فتن چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| نمایه وابسته     =  

| مدخل اصلی         = [[مهدویت]]

| موضوعات وابسته    = ۲

| پاسخ‌دهنده        =  

| پاسخ‌دهندگان      = [[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]

::::::«جمع کلمه فتنه را فتن گفته‌اند که به معنای ابتلا و امتحان می‌آید. خلیل گفته است که فتنه، همان سوزاندن با آتش است<ref>کتاب العین، ج ۸، ص ۱۲۷.</ref>. مراد [[شیعیان]] از دو عنوان [[ملاحم]] و [[فتن]]، احادیثی است که پیش‌بینی وقایع آینده را پس از حضور ظاهری [[امامان]]، در بر دارند؛ وقایعی که فتنه و آتش را در پی دارند و موجب وقوع جنگ‌های آینده و خونریزی‌ها می‌شوند. این وقایع، الزاماً ارتباطی به مسئله [[ظهور]] ندارند و از [علائم ظهور]] شمرده نمی‌شوند، اگر چه در برهه‌ای از تاریخ، این وقایع با [[ظهور]] [[امام عصر]]{{ع}} ارتباط وثیق می‌یابد. لذا نباید مفهوم [[علائم ظهور]] را با [[ملاحم]] و [[فتن]]، مترادف دانست. پیش‌آمدهای فراوانی که درباره حکومت‌های معاصر [[ائمه]]{{عم}} از امویان و عباسیان و یا والیان منطقه‌ای و امثال اینها اتفاق می‌افتد، صرفاً پیشگویی این اتفاقات در همان زمان‌هاست. این گونه موارد، فتنه‌هایی است که قبل از [[ظهور]] ایشان اتفاق می‌افتند؛ اما نکته مهم این است که در بسیاری از این نقل‌ها اصلًا به مسئله [[امام مهدی]]{{ع}} و علامت [[ظهور]] او اشاره‌ای هم نشده است»<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۷، ص ۴۲۶.</ref>.

::::::«فتن جمع فتنه است که در لغت به معنای امتحان و آزمایش است. در قدیمی ترین کتاب لغت آمده است: {{عربی|الفَتْنُ: إحْرَاقُ الشَّيْ‏ءِ بالنّار}}<ref>العین، ص۶۱۶</ref>؛ فتن به معنای سوزاندن چیزی با آتش است. آن گاه با آیه شریفه برای گفتار خود شاهد می‌آورد: {{متن قرآن|يَوْمَ هُمْ عَلَى النَّارِ يُفْتَنُونَ}}<ref>سوره ذاریات، آیه۱۳</ref> روزی که آن‌ها در آتش سوزانده می‌شوند.

::::::[[ابن فارس]] هم در این باره می‌گوید: {{عربی|الفاء و التاء و النون أصلٌ صحيح يدلُّ على ابتلاءٍ و اختبار}}<ref>معجم مقائیس اللغة، ج۴، ص۴۷۲</ref> فتن یک و اژه صحیحی است که بر امتحان و آزمایش دلالت می‌کند. در ادامه می‌نویسد: {{عربی| فَتَنْتُ الذّهبَ بالنّار.}} طلا را با آتش، خالص کردم.

::::::بنابراین حوادث و اتفاقاتی را که مردم در آن گداخته می‌شوند تا معیار و ارزش‌ها معلوم شود، فتنه می‌گویند؛ چنان که در [[قرآن]] می‌خوانیم: {{متن قرآن|أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لا يُفْتَنُونَ}}<ref>«آیا مردم گمان می‌کنند که با ابزار ایمان رها می‌شوند و آزموده نمی‌شوند» سوره عنکبوت ۲</ref>.

::::::لذا احادیثی که مشکلات و بحران‌های آخر الزمان را نقل می‌کنند، احادیث فتن نام گرفته‌اند که برخی آن را نام کتاب خود نهاده اند؛ مثلاً حافظ نعیم بن حماد، متوفای ۲۲۹ چنین کتابی دارد و بیش از دو هزار حدیث در آن ذکر کرده است»<ref>[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۳۸۲.</ref>.