شناخت امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

شناخت امام مهدی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۸ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۴۵

۹٬۷۵۰ بایت حذف‌شده ، ‏۸ اوت ۲۰۱۹

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Saqi

مدیران

۱۹٬۴۱۸

ویرایش

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 ==مقدمه==
+*[[امام]]، [[حجت]] [[خدا]] بر [[مردم]] است. [[قول و فعل]] او برای [[امّت]] [[سند]] است. [[امام]] [[حق]]، [[هادی]] [[مردم]] است و [[شناخت]] [[امام]] و [[حجت]] [[الهی]] یک [[تکلیف]] است. این یک وظیفۀ مسلمانی در هر زمان است و بدون آن، نه [[اعمال]] پذیرفته است، نه راه بی‌امام، به [[حق]] و [[سعادت]] می‌رساند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۹۶.</ref>.
+* در [[منابع روایی]] عنوان "کتاب الحجّه"، [[ضرورت]] و اهمیّت و آثار [[امام‌شناسی]] و تبعیّت از او را بیان می‌کند. [[احادیث]] متعدّدی بر این مضمون است که هرکه بمیرد و [[امام زمان]] خود را نشناسد به [[مرگ جاهلی]] مرده است. مصداق [[امام]] هم [[ائمه]] [[معصوم]] از [[اهل بیت]] [[پیامبر]] خدایند که [[معرفت]] و اطاعتشان لازم است و اهمیت [[امام‌شناسی]] مثل [[پیغمبرشناسی]] و [[خداشناسی]] است. در [[حدیث]] است: {{عربی|لا یکون العبد مؤمنا حتّی یعرف اللّه و رسوله و الأئمّة کلّهم و إمام زمانه و یردّ إلیه و یسلّم له}}<ref>اصول کافی، ج ۱ ص ۱۸۰</ref> که می‌رساند [[ایمان]] درست، در سایۀ [[شناخت]] [[خدا]] و [[رسول]] و [[امامان]] و [[امام زمان]] و [[تسلیم]] بودن در برابر اوست. با معیارهایی که در [[قرآن]] و [[حدیث]] [[پیامبر]] برای [[امام]] [[راستین]] و [[وصی]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] بیان شده است، انطباق آن اوصاف و شرایط بر [[ائمه]] [[معصوم]] است و آنان که راهی جدا از خط [[ائمه]] پیموده‌اند، به [[خطا]] رفته‌اند و آنان که [[توفیق]] این [[معرفت]] را داشته‌اند، به [[سعادت]] می‌رسند. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} فرمود: {{عربی|"من منّ اللّه علیه بمعرفة أهل بیتی و ولایتهم فقد جمع اللّه له الخیر کلّه"}}<ref>اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۸۳</ref> بر هرکس [[خداوند]] منّت نهد و [[معرفت]] [[خاندان]] من و ولایتشان را به او ارزانی دارد، همۀ خیر را برای او فراهم آورده است. [[امام صادق]]{{ع}} نیز در [[لزوم]] این [[امام‌شناسی]] و معذور نبودن [[مردم]] در نشناختن [[امام]] فرمود: {{عربی|"نحن الّذین فرض اللّه طاعتنا، لا یسع النّاس إلاّ معرفتنا و لا یعذر النّاس بجهالتنا..."}}<ref> اصول کافی، ج ۱ ص ۱۸۷</ref> ازاین‌رو در برخی [[دعاها]] از [[خدا]] می‌خواهیم که این [[حجت‌شناسی]] را نصیب ما سازد، چون بدون آن [[گمراه]] می‌شویم {{عربی|أللّهمّ عرّفنی حجّتک...}} بابافغانی شیرازی [[شعر]] بلند و پرنکته‌ای در باب [[مناقب علوی]] و [[امام‌شناسی]] و بی‌لیاقتی دیگران برای [[امامت]] دارد(...).<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۹۶.</ref>
+*'''[[شناخت]] [[امام]]{{ع}}، اساس [[خداشناسی]]:''' در [[حقیقت]] بدون [[معرفت امام]]، [[شناخت خدای متعال]] میسور نیست. [[امام حسین|حضرت امام حسین]]{{ع}}: [[معرفت خدا]] این است که [[مردم]] هر عصر و زمان، [[امام]] و [[رهبر]] دوران خود را شناسایی کرده، [[فرمان برداری]] و [[پیروی]] او را [[واجب]] بدانند<ref>[[اسحاق عارفی| عارفی، اسحاق]]، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص۸۵.</ref>.
+*'''عدم [[شناخت]] [[امام]] موجب [[گمراهی]]:''' [[امام صادق]]{{ع}} [[راز]] [[صلاح]] و [[اصلاح زمین]] و اهل آن را وابسته به وجود [[امام معصوم]] می‌داند و مهمترین [[نیاز]] هر [[مسلمان]] را [[شناخت]] [[امام]] و [[رهبر دینی]] بیان می‌فرماید<ref>[[اسحاق عارفی| عارفی، اسحاق]]، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص۹۴ - ۹۸.</ref>.
+==شناخت [[امام مهدی]] در درسنامه==
 *[[هدف]] از [[آفرینش]]، [[بندگی]] [[خداوند متعال]] است‌<ref>آیه: {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ}} «و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.</ref> و اساس و پایه [[بندگی]]، [[شناخت]] او است<ref>.« اول عبادة الله معرفته». شیخ صدوق، توحید، ص ۳۴؛ شیخ طوسی، امالی، ص ۲۲.</ref>. عالی- ترین تبلور این [[معرفت]]، [[شناخت پیامبر]] {{صل}} و اوصیای او است. بی‌گمان یکی از [[وظایف]] مهم [[بندگان]] در مقابل [[پروردگار]]، [[شناخت]] آن وجود [[مقدس]] است. این [[معرفت]] زمانی به کمال می‌رسد که [[پیامبران]] خداوند- به ویژه [[پیامبر خاتم]] {{صل}}- را به خوبی شناخته باشند. این مهم نیز حاصل نمی گردد؛ مگر با [[شناخت]] اوصیای او به خصوص [[آخرین حجت الهی]]. [[امام]] [[حسین بن علی]] {{عم}} به [[اصحاب]] خود فرمود: {{متن حدیث|أَيُّهَا اَلنَّاسُ إِنَّ اَللَّهَ جَلَّ ذِكْرُهُ مَا خَلَقَ اَلْعِبَادَ إِلاَّ لِيَعْرِفُوهُ فَإِذَا عَرَفُوهُ عَبَدُوهُ فَإِذَا عَبَدُوهُ اِسْتَغْنَوْا بِعِبَادَتِهِ عَنْ عِبَادَةِ مَا سِوَاهُ}}؛ "ای [[مردم]]! همانا [[خداوند متعال]] [[بندگان]] را نیافرید، مگر برای آنکه او را بشناسند. پس در آن هنگام که او را شناختند، [[بندگی]] او را خواهند کرد. و آن هنگام که او را [[بندگی]] کردند، با [[عبادت]] او از [[عبادت]] غیر او بی‌نیاز می‌گردند". شخصی‌ پرسید: "ای پسر [[رسول خدا]]! [[پدر]] و مادرم به فدایت، معنای [[شناخت]] [[خدا]] چیست؟" [[سالار شهیدان]] {{ع}} در پاسخ فرمود: {{متن حدیث|مَعْرِفَةُ أَهْلِ كُلِّ زَمَانٍ إِمَامَهُمُ اَلَّذِي يَجِبُ عَلَيْهِمْ طَاعَتُهُ}}<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۹.</ref>؛ "[[معرفت خدا]] عبارت است از اینکه اهل هر زمان [[امامی]] را که اطاعتش بر آنان [[واجب]] است، بشناسد". بنابراین به روشنی معلوم می‌شود که [[شناخت امام]]، از [[معرفت خداوند]] جدا نیست؛ بلکه یکی از ابعاد آن است. در دعایی صادر شده از [[ناحیه مقدسه]] آمده است: {{متن حدیث|اَللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَفْسَكَ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اَللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اَللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي}}<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۴۲.</ref>؛ "خدایا! خودت را به من بشناسان که اگر خود را به من نشناسانی، پیامبرت را نمی‌شناسم. خدایا! [[رسول]] خود را به من بشناسان که اگر [[رسول]] خود را به من نشناسانی، [[حجت]] تو را نمی شناسم. خدایا! حجتت را به من بشناسان که اگر [[حجت]] خود را به من نشناسانی، از [[دین]] خود [[گمراه]] می‌شوم".
 *[[امامت]] نقش اساسی در [[حفظ نظام]] و کمال [[بشر]] و حرکت او به سوی [[خدا]] و [[اجرای احکام الهی]] دارد و [[اطاعت]] امر [[امام]]، از نظر [[شرع]] و [[عقل]] [[واجب]] است. ازاین‌رو در [[وجوب]] [[شناخت]] امام- بر حسب [[حکم عقل]] و شرع- جای هیچ‌گونه [[تردید]] و شبهه‌ای نیست؛ زیرا هم مقدمه [[اطاعت]] است و بدون [[وجوب]] آن، [[اطاعت]] و [[نصب امام]] بیهوده خواهد بود، و هم بر حسب آنچه در [[روایات]] استفاده می‌شود، بالخصوص [[واجب]] است<ref>لطف الله صافی گلپایگانی، پیرامون معرفت امام {{ع}}، ص ۶۹.</ref>. [[امیر مؤمنان علی]] {{ع}} در این‌باره فرمود: {{متن حدیث|وَ إِنَّمَا اَلْأَئِمَّةُ قُوَّامُ اَللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ عُرَفَاؤُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ لاَ يَدْخُلُ اَلْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ عَرَفَهُمْ وَ عَرَفُوهُ وَ لاَ يَدْخُلُ اَلنَّارَ إِلاَّ مَنْ أَنْكَرَهُمْ }}<ref>نهج البلاغه، ص ۲۱۲، خطبه ۱۵۲.</ref>؛ "[[پیشوایان]]، مدیران [[الهی]] بر مردمند و رؤسای [[بندگان]] او هستند. هیچ‌کس- مگر شخصی که آنها را بشناسد و آنان نیز او را بشناسند- وارد [[بهشت]] نخواهد شد. و کسی- جز آنکه آنها را [[انکار]] کند و آنان نیز او را [[انکار]] کنند- داخل [[دوزخ]] نگردد".
 اگر برای کسی این [[معرفت]] به دست آمد، هرگز تقدیم یا تأخیر [[ظهور مهدی]] [[آل محمد]] {{عم}} گرد ملال بر خاطرش ننشاند. وقتی [[ابو بصیر]] از [[حضرت صادق]] {{ع}} پرسید: آیا برای من افتخار حضور در محضر [[قائم آل محمد]] {{عم}} حاصل می‌شود؟ آن [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|اَلست تعرف أَمَامَكَ }}؛ "آیا [[امام]] خود را نمی‌شناسی؟" عرض کرد: می‌شناسم؛ به [[خدا]] [[سوگند]]! شما هستید. پس آن [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|وَ اَللَّهِ مَا تُبَالِي يَا أَبَا بَصِيرٍ أَلاَّ تَكُونَ مُحْتَبِياً بِسَيْفِكَ فِي ظِلِّ رِوَاقِ اَلْقَائِمِ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْهِ}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.</ref>؛ "به [[خداوند]] [[سوگند]]! [در این صورت‌] هیچ‌جای نگرانی نیست! اگر این [[توفیق]] را نیابی که به همراه [[قائم]] {{ع}}، [[شمشیر]] به دست گرفته باشی"؛ یعنی، با این [[شناخت]] به درجه کسی رسیده‌ای که در جوار [[حضرت مهدی]] {{ع}}، در [[راه خدا]] به [[جهاد]] برمی‌خیزد. [[امام]] همچنین می‌فرماید: {{متن حدیث|...اِعْرِفْ إِمَامَكَ فَإِنَّكَ إِذَا عَرَفْتَ إِمَامَكَ لَمْ يَضُرَّكَ تَقَدَّمَ هَذَا اَلْأَمْرُ أَوْ تَأَخَّرَ وَ مَنْ عَرَفَ إِمَامَهُ ثُمَّ مَاتَ قَبْلَ أَنْ يَقُومَ صَاحِبُ هَذَا اَلْأَمْرِ كَانَ بِمَنْزِلَةِ مَنْ كَانَ قَاعِداً فِي عَسْكَرِهِ لاَ بَلْ بِمَنْزِلَةِ مَنْ قَعَدَ تَحْتَ لِوَائِهِ...}}<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۳۲۹، ح ۲؛ کافی، ج ۱، ص ۳۷۱.</ref>؛ "[[امام]] خود را بشناس! پس همانا هنگامی که [[امام]] خود را شناختی، هیچ آسیبی به تو نخواهد رسید؛ از اینکه امر [[ظهور]] جلو بیفتد و یا اینکه عقب بیفتد. هر کس که [[امام]] خویش را [[شناخت]] و آن‌گاه پیش از آنکه [[صاحب الامر]] [[قیام]] فرماید از [[دنیا]] رفت، بسان کسی است که در [[سپاه]] آن [[حضرت]] حضور پیدا کرده است. نه، بلکه بسان کسی است که زیر [[پرچم]] ایشان حاضر شده باشد..."<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۱۷-۱۱۹.</ref>.
-==راه‌های شناخت امام {{ع}}‌==
+==شناخت [[امام مهدی]] در موعودنامه==
-*عمده راه‌هایی که در [[شناخت امام]] می‌توان از آن استفاده کرد، سه راه است:
+*از مهم‌ترین [[تکالیف]] [[مؤمنان]]، پس از [[معرفت]] به [[خدا]] و [[رسول]] او، [[معرفت]] و [[شناخت]] [[ولی امر]]، [[امام زمان]] {{ع}} است. از [[حضرت باقر]] یا [[صادق]] {{عم}} [[روایت]] است که فرمود: [[بنده]] [[خدا]] [[مؤمن]] نخواهد بود، مگر این‌که [[خدا]] و [[رسول]] و همه [[امامان]] را بشناسد و نیز [[امام زمان]]ش را بشناسد و در تمام امور خود به او مراجعه کند و [[تسلیم]] امر وی باشد<ref>اصول کافی، ج ۱، ص ۱۸۰.</ref>. در [[حدیث صحیح]] از حارث بن المغیرة آمده که گفت: به [[حضرت]] ابو [[عبدالله]] [[صادق]] {{ع}} گفتم: آیا [[پیغمبر]] {{صل}} فرموده: {{عربی|"من مات و لا يعرف [[امام زمان]]ه مات ميتة جاهلية"}}؟ فرمود: آری. عرضه داشتم: این کدام [[جاهلیت]] است، آیا [[جاهلیت]] مطلق است یا [[جاهلیت]] کسی که امامش را نشناخته‌؟ فرمود: [[جاهلیت]] [[کفر]] و [[نفاق]] و ضلال<ref>اصول کافی، ج ۲، ص ۳۷۷.</ref>.
-#نص‌: [[نص]]؛ یعنی، تعیین و تصریح [[پیغمبر]] {{صل}} که مفادش خبر دادن از [[نصب الهی]] و یا [[نصب امام]] به [[امر الهی]] است. در نوع اول [[نصب]] بدون واسطه انجام شده و فعل [[الهی]] است و [[نص]] [[پیغمبر]] {{صل}}، مثل خبر دادن از آن است. در نوع دوم فعل [[الهی]]، با واسطه [[پیغمبر]] {{صل}} است که به امر [[خدا]] انجام‌ می‌شود و استناد آن به او، مانند استناد [[افعال]] [[ملائکه]] به [[خداوند]] است.
+*نیز [[امام صادق]] {{ع}} فرموده: هرکس شبی را صبح کند در حالی که [[امام زمان]]ش را نشناسد، به [[مرگ جاهلیت]] می‌میرد<ref>غیبة نعمانی، ص ۶۲.</ref>. البته آن‌چه در [[معرفت امام]] [[واجب]] است، دو امر است: یکی شناختن شخص [[امام]] به اسم و [[نسب]]، دوم [[شناخت]] شخصیت [[امام]] با صفات و خصوصیات او که به وسیله آن‌ها از دیگران امتیاز می‌یابد<ref>مکیال المکارم، ج ۱، ص ۳۷.</ref>.
-#کرامت‌: [[ظهور]] [[کرامت]] به دست کسی که مدعی [[امامت]] باشد، [[دلیل]] بر [[صدق]] ادعای او است و به بیان برخی از بزرگان، [[دلیل]] بر [[نص]] و [[نصب]] او از جانب [[خداوند]] است. در این مسأله دو دیدگاه هست: یکی اینکه [[کرامت]] مستقلا [[دلیل]] بر [[امامت]] است و دیگری اینکه [[دلیل]] اصلی، [[نصب]] و [[نص]] [[پیغمبر]] {{صل}} یا [[امام]] سابق است و [[کرامت]]، [[دلیل]] بر [[نصب]] است. اگر [[نص]] مفقود باشد و [[کرامت]] باشد، [[کرامت]]، دلالت می‌کند که [[نص]] بر [[صاحب]] [[کرامت]] بوده و به دست ما نرسیده است.
+*[[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: "کمترین حد [[معرفت]] به [[امام]] آن است که [[امام]]، همسنگ و مساوی با [[پیامبر]] {{صل}} است، مگر در درجه [[نبوت]]"<ref>البرهان، ج ۲، ص ۳۴.</ref>. از آن‌جا که [[امام صادق]] {{ع}} فرمود، [[معرفت]] از ساخته‌های [[خداوند]] است<ref>کافی، ج ۱، ص ۱۶۳.</ref>، [[انسان]] باید حصول آن را از [[خداوند متعال]] طلب کند و با [[دعا]]، آن را از [[خداوند]] بخواهد. در این زمینه و برای حصول [[معرفت]] به آن [[حضرت]]، [[خواندن]] این [[دعا]] مناسب است: {{عربی|"اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَفْسَكَ..."}}<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۳۷.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۷۴.</ref>.
-#[[سیره]] عملی‌: [[اخلاق]] و [[رفتار]]، وضع [[زندگی]] و [[علم]] و [[دانش]] یکی از [[راه‌های شناخت امام]]، برای کسانی است که اهلیت تشخیص را داشته باشند و بتوانند از [[اخلاق]]، [[سلوک]]، گفتار و برخوردهای گوناگون، [[صاحب]] این [[مقام]] را بشناسند<ref>ر.ک: لطف الله صافی گلپایگانی، پیرامون معرفت امام {{ع}}، صص ۷۷- ۷۸.</ref>.
+==[[راه‌های شناخت امام مهدی]]==
-*امروزه با توجه به انبوه [[روایات معتبر]]، راه برای [[شناخت امام زمان]] {{ع}} باز است. هشتمین پیشوای [[شیعیان]] [[امام]] [[علی بن موسی الرضا]] {{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|اَلْإِمَامُ أَمِينُ اَللَّهِ فِي خَلْقِهِ‌ وَ حُجَّتُهُ عَلَى عِبَادِهِ وَ خَلِيفَتُهُ فِي بِلاَدِهِ وَ اَلدَّاعِي إِلَى اَللَّهِ وَ اَلذَّابُّ عَنْ حُرَمِ اَللَّهِ‌ اَلْإِمَامُ اَلْمُطَهَّرُ مِنَ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْمُبَرَّأُ عَنِ اَلْعُيُوبِ اَلْمَخْصُوصُ‌ بِالْعِلْمِ اَلْمَوْسُومُ بِالْحِلْمِ نِظَامُ اَلدِّينِ وَ عِزُّ اَلْمُسْلِمِينَ‌ وَ غَيْظُ اَلْمُنَافِقِينَ وَ بَوَارُ اَلْكَافِرِينَ‌ اَلْإِمَامُ وَاحِدُ دَهْرِهِ لاَ يُدَانِيهِ أَحَدٌ وَ لاَ يُعَادِلُهُ عَالِمٌ وَ لاَ يُوجَدُ مِنْهُ بَدَلٌ‌ وَ لاَ لَهُ مِثْلٌ وَ لاَ نَظِيرٌ مَخْصُوصٌ بِالْفَضْلِ كُلِّهِ مِنْ غَيْرِ طَلَبٍ مِنْهُ لَهُ وَ لاَ اِكْتِسَابٍ بَلِ‌ اِخْتِصَاصٌ مِنَ اَلْمُفْضِلِ اَلْوَهَّابِ‌}}<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج ۱، ص ۲۰۱.</ref>؛ "[[امام]] [[امانت]] دار [[الهی]] در میان خلقش، [[حجت]] او بر بندگانش، [[خلیفه]] او در سرزمین‌هایش، دعوت‌کننده به سوی [[خدا]] و [[دفاع]] کننده از [[حقوق]] [[واجب]] او بر [[بندگان]] است. [[امام]] [[پاک]] از [[گناه]] و به دور از [[عیب‌ها]] است. [[دانش‌ها]] به او اختصاص دارد و او به [[بردباری]] شناخته می‌شود. [[امام]] نظام‌دهنده به [[دین]] و باعث سربلندی‌ [[مسلمانان]] و [[خشم]] [[منافقان]] و از بین رفتن [[کافران]] است. [[امام]] یگانه روزگار خویش است. هیچ‌کس در [[مقام]]، به [[منزلت]] او نزدیک نمی‌شود و هیچ دانشمندی با او [[برابری]] نمی‌کند و جایگزینی برای او پیدا نمی‌شود و شبیه و مانند ندارد. همه [[فضیلت‌ها]] مخصوص او است، بدون آنکه آنها را طلب کرده باشد. این امتیازی از طرف [[فضل]] کننده بسیار [[بخشنده]]، برای [[امام]] است..."<ref>این روایت مفصل است که علاقه‌مندان می‌توانند به متن کامل آن مراجعه می‌کنند.</ref>.
-به [[راستی]] با [[شناخت]] همین چند ویژگی، قدم بلندی در راه [[شناخت امام]] برداشته می‌شود و آن گاه نوبت به [[اطاعت]] و فرمان‌برداری می‌رسد<ref>یکی از راه‌های شناخت امام مراجعه به متن ارزشمند« زیارت جامعه» است که به حق اوصاف بلندی از امام در آن ذکر شده است.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۱۹-۱۲۱.</ref>.
+==[[آثار شناخت و اعتقاد به امام مهدی]]==
-==آثار شناخت و اعتقاد به امام زمان {{ع}}‌==
-#'''[[محبت]] و [[دوستی]] امام‌:''' یکی از [[وظایف]] مهم [[شیعیان]]، [[محبت]] و [[دوستی]] [[امام]] است و حتی از برجسته‌ترین آثار [[معرفت]] او، [[محبت]] به آن وجود [[مقدس]] است. این [[شناخت]] به هر [[میزان]] بیشتر باشد، [[محبت]] آنان فزون‌تر می‌شود و هرقدر [[محبت]] بیشتر شد، نشان از وجود سنخیت با آن [[انوار]] [[مقدس]] است. این هم سنخی نیز هرقدر افزایش یابد، نشان از [[تقرب]] به [[ذات اقدس الهی]] است و این والاترین کمال است. از آنجایی که خود [[پیشوایان معصوم]] {{عم}} به [[مقام والای امام]] و [[امامت]] شناختی کامل دارند؛ وقتی سخن از یک [[امام]] پیش می‌آید، در نهایت بزرگداشت از او یاد می‌کنند. [[رسول اکرم]] {{صل}} آن‌گاه که سخن از [[آخرین وصی]] خود به میان می‌آورد، در نهایت [[احترام]] از زیباترین واژگان [[محبت]] بهره برده، می‌فرماید: {{متن حدیث|بِأَبِي وَ أُمِّي سَمِيِّي وَ شَبِيهِي وَ شَبِيهُ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ عَلَيْهِ جُيُوبُ اَلنُّورِ...}}<ref>علی بن محمد خزاز قمی، کفایة الاثر، ص ۱۵۶.</ref>؛ "[[پدر]] و مادرم فدایش باد که او هم‌نام من و شبیه من و شبیه [[موسی بن عمران]] است که بر او نورهایی احاطه دارد...". [[امام]] [[علی بن ابیطالب]] {{ع}} نیز می‌فرماید: {{متن حدیث|فَانْظُرُوا أَهْلَ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ فَإِنْ لَبَدُوا فَالْبُدُوا وَ إِنِ اِسْتَنْصَرُوكُمْ فَانْصُرُوهُمْ فَلَيُفَرِّجَنَّ اَللَّهُ مِنَّا أَهْلَ اَلْبَيْتِ بِأَبِي اِبْنُ خِيَرَةِ اَلْإِمَاءِ }}<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج ۳۴، ص ۱۱۸ و ج ۴۱، ص ۳۵۳ و ج ۵۱، ص ۱۲۱.</ref>؛ "شما همواره به [[اهل بیت]] پیامبرتان نگاه کنید؛ اگر آنان ساکت شدند و در خانه نشستند، شما نیز [[سکوت]] کرده، به [[زمین]] بچسبید و اگر از شما [[یاری]] طلبیدند، به [[یاری]] آنان بشتابید. [[خدای متعال]] به دست مردی از ما [[اهل بیت]]، ناگهان [[فرج]] [[عنایت]] خواهد کرد. پدرم فدای او باد که [[فرزند]] [[بهترین]] کنیزان است". [[حضرت]] [[حسین بن علی]] {{عم}} [[نقل]] کرده است: مردی نزد پدرم آمد و از اوصاف [[مهدی]] {{ع}} پرسید. ایشان وقتی صفات او را ذکر کرد، با حالتی سرشار از [[عشق]] و شیدایی، به سینه خود اشاره کرده، آهی کشید و از شدت [[اشتیاق]] به ایشان، به سینه خود اشاره فرمود (و أومأ بیده إلی صدره شوقا إلی رؤیته)<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۲۱۲، ح ۱.</ref>. [[ابو حمزه ثمالی]] می‌گوید: "روزی نزد [[امام باقر]] {{ع}} بودم که فرمود: "ای ابا حمزه! یکی از امور یقینی- که [[خداوند]] آن را حتمی ساخته است- [[قیام قائم]] ما [[اهل بیت]] است و اگر کسی در آنچه که می‌گویم [[تردید]] کند، [[خداوند]] را در حالی [[ملاقات]] خواهد کرد که به او [[کافر]] شده و [[انکار]] کننده او است. سپس فرمود: [[پدر]] و مادرم فدای او که هم‌نام من و هم‌کنیه من است و هفتمین فرد پس از من می‌باشد"<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۸۶.</ref>. خلاد بن صفار می‌گوید: از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال شد: آیا [[قائم]] به [[دنیا]] آمده است؟ [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث|لا وَ لَوْ أَدْرَكْتُهُ لَخَدَمْتُهُ أَيَّامَ حَيَاتِي}}<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۲۴۵، ح ۲۳.</ref>؛ "خیر! اگر او را [[درک]] کردم، در ایام زندگانی‌ام خدمت‌گزار او خواهم بود". آن [[حضرت]] در روایتی دیگر فرموده است: {{متن حدیث|... أَمَا إِنِّي لَوْ أَدْرَكْتُ ذَلِكَ لَأَبْقَيْتُ نَفْسِي لِصَاحِبِ هَذَا اَلْأَمْرِ}}<ref>نعمانی، الغیبة، ص ۲۷۳، ح ۵۰.</ref>؛ "به درستی اگر من آن روز را [[درک]] می‌کردم، جانم را برای [[صاحب]] این امر نگه می‌داشتم". [[امام]] [[علی بن موسی الرضا]] {{عم}} فرمود: {{متن حدیث| بِأَبِي وَ أُمِّي سَمِيُّ جَدِّي وَ شَبِيهِي وَ شَبِيهُ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَلَيْهِ جُيُوبُ اَلنُّورِ تَتَوَقَّدُ بِشُعَاعِ ضِيَاءِ اَلْقُدْسِ...}}<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۷، باب ۳۵، ح ۳.</ref>؛ "[[پدر]] و مادرم فدای تو که هم‌نام جدم و شبیه من و شبیه [[موسی]] بن عمرانی..."<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۲۱-۱۲۳.</ref>.
+==پرسش مستقیم==
-#'''[[نجات]] از [[مرگ]] جاهلی‌:''' در [[روایات]] فراوانی وارد شده است: "هرکس از [[دنیا]] برود و [[امام زمان]] خود را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] از [[دنیا]] رفته است". این [[روایت]] در مورد [[شناخت]] و [[معرفت]] تمامی [[ائمه]] {{عم}} [[صادق]] است؛ ولی در خصوص [[حضرت مهدی]] {{ع}} نیز روایاتی وارد شده است. معاویة بن وهب گوید: "شنیدم از [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: {{متن حدیث|مَنْ مَاتَ لاَ يَعْرِفُ إِمَامَهُ، مَاتَ مِيتَةَ جَاهِلِيَّةِ}}<ref>الغیبة، ص ۱۲۹؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۴۰۹، ح ۹.</ref>؛ "هرکس بمیرد در حالی‌که [[امام]] خودش را نمی‌شناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است". [[محمد بن عثمان عمری]] گوید: از پدرم شنیدم که می‌گفت: من در حضور [[ابو محمد]] [[حسن بن علی]] {{عم}} بودم. از آن [[حضرت]] درباره این خبر- که [[زمین]] تا [[روز قیامت]] از [[حجت خداوند]] بر خلقش خالی نیست و هرکس بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است- پرسیده شد؛ فرمود: {{متن حدیث|إِنَّ هَذَا حَقٌّ كَمَا أَنَّ اَلنَّهَارَ حَقٌّ }}؛ "به [[راستی]] این درست است؛ چنان‌که روز درست است". به او عرض شد: ای [[فرزند]] [[رسول خدا]]! [[حجت]] و [[امام]] بعد از شما کیست؟ فرمود: {{متن حدیث|اِبْنِي مُحَمَّدٌ وَ هُوَ اَلْإِمَامُ وَ اَلْحُجَّةُ بَعْدِي مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْهُ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً أَمَا إِنَّ لَهُ غَيْبَةً يَحَارُ فِيهَا اَلْجَاهِلُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا اَلْمُبْطِلُونَ وَ يَكْذِبُ فِيهَا اَلْوَقَّاتُونَ ثُمَّ يَخْرُجُ فَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى اَلْأَعْلاَمِ اَلْبِيضِ تَخْفِقُ فَوْقَ رَأْسِهِ بِنَجَفِ اَلْكُوفَةِ}}<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۸۱، ح ۸.</ref>؛ "پسرم [[محمد]]؛ او [[امام]] و [[حجت]] بعد از من است. هرکس بمیرد و او را نشناسد، به [[مرگ جاهلی]] مرده است. [[آگاه]] باشید برای او غیبتی است که نادانان در آن سرگردان می‌شوند و [[اهل باطل]] در آن هلاک می‌گردند و کسانی که برای آن، وقت معین کنند، [[دروغ]] می‌گویند. سپس [[خروج]] می‌کند و گویا به پرچم‌های سپیدی می‌نگرم که بر بالای سر او در [[نجف]] [[کوفه]] در اهتزاز است". [[مرگ جاهلی]]؛ یعنی، مردن بدون [[شناخت]] [[خدا]] و [[رسول]] او {{صل}}. کسی که [[امام زمان]] خود را نشناسد، در واقع از [[گمراهی]] زمان جاهلیت- که [[خدا]] و [[پیغمبر]] {{صل}} را نمی‌شناختند- خارج نشده است. بنابراین، اگر [[معرفت خدا]] و [[رسول]] او، به [[معرفت امام زمان]] {{ع}} منتهی نشود، فایده‌ای برای [[انسان]] نخواهد داشت و او را [[دین‌دار]] نمی‌کند. شخصی از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: منظور از [[جاهلیت]]، [[جهل]] مطلق و نسبت به همه چیز است یا فقط نشناختن [[امام]] است؟ آن [[حضرت]] فرمود: "جاهلیة [[کفر]] و [[نفاق]] و ضلال"<ref>محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ۱، ص ۳۷۷.</ref>؛ "منظور، [[جاهلیت]] [[کفر]] و [[نفاق]] و [[گمراهی]] است". پس نتیجه عدم [[شناخت امام زمان]] {{ع}}، [[کفر]] و [[نفاق]] و [[گمراهی]] است. البته ممکن است نشناختن، در اثر عدم معرفی [[امام زمان]] {{ع}} از سوی [[خدا]] باشد (بدون کوتاهی خود شخص). این حالت "ضلال" نامیده می‌شود و مرادف با "[[استضعاف]]" است. در این حالت، شخص مقصر نیست؛ ولی به‌هرحال از [[هدایت الهی]] و [[دین‌داری]] [[محروم]] گشته است. حالت [[کفر]] و [[نفاق]] مربوط به شخصی است که برایش معرفی [[الهی]] صورت گرفته؛ ولی او در پذیرفتن آن کوتاهی کرده است. این دو حالت دارد: یا [[انکار]] و عدم [[تسلیم]] خود را به صراحت ابراز می‌دارد که [[کفر]] نامیده می‌شود و یا آن را مخفی می‌دارد که "[[نفاق]]" است. در هر سه صورت، شخص از مسیر [[عبودیت]] [[خداوند]]، دور افتاده و [[عاقبت]] به خیر نیست. پس [[شناخت]] و [[پیروی]] از [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}}، نه از باب [[تعبد]]؛ بلکه به [[حکم]] [[عقل انسان]] است. چرا که [[انسان]] [[خداشناس]] راهی به سوی [[خدا]] ندارد؛ مگر از طریقی که خود [[خداوند]] قرار داده است. جز از این راه، نمی‌تواند از [[رضا]] و [[خشم]] [[الهی]] [[آگاه]] شود. مراجعه [[مردم]] به [[ائمه اطهار]] {{عم}}، از باب مراجعه [[نادان]] به [[دانا]] است. این یک [[حکم عقلی]] است؛ همچنان‌که [[عاقل]] در [[امور مادی]] و دنیوی خود، به [[دانا]] و متخصص آن مراجعه می‌کند، در امور معنوی و غیرمادی نیز [[عقل]] همین گونه [[حکم]] می‌کند<ref>سید محمد بنی هاشمی، معرفت امام عصر {{ع}}، ص ۱۱۱.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص ۱۲۳، ۱۲۴.</ref>.
+*[[معرفت و شناخت امام چه ضرورتی دارد؟ (پرسش)]]
-==پرسش‌های وابسته==
+== پرسش‌های وابسته ==
+{{پرسمان ضرورت شناخت امام مهدی}}
 == جستارهای وابسته ==
@@ خط ۳۴۱: / خط ۳۴۸: @@
 ==منابع==
 * [[پرونده:136861.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|'''درسنامه مهدویت''']].
+* [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']].
+* [[پرونده:Imamat.jpg|22px]] [[اسحاق عارفی| عارفی، اسحاق]]، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|'''امامت‌پژوهی''']]
+* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].
 ==پانویس==
 {{یادآوری پانویس}}
@@ خط ۳۵۱: / خط ۳۶۰: @@
 [[رده:شناخت امام مهدی]]
 [[رده:اتمام لینک داخلی]]
+[[رده:مدخل]]