدریجی است یعنی علم به معلومِ تدریجی دارند نه اینکه خود علم هم تدریجی باشد. به عبارتی دیگر تعلیم آنها به صورت دفعی بوده است هر چند علم به معلومات به صورت تدریجی بوده است. تعلّم و یادگیری پیامبر دفعی بوده است چرا که در آیات قرآن آمده است: {{عربی|﴿{{متن قرآن|وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْء}}﴾}}؛<ref>سورۀ نحل، آیۀ ۸۹</ref> "لِّكُلِّ شَيْء" یعنی همه چیز و این با تدریج سازگار نیست.<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، [[در محضر علامه طباطبایی (کتاب)|در محضر علامه طباطبایی]]، ص ۲۰۱</ref> سپس در طول بیست و سه سال، [[قرآن]] با توجه به تحقق تدریجی حوادث و رخدادها و بر اساس نزول تدریجی، بر وقایع و رخدادها تطبیق داده می شد، چنین حالتی نیز در علم و معلوم [[امام]] وجود دارد. یعنی علوم ایشان دفعی است هر چند که علم آنان به معلوم تدریجی است.<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، [[علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء (مقاله)|علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء]]، ص ۳۳۱</ref> از روایاتی که دربارۀ تعلیم [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} به [[امام علی|امیرالمؤمنین]] {{ع}} وارد شده است می‌توان دریافت تعلیم ایشان تدریجی نبوده، بلکه آن حضرت به شکل دفعی و یکباره همۀ علوم را به [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به وراثت، آموزش داده است. از جملۀ این روایات، حدیث الف باب است:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات ، ص ۳۱۳ تا ۳۱۵ و مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار ، ج ۲۲ ، ص ۴۶۱</ref> «يَفْتَحُ كُلُّ حَدِيثٍ أَلْفَ بَاب»<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، [[علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء (مقاله)|علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء]]، ص ۳۳۱</ref>
*برخی قائلند<ref>مانند علامۀ طباطبایی و ...</ref> علوم [[امامان]] {{عم}} به صورت دفعی است اگر چه معلوم آن تدریجی است یعنی علم به معلومِ تدریجی دارند نه اینکه خود علم هم تدریجی باشد. به عبارتی دیگر تعلیم آنها به صورت دفعی بوده است هر چند علم به معلومات به صورت تدریجی بوده است. تعلّم و یادگیری پیامبر دفعی بوده است چرا که در آیات قرآن آمده است: {{عربی| {{متن قرآن|وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِّكُلِّ شَيْء}}﴾}}؛<ref>سورۀ نحل، آیۀ ۸۹</ref> "لِّكُلِّ شَيْء" یعنی همه چیز و این با تدریج سازگار نیست.<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، [[در محضر علامه طباطبایی (کتاب)|در محضر علامه طباطبایی]]، ص ۲۰۱</ref> سپس در طول بیست و سه سال، [[قرآن]] با توجه به تحقق تدریجی حوادث و رخدادها و بر اساس نزول تدریجی، بر وقایع و رخدادها تطبیق داده می شد، چنین حالتی نیز در علم و معلوم [[امام]] وجود دارد. یعنی علوم ایشان دفعی است هر چند که علم آنان به معلوم تدریجی است.<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، [[علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء (مقاله)|علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء]]، ص ۳۳۱</ref> از روایاتی که دربارۀ تعلیم [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} به [[امام علی|امیرالمؤمنین]] {{ع}} وارد شده است می‌توان دریافت تعلیم ایشان تدریجی نبوده، بلکه آن حضرت به شکل دفعی و یکباره همۀ علوم را به [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} به وراثت، آموزش داده است. از جملۀ این روایات، حدیث الف باب است:<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات ، ص ۳۱۳ تا ۳۱۵ و مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار ، ج ۲۲ ، ص ۴۶۱</ref> «يَفْتَحُ كُلُّ حَدِيثٍ أَلْفَ بَاب»<ref>ر.ک. [[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، [[علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء (مقاله)|علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء]]، ص ۳۳۱</ref>


===قائلین به علم دفعی و تدریجی معصوم===
===قائلین به علم دفعی و تدریجی معصوم===