۳۳٬۷۴۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '﴾' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی| {{متن قرآن' به '{{متن قرآن') |
||
خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]] | [[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]] | ||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]»'' در اینباره گفته است: | ||
::::::در آیات [[قرآن]] و سخنان معصومان{{عم}} نشانههایی برای آخر الزمان گفته شده است که در اصطلاح "علایم آخر الزمان" خوانده میشود. ختم [[نبوت]] و نزول واپسین شریعت که با ظهور [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]]{{صل}} پدیدار شد، نخستین نشانه آخر الزمان به شمار میرود؛ لذا مفسران، مقصود از نشانههای قیامت را در ذیل آیه | ::::::در آیات [[قرآن]] و سخنان معصومان{{عم}} نشانههایی برای آخر الزمان گفته شده است که در اصطلاح "علایم آخر الزمان" خوانده میشود. ختم [[نبوت]] و نزول واپسین شریعت که با ظهور [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]]{{صل}} پدیدار شد، نخستین نشانه آخر الزمان به شمار میرود؛ لذا مفسران، مقصود از نشانههای قیامت را در ذیل آیه{{متن قرآن| فَهَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً فَقَدْ جَاءَ أَشْرَاطُهَا فَأَنَّى لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِكْرَاهُمْ}} }}<ref> پس آیا جز چشم به راه رستخیزند که ناگهان بر آنان فرا میرسد؟ و به راستی نشانههای آن در رسیده است و چون به سراغشان بیاید یادکردشان، آنان را چگونه سود خواهد داشت؟؛ سوره محمد، آیه: ۱۸.</ref>. بعثت [[پیامبر]]{{صل}} دانستهاند که در مقایسه با عمر جهان، فاصله بسیار کمی تا قیامت دارد. | ||
::::::در آخر الزمان، پدیدههای فراوان دیگری نیز پیشبینی شده است، که بیشتر به دوره پایانی آن "آستانه ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} مربوط میشود که برخی از آنها بدین قرارند. | ::::::در آخر الزمان، پدیدههای فراوان دیگری نیز پیشبینی شده است، که بیشتر به دوره پایانی آن "آستانه ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} مربوط میشود که برخی از آنها بدین قرارند. | ||
#'''[[بحران معنویت]]:''' پیش از ظهور [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} جوّ حاکم بر جهان، جوّ ستم، گناه و فساد خواهد بود: | #'''[[بحران معنویت]]:''' پیش از ظهور [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} جوّ حاکم بر جهان، جوّ ستم، گناه و فساد خواهد بود: {{متن قرآن| اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِي غَفْلَةٍ مُّعْرِضُونَ }} }}<ref> هنگام حساب مردم نزدیک شده است و آنان در ناآگاهی رو گردانند؛ سوره انبیاء ، آیه:۱.</ref>. در این آیه، مردم آخر الزمان، به غفلت و اعراض از خداوند متّصف شدهاند. در روایات نیز منظور از "[[اشراط الساعة"]] که در آیه ۱۸ سوره محمد{{صل}}، به آن اشاره شده است، رواج بیش از حدّ کفر، فسق و ظلم دانسته شده و موارد متعدّدی از آن برشمرده شده است. [[پیامبر گرامی اسلام]]{{صل}} درباره ویژگیهای انسانهای این دوران فرمود: "زمانی بر مردم خواهد آمد ... که درهمهای آنان دینشان خواهد بود و همّت ایشان شکمشان و قبله آنها زنانشان. برای طلا و نقره، رکوع و سجود به جای میآورند. آنان همواره در سرگردانی و مستی خواهند بود. نه بر مذهب مسلمانیاند و نه بر مسلک نصرانی"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ إِذَا سَمِعْتَ بِاسْمِ رَجُلٍ خَيْرٌ مِنْ أَنْ تَلْقَاهُ فَإِذَا رَأَيْتَهُ لَقِيتَهُ خَيْراً مِنْ أَنْ تُجَرِّبَهُ وَ لَوْ جَرَّبْتَهُ أَظْهَرَ لَكَ أَحْوَالًا دِينُهُمْ دَرَاهِمُهُمْ وَ هَمُّهُمْ بُطُونُهُمْ وَ قِبْلَتُهُمْ نِسَاؤُهُمْ يَرْكَعُونَ لِلرَّغِيفِ وَ يَسْجُدُونَ لِلدِّرْهَمِ حَيَارَى سُكَارَى لَا مُسْلِمِينَ وَ لَا نَصَارَى "}}، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۷۱، ص ۱۶۶، ح ۳۱؛ ر. ک: صحیح مسلم، ج ۱، ص ۱۳۱</ref> | ||
#'''[[وقوع اختلافها و درگیریهای بسیار]]:''' یکی دیگر از نشانههای آخر الزمان، اختلافها و درگیریهای فراوان میان گروههای گوناگون است: | #'''[[وقوع اختلافها و درگیریهای بسیار]]:''' یکی دیگر از نشانههای آخر الزمان، اختلافها و درگیریهای فراوان میان گروههای گوناگون است: {{متن قرآن| فَاخْتَلَفَ الأَحْزَابُ مِن بَيْنِهِمْ فَوَيْلٌ لِّلَّذِينَ كَفَرُوا مِن مَّشْهَدِ يَوْمٍ عَظِيمٍ }} }}<ref> آنگاه از میان ایشان چند دسته اختلاف ورزیدند؛ وای بر کافران از دیدارگاه روزی سترگ!؛ سوره مریم ، آیه: ۳۷.</ref>. روایات، این آیه را به ظهور فرقههای گوناگون در جهان اسلام مربوط دانستهاند که در آخر الزمان پدید آمده، موجب اختلافهای بسیار خواهند شد. آیه{{متن قرآن| قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ}} }}<ref> بگو: او تواناست که عذابی آسمانی یا زمینی بر شما برانگیزد یا شما را گروه گروه به جان هم اندازد و رنج برخی از شما را به برخی دیگر بچشاند؛ بنگر چگونه آیات را گونه گون میآوریم باشد که آنان دریابند؛ سوره انعام، آیه: ۶۵.</ref> نیز به وقوع اختلافها و کشتار در آخر الزمان تفسیر شده است. در این دوران، انسانهای فراوانی به کژی میگرایند، اما این گونه نیست که تمام انسانها در مسیر باطل گام بردارند؛ بلکه برخی به سبب ویژگیها و صفاتی که در خود پدید میآورند، از نجاتیافتگان این مرحله خواهند بود. در این باره وقتی [[پیامبر گرامی]]{{صل}} از چهرههای پیروز این دوران یاد میکند، با شگفتی تمام به [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} چنین میفرماید: "ای علی! بدان شگفت آورترین مردم در ایمان و بزرگترین آنان در یقین، مردمی هستند که در آخر الزمان- با آن که [[پیامبر]] خود را ندیده و از [[امام]] خود در پردهاند- به نوشته که خطی سیاه بر صفحهای سپید است، [[ایمان]] میآورند<ref>{{عربی|اندازه=120%|" يَا عَلِيُ أَعْجَبُ النَّاسِ إِيمَاناً وَ أَعْظَمُهُمْ يَقِيناً قَوْمٌ يَكُونُونَ فِي آخِرِ الزَّمَانِ لَمْ يَلْحَقُوا النَّبِيَ وَ حُجِبَ عَنْهُمُ الْحُجَّةُ فَآمَنُوا بِسَوَادٍ عَلَى بَيَاضٍ "}}، شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۴، ص ۳۶۶؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۸۸، باب ۲۵، ح ۸</ref> | ||
#'''[[ظهور دجال]]:''' در هر سه [[دین]] آسمانی یهود، مسیحیت و اسلام، ظهور فاسدترین و مخرّبترین جریان منحط در طول تاریخ، پیشبینی و از خطر آن پرهیز داده شده است. دجّال که تجسّم کفر، فریب و گمراهی است، در آخر الزمان ظاهر شده، مردم را به پرستش خویش میخواند. این پدیده سرانجام به دست [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} محو و نابود خواهد شد. | #'''[[ظهور دجال]]:''' در هر سه [[دین]] آسمانی یهود، مسیحیت و اسلام، ظهور فاسدترین و مخرّبترین جریان منحط در طول تاریخ، پیشبینی و از خطر آن پرهیز داده شده است. دجّال که تجسّم کفر، فریب و گمراهی است، در آخر الزمان ظاهر شده، مردم را به پرستش خویش میخواند. این پدیده سرانجام به دست [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} محو و نابود خواهد شد. | ||
#'''[[وقوع مصائب|وقوع مصیبتهای بزرگ]]:''' برخی از آیات، عذاب بر کافران و گنهکاران آخر الزمان که نزول عذاب را انکار میکنند، تطبیق داده شده است: | #'''[[وقوع مصائب|وقوع مصیبتهای بزرگ]]:''' برخی از آیات، عذاب بر کافران و گنهکاران آخر الزمان که نزول عذاب را انکار میکنند، تطبیق داده شده است: {{متن قرآن| قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا مَّاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ }} }}<ref> بگو: مرا خبر دهید که اگر عذابش (ناگهان) شباهنگام یا روز به سراغتان آید (دیگر) گنهکاران از او چه چیزی را به شتاب میخواهند؟؛ سوره یونس ، آیه: ۵۰.</ref> | ||
#'''[[خروج سفیانی]]:'''بیشتر مفسّران، از ظهور لشکری طغیانگر که آخر الزمان در کشورهای اسلامی به ستم و تعدّی پرداخته، سرانجام در صحرایی بیرون از مکه، گرفتار عذاب الهی میشود، خبر داده و آیه: | #'''[[خروج سفیانی]]:'''بیشتر مفسّران، از ظهور لشکری طغیانگر که آخر الزمان در کشورهای اسلامی به ستم و تعدّی پرداخته، سرانجام در صحرایی بیرون از مکه، گرفتار عذاب الهی میشود، خبر داده و آیه: {{متن قرآن| وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِن مَّكَانٍ قَرِيبٍ }} }}<ref> و کاش آنگاه را میدیدی که هراسان شده باشند، دیگر (راه) گریزی نیست و از جایی نزدیک فرو گرفته میشوند؛ سوره سبأ ، آیه: ۵۱.</ref> را درباره آن لشکر دانستهاند. در روایات [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنّی]]، نام رهبر این لشکریان، سفیانی ذکر شده است. | ||
#'''[[ندای آسمانی]]:''' بنا بر روایات [[شیعه]]، جبرئیل نخستین کسی است که با [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} بیعت و با صدایی بلند به گونهای که به گوش همه جهانیان برسد، این آیه را تلاوت میکند: | #'''[[ندای آسمانی]]:''' بنا بر روایات [[شیعه]]، جبرئیل نخستین کسی است که با [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} بیعت و با صدایی بلند به گونهای که به گوش همه جهانیان برسد، این آیه را تلاوت میکند: {{متن قرآن| أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ }} }}<ref> فرمان (عذاب) خداوند در رسید، به شتاب آن را مخواهید، پاکا و فرا برترا که اوست از آنچه (با وی) شریک میدارند؛ سوره نحل ، آیه:۱.</ref> | ||
#'''[[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]:''' مهمترین رخداد آخر الزمان، ظهور دوازدهمین [[امام]] شیعیان برای رهایی انسانها است: | #'''[[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]:''' مهمترین رخداد آخر الزمان، ظهور دوازدهمین [[امام]] شیعیان برای رهایی انسانها است: {{متن قرآن| وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا }} }}<ref> و بگو حقّ آمد و باطل از میان رفت؛ بیگمان باطل از میان رفتنی است؛ سوره اسراء، آیه: ۸۱.</ref>. این آیه که از پیروزی چشمگیر حق بر باطل سخن میگوید، در روایات، به ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} تأویل شده است. | ||
#'''[[نزول عیسی]]{{ع}}:''' یکی از رخدادهای آخر الزمان، فرود آمدن [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} است. مفسّران با استفاده از آیات | #'''[[نزول عیسی]]{{ع}}:''' یکی از رخدادهای آخر الزمان، فرود آمدن [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} است. مفسّران با استفاده از آیات {{متن قرآن|وَإِنَّهُ لَعِلْمٌ لِّلسَّاعَةِ فَلا تَمْتَرُنَّ بِهَا }} }}<ref> و چنین است که او نشان آگاهی (به روز) رستخیز است از این روی هیچگاه در آن (روز) تردید نورزید؛ سوره زخرف، آیه: ۶۱.</ref> و {{متن قرآن| وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا }} }}<ref> و کسی از اهل کتاب نیست مگر آنکه پیش از مرگش به وی ایمان میآورد و در روز رستخیز بر آنان گواه است؛ سوره نساء، آیه: ۱۵۹.</ref> ظهور دوباره [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}} در آخر الزمان را پیشبینی کردهاند. در روایات نیز تصریح شده است که وی در بیت المقدّس به نماز [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} اقتدا و در جنگهای ایشان نیز شرکت خواهد کرد. بر اساس این تفسیر، فرود آمدن [[حضرت عیسی|عیسی]]{{ع}}، یکی از نشانههای نزدیکی قیامت شمرده شده و از [[ایمان]] آوردن همه اهل کتاب به [[حضرت عیسی]]{{ع}} در آخر الزمان که یکی از فرماندهان [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} به شمار میرود، خبر داده شده است. | ||
#'''[[خروج جنبندهای از زمین]]:''' [[قرآن]] با رمز و ابهام از خروج جنبدهای حکایت میکند که هنگام رویگردانی مردم از معنویت، از زمین خارج شده، با مردم سخن میگوید: | #'''[[خروج جنبندهای از زمین]]:''' [[قرآن]] با رمز و ابهام از خروج جنبدهای حکایت میکند که هنگام رویگردانی مردم از معنویت، از زمین خارج شده، با مردم سخن میگوید: {{متن قرآن| وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لا يُوقِنُونَ }} }}<ref> و چون فرمان (عذاب) بر آنان مقرّر شود جنبندهای را از زمین برای آنان بیرون میآوریم که با ایشان سخن سر میکند که مردم به نشانههای ما یقین نمیآوردند؛ سوره نمل ، آیه: ۸۲.</ref>. در تفاسیر، مطالب بسیاری درباره این موجود شگفت بیان شده است که تا حدّ بسیاری غیر واقعی و بیاساس به نظر میرسد و در ظاهر، برگرفته از منابع اسرائیلی است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۱۵ - ۲۳.</ref>. | ||
#'''[[هجوم یأجوج و مأجوج]]:''' قومی وحشی و فاسد، با تخریب سدّ ذو القرنین، در اندک زمانی سرتاسر جهان را پر از ظلم و فساد خواهد کرد، تا آنکه بنابر روایات، در عصر ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}، به طور کلّی از بین خواهد رفت: | #'''[[هجوم یأجوج و مأجوج]]:''' قومی وحشی و فاسد، با تخریب سدّ ذو القرنین، در اندک زمانی سرتاسر جهان را پر از ظلم و فساد خواهد کرد، تا آنکه بنابر روایات، در عصر ظهور [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}، به طور کلّی از بین خواهد رفت: {{متن قرآن| حَتَّى إِذَا فُتِحَتْ يَأْجُوجُ وَمَأْجُوجُ وَهُم مِّن كُلِّ حَدَبٍ يَنسِلُونَ}} }}<ref> تا آنگاه که (راه بر) یأجوج و مأجوج گشوده گردد و آنان از هر پشتهوارهای بشتابند؛ سوره انبیاء، آیه: ۹۶.</ref> | ||
#'''[[رجعت]]:''' در آخر الزمان، برخی از نیکوکاران و بدکاران زمانهای گذشته، دوباره زنده میشوند: | #'''[[رجعت]]:''' در آخر الزمان، برخی از نیکوکاران و بدکاران زمانهای گذشته، دوباره زنده میشوند: {{متن قرآن|وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ}} }}<ref> و (یاد کن) روزی (را) که از هر امتی دستهای از آنان را که نشانههای ما را دروغ میشمردند گرد میآوریم و آنگاه آنان را به هم میپیوندند؛ سوره نمل، آیه: ۸۳.</ref>. این آیه، فقط به برانگیخته شدن عدّهای از مکذّبان و نه همه آنها اشاره کرده است؛ بدین دلیل، روایات و مفسّران [[شیعه]]، میان مصداق این آیه و قیامت، تفاوت قائل شده و آیه را به آخر الزمان مربوط دانستهاند که عدّهای از نیکوکاران و بدکاران اعصار گذشته، زنده شده، هریک نتیجه دنیایی اعمال خویش را خواهد دید. | ||
#'''[[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]:''' پس از پیروزی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} و یارانش، آرامش و معنویت بر جهان حاکم خواهد شد: | #'''[[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]:''' پس از پیروزی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} و یارانش، آرامش و معنویت بر جهان حاکم خواهد شد: {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ}} }}<ref> خداوند به کسانی از شما که ایمان آوردهاند و کارهای شایسته کردهاند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین میگرداند- چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بیگمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار میدارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر میگرداند؛ (آنان) مرا میپرستند و چیزی را شریک من نمیگردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند؛ سوره نور، آیه: ۵۵.</ref> و {{متن قرآن| قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُواْ إِنَّ الأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ }} }}<ref> موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بیگمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث میدهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است؛ سوره اعراف، آیه: ۱۲۸.</ref>. این آیات و آیات دیگر که از میراثبری صالحان و مستضعفان و جانشینی آنان در زمین یاد میکند، همگی بیانگر این واقعیتند که سرنوشت این جهان، پس از جهادی الهی به [[امامت]] [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} سرانجام به دست مؤمنان افتاده و جهانیان همگی در سایه حکومت حضرت در صلح و معنویت به سر خواهند برد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۱۵ - ۲۳.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن|۳. [[مجتبی تونهای|آقای تونهای]] (پژوهشگر معارف مهدویت)؛}} | {{جمع شدن|۳. [[مجتبی تونهای|آقای تونهای]] (پژوهشگر معارف مهدویت)؛}} |