علی بن محمد سمری: تفاوت میان نسخه‌ها

*ابو الحسن علی بن محمد سمری "یا صیمری‏ "<ref>[[شیخ طوسی]]، رجال، ص ۴۰۰، رقم ۵۸۶۰</ref>، چهارمین و آخرین سفیر [[امام مهدی|حضرت ولی عصر]]{{ع}} است. وی پس از درگذشت [[حسین بن روح]] به مقام سفارت رسید و مدت سه سال عهده‌‏دار این جایگاه بود. سمری از خاندانی دیندار و [[شیعه]] بود که در خدمت‌گزاری به سازمان [[امامیه]] شهرت فراوانی داشت. همین اصالت خانوادگی او باعث شد در امر سفارت، با مخالفت چندانی روبه ‏رو نشود<ref>  داود الهامی، آخرین امید، ص ۱۰۹</ref>.  

*سمری، فرصت زیادی برای فعالیت نداشت؛ به همین دلیل، مانند نایب‌‏های پیش از خود، نتوانست فعالیت‌‏های گسترده‌‏ای انجام داده، تغییرات قابل ملاحظه‌‏ای در روابط خود و وکلا پدید آورد؛ لکن اعتقاد شیعیان به بزرگواری و مورد اطمینان بودن او، مثل سایر نایبان بود و وی مورد پذیرش عموم شیعیان قرار گرفت<ref>  شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۱۷</ref>.  

*شش روز پیش از رحلت او، توقیعی از سوی [[امام مهدی|امام دوازدهم]] به دستش رسید که مرگ وی را پیشگویی و زمان مرگ را نیز تعیین کرده بود. متن این توقیع شریف، نمایان‌گر پایان غیبت صغرا و نیابت خاص و آغاز غیبت کبرا و نیابت عام است<ref>  شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۱۶</ref>.  

*علی بن محمد در سال ۳۲۹ ق درگذشت و در بغداد به خاک سپرده شد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص: ۳۱۱.</ref>.

*لقب نایب چهارم [[امام زمان]] {{ع}} -علی بن محمد- سمری (به فتح سین و میم) یا سیمری (به فتح سین و سکون یاء و ضمّ‌ یا فتح میم) و یا صیمری (به فتح صاد و سکون یاء و ضمّ‌ یا و فتح میم) می‌باشد؛ لکن مشهور، اولی است<ref>تاریخ الغیبة الصغری، ص ۴۱۲.</ref>. به نظر می‌رسد که سمری (به فتح میم) صحیح‌تر باشد، چون این لقب به "سمر" که یکی از قراء بصره، که بین بصره و واسط‍‌ قرار گرفته، منسوب است و شیخ آغا بزرگ تهرانی او را به فتح میم "سمر" ثبت نموده است<ref>نوابغ الرّواة، ص ۲۰۰.</ref>. در معجم البلدان نیز اشاره‌ای به این موضوع شده است<ref>معجم البلدان، ج ۳، ص ۲۶۴.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۴۰۹.</ref>.

*چهارمین و آخرین نایب از نواب خاص [[امام زمان]] {{ع}}، "ابو الحسن علی بن محمد سمری" است که پس از "[[حسین بن روح]]" عهده‌دار مقام نیابت گردید. موثق بودن و جلالت او مشهورتر از آن است که ذکر شود. نیابت او از طرف [[امام زمان]] {{ع}} به سفارش "حسین بن روح" صورت گرفت<ref>تنقیح المقال، ج ۲، ص ۳۰۵.</ref>. وی از خاندانی متدین و شیعه بوده است که در خدمتگزاری به سازمان امامیه از شهرت بسیاری برخوردار بودند و همین اصالت خانوادگی او، باعث شد که در سفارت، با مخالفت چندانی مواجه نگردد<ref>آخرین امید، داود الهامی، ص ۱۰۹.</ref>. بسیاری از اعضای این خاندان، همچون حسن و محمد، فرزندان [[اسماعیل بن صالح]] و [[علی بن زیاد]]، در بصره املاک بسیاری داشتند. آنان نیمی از درآمد این املاک را وقف امام یازدهم {{ع}} کرده بودند که امام، هرساله درآمد آن را دریافت و با ایشان مکاتبه می‌کرد<ref>همان، ص ۱۰۸.</ref>. [[شیخ طوسی]] او را جزء اصحاب [[امام حسن عسکری]] {{ع}} به شمار آورده<ref>رجال طوسی، ص ۴۳۲.</ref> و حضرت با وی مکاتباتی داشته است. شش روز قبل از رحلت سمری، توقیعی از سوی امام دوازدهم {{ع}} صادر شد که در آن، صاحب الامر {{ع}}، مرگ نایب چهارم را پیشگویی و زمان مرگ او را نیز تعیین کرده بود. متن توقیع، نمایان‌گر پایان [[غیبت صغری]] و انقطاع نیابت خاصه و آغاز غیبت کبری و نیامت عامه است. متن توقیع چنین است: "ای علی بن محمد سمری! خداوند پاداش برادران دینی تو را در مصیبت مرگ تو بزرگ دارد. تو از اکنون تا شش روز دیگر خواهی مرد، پس امر (حساب و کتاب) خود را جمع‌وجور کن، و درباره نیابت و وکالت، به هیچ‌کس وصیت مکن تا به جای تو بنشیند، زیرا غیبت کامل فرارسیده است. دیگر تا آن روزی که خدای تبارک و تعالی بخواهد، ظهوری نخواهد بود و آن، پس از مدت درازی خواهد بود که دل‌ها را سختی و قساوت فراگیرد و زمین از ستم و بیداد پر گردد. به زودی از شیعیان من ادعای مشاهده خواهند کرد. بدان هرکس که پیش از خروج سفیانی و برآمدن صیحه و بانگی از آسمان، ادعای دیدن من را نماید، دروغگو و تهمت‌زننده است. قدرت و توانایی از آن خداوند بلندپایه بزرگ است و بس"<ref>کمال الدین، ج ۲، ص ۵۱۶؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۶۰؛ اعلام الوری، ص ۴۱۷.</ref>. حضار از توقیع شریف، نسخه برداشته و از نزد او بیرون رفتند و چون روز ششم شد، به سوی او بازگشتند و دیدند نزدیک است جان به جان‌آفرین تسلیم کند. به وی گفتند: جانشین شما کیست‌؟ فرمود: خدا را مشیتی است که خود انجام خواهد داد. این مطلب را گفت و درگذشت. "علی بن محمد سمری" در سال ۳۲۹ ه‍‌.ق وفات یافت و قبر او در بغداد، در خیابان معروف به خلنجی، جنب ربع المحوّل، نزدیک نهر ابو عتاب می‌باشد<ref>غیبة طوسی، ص ۳۹۶.</ref>. او سه سال امر نیابت حضرت را به عهده داشت<ref>[[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۵۰۴.</ref>.