ولادت امام مهدی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ref> شیخ طوسی' به 'ref>شیخ طوسی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*از حوادث مهم در تاریخ | *از حوادث مهم در [[تاریخ]] [[بشر]]، ولادت آخرین [[ذخیره الهی]] و [[موعود]] امتها، [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است. | ||
*ولادت آن حضرت، از مسلمات تاریخ به شمار میآید. نه فقط [[امامان]]{{عم}}، دانشمندان و تاریخنویسان [[شیعه]] به این مهم اشاره کردهاند؛ بلکه مورخان و محدثانی چند از [[اهل سنت]] نیز به این حادثه بزرگ تصریح نموده، آن را یک واقعیت دانستهاند. | *ولادت آن حضرت، از مسلمات [[تاریخ]] به شمار میآید. نه فقط [[امامان]]{{عم}}، [[دانشمندان]] و تاریخنویسان [[شیعه]] به این مهم اشاره کردهاند؛ بلکه مورخان و محدثانی چند از [[اهل سنت]] نیز به این حادثه بزرگ تصریح نموده، آن را یک واقعیت دانستهاند. | ||
*[[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، ولادت شگفتآوری داشته و این، برای بسیاری سؤال انگیز بوده است؛ از اینرو، ترسیم و تصویر مقدمات ولادت و برخورد مخالفان و دشمنان [[اهل بیت]]{{عم}} برابر این پدیده، ضروری مینماید. | *[[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، ولادت شگفتآوری داشته و این، برای بسیاری سؤال انگیز بوده است؛ از اینرو، ترسیم و تصویر مقدمات ولادت و برخورد [[مخالفان]] و [[دشمنان]] [[اهل بیت]]{{عم}} برابر این پدیده، ضروری مینماید. | ||
*جریان [[امامت]] پیشوایان معصوم{{هم}}، پس از [[رسول خدا]]{{صل}} فراز و فرودهای فراوانی پیدا کرد. [[امامان]]{{عم}}، با حفظ راهبرد کلی و خطوط اساسی [[امامت]]، در رابطه با حفظ مکتب و ارزشهای آن، روشهای گوناگونی را در برابر | *جریان [[امامت]] [[پیشوایان]] [[معصوم]]{{هم}}، پس از [[رسول خدا]]{{صل}} فراز و فرودهای فراوانی پیدا کرد. [[امامان]]{{عم}}، با حفظ راهبرد کلی و خطوط اساسی [[امامت]]، در رابطه با حفظ [[مکتب]] و ارزشهای آن، روشهای گوناگونی را در برابر [[ستمگران]]، در پیش گرفتند. این فراز و نشیبها، تا زمان [[امامت]] [[علی بن موسی الرضا]]{{ع}}، ادامه داشت و [[امامان]]{{عم}} تا آن زمان، هریک به تناسب زمان و مکان و ارزیابی شرایط [[سیاسی]] و اجتماعی، موضعی ویژه برمیگزیدند. پس از [[امام رضا]]{{ع}}، جریان [[امامت]] شکل دیگری یافت. [[امام جواد]]، [[امام هادی]] و [[امام عسکری]]{{عم}}، در برابر دستگاه [[حاکم]] و [[خلفای عباسی]] موضعی یگانه برگزیدند<ref> جمعی از نویسندگان، چشمبهراه مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۱۸</ref>. | ||
*پس از اینکه دو قرن و اندی از هجرت [[پیامبر]]{{صل}} سپری شد و [[امامت]] به آنان رسید، اندک اندک میان حکومتگران مسلمین در مرکز | *پس از اینکه دو قرن و اندی از [[هجرت]] [[پیامبر]]{{صل}} سپری شد و [[امامت]] به آنان رسید، اندک اندک میان حکومتگران [[مسلمین]] در مرکز [[خلافت]]، نگرانیهایی عمیق [[جان]] گرفت. این نگرانیها مربوط به [[اخبار]] و [[احادیث]] بسیاری بود که در آنها اشاره شده از [[امام عسکری]]{{ع}} فرزندی تولد خواهد یافت که بر هم زننده اساس حکومتها است. از این رو بر فشارها و سختگیریها بر [[امام حسن عسکری]]{{ع}} افزوده شد؛ تا شاید با نابودی ایشان، از تولد [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} و تداوم [[امامت]] جلوگیری شود. اما بر خلاف برنامهریزیها و پیشگیریهای دقیق و پیدرپی [[دشمنان]]، مقدمات ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} آماده شد و توطئههای [[ستمگران]]، راه به جایی [[نبرد]]، بدین علت دورانی که آن حضرت در شکم مادر بزرگوار خود بود و سپس تولدش، همه و همه، از [[مردم]] [[پنهان]] بود و جز چند تن از نزدیکان، شاگردان و [[اصحاب خاص]] [[امام عسکری]]{{ع}}، کسی او را پس از ولادت نمیدید. آنان نیز [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} را گاه گاه میدیدند؛ نه پیوسته و به صورت عادی<ref>محمد رضا حکیمی، خورشید مغرب، ص ۲۱- ۲۲</ref>. | ||
*درباره چگونگی ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} ایشان مشهورترین نظر، سخنان ارزشمند بانوی بزرگوار، [[حضرت حکیمه]]{{س}} عمه [[امام عسکری]]{{ع}} است. [[شیخ صدوق]]، این حادثه بزرگ را از زبان او در روایتی مفصل یاد کرده است<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۴۲، ح ۱؛ همچنین ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۳۸؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۴۹</ref>. | *درباره چگونگی ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} ایشان مشهورترین نظر، سخنان ارزشمند بانوی بزرگوار، [[حضرت حکیمه]]{{س}} عمه [[امام عسکری]]{{ع}} است. [[شیخ صدوق]]، این حادثه بزرگ را از زبان او در روایتی مفصل یاد کرده است<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۴۲، ح ۱؛ همچنین ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۳۸؛ اربلی، کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۴۹</ref>. | ||
==پنهانی بودن ولادت== | ==پنهانی بودن ولادت== | ||
*یکی از ویژگیهای ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، پنهان بودن آن است که در سخنان معصومان{{عم}} نیز با تعبیرهای متفاوت مورد اشاره قرار گرفته است. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: "در قائم ما سنتهایی از پیامبران وجود دارد: ... و سنتی از ابراهیم ... و اما از ابراهیم پنهانی ولادت و کنارهگیری از مردم .... "<ref> {{عربی|" فِي الْقَائِمِ مِنَّا سُنَنٌ مِنْ سُنَنِ الْأَنْبِيَاءِ {{عم}}... وَ سُنَّةٌ مِنْ إِبْرَاهِيمَ ... ِ وَ أَمَّا مِنْ إِبْرَاهِيمَ فَخَفَاءُ الْوِلَادَةِ وَ اعْتِزَالُ النَّاسِ ... "}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۶۷</ref> | *یکی از ویژگیهای ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، [[پنهان]] بودن آن است که در سخنان [[معصومان]]{{عم}} نیز با تعبیرهای متفاوت مورد اشاره قرار گرفته است. [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: "در [[قائم]] ما سنتهایی از [[پیامبران]] وجود دارد: ... و سنتی از [[ابراهیم]] ... و اما از [[ابراهیم]] پنهانی ولادت و کنارهگیری از [[مردم]] .... "<ref> {{عربی|" فِي الْقَائِمِ مِنَّا سُنَنٌ مِنْ سُنَنِ الْأَنْبِيَاءِ {{عم}}... وَ سُنَّةٌ مِنْ إِبْرَاهِيمَ ... ِ وَ أَمَّا مِنْ إِبْرَاهِيمَ فَخَفَاءُ الْوِلَادَةِ وَ اعْتِزَالُ النَّاسِ ... "}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۵۶۷</ref> | ||
*[[امام صادق]]{{ع}} نیز فرمود: "ولادت صاحب الامر بر این خلق پوشیده است تا چون ظهور کند، بیعت کسی بر گردنش نباشد<ref> {{عربی|" صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ تَعْمَى وِلَادَتُهُ عَلَى هَذَا الْخَلْقِ لِئَلَّا يَكُونَ لِأَحَدٍ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةٌ إِذَا خَرَجَ"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۷۹، ح ۱.</ref>. | *[[امام صادق]]{{ع}} نیز فرمود: "ولادت [[صاحب الامر]] بر این خلق پوشیده است تا چون [[ظهور]] کند، [[بیعت]] کسی بر گردنش نباشد<ref> {{عربی|" صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ تَعْمَى وِلَادَتُهُ عَلَى هَذَا الْخَلْقِ لِئَلَّا يَكُونَ لِأَحَدٍ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةٌ إِذَا خَرَجَ"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۷۹، ح ۱.</ref>. | ||
==فلسفه مخفی بودن ولادت== | ==فلسفه مخفی بودن ولادت== | ||
*مهمترین فلسفه غیبت در امان ماندن آن حضرت از خطر نابودی است. به این بیان که خداوند | *مهمترین [[فلسفه غیبت]] در [[امان]] ماندن آن حضرت از خطر نابودی است. به این بیان که [[خداوند متعال]]، میدانست اگر [[امامان]] پیشین ظاهر شوند، از کشته شدن در [[امان]] خواهند بود؛ بر خلاف [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} که اگر ظاهر شود، کشته خواهد شد. اگر یکی از پدران [[مهدی]] کشته میشد، [[حکمت]] و [[تدبیر]] الهی اقتضا میکرد دیگری به جای او [[نصب]] شود؛ ولی اگر [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} کشته شود، [[مصلحت]] و [[تدبیر امور]] [[انسانها]] اقتضا نمیکرد که [[امام]] دیگری به جای او [[نصب]] گردد. | ||
*[[ابو بصیر]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل کرده است که فرمود: "ولادت [[امام مهدی|صاحب الامر]] بر این مردم نهان است، تا چون خروج کند، بیعت هیچکس بر گردنش نباشد و خدای تعالی امر وی را در یک شب به سامان رساند"<ref>{{عربی|" صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ تَغِيبُ وِلَادَتُهُ عَنْ هَذَا الْخَلْقِ لِئَلَّا يَكُونَ لِأَحَدٍ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةٌ إِذَا خَرَجَ وَ يُصْلِحُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ أَمْرَهُ فِي لَيْلَةٍ"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۰، باب ۴۴، ح ۵.</ref>. | *[[ابو بصیر]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است که فرمود: "ولادت [[امام مهدی|صاحب الامر]] بر این [[مردم]] [[نهان]] است، تا چون [[خروج]] کند، [[بیعت]] هیچکس بر گردنش نباشد و [[خدای تعالی]] امر وی را در یک شب به سامان رساند"<ref>{{عربی|" صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ تَغِيبُ وِلَادَتُهُ عَنْ هَذَا الْخَلْقِ لِئَلَّا يَكُونَ لِأَحَدٍ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةٌ إِذَا خَرَجَ وَ يُصْلِحُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ أَمْرَهُ فِي لَيْلَةٍ"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۸۰، باب ۴۴، ح ۵.</ref>. | ||
*مخفی بودن | *[[مخفی بودن ولادت]]، درباره برخی از بزرگان [[نقل]] شده است که میتوان از آن جمله به ولادت مخفیانه [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل]]{{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[پادشاه]] زمانش و نیز به ولادت پنهانی [[حضرت موسی|موسی بن عمران]]{{ع}} از [[ترس]] کشته شدن به دست [[فرعون]] اشاره کرد. | ||
*به همین جهت [[شیخ طوسی]]، ولادت پنهانی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را امری عادی و معمولی دانسته، مینویسد: "این نخستین و آخرین حادثه نبوده و در طول تاریخ بشری، نمونههای فراوان داشته است"<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۷۷، ح ۱۰۵</ref>. | *به همین جهت [[شیخ طوسی]]، ولادت پنهانی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را امری عادی و معمولی دانسته، مینویسد: "این نخستین و آخرین حادثه نبوده و در طول [[تاریخ]] بشری، نمونههای فراوان داشته است"<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۷۷، ح ۱۰۵</ref>. | ||
*این حقیقت را صاحب منتخب الاثر نیز به تفصیل بیان کرده است<ref> لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۳۵۳</ref>. | *این [[حقیقت]] را [[صاحب]] [[منتخب الاثر]] نیز به تفصیل بیان کرده است<ref> لطف اللّه صافی گلپایگانی، منتخب الاثر، ص ۳۵۳</ref>. | ||
==اثبات ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}== | ==اثبات ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}== | ||
*ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، به دلایلی پنهانی صورت گرفت و باعث شد برخی، آن را انکار کنند؛ اما [[شیعه]] برای اثبات ولادت آن حضرت، دلیلهای فراوانی آورده است. | *ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، به دلایلی پنهانی صورت گرفت و باعث شد برخی، آن را [[انکار]] کنند؛ اما [[شیعه]] برای اثبات ولادت آن حضرت، دلیلهای فراوانی آورده است. | ||
#نوید [[امام عسکری]]{{ع}} به ولادت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}: [[امام حسن عسکری]]{{ع}} گاهی، نوید مولودش را به یاران خاص میداد<ref> {{عربی|" سيرزقني اللّه ولدا بمنّه و لطفه"}}، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۱۳</ref>. و نیز در نویدی به همسر بزرگوار خود داد، چنین فرمود: در آیندهای نزدیک دارای فرزندی خواهی شد. نامش محمد است. او قائم از بعد من است<ref>{{عربی|" سَتَحْمِلِينَ وَلَداً وَ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ وَ هُوَ الْقَائِمُ مِنْ بَعْدِي"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۰۸، ح ۴</ref>. | #نوید [[امام عسکری]]{{ع}} به ولادت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}: [[امام حسن عسکری]]{{ع}} گاهی، نوید مولودش را به [[یاران خاص]] میداد<ref> {{عربی|" سيرزقني اللّه ولدا بمنّه و لطفه"}}، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۱۳</ref>. و نیز در نویدی به همسر بزرگوار خود داد، چنین فرمود: در آیندهای نزدیک دارای فرزندی خواهی شد. نامش [[محمد]] است. او [[قائم]] از بعد من است<ref>{{عربی|" سَتَحْمِلِينَ وَلَداً وَ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ وَ هُوَ الْقَائِمُ مِنْ بَعْدِي"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۰۸، ح ۴</ref>. | ||
#'''خبر دادن [[امام عسکری]]{{ع}} از ولادت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}:''' [[امام حسن عسکری]]{{ع}} برای یاران ویژه، ولادت فرزند خود را گزارش کرد. [[احمد بن اسحاق]] گوید: از [[امام عسکری]]{{ع}} شنیدم که فرمود:"سپاس از آن خدایی است که مرا از دنیا | #'''خبر دادن [[امام عسکری]]{{ع}} از ولادت [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}}:''' [[امام حسن عسکری]]{{ع}} برای [[یاران]] ویژه، ولادت [[فرزند]] خود را گزارش کرد. [[احمد بن اسحاق]] گوید: از [[امام عسکری]]{{ع}} شنیدم که فرمود:"سپاس از آن خدایی است که مرا از [[دنیا]] [[نبرد]]، تا آنکه [[جانشین]] مرا به من نشان داد. او از نظر [[آفرینش]] و [[اخلاق]]، شبیهترین [[مردم]] به [[رسول خدا]] است. [[خدای تعالی]]، او را در غیبتش حفظ فرماید؛ سپس او را [[آشکار]] کند. او [[زمین]] را از [[عدل]] وداد آکنده سازد؛ همچنانکه آکنده از [[جور]] و [[ستم]] شده باشد"<ref>{{عربی|" الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يُخْرِجْنِي مِنَ الدُّنْيَا حَتَّى أَرَانِي الْخَلَفَ مِنْ بَعْدِي أَشْبَهَ النَّاسِ بِرَسُولِ اللَّهِ {{صل}} خَلْقاً وَ خُلْقاً يَحْفَظُهُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فِي غَيْبَتِهِ ثُمَّ يُظْهِرُهُ فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً"}}، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۰۸، ح ۴</ref>. [[ابراهیم بن ادریس]] نیز گوید: [[امام عسکری]]{{ع}} گوسفندی به من داد و فرمود: "این را برای فرزندم فلان عقیقه کن و خود و نزدیکانت از آن بخورید. سپس دو گوسفند داد و فرمود: این دو گوسفند را از مولای خود عقیقه کن و بخور که [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر تو گوارا نماید و به [[برادران دینی]] خود نیز از آن بده"<ref> محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۲۲؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۵</ref>. | ||
#'''خبر حکیمه- عمه [[امام عسکری]]{{ع}}- از ولادت آن حضرت:''' حکیمه دختر [[امام جواد]]{{ع}} و عمه [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، از زنان والا مقام نزد [[امامان]]{{عم}} بود. وی به دستور مستقیم [[امام عسکری]]{{ع}}، شب ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} حضور داشت و بخش فراوانی از روایات ولادت آن حضرت، از سوی این بانوی بزرگوار نقل شده است. | #'''خبر حکیمه- عمه [[امام عسکری]]{{ع}}- از ولادت آن حضرت:''' [[حکیمه]] دختر [[امام جواد]]{{ع}} و عمه [[امام حسن عسکری]]{{ع}}، از زنان والا [[مقام]] نزد [[امامان]]{{عم}} بود. وی به [[دستور]] مستقیم [[امام عسکری]]{{ع}}، شب ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} حضور داشت و بخش فراوانی از [[روایات]] ولادت آن حضرت، از سوی این بانوی بزرگوار [[نقل]] شده است. | ||
#'''خبر نسیم و ماریه "خادمان بیت [[امامت]]":''' ایشان، دو تن از خدمتگزاران خانه [[امام عسکری]]{{ع}} بودند و از برخی روایات استفاده میشود که آنان نیز در شب ولادت در خانه [[امام عسکری]]{{ع}} حضور داشتهاند <ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۳۰، ح ۵</ref>. | #'''خبر [[نسیم]] و [[ماریه]] "خادمان بیت [[امامت]]":''' ایشان، دو تن از خدمتگزاران خانه [[امام عسکری]]{{ع}} بودند و از برخی [[روایات]] استفاده میشود که آنان نیز در شب ولادت در خانه [[امام عسکری]]{{ع}} حضور داشتهاند <ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۳۰، ح ۵</ref>. | ||
#'''گزارش عده فراوانی از بزرگان [[شیعه]]:''' "[[ابو الادیان]]، از خدمتکاران خانه [[امام حسن عسکری]]{{ع}} بود که علاوه بر حضور در بیت آن بزرگوار، سرپرست امور نامههای آن حضرت و بردن آنها به شهرهای مختلف بود. او، یکی از کسانی است که روایت شهادت [[امام عسکری]]{{ع}} و نماز خواندن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بر پیکر آن حضرت را ذکر کرده است<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۷۵؛ باب ۴۳، ح ۲۵.همچنین ر.ک: نیلی نجفی، منتخب الانوار المضیئة، ص ۱۵۷؛ الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۰۱</ref>. | #'''گزارش عده فراوانی از بزرگان [[شیعه]]:''' "[[ابو الادیان]]، از خدمتکاران خانه [[امام حسن عسکری]]{{ع}} بود که علاوه بر حضور در بیت آن بزرگوار، [[سرپرست]] امور نامههای آن حضرت و بردن آنها به شهرهای مختلف بود. او، یکی از کسانی است که [[روایت]] [[شهادت]] [[امام عسکری]]{{ع}} و [[نماز خواندن]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بر پیکر آن حضرت را ذکر کرده است<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۷۵؛ باب ۴۳، ح ۲۵.همچنین ر.ک: نیلی نجفی، منتخب الانوار المضیئة، ص ۱۵۷؛ الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۰۱</ref>. | ||
#'''گزارش برخی از دانشمندان [[اهل سنت]]:''' بیشتر [[اهل سنت]] - آنگونه که [[شیعه]] باور دارد- اعتقادی به زاده شدن مهدی موعود ندارند؛ اما دانشمندانی چند از ایشان، علاوه بر تصریح یا اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، او را همان موعود در کلام [[پیامبر اکرم]]{{صل}} دانستهاند. | #'''گزارش برخی از [[دانشمندان]] [[اهل سنت]]:''' بیشتر [[اهل سنت]] - آنگونه که [[شیعه]] باور دارد- [[اعتقادی]] به زاده شدن [[مهدی موعود]] ندارند؛ اما دانشمندانی چند از ایشان، علاوه بر تصریح یا اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، او را همان [[موعود]] در [[کلام]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} دانستهاند. | ||
*افرادی از [[اهل سنت]] که در نوشتههای خود به ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره کردهاند، دو دسته هستند<ref> اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شده است. برای تفصیل بیشتر، ر.ک: سید ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، مهدی علیزاده، ص ۱۸۸- ۱۹۸</ref>: | *افرادی از [[اهل سنت]] که در نوشتههای خود به ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} اشاره کردهاند، دو دسته هستند<ref> اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شده است. برای تفصیل بیشتر، ر.ک: سید ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، مهدی علیزاده، ص ۱۸۸- ۱۹۸</ref>: | ||
#کسانی که ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را گزارش کردهاند؛ ولی در باره موعود بودن او ساکت ماندهاند<ref> برخی اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی{{ع}} را گزارش کردهاند، فقط آن را از دیدگاه شیعه بیان کردهاند، در حالی که عدهای گمان کردهاند کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کردهاند بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است</ref>. [[ابن اثیر]]، در الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین مینویسد: در این سال، [[ابو محمد علوی عسکری]] وفات کرد. او یکی از دوازده [[امام]] مذهب امامیه و پدر محمّد است که معتقدند او منتظر میباشد<ref> سید ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ قمری</ref>. [[ابن خلکان]] در وفیات الاعیان<ref> وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref> و [[ذهبی]] در کتاب العبر<ref> وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref> چنین گزارشی ارائه کردهاند. | #کسانی که ولادت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را گزارش کردهاند؛ ولی در باره [[موعود]] بودن او ساکت ماندهاند<ref> برخی اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی{{ع}} را گزارش کردهاند، فقط آن را از دیدگاه شیعه بیان کردهاند، در حالی که عدهای گمان کردهاند کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کردهاند بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است</ref>. [[ابن اثیر]]، در الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین مینویسد: در این سال، [[ابو محمد علوی عسکری]] [[وفات]] کرد. او یکی از [[دوازده]] [[امام]] [[مذهب امامیه]] و پدر محمّد است که معتقدند او [[منتظر]] میباشد<ref> سید ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ قمری</ref>. [[ابن خلکان]] در وفیات الاعیان<ref> وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref> و [[ذهبی]] در کتاب العبر<ref> وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲</ref> چنین گزارشی ارائه کردهاند. | ||
#کسانی که علاوه بر گزارش ولادت آن حضرت، به موعود بودن آن حضرت تصریح کردهاند "البته این دسته کم شمارند": [[کمال الدین محمد بن طلحه شافعی]] در کتاب مطالب السؤول گوید: [[ابو القاسم محمد بن حسن خالص]]، پسر [[علی متوکل]]، پسر [[قانع]]، پسر [[علی رضا]]، پسر [[موسی کاظم]]، پسر [[جعفر صادق]]، پسر [[محمد باقر]]، پسر [[علی زین العابدین]]، پسر [[حسین زکی]]، پسر [[علی مرتضی امیر المؤمنین]]، پسر [[ابو طالب]]، [[مهدی]]، [[حجت]]، [[خلف]]، [[صالح]]، [[منتظر]]{{عم}} و رحمت و برکات خداوند سبحانه و تعالی بر او باد<ref> طلحه شافعی، مطالب السؤول، ج ۲، ص ۷۹، باب ۱۲</ref>. | #کسانی که علاوه بر گزارش ولادت آن حضرت، به [[موعود]] بودن آن حضرت تصریح کردهاند "البته این دسته کم شمارند": [[کمال الدین محمد بن طلحه شافعی]] در کتاب مطالب السؤول گوید: [[ابو القاسم محمد بن حسن خالص]]، پسر [[علی متوکل]]، پسر [[قانع]]، پسر [[علی رضا]]، پسر [[موسی کاظم]]، پسر [[جعفر صادق]]، پسر [[محمد باقر]]، پسر [[علی زین العابدین]]، پسر [[حسین زکی]]، پسر [[علی مرتضی امیر المؤمنین]]، پسر [[ابو طالب]]، [[مهدی]]، [[حجت]]، [[خلف]]، [[صالح]]، [[منتظر]]{{عم}} و [[رحمت]] و [[برکات]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی بر او باد<ref> طلحه شافعی، مطالب السؤول، ج ۲، ص ۷۹، باب ۱۲</ref>. | ||
*[[نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی]] فصل دوازدهم از کتاب الفصول المهمّة را با این عنوان آورده است: "در شرح حال ابو القاسم | *[[نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی]] فصل دوازدهم از کتاب الفصول المهمّة را با این عنوان آورده است: "در شرح حال [[ابو القاسم]] [[حجت]]، [[خلف صالح]]، پسر [[ابو محمد]] [[حسن خالص]]، او [[امام دوازدهم]] است"<ref> ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ص ۲۸۷</ref>. | ||
==زمان و مکان ولادت== | ==زمان و مکان ولادت== | ||
*مطابق روایتهای بسیاری از [[شیعه]]<ref> محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۱۴؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۲۴؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۴۷</ref> و برخی از [[اهل سنت]]، میلاد خجسته [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} شب نیمه شعبان ۲۵۵ ق، واقع و باعث مزید فضیلت این شب مبارک شده است. | *مطابق روایتهای بسیاری از [[شیعه]]<ref> محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۱۴؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۲۴؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۴۷</ref> و برخی از [[اهل سنت]]، میلاد [[خجسته]] [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} [[شب نیمه شعبان]] ۲۵۵ ق، واقع و باعث مزید [[فضیلت]] این شب مبارک شده است. | ||
*البته عده اندکی، زمانهای دیگری را نیز نقل کردهاند<ref>ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۹؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۳۱</ref>. [[ابو الفضل حسین بن حسن علوی]] گوید: در | *البته عده اندکی، زمانهای دیگری را نیز [[نقل]] کردهاند<ref>ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۹؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۳۱</ref>. [[ابو الفضل حسین بن حسن علوی]] گوید: در [[سامرا]]، به منزل [[امام حسن]]{{ع}} رفتم و ولادت سرورمان، [[امام مهدی|صاحب الزمان]]{{ع}} را به وی تبریک گفتم<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۲۲۹؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۷</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص: ۴۶۷ - ۴۷۳.</ref>. | ||
==ولادت امام مهدی در موعودنامه== | ==ولادت [[امام مهدی]] در موعودنامه== | ||
*[[حکیمه خاتون]] میگوید: هرگاه خدمت [[امام عسکری]] {{ع}} میرسیدم، برای او دعا میکردم که خداوند فرزندی به او عطا کند؛ تا آنکه غروب روز پنجشنبه چهاردهم ماه شعبان سال ۲۵۵ ه. ق نزد [[امام عسکری]] {{ع}} رفتم و طبق روال گذشته دعا کردم که خدا به تو فرزندی عطا کند. وقتی شب فرارسید، به کنیزم گفتم جامهام را بیاور تا به منزل بازگردیم، [[امام عسکری]] {{ع}} فرمودند: عمه | *[[حکیمه خاتون]] میگوید: هرگاه خدمت [[امام عسکری]] {{ع}} میرسیدم، برای او [[دعا]] میکردم که [[خداوند]] فرزندی به او عطا کند؛ تا آنکه غروب روز [[پنجشنبه]] چهاردهم ماه [[شعبان]] سال ۲۵۵ ه. ق نزد [[امام عسکری]] {{ع}} رفتم و طبق روال گذشته [[دعا]] کردم که [[خدا]] به تو فرزندی عطا کند. وقتی شب فرارسید، به کنیزم گفتم جامهام را بیاور تا به منزل بازگردیم، [[امام عسکری]] {{ع}} فرمودند: عمه [[جان]]، امشب نزد ما بمان، زیرا در این شب [[فرزند]] مبارکی متولد میشود که [[زمین]] مرده را حیات بخشیده زنده میکند. عرض کردم: این [[فرزند]] بابرکت از کدام کدبانو متولد خواهد شد؟ فرمود: از [[نرجس]] و فقط از او متولد میشود. [[حکیمه]] میگوید: من به نزدیک [[نرجس]] رفتم و به دقت به او نگریستم، ولی هیچ اثری از حمل و داشتن [[فرزند]] در او مشاهده نکردم. نزد [[امام]] رفتم و ماجرا را به اطلاع [[امام]] رساندم. | ||
*امام لبخندی زدند و فرمودند: عمهجان! هنگام سپیدهدم صبح اثر بارداری او ظاهر میشود، زیرا نرجس مانند مادر موسی است که نشانی از فرزند داشتن در او دیده نمیشد و تا هنگام تولد موسی هیچکس از ولادتش خبر نداشت. فرعون ستمگر که میدانست اگر حضرت موسی متولد شود، با او مبارزه میکند و تخت و تاجش را نابود میسازد، با تمام نیرو میکوشید تا از ولادت موسی {{ع}} جلوگیری کند، لذا دستور داد تا زنان را از مردان جدا کنند؛ اما وقتی خدا بخواهد موسی به دنیا بیاید، تلاش صدها فرعون هم بینتیجه خواهد بود. قبل از تولد [[حضرت موسی]] {{ع}} کسی باور نمیکرد که مادرش باردار است، نرجس نیز همچون مادر موسی تا آخرین لحظات ولادت [[امام زمان]] {{ع}} نشانی از بارداری در خود نداشت، زیرا آینده نرجس بسیار حساس و پراهمیت بود. جاسوسها همهجا را کنترل میکردند و کارآگاهان حکومت هر حرکت مشکوکی را زیر نظر داشته و به شدت مراقب بودند که اگر فرزندی از امام یازدهم متولد شود، نابودش کنند. | *[[امام]] لبخندی زدند و فرمودند: عمهجان! هنگام سپیدهدم صبح اثر بارداری او ظاهر میشود، زیرا [[نرجس]] مانند مادر [[موسی]] است که نشانی از [[فرزند]] داشتن در او دیده نمیشد و تا هنگام تولد [[موسی]] هیچکس از ولادتش خبر نداشت. [[فرعون]] [[ستمگر]] که میدانست اگر [[حضرت موسی]] متولد شود، با او [[مبارزه]] میکند و تخت و تاجش را نابود میسازد، با تمام نیرو میکوشید تا از ولادت [[موسی]] {{ع}} جلوگیری کند، لذا [[دستور]] داد تا زنان را از مردان جدا کنند؛ اما وقتی [[خدا]] بخواهد [[موسی]] به [[دنیا]] بیاید، [[تلاش]] صدها [[فرعون]] هم بینتیجه خواهد بود. قبل از تولد [[حضرت موسی]] {{ع}} کسی باور نمیکرد که مادرش باردار است، [[نرجس]] نیز همچون مادر [[موسی]] تا آخرین لحظات ولادت [[امام زمان]] {{ع}} نشانی از بارداری در خود نداشت، زیرا آینده [[نرجس]] بسیار حساس و پراهمیت بود. جاسوسها همهجا را کنترل میکردند و کارآگاهان [[حکومت]] هر حرکت مشکوکی را زیر نظر داشته و به شدت مراقب بودند که اگر فرزندی از [[امام یازدهم]] متولد شود، نابودش کنند. | ||
*حکیمه میگوید: شب از نیمه گذشته بود، هنوز نشانهای از فرزند داشتن در نرجس دیده نمیشد. من زودتر از شبهای قبل به نماز شب مشغول شدم. [[نرجس خاتون]] نیز از خواب پریده و از اطاق بیرون رفت، وضو گرفت و مشغول نماز شب شد. او آخرین رکعت نمازش را میخواند که من از اطاق بیرون رفتم و به آسمان نگاه کردم، دیدم که طلوع فجر است، اما هنوز اثری از فرزند نیست. همینکه در دلم نسبت به وعده [[امام عسکری]] {{ع}} تردید پیدا شد، ناگهان امام صدا زد: عمه جان! شک نداشته باش. آنچه گفتهام آشکار میشود و به خواست خدا خواهی دید. | *[[حکیمه]] میگوید: شب از نیمه گذشته بود، هنوز نشانهای از [[فرزند]] داشتن در [[نرجس]] دیده نمیشد. من زودتر از شبهای قبل به [[نماز]] شب مشغول شدم. [[نرجس خاتون]] نیز از [[خواب]] پریده و از اطاق بیرون رفت، وضو گرفت و مشغول [[نماز]] شب شد. او آخرین رکعت نمازش را میخواند که من از اطاق بیرون رفتم و به [[آسمان]] نگاه کردم، دیدم که [[طلوع فجر]] است، اما هنوز اثری از [[فرزند]] نیست. همینکه در دلم نسبت به وعده [[امام عسکری]] {{ع}} [[تردید]] پیدا شد، ناگهان [[امام]] صدا زد: عمه [[جان]]! [[شک]] نداشته باش. آنچه گفتهام [[آشکار]] میشود و به خواست [[خدا]] خواهی دید. | ||
*در حالی که من از این تردید شرمنده بودم به طرف اطاق برگشتم. دیدم نرجسخاتون نمازش را تمام کرده و با حالتی غیرعادی و شتابزده بیرون میآید. به او گفتم پدر و مادرم به فدایت! آیا چیزی احساس میکنی؟ گفت: بله. عمه جان! چیزی را شدیدا در خود یافتم. گفتم به خواست خدا جای نگرانی نیست، سپس او را به درون اطاق بردم. هنگام طلوع فجر | *در حالی که من از این [[تردید]] شرمنده بودم به طرف اطاق برگشتم. دیدم نرجسخاتون نمازش را تمام کرده و با حالتی غیرعادی و شتابزده بیرون میآید. به او گفتم پدر و مادرم به فدایت! آیا چیزی احساس میکنی؟ گفت: بله. عمه [[جان]]! چیزی را شدیدا در خود یافتم. گفتم به خواست [[خدا]] جای نگرانی نیست، سپس او را به درون اطاق بردم. هنگام [[طلوع فجر]] [[صادق]]، درد زایمان [[نرجس]] شروع شد. از درون خانه، [[امام عسکری]] صدا زد: عمه [[جان]]! [[سوره قدر]] را بر او بخوان! [[حکیمه]] میگوید مشغول خواندن [[سوره قدر]] شدم، در این هنگام طفل داخل رحم [[نرجس]] نیز همانگونه که من میخواندم، میخواند. در حال تعجب بودم که [[امام]] با صدای بلند فرمود: عمه از امر [[خدا]] تعجب مکن که [[خداوند]] زبان ما را در کودکی به [[حکمت]] باز کرده و در بزرگیحجت خود در [[زمین]] قرار میدهد<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۳.</ref>. هنوز [[کلام]] [[امام]] تمام نشده بود که نرجسخاتون از نظرم ناپدید شده و گویا بین من و او پردهای کشیده شد که دیگر او را ندیدم. وحشتزده و نگران، فریادکنان به طرف اطاق [[امام عسکری]] {{ع}} دویدم. در این لحظه [[امام]] فرمود: عمه برگرد، که او را در جای خود خواهی دید. با تعجب برگشتم. وقتی وارد اطاق شدم، دیدم نوری از [[نرجس]] میدرخشد که چشمها را خیره میکند، سپس دیدم نوزاد، طیب و [[طاهر]]، نافبریده و ختنهکرده در حالی که در بازوی راستش نوشته است: {{متن قرآن|جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا}} مواضع [[سجده]] را به [[زمین]] گذاشته، انگشتان سبابه را به طرف [[آسمان]] بالا گرفته و میگوید: {{عربی|"أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَنَّ جَدِّي رَسُولُ اللَّهِ {{صل}} وَ أَنَّ أَبِي أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ"}}؛ [[شهادت]] میدهم که معبودی جز خدای یگانه نیست. او بیهمتا است و شریکی ندارد، جدم [[محمد]] {{صل}} فرستاده [[خدا]] و پدرم [[علی]] [[امیر مؤمنان]] است." سپس نام یکایک [[ائمه]] را برشمرد تا به نام مبارک خود رسید، آنگاه به درگاه الهی عرضه داشت: {{عربی|"اللَّهُمَّ أَنْجِزْ لِي وَعْدِي وَ أَتْمِمْ لِي أَمْرِي وَ ثَبِّتْ وَطْأَتِي وَ امْلَأِ الْأَرْضَ بِي عَدْلًا وَ قِسْطاً"}}؛ پروردگارا، آنچه را به من وعده دادی برآورده ساز و کارم را به اتمام رسان. مخالفانم را نابود و مغلوب کرده، مرا بر دشمنانم پیروز فرما و [[زمین]] را به وسیله من سرشار از [[انصاف]] و [[عدالت]] گردان. | ||
*همچنان غرق تماشای مناجات دلنشین و کلمات معجزهآسای این نوزاد بودم که ناگهان صدای [[امام عسکری]] بلند شد که عمه | *همچنان غرق تماشای [[مناجات]] دلنشین و کلمات معجزهآسای این نوزاد بودم که ناگهان صدای [[امام عسکری]] بلند شد که عمه [[جان]]، آن [[فرزند]] را در آغوش بگیر و به نزد من آر. من جلو رفتم، آن نوزاد را بغل کرده به طرف [[امام عسکری]] بردم. وقتی بچه در مقابل پدر قرار گرفت، هنوز روی دست من بود که بر پدرش [[سلام]] کرد. آنگاه حضرت فرزندش را از من گرفت و زبانش را در دهان آن طفل نهاد و کودک از (زبان [[علم]] و [[عصمت]])آن حضرت، ([[دانش]] و [[معرفت]] و [[اسرار]] [[امامت]]) نوشید. بعد به من فرمود: این کودک را بگیر و به مادرش بسپار تا او را شیر دهد. وقتی [[نرجس]] به او شیر داد، بار دیگر فرزندم را نزد من بیاور. من نوزاد را به مادرش برگرداندم و پس از نوشیدن شیر دو مرتبه نزد حضرت آوردم. حضرت اینبار نیز زبان به کام فرزندش فروبرد، سپس فرمود: ای [[فرزند]]! بخوان! طفل شروع به خواندن کرد، از [[صحف]] [[آدم]] و [[زبور داود]] تا [[تورات]] و [[انجیل]] را به زبان عبرانی و [[سریانی]] خواند، سپس این [[آیه]] را تلاوت کرد: {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ * وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِي الأَرْضِ وَ...}}<ref>قصص، آیه ۵.</ref> آنگاه بر [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[امیر المؤمنین]] {{ع}} و همه [[ائمه]] تا پدرش [[درود]] فرستاد<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۲؛ کمال الدین، دوجلدی، ص ۴۲۴.</ref><ref>[[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۷۵۹.</ref>. | ||
==پرسشهای وابسته== | ==پرسشهای وابسته== | ||
* [[چه دلیلی بر متولد شدن امام مهدی هست؟ (پرسش)]] | * [[چه دلیلی بر متولد شدن امام مهدی هست؟ (پرسش)]] | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
[[رده:ولادت امام مهدی]] | [[رده:ولادت امام مهدی]] | ||
[[رده:مدخل موعودنامه]] | [[رده:مدخل موعودنامه]] | ||
[[رده:اتمام لینک داخلی]] |