پرش به محتوا

ویژگی‌های حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱۵: خط ۱۱۵:
::::::این نظام‏ها و جریان‌‏های ضد بشری، هنگامی پایان می‌‏یابند که [[حکومت]] و [[قدرت سیاسی]] و نظامی [[جامعه]]، به دست طبقات محروم و [[مستضعف]] سپرده شود. [[دفاع]] از [[حقوق]] پایمال شده فرودستان و [[مستضعفان]]، آن‏گاه امکان دارد که [[حاکمیت]] به دست آنان سپرده شود. هر حکومتی- هرچه [[صالح]] باشد- نمی‌‏تواند [[حقوق]] محرومان را به آنان بازگرداند؛ مگر این‏که خود از این طبقه باشد و دردهای این طبقه را با تمام وجود خویش لمس کرده باشد. از این‌‏رو، باید [[مستضعفان]] [[حاکمیت]] یابند و این از شاخه‏‌های اصلی [[اجرای عدالت]] مطلق است<ref>  محمد حکیمی، عصر زندگی، ص ۱۷۴- ۱۶۵) با تصرف</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۸۸ - ۱۹۱.</ref>.
::::::این نظام‏ها و جریان‌‏های ضد بشری، هنگامی پایان می‌‏یابند که [[حکومت]] و [[قدرت سیاسی]] و نظامی [[جامعه]]، به دست طبقات محروم و [[مستضعف]] سپرده شود. [[دفاع]] از [[حقوق]] پایمال شده فرودستان و [[مستضعفان]]، آن‏گاه امکان دارد که [[حاکمیت]] به دست آنان سپرده شود. هر حکومتی- هرچه [[صالح]] باشد- نمی‌‏تواند [[حقوق]] محرومان را به آنان بازگرداند؛ مگر این‏که خود از این طبقه باشد و دردهای این طبقه را با تمام وجود خویش لمس کرده باشد. از این‌‏رو، باید [[مستضعفان]] [[حاکمیت]] یابند و این از شاخه‏‌های اصلی [[اجرای عدالت]] مطلق است<ref>  محمد حکیمی، عصر زندگی، ص ۱۷۴- ۱۶۵) با تصرف</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۸۸ - ۱۹۱.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۷. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛}}
{{جمع شدن|۷. آقای دکتر شفیعی سروستانی؛}}
[[پرونده:13681061.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]]]
::::::آقای دکتر '''[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]'''، در کتاب ''«[[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]»'' در این‌باره گفته است:
:::::*«'''[[ساده‌زیستی کارگزاران حکومت]]''': در این زمینه، روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] شده است که توجه به مفاد آن در ترسیم تصویری از شیوه [[زندگی]] کسی که در [[عصر ظهور]]، [[حکم‌ران]] سراسر [[جهان]] خواهد بود، بسیار سودمند است. آن [[حضرت]] بنا بر این [[روایت]]، خطاب به یارانش می‌فرماید: چه شده است که برای [[خروج قائم]]، شتاب می‌کنید؟ به [[خدا]] [[سوگند]]، او جامه درشت می‌پوشد و [[خوراک]] خشک و ناگوار می‌خورد...<ref>بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۳۵۴، ح ۱۱۵.</ref>. در [[روایت]] دیگری که مفضَل از [[امام صادق]] {{ع}} [[نقل]] کرده است، آن [[حضرت]]، تصویری جامع از شیوه [[زندگی]] [[حاکمان]] در عصر [[حکومت اهل بیت]] {{عم}} ترسیم می‌کند: سالی در [[حج]]، هنگام [[طواف]]، [[خدمت]] [[امام]] [[جعفر صادق]] {{ع}} بودم. در [[طواف]]، [[امام]] نگاهی به من کرد و فرمود: چرا این گونه اندوهگینی و چرا رنگت تغییر کرده است؟ گفتم: فدایت شوم! بنی‌عباس و حکومت‌شان را می‌بینم و این [[مال]] و این تسلط و این [[قدرت]] و جبروت را، اگر همه در دست شما بود، ما هم با شما در آن سهیم بودیم. [[امام]] فرمود: ای [[مفضل]]! بدان، اگر [[حکومت]] در دست ما بود، جز [[سیاست]] شب ([[عبادت]]، [[اقامه حدود]] و [[حقوق الهی]] و حراست [[مردم]]) و سیاحت روز (سیر کردن و رسیدگی به مشکلات [[مردم]] و [[جهاد]] و رفع [[ستم]] و...) و خوردن خوراکی‌های [[خشن]] و نامطبوع و پوشیدن جامه‌های درشت؛ یعنی همان روش [[امیرمؤمنان]] چیزی در کار نبود که اگر در کار [[حکومت دینی]] جز این عمل شود، [[پاداش]] آن [[دوزخ]] خواهد بود<ref>همان، ص ۳۵۹، ح ۱۲۷.</ref>.
::::::بنا بر بعضی [[روایات]]، [[حضرت]] [[امام]] [[جعفر صادق]] {{ع}} در زمان امامت‌شان، از لباس‌های [[لطیف]] استفاده می‌کرد و به همین [[دلیل]]، مورد [[طعن]] و [[انتقاد]] بعضی [[مقدس]] مآب‌ها قرار می‌گرفت<ref>ر.ک: امین، سید محسن، سیره معصومان {{عم}}، ترجمه: علی حجتی کرمانی، ۶ ج، چاپ اول: تهران، سروش، ۱۳۷۴، ج ۶، ص ۵۱.</ref>. با این حال، در اینجا می‌فرماید اگر ما به [[حکومت]] برسیم، سهمی جز خوردن خوراک‌های ناگوار و پوشیدن جامه‌های تن‌ [[آزار]] نداریم. این سخن بیانگر اهمیت ویژه [[زمامداری]] و [[حکومت]] پر [[مسلمانان]] و [[وظیفه]] خطیر [[کارگزاران]] [[حکومت اسلامی]] است. این [[روایت]] نشان می‌دهد که پذیرفتن [[مسئولیت]] [[حکومت]] [[مردم]]، [[تعهد]] مضاعفی را بر عهده پذیرنده این [[مسئولیت]] می‌آورد و او را ناچار می‌سازد زندگانی خویش را با ضعیف‌ترین طبقات اجتماع هماهنگ سازد تا دردشان را با تمام وجود، احساس و [[همت]] خویش را صرف بهبود آن دردها کند.
::::::توجه به حکایت زیر ما را در یافتن [[رسالت]] سنگین [[پیشوایان]] و [[کارگزاران]] [[جامعه]] [[عدل]] [[اسلامی]]، [[یاری]] می‌کند: روزی یکی از [[یاران]] [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} عرض کرد: ای [[امیرمؤمنان]]! از برادرم، عاصم بن زیاد به تو شکایت می‌کنم. فرمود: چرا؟ گفت: جامه‌های پشمین به تن کرده و از [[دنیا]] روی برگردانده است. [[امام]] فرمود: او را نزد من آرید. چون نزد ایشان آمد، بدو گفت: "ای دشمنک خویش! [[شیطان]]، سرگشته‌ات کرده و از راهت به در برده است. بر [[زن]] و فرزندانت [[رحمت]] نمی‌آری و چنین می‌پنداری که [[خدا]] آنچه را [[پاکیزه]] است، بر تو روا فرموده است، ولی ناخشنود است که از آن برداری؟ تو نزد [[خدا]] خوارمایه‌تر از آنی که پنداری؟" گفت: ای [[امیرمؤمنان]]! و تو در این پوشاک زبر تن [[آزار]] باشی و [[خوراک]] دشوار [[خوار]]؟ [[حضرت]] فرمود: وای بر تو! من نه چون تواَم. [[خدا]] بر [[پیشوایان]] [[دادگر]] [[واجب]] فرموده است خود را با [[مردم]] [[ناتوان]] برابر نهند تا مستمندی، [شخص] تنگ دست را به [[هیجان]] نیارد و به [[طغیان]] وا ندارد<ref>نهج البلاغه، ترجمه: سید جعفر شهیدی، کلام ۲۰۹، صص ۲۴۱ و ۲۴۲؛ نهج البلاغه، ترجمه و شرح: سید علی‌نقی فیض‌الاسلام، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا، کلام ۲۰۰، صص ۲۰۰ و ۲۰۱.</ref>.
:::::*'''[[قاطعیت با کارگزاران]] و [[مهرورزی با زیردستان]]''': یکی از ویژگی‌های مهم [[حکومت جهانی امام مهدی]] {{ع}} که در [[روایات]] به آن اشاره شده، سخت‌گیری و [[قاطعیت]] نسبت به [[کارگزاران]] [[حکومت]] و مجریان امور و برخورد شدید با متخلفان است. در روایتی که در این زمینه از [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] شده است، چنین می‌خوانیم: ... [[امام مهدی]] {{ع}}، قاضیان زشت‌کار را کنار می‌گذارد و دست [[مفسدان]] را از سرتان کوتاه می‌کند و حکم‌رانان [[ستم‌پیشه]] را برکنار می‌کند و [[زمین]] را از هر [[نادرست]] و خاینی [[پاک]] می‌سازد<ref>بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۱۲۰، ح ۲۳.</ref>.
::::::در [[روایت]] دیگری، [[قاطعیت]] و [[سازش‌ناپذیری]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} در مقابل [[کارگزاران]] ناشایست و [[مهربانی]] آن [[حضرت]] با [[بیچارگان]] و [[مستمندان]] چنین توصیف شده است: [[مهدی]] {{ع}}، [[بخشنده]] است. او با [[کارگزاران]] و مأموران [[دولت]] خویش بسیار سخت‌گیر و با [[ناتوانان]] و [[مستمندان]] بسیار [[دل]] رحم و [[مهربان]] است<ref>علی بن موسی بن طاووس، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، چاپ اول: قم، مؤسسة صاحب الأمر {{ع}}، ۱۴۱۶ ه- ق، ص ۳۲۵؛ نجم‌الدین جعفربن محمد عسکری، المهدی الموعود المنتظر عند علماء السنة والإمامیه، چاپ اول: تهران، مؤسسة الامام المهدی {{ع}} ۱۳۶۰، ج ۱، ص ۲۷۷.</ref>. شدت و [[قاطعیت]] در مقابل [[کارگزاران]] [[حکومت]] و [[مهرورزی]] با [[ناتوانان]] و زیردستان از ویژگی‌های مهمی هستند که [[حاکم اسلامی]] باید بدان‌ها آراسته باشد. [[امام صادق]] {{ع}} در نامه‌ای خطاب به [[نجاشی]]، یکی از [[یاران]] خود که به سمت استانداری [[اهواز]] [[منصوب]] شده بود، [[رستگاری]] و [[نجات]] او را در گرو داشتن این ویژگی‌ها دانسته و می‌فرمود: بدان که [[نجات]] و [[رستگاری]] تو در گرو چند چیز است: جلوگیری از ریختن [[خون]] [بی‌گناهان]، خودداری از [[آزار]] [[دوستان]] [[خدا]]، [[مدارا]] و [[ملاطفت]] با زیردستان و [[حسن]] [[سلوک]] همراه با [[مهربانی]] و رأفتی که برخاسته از [[ناتوانی]] و شدت و قاطعیتی که برخاسته از زورگویی نباشد<ref>بحارالأنوار، ج ۷۷، ص ۱۹۲.</ref>.
::::::[[امام علی]] {{ع}} نیز به یکی از [[فرمانداران]] خود چنین سفارش می‌کند: شدت و [[قاطعیت]] را با قدری [[نرمی]] و [[ملاطفت]] بیامیز و هر زمان که [[مهربانی]] و [[مدارا]] کردن شایسته‌تر است، [[مدارا]] کن و آنجا که چاره‌ای جز شدت و [[قاطعیت]] [[نداری]]، شدت و [[قاطعیت]] پیشه کن<ref>نهج البلاغه، ترجمه: سید جعفر شهیدی، ص ۳۲۰ , نامه ۴۶.</ref>.
:::::*'''[[تأمین رفاه اقتصادی مردم]]''': در زمان [[حکومت امام مهدی]] {{ع}}، [[رفاه]] و [[آسایش]] در تمام بخش‌ها و زوایای [[زندگی]] [[بشر]] فراگیر می‌شود و [[انسان‌ها]] آسوده‌خاطر از مشکلات روزانه گذران [[زندگی]] می‌توانند به [[سازندگی]] [[معنوی]] خود بپردازند. روایت‌های بسیاری در این زمینه [[نقل]] شده است که در اینجا به ذکر روایتی از [[امام]] علی‌ {{ع}} بسنده می‌کنیم: ... بدانید اگر شما از کسی که [[مشرق]] برمی‌خیزد ([[امام مهدی]] {{ع}})، [[پیروی]] کنید، شما را به [[آیین]] [[پیامبر]] در آورد... تا از [[رنج]] طلب و [[ستم]] [در راه دست‌یابی به امور [[زندگی]]] آسوده شوید و بار سنگین [[زندگی]] را از شانه‌هاتان بر [[زمین]] نهید...<ref>بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۱۲۳، ح ۲۴.</ref>. در این [[روایت]]، [[پیروی از امام]] [[عادل]] و درآمدن به [[آیین]] [[پیامبر]]، مقدمه‌ای برای رسیدن به وضع مطلوب [[اقتصادی]]، آسودگی از [[رنج]] طلب و رهایی از بار سنگین [[زندگی]] بیان شده است. نکته ظریفی که از این موضوع به دست می‌آید، این است که [[تأمین رفاه اقتصادی]] و سامان بخشیدن به وضعیت معیشتی [[مردم]] یک [[جامعه]]، نه تنها با [[اهداف الهی]] و ارزش‌های [[معنوی]] آن [[جامعه]] منافات ندارد، بلکه تحقق این اهداف، زمینه و بستر مناسبی برای رسیدن به رشد و [[توسعه اقتصادی]] و [[تأمین رفاه]] و [[آسایش]] عمومی [[مردم]] [[جامعه]] است.
::::::نکته یاد شده را در [[کلام]] دیگری از [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} می‌توان دید، آنجا که می‌فرماید: [[سوگند]] به خدایی که دانه را [در [[دل]] [[خاک]]] بشکافت و [[آدمیان]] را آفرید، اگر [[علم]] را از معدن آن اقتباس کرده بودید و خیر را از [[جایگاه]] آن خواسته بودید و از میان راه به رفتن پرداخته بودید و راه [[حق]] را از طریق روشن آن پیموده بودید، راه‌های شما هموار می‌گشت و نشانه‌های [[هدایتگر]] پدید می‌آمد و فروغ [[اسلام]]، شما را فرا می‌گرفت و به فراوانی [[غذا]] می‌خوردید و دیگر هیچ عایله‌مندی بی‌هزینه نمی‌ماند و بر هیچ [[مسلمان]] و غیرمسلمانی [[ستم]] نمی‌رفت<ref>الکافی، ج ۸، ص ۳۲.</ref>.
:::::*'''[[گسترش عدالت]] و [[مساوات]]''': یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}}، [[گسترش عدالت]] در همه [[شئون]] [[زندگی]] [[بشر]] است. بر اساس [[حدیث]] مشهوری که به حد [[تواتر]] از [[شیعه]] و [[اهل سنت]] [[نقل]] شده است. آن [[حضرت]]، "... [[زمین]] را از [[عدل و داد]] لبریز می‌کند، چنان‌که [پیش از آن] از [[ستم]] و [[بیداد]] لبریز شده بود"<ref>ر.ک: کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۷، ح ۱.</ref>. [[عدالت مهدوی]] چنان فراگیر و گسترده است که حتی به درون خانه‌ها نیز نفوذ می‌کند و روابط خصوصی افراد [[خانواده]] را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ کاری که از عهده هیج [[نظام حقوقی]] بر نمی‌آید. [[امام صادق]] {{ع}} در این باره می‌فرماید: به [[خدا]] [[سوگند]]، [[قائم]] ما عدالتش را تا آخرین زوایای خانه‌های [[مردم]] وارد می‌کند، همچنان که سرما و گرما وارد خانه‌ها می‌شود<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲، ح ۱۳۱.</ref>. در [[روایت]] دیگری از [[امام باقر]] {{ع}}، شمول دامنه [[عدالت]] آن [[حضرت]] چنین بیان شده است:... هنگامی که [[قائم]] ما به پا خیزد [[اموال]] را برابر تقسیم می‌کند و میان [همه] [[مردم]]، [[نیکوکار]] و [[بدکار]]، به [[عدالت]] [[رفتار]] می‌کند...<ref>همان، ج ۵۱، ص ۲۹، ح ۲.</ref>.
::::::[[امام خمینی]] در بیان مفهوم واقعی عدالتی که به دست توانای [[امام مهدی]] {{ع}} تحقق می‌یابد و سراسر [[زمین]] را فرا می‌گیرد، می‌فرماید: قضیه [[غیبت حضرت صاحب]]، قضیه مهمی است که به ما مسائلی می‌فهماند، من جمله اینکه برای یک همچو کار بزرگی که در تمام [[دنیا]] [[عدالت]] به معنای واقعی [[اجرا]] بشود، در تمام [[بشر]] نبوده کسی الا [[مهدی موعود]] {{ع}} که [[خدای تبارک و تعالی]] او را [[ذخیره]] کرده است برای [[بشر]]. هر یک از [[انبیا]] که آمدند، برای [[اجرای عدالت]] آمدند و مقصدشان هم این بود که [[اجرای عدالت]] را در همه عالم بکنند، لکن موفق نشدند. حتی [[رسول]] ختمی [[مرتبت]] {{صل}} که برای [[اصلاح]] [[بشر]] آمده بود و برای [[اجرای عدالت]] آمده بود و برای [[تربیت بشر]] آمده بود، باز در زمان خودشان موفق نشدند به این معنا... وقتی که ایشان [[ظهور]] کنند - ان شاءالله [[خداوند]] تعجیل کند در [[ظهور]] او - تمام [[بشر]] را از [[انحطاط]] بیرون می‌آورد، تمام کجی‌ها را راست می‌کند. {{متن حدیث|يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا بَعْدَ مَا مُلِئَتْ جَوْراً}}. همچو نیست که این [[عدالت]] همان که ماها از آن می‌فهمیم، که به یک [[حکومت]] عادلی باشد که دیگر [[جور]] نکند آن، این هست اما خیر، بالاتر از این معناست معنی {{متن حدیث|يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا بَعْدَ مَا مُلِئَتْ جَوْراً}}. الان [[زمین]] - و بعد از این، از این هم بدتر شاید بشود - پر از [[جور]] است. تمام نفوسی که هستند [[انحرافات]] در آنها هست، حتی [[نفوس]] اشخاص کامل هم در آن انحرافاتی هست ولو خودش نداند. در اخلاق‌ها، [[انحراف]] هست؛ در [[عقاید]]، [[انحراف]] هست؛ در [[اعمال]]، [[انحراف]] هست و در کارهایی هم که [[بشر]] می‌کند، انحرافاتی معلوم است و ایشان مأمورند برای اینکه تمام این کجی‌ها را مستقیم کنند و تمام این [[انحرافات]] را برگردانند به [[اعتدال]] که واقعا [[صدق]] بکند: {{متن حدیث|يَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا بَعْدَ مَا مُلِئَتْ جَوْراً}}<ref>صحیفه نور، ج ۱۲، صص ۲۰۷ - ۲۰۹.</ref>»<ref>[[ابراهیم شفیعی سروستانی|شفیعی سروستانی، ابراهیم]]، [[چشم به راه (کتاب)|چشم به راه]]، ص۱۵۴.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۸. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛}}
[[پرونده:1368303.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]]]
[[پرونده:1368303.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]]]
::::::'''[[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]»'' در این‌باره گفته‌اند:
::::::'''[[پژوهشگران مؤسسه آینده روشن]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]»'' در این‌باره گفته‌اند:
۷۳٬۳۶۴

ویرایش