پرش به محتوا

جن در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
*[[قرآن کریم]]، بیست و دو بار کلمه "[[جن]]" را به کار برده است و نیز از واژگانی همانند "الجان" و "الجِنة" استفاده کرده است. حتی نام یکی از [[سوره‌های قرآن]] "[[جن]]" است. با این همه، ابهامات فراوانی درباره این موجود وجود دارد؛ زیرا [[انسان]] به گونه معمول از دیدن او [[ناتوان]] است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 217.</ref>.
*[[قرآن کریم]]، بیست و دو بار کلمه "[[جن]]" را به کار برده است و نیز از واژگانی همانند "الجان" و "الجِنة" استفاده کرده است. حتی نام یکی از [[سوره‌های قرآن]] "[[جن]]" است. با این همه، ابهامات فراوانی درباره این موجود وجود دارد؛ زیرا [[انسان]] به گونه معمول از دیدن او [[ناتوان]] است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 217.</ref>.
*[[متکلمان]] [[مسلمان]] بر آن‌اند که [[جن]] از اجسام [[لطیف]] است و می‌تواند به شکل‌های گوناگون درآید<ref>تلخیص المحصل‌، ۲۳۰.</ref>؛ ولی [[فیلسوفان]] معتقدند که [[جن]]، جسم ندارد و جسمانی نیست و بر خلاف [[انسان]]، موجودی است مجرد و از نوع [[آتش]] و هوا<ref>قبسات‌، ۴۰۳.</ref>. البته اینکه [[جن]] از [[آتش]] آفریده شده است، [[دلیل]] [[قرآنی]] دارد<ref>{{متن قرآن|وَالْجَانَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ}}؛ سوره حجر، آیه ۲۷.</ref>؛ اما این [[آتش]] از جنس [[آتش]] عنصری نیست؛ زیرا از خود گرما برون نمی‌دهد<ref>نثر طوبی‌، ۱/ ۱۴۰.</ref>. [[قرآن کریم]]، [[جن]] را موجودی [[مکلف]] می‌داند و می‌فرماید: "ما [[جن]] و انس را نیافریدیم مگر برای [[عبادت]]"<ref>{{متن قرآن| وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ }}؛ سوره ذاریات، آیه ۵۶.</ref>. جنیان نیز همچون [[آدمیان]]، برخی مؤمن‌اند و برخی [[کافر]]<ref>{{متن قرآن|وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا }}؛
*[[متکلمان]] [[مسلمان]] بر آن‌اند که [[جن]] از اجسام [[لطیف]] است و می‌تواند به شکل‌های گوناگون درآید<ref>تلخیص المحصل‌، ۲۳۰.</ref>؛ ولی [[فیلسوفان]] معتقدند که [[جن]]، جسم ندارد و جسمانی نیست و بر خلاف [[انسان]]، موجودی است مجرد و از نوع [[آتش]] و هوا<ref>قبسات‌، ۴۰۳.</ref>. البته اینکه [[جن]] از [[آتش]] آفریده شده است، [[دلیل]] [[قرآنی]] دارد<ref>{{متن قرآن|وَالْجَانَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ}}؛ سوره حجر، آیه ۲۷.</ref>؛ اما این [[آتش]] از جنس [[آتش]] عنصری نیست؛ زیرا از خود گرما برون نمی‌دهد<ref>نثر طوبی‌، ۱/ ۱۴۰.</ref>. [[قرآن کریم]]، [[جن]] را موجودی [[مکلف]] می‌داند و می‌فرماید: "ما [[جن]] و انس را نیافریدیم مگر برای [[عبادت]]"<ref>{{متن قرآن| وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ }}؛ سوره ذاریات، آیه ۵۶.</ref>. جنیان نیز همچون [[آدمیان]]، برخی مؤمن‌اند و برخی [[کافر]]<ref>{{متن قرآن|وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا }}؛
  سوره جن، آیه ۱۱.</ref>. نیز از [[قرآن]] برمی‌آید که گروهی از آنان به [[پیامبر]] {{صل}} [[ایمان]] آورده، [[مسلمان]] شدند<ref>{{متن قرآن|وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا }}؛ سوره جن، آیه ۱۴؛ تفسیر برهان، ۴/ ۱۷۷ و ۱۷۸.</ref>. [[قرآن]] به صراحت می‌فرماید که جنیان [[کافر]]، به [[دوزخ]] خواهند رفت<ref>هود/ ۱۱۹.</ref>. از جمله جنیان [[سرکش]]، [[ابلیس]] است که [[فرزند]] و [[قبیله]] دارد و با [[فرزندان آدم]] [[دشمن]] است و در پی [[گمراهی]] آنان است<ref>{{متن قرآن|وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاء مِن دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلا }}؛ سوره کهف، آیه ۵۰.</ref>؛ اما [[شیاطین]] جنی نمی‌توانند در [[جهان]] [[خلقت]] دست برند. آنان همچون دیگر موجودات، طبیعی‌اند و نمی‌توانند [[انسان]] را به [[گناه]] وادارند مگر او خود بخواهد. جنیان [[شعور]] و [[اراده]] دارند و می‌توانند به کارهای [[خارق العاده]] دست زنند<ref>{{متن قرآن| وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ وَأَسَلْنَا لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ وَمِنَ الْجِنِّ مَن يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَمَن يَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ يَعْمَلُونَ لَهُ مَا يَشَاء مِن مَّحَارِيبَ وَتَمَاثِيلَ وَجِفَانٍ كَالْجَوَابِ وَقُدُورٍ رَّاسِيَاتٍ اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا وَقَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ }}؛ سوره سبأ، آیه ۱۲ و ۱۳؛ {{متن قرآن|قَالَ عِفْريتٌ مِّنَ الْجِنِّ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن تَقُومَ مِن مَّقَامِكَ وَإِنِّي عَلَيْهِ لَقَوِيٌّ أَمِينٌ }}؛ سوره نمل، آیه ۳۹؛ جن در قرآن‌، ۲۴.</ref>. آنها نیز [[زندگی]] و [[مرگ]] و [[قیامت]] دارند<ref>احقاف/ ۱۸.</ref> و مانند [[انسان]] [[ازدواج]] می‌کنند و می‌زایند و تکاثر می‌کنند<ref>اعراف/ ۳۸؛ فصلت/ ۲۵؛ المیزان‌، ۱۵۳۱۲.</ref> و [[غذا]] می‌خورند<ref>وسائل الشیعه‌، ۱/ ۳۵۷.</ref>. اینکه آیا [[جن]] [[برتر]] است یا [[انسان]]، از [[قرآن]] برمی‌آید که [[انسان]] [[برتر]] است؛ زیرا [[خداوند]] به [[ابلیس]]- که از جنیان بود- [[فرمان]] داد به [[آدم]] {{ع}} [[سجده]] کند<ref>تفسیر نمونه، ۲۵/ ۱۵۵.</ref>. در [[روایات]] آمده است که برخی جنیان به محضر [[امامان معصوم]] {{عم}} [[تشرف]] یافته‌اند<ref>تفسیر نور الثقلین‌، ۵/ ۴۳۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 218.</ref>.
  سوره جن، آیه ۱۱.</ref>. نیز از [[قرآن]] برمی‌آید که گروهی از آنان به [[پیامبر]] {{صل}} [[ایمان]] آورده، [[مسلمان]] شدند<ref>{{متن قرآن|وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا }}؛ سوره جن، آیه ۱۴؛ تفسیر برهان، ۴/ ۱۷۷ و ۱۷۸.</ref>. [[قرآن]] به صراحت می‌فرماید که جنیان [[کافر]]، به [[دوزخ]] خواهند رفت<ref>{{متن قرآن|الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ وَيَبْغُونَهَا عِوَجًا وَهُم بِالآخِرَةِ هُمْ كَافِرُونَ}}؛ سوره هود، آیه ۱۱۹.</ref>. از جمله جنیان [[سرکش]]، [[ابلیس]] است که [[فرزند]] و [[قبیله]] دارد و با [[فرزندان آدم]] [[دشمن]] است و در پی [[گمراهی]] آنان است<ref>{{متن قرآن|وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاء مِن دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلا }}؛ سوره کهف، آیه ۵۰.</ref>؛ اما [[شیاطین]] جنی نمی‌توانند در [[جهان]] [[خلقت]] دست برند. آنان همچون دیگر موجودات، طبیعی‌اند و نمی‌توانند [[انسان]] را به [[گناه]] وادارند مگر او خود بخواهد. جنیان [[شعور]] و [[اراده]] دارند و می‌توانند به کارهای [[خارق العاده]] دست زنند<ref>{{متن قرآن| وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ وَأَسَلْنَا لَهُ عَيْنَ الْقِطْرِ وَمِنَ الْجِنِّ مَن يَعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَمَن يَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِيرِ يَعْمَلُونَ لَهُ مَا يَشَاء مِن مَّحَارِيبَ وَتَمَاثِيلَ وَجِفَانٍ كَالْجَوَابِ وَقُدُورٍ رَّاسِيَاتٍ اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا وَقَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ }}؛ سوره سبأ، آیه ۱۲ و ۱۳؛ {{متن قرآن|قَالَ عِفْريتٌ مِّنَ الْجِنِّ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن تَقُومَ مِن مَّقَامِكَ وَإِنِّي عَلَيْهِ لَقَوِيٌّ أَمِينٌ }}؛ سوره نمل، آیه ۳۹؛ جن در قرآن‌، ۲۴.</ref>. آنها نیز [[زندگی]] و [[مرگ]] و [[قیامت]] دارند<ref>احقاف/ ۱۸.</ref> و مانند [[انسان]] [[ازدواج]] می‌کنند و می‌زایند و تکاثر می‌کنند<ref>اعراف/ ۳۸؛ فصلت/ ۲۵؛ المیزان‌، ۱۵۳۱۲.</ref> و [[غذا]] می‌خورند<ref>وسائل الشیعه‌، ۱/ ۳۵۷.</ref>. اینکه آیا [[جن]] [[برتر]] است یا [[انسان]]، از [[قرآن]] برمی‌آید که [[انسان]] [[برتر]] است؛ زیرا [[خداوند]] به [[ابلیس]]- که از جنیان بود- [[فرمان]] داد به [[آدم]] {{ع}} [[سجده]] کند<ref>تفسیر نمونه، ۲۵/ ۱۵۵.</ref>. در [[روایات]] آمده است که برخی جنیان به محضر [[امامان معصوم]] {{عم}} [[تشرف]] یافته‌اند<ref>تفسیر نور الثقلین‌، ۵/ ۴۳۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 218.</ref>.


==منابع==
==منابع==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش