۳۳٬۷۴۹
ویرایش
بداء: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=120%' به '{{عربی'
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}') |
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=120%' به '{{عربی') |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
*آنچه [[شیعه]] از زمان [[امامان]]{{هم}} تا به حال به آن عقیده دارد این است که گاهی خداوند چیزی را که مقدر کرده تغییر می‌دهد و این نه بدان جهت است که خداوند از اول مصلحت واقعی را نمی‌دانست و بعد آنرا دانست، بلکه برای آن است که خداوند صلاح می‌دانست چیزی اول به گونه‌ای مقدر شود و سپس به گونه‌ای دیگر تحقّق یابد و این به خاطر مصالحی است که بعضی از آنرا می‌دانیم و بعضی را نمی‌دانیم؛ یکی از آن مصالح که می‌دانیم اعلام قدرت مطلقۀ خداوند است و دیگر اینکه مردم به انجام کارهای خوب تشویق شوند و بدانند اگر آن کارها را بکنند خداوند سرنوشت آنها را تغییر می‌دهد و گمان نکنند [[ایمان]] و عمل صالح در سرنوشت محتوم انسان تأثیری ندارد<ref>[[یعقوب جعفری|جعفری، یعقوب]]، [[بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات (مقاله)|بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات]]، [[کلام اسلامی (نشریه)|فصلنامه کلام اسلامی]]، ش ۳۴، ص ۹۵.</ref>. | *آنچه [[شیعه]] از زمان [[امامان]]{{هم}} تا به حال به آن عقیده دارد این است که گاهی خداوند چیزی را که مقدر کرده تغییر می‌دهد و این نه بدان جهت است که خداوند از اول مصلحت واقعی را نمی‌دانست و بعد آنرا دانست، بلکه برای آن است که خداوند صلاح می‌دانست چیزی اول به گونه‌ای مقدر شود و سپس به گونه‌ای دیگر تحقّق یابد و این به خاطر مصالحی است که بعضی از آنرا می‌دانیم و بعضی را نمی‌دانیم؛ یکی از آن مصالح که می‌دانیم اعلام قدرت مطلقۀ خداوند است و دیگر اینکه مردم به انجام کارهای خوب تشویق شوند و بدانند اگر آن کارها را بکنند خداوند سرنوشت آنها را تغییر می‌دهد و گمان نکنند [[ایمان]] و عمل صالح در سرنوشت محتوم انسان تأثیری ندارد<ref>[[یعقوب جعفری|جعفری، یعقوب]]، [[بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات (مقاله)|بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات]]، [[کلام اسلامی (نشریه)|فصلنامه کلام اسلامی]]، ش ۳۴، ص ۹۵.</ref>. | ||
*این که می‌گوییم: "بدا لله" به معنای آن نیست که برای خدا چیزی که معلوم نبود آشکار شد، بلکه به این معناست، خداوند چیزی را که بر بندگان پنهان بود آشکار کرد و "بدا للّهِ" به معنای "أبدی و أظهر" می‌باشد. البته "بدا لفلان" در لغت به معنای آشکار شدن چیزی پس از جهل به آن است ولی معلوم است که هیچ موحدی آن را به خدا نسبت نمی‌دهد و خداوند منزه از آن است و نسبت آن به خدا از باب مجاز است مانند نسبت دادن مکر و کید و خدعه و نسیان به خداوند که در آیات قرآنی آمده و منظور از آن، معنای لغوی این الفاظ نیست، بلکه از باب مجاز معنای درست دیگری دارند که می‌توان آنها را به خدا نسبت داد<ref>[[یعقوب جعفری|جعفری، یعقوب]]، [[بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات (مقاله)|بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات]]، [[کلام اسلامی (نشریه)|فصلنامه کلام اسلامی]]، ش ۳۴، ص ۹۵.</ref>. | *این که می‌گوییم: "بدا لله" به معنای آن نیست که برای خدا چیزی که معلوم نبود آشکار شد، بلکه به این معناست، خداوند چیزی را که بر بندگان پنهان بود آشکار کرد و "بدا للّهِ" به معنای "أبدی و أظهر" می‌باشد. البته "بدا لفلان" در لغت به معنای آشکار شدن چیزی پس از جهل به آن است ولی معلوم است که هیچ موحدی آن را به خدا نسبت نمی‌دهد و خداوند منزه از آن است و نسبت آن به خدا از باب مجاز است مانند نسبت دادن مکر و کید و خدعه و نسیان به خداوند که در آیات قرآنی آمده و منظور از آن، معنای لغوی این الفاظ نیست، بلکه از باب مجاز معنای درست دیگری دارند که می‌توان آنها را به خدا نسبت داد<ref>[[یعقوب جعفری|جعفری، یعقوب]]، [[بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات (مقاله)|بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات]]، [[کلام اسلامی (نشریه)|فصلنامه کلام اسلامی]]، ش ۳۴، ص ۹۵.</ref>. | ||
*[[امامان]]{{عم}} اعتقاد به [[بداء|بدا]] را بالاترین نشان اعتقاد به توحید و تنزیه پروردگار می‌دانند و آن را یکی از آموزه‌های مشترک ادیان معرفی می‌کنند: "[[امام باقر]]{{ع}} یا [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: خداوند با چیزی مانند [[بداء|بدا]] عبادت نشده است"<ref>{{عربی | *[[امامان]]{{عم}} اعتقاد به [[بداء|بدا]] را بالاترین نشان اعتقاد به توحید و تنزیه پروردگار می‌دانند و آن را یکی از آموزه‌های مشترک ادیان معرفی می‌کنند: "[[امام باقر]]{{ع}} یا [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: خداوند با چیزی مانند [[بداء|بدا]] عبادت نشده است"<ref>{{عربی|" عَنْ أَحَدِهِمَا {{ع}} قَالَ: مَا عُبِدَ اللَّهُ بِشَيْءٍ مِثْلِ الْبَدَاءِ "}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۱۴۶</ref>؛ [[امام رضا]]{{ع}} فرمود:"هیچ پیامبری مبعوث نشد مگر به حرام بودن شراب و اقرار به بدا برای خداوند" <ref>{{عربی|" عَنِ الرِّضَا {{ع}} قَالَ مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً إِلَّا بِتَحْرِيمِ الْخَمْرِ وَ أَنْ يُقِرَّ لَهُ بِالْبَدَاء "}}؛ ابن بابویه، محمد بن علی، توحید، ص ۳۳۴</ref><ref>[[یعقوب جعفری|جعفری، یعقوب]]، [[بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات (مقاله)|بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات]]، [[کلام اسلامی (نشریه)|فصلنامه کلام اسلامی]]، ش ۳۴، ص ۹۵.</ref>. | ||
*اعتقاد به بدا که پیشوایان دین به آن اهمیت ویژه‌ای می‌دادند، برای رسیدن به کمال توحید و تنزیه خداوند است و [[امامان]]{{عم}} بدا را چنین معنا کرده‌اند که آن ناشی از جهل نیست بلکه تغییر اراده و مشیّت خدا از روی علم است: [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "خدا هر چه را بخواهد پیش می‌اندازد و هر چه را بخواهد مؤخر می‌کند و هرچه را بخواهد محو و هر چه را بخواهد اثبات می‌کند و کتاب ما در نزد اوست و فرمود: هر چیزی را که خدا اراده می‌کند پیش از آن که آن را پدید آورد، در علم او وجود دارد، چیزی بر او آشکار نمی‌شود مگر این که در علم او بوده است، همانا برای خدا از روی جهل آشکار نمی‌شود"<ref>{{عربی | *اعتقاد به بدا که پیشوایان دین به آن اهمیت ویژه‌ای می‌دادند، برای رسیدن به کمال توحید و تنزیه خداوند است و [[امامان]]{{عم}} بدا را چنین معنا کرده‌اند که آن ناشی از جهل نیست بلکه تغییر اراده و مشیّت خدا از روی علم است: [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "خدا هر چه را بخواهد پیش می‌اندازد و هر چه را بخواهد مؤخر می‌کند و هرچه را بخواهد محو و هر چه را بخواهد اثبات می‌کند و کتاب ما در نزد اوست و فرمود: هر چیزی را که خدا اراده می‌کند پیش از آن که آن را پدید آورد، در علم او وجود دارد، چیزی بر او آشکار نمی‌شود مگر این که در علم او بوده است، همانا برای خدا از روی جهل آشکار نمی‌شود"<ref>{{عربی|" إِنَّ اللَّهَ يُقَدِّمُ مَا يَشَاءُ وَ يُؤَخِّرُ مَا يَشَاءُ وَ يَمْحُو مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ مَا يَشَاءُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْكِتابِ وَ قَالَ فَكُلُّ أَمْرٍ يُرِيدُهُ اللَّهُ فَهُوَ فِي عِلْمِهِ قَبْلَ أَنْ يَصْنَعَهُ لَيْسَ شَيْءٌ يَبْدُو لَهُ إِلَّا وَ قَدْ كَانَ فِي عِلْمِهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَبْدُو لَهُ مِنْ جَهْلٍ "}}؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۲۱۸.</ref><ref>[[یعقوب جعفری|جعفری، یعقوب]]، [[بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات (مقاله)|بحثى در باره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات]]، [[کلام اسلامی (نشریه)|فصلنامه کلام اسلامی]]، ش ۳۴، ص ۹۶.</ref>. | ||
*علما و دانشمندان [[شیعه]] نیز به پیروی از امامان خود با قاطعیت تصریح کرده‌اند، منظور از بدا همان تغییر قضای الهی است که در لوح محو و اثبات صورت می‌گیرد و بدا به معنای آشکار شدن پس از جهل هرگز به خدا نسبت داده نمی‌شود. | *علما و دانشمندان [[شیعه]] نیز به پیروی از امامان خود با قاطعیت تصریح کرده‌اند، منظور از بدا همان تغییر قضای الهی است که در لوح محو و اثبات صورت می‌گیرد و بدا به معنای آشکار شدن پس از جهل هرگز به خدا نسبت داده نمی‌شود. | ||
*[[شیخ صدوق]] در تفسیر اعتقاد به بدا می‌گوید: "یهود گفتند که خداوند از کار فارغ شده، ما می‌گوییم: بلکه خدا هر روز در کاری است و هیچ کاری او را از کار دیگر باز نمی‌دارد، او زنده می‌کند و می‌میراند و می‌آفریند و روزی می‌دهد و آنچه را که بخواهد می‌کند و معتقدیم که {{متن قرآن|يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاء وَيُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ}}"<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، اعتقادات، ص ۴۰.</ref> | *[[شیخ صدوق]] در تفسیر اعتقاد به بدا می‌گوید: "یهود گفتند که خداوند از کار فارغ شده، ما می‌گوییم: بلکه خدا هر روز در کاری است و هیچ کاری او را از کار دیگر باز نمی‌دارد، او زنده می‌کند و می‌میراند و می‌آفریند و روزی می‌دهد و آنچه را که بخواهد می‌کند و معتقدیم که {{متن قرآن|يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاء وَيُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْكِتَابِ}}"<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، اعتقادات، ص ۴۰.</ref> | ||