پرش به محتوا

حکومت در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۷: خط ۱۷:
==خاستگاه [[حکومت]]==
==خاستگاه [[حکومت]]==
*[[امام علی]] {{ع}} خاستگاه [[حکومت]] را از آنِ [[خدا]] می‌داند. [[خداوند]] با اعطای [[اراده]] و [[تدبیر]] به [[انسان‌ها]]، [[حق]] [[حکومت]] را بر اساس [[اندیشه]] و [[اعتقاد]]، به [[انسان‌ها]] [[تفویض]] کرده است. [[امام]] {{ع}} در مبنای بینش الهی خود، دو [[دلیل]] و [[برهان]] را در [[پذیرش حکومت]] بیان می‌دارد: نخست حضور [[مردم]] برای [[بیعت]] و اعلام [[یاری]] و طرفداری آن‌ها؛ دوم، پای‌بندی و [[تعهد]] به [[آگاهی]] و [[دانش]] خود از اوضاع نابسامان [[مردم]] و شکاف طببقاتی و [[تبعیض]] و [[ستم]] طبقه [[حاکم]] بر توده [[مردم]]؛ زیرا [[خداوند]] از آگاهان و [[دانشمندان]] [[تعهد]] گرفته است که در برابر سیری [[ظالم]] و [[گرسنگی]] [[مظلوم]] ساکت ننشینند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} در دوران [[خلافت]] برای از میان برداشتن فاصله طبقاتی و کوتاه کردن دست [[ستمگران]] و انحصارطلبان [[اقدام]] می‌کند.
*[[امام علی]] {{ع}} خاستگاه [[حکومت]] را از آنِ [[خدا]] می‌داند. [[خداوند]] با اعطای [[اراده]] و [[تدبیر]] به [[انسان‌ها]]، [[حق]] [[حکومت]] را بر اساس [[اندیشه]] و [[اعتقاد]]، به [[انسان‌ها]] [[تفویض]] کرده است. [[امام]] {{ع}} در مبنای بینش الهی خود، دو [[دلیل]] و [[برهان]] را در [[پذیرش حکومت]] بیان می‌دارد: نخست حضور [[مردم]] برای [[بیعت]] و اعلام [[یاری]] و طرفداری آن‌ها؛ دوم، پای‌بندی و [[تعهد]] به [[آگاهی]] و [[دانش]] خود از اوضاع نابسامان [[مردم]] و شکاف طببقاتی و [[تبعیض]] و [[ستم]] طبقه [[حاکم]] بر توده [[مردم]]؛ زیرا [[خداوند]] از آگاهان و [[دانشمندان]] [[تعهد]] گرفته است که در برابر سیری [[ظالم]] و [[گرسنگی]] [[مظلوم]] ساکت ننشینند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>. از این‌رو [[امام علی]] {{ع}} در دوران [[خلافت]] برای از میان برداشتن فاصله طبقاتی و کوتاه کردن دست [[ستمگران]] و انحصارطلبان [[اقدام]] می‌کند.
==[[مشروعیت حکومت]]==
==[[مشروعیت حکومت اسلامی]]==
*[[مشروعیت]] [[حکومت]] نزد [[امام]] در سه چیز است: [[انتخاب]] خبرگان زمان که پس از توافق آن‌ها در [[انتخاب]] [[پیشوا]] رضای الهی حاصل شده است<ref>نهج البلاغه، نامه ۶</ref>؛ [[پذیرش مردم]] چنان‌که یکی از [[دلایل]] قبول [[خلافت]] را [[اقبال]] عمومی اعلام می‌کند.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>؛ [[آزادی]] [[مردم]] در [[انتخاب]]، که [[انتخاب مردم]] را بر پایه [[آزادی]] و بدون [[اجبار]] [[مشروع]] می‌داند<ref>نهج البلاغه، نامه ۱</ref>.
 
==[[فعلیت حکومت اسلامی]]==
 
==[[هدف]] [[حکومت]]==
==[[هدف]] [[حکومت]]==
*[[حکومت]] در [[مکتب]] [[امام علی]] {{ع}} هدفی برای به‌دست آوردن [[قدرت]] و [[سلطه]] بر مردمان نیست. بلکه [[هدف]] برپاداری [[حق]] و از بین بردن [[باطل]] عنوان شده است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳۳</ref>. [[امام]] {{ع}} در کلامی فرمود: خدایا تو می‌دانی که تلاش‌ها و جهادهای ما هیچ یک نه برای رقابت بر سر [[قدرت]] بوده است و نه به درخواست اندکی از بهره‌های بیشتر این [[جهان]] بی‌ارزش؛ بلکه همه تلاش‌های ما برای به‌جای خود بازگردانیدن راه‌نشان‌های [[دین]] تو و پدیدار کردن [[اصلاح]] در سرزمین‌های توست، تا در پرتو آن [[بندگان]] ستم‌دیده‌ات به [[امنیت]] و ایمنی دست یابند و [[قانون]] و حدود فروگذاشته تو برپا داشته شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۰</ref>.
*[[حکومت]] در [[مکتب]] [[امام علی]] {{ع}} هدفی برای به‌دست آوردن [[قدرت]] و [[سلطه]] بر مردمان نیست. بلکه [[هدف]] برپاداری [[حق]] و از بین بردن [[باطل]] عنوان شده است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳۳</ref>. [[امام]] {{ع}} در کلامی فرمود: خدایا تو می‌دانی که تلاش‌ها و جهادهای ما هیچ یک نه برای رقابت بر سر [[قدرت]] بوده است و نه به درخواست اندکی از بهره‌های بیشتر این [[جهان]] بی‌ارزش؛ بلکه همه تلاش‌های ما برای به‌جای خود بازگردانیدن راه‌نشان‌های [[دین]] تو و پدیدار کردن [[اصلاح]] در سرزمین‌های توست، تا در پرتو آن [[بندگان]] ستم‌دیده‌ات به [[امنیت]] و ایمنی دست یابند و [[قانون]] و حدود فروگذاشته تو برپا داشته شود<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۰</ref>.
۲۱۷٬۸۳۷

ویرایش