قبر: تفاوت میان نسخهها
←فشار قبر
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==سؤال قبر== | ==سؤال قبر== | ||
*از [[روایات]] بسیاری برمیآید که چون مُرده را در قبر مینهند، دو [[فرشته]] سراغ او میآیند و از پارهای موضوعات [[عقیدتی]]- مانند [[توحید]]، [[نبوت]] و [[ولایت]]- از او میپرسند و نیز از پارهای موضوعات عملی؛ مثلًا میپرسند که با [[نماز]] چه کرده است و [[عمر]] خویش را صرف چه کارهایی ساخته و چگونه [[مال]] کسب کرده است. در برخی [[روایات]] از این دو [[فرشته]] با عنوان "ناکر و نکیر" و در برخی دیگر با عنوان "نکیر و منکر" یاد شده است<ref>کافی، ۲/ ۶۳۳؛ بحارالانوار، ۶/ ۲۲۳.</ref>. برخی دیگر از [[احادیث]] و نیز در پارهای از [[ادعیه]]، این دو [[فرشته]] را "[[بشیر]] و مبشر" خواندهاند<ref>مفاتیح الجنان، دعای ماه رجب.</ref>. سؤال و جواب قبر، فرآیندی ساده و معمول نیست که [[آدمی]] هر چه بخواهد بگوید. پاسخها از [[جان]] [[آدمی]] و [[باطن]] ملکات و باورهای [[راستین]] او میجوشند و بیرون میآیند. تلقین میت، کمکی است به همین جوشش نه آنکه اثری مستقل داشته باشد. در سؤال و جواب قبر، پاسخ [[انسان]] از ژرفای [[تکوین]] و حاق [[باطن]] او سرچشمه میگیرد. سؤال قبر- بنابر مقتضای [[عدالت]] [[الهی]] و آنچه از [[روایات]] و [[ظواهر]] متون [[دینی]] برمیآید- ویژه [[مکلفان]] بالغ و [[عاقل]] است و از این رو، اطفال و دیوانگان و [[مستضعفان]] سؤال قبر ندارند. اینکه آیا [[پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}} نیز با سؤال قبر مواجه میشوند، یا نه، به درستی روشن نیست. در این باره دلایلی متضاد وجود دارد و از این رو، [[علمای دینی]] از اظهار نظر درباره آن پرهیز کردهاند<ref>بحارالانوار، ۶/ ۲۷۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 373-374.</ref>. | *از [[روایات]] بسیاری برمیآید که چون مُرده را در قبر مینهند، دو [[فرشته]] سراغ او میآیند و از پارهای موضوعات [[عقیدتی]]- مانند [[توحید]]، [[نبوت]] و [[ولایت]]- از او میپرسند و نیز از پارهای موضوعات عملی؛ مثلًا میپرسند که با [[نماز]] چه کرده است و [[عمر]] خویش را صرف چه کارهایی ساخته و چگونه [[مال]] کسب کرده است. در برخی [[روایات]] از این دو [[فرشته]] با عنوان "ناکر و نکیر" و در برخی دیگر با عنوان "نکیر و منکر" یاد شده است<ref>کافی، ۲/ ۶۳۳؛ بحارالانوار، ۶/ ۲۲۳.</ref>. برخی دیگر از [[احادیث]] و نیز در پارهای از [[ادعیه]]، این دو [[فرشته]] را "[[بشیر]] و مبشر" خواندهاند<ref>مفاتیح الجنان، دعای ماه رجب.</ref>. سؤال و جواب قبر، فرآیندی ساده و معمول نیست که [[آدمی]] هر چه بخواهد بگوید. پاسخها از [[جان]] [[آدمی]] و [[باطن]] ملکات و باورهای [[راستین]] او میجوشند و بیرون میآیند. تلقین میت، کمکی است به همین جوشش نه آنکه اثری مستقل داشته باشد. در سؤال و جواب قبر، پاسخ [[انسان]] از ژرفای [[تکوین]] و حاق [[باطن]] او سرچشمه میگیرد. سؤال قبر- بنابر مقتضای [[عدالت]] [[الهی]] و آنچه از [[روایات]] و [[ظواهر]] متون [[دینی]] برمیآید- ویژه [[مکلفان]] بالغ و [[عاقل]] است و از این رو، اطفال و دیوانگان و [[مستضعفان]] سؤال قبر ندارند. اینکه آیا [[پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}} نیز با سؤال قبر مواجه میشوند، یا نه، به درستی روشن نیست. در این باره دلایلی متضاد وجود دارد و از این رو، [[علمای دینی]] از اظهار نظر درباره آن پرهیز کردهاند<ref>بحارالانوار، ۶/ ۲۷۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 373-374.</ref>. | ||
==فشار قبر== | ==[[فشار قبر]]== | ||
*آغازِ کیفرهای عالم | *آغازِ [[کیفرهای عالم برزخ]] و از مسلمات و مشهورات [[مسلمانان]] است و [[احادیث]] بسیاری بر آن [[گواهی]] میدهند. فشار قبر برای همه مردگان پیش میآید؛ ولی برای برخی کسان سختتر و شدیدتر است و بخشی از [[کیفر اعمال]] آنان محسوب میگردد و برای برخی دیگر، ملایم است و به منزله [[کفاره گناهان]] و جبران نواقص. پرسشی در اینجا مطرح است که آیا بر جسم مادی و عنصری فشار وارد میآید و [[روح]] از این گذر به [[رنج]] و درد میافتد یا بر [[بدن]] مثالی و برزخی. در این باره نظریههای گوناگونی مطرح است. تنها بر این [[حقیقت]] میتوان پای فشرد که بر اساس منابع [[دینی]] وجود اصل فشار قبر تردیدناپذیر است؛ هر چند کیفیت آن بر ما پوشیده است<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 374.</ref>. | ||
==[[عذاب]] قبر== | ==[[عذاب]] قبر== | ||
*از معتقدات [[شیعیان]] است و همه بر آن اتفاق دارند. [[عذاب]] قبر بدین معنا است که افزون بر فشار، کیفرهای دیگری نیز از آغاز [[دفن]] بر میت فرود میآیند. این کیفرها، در [[حقیقت]]، [[ظهور]] [[معاصی]] و [[گناهان]] میتاند و ویژه [[ملحدان]] و [[منافقان]] و عاصیاناند و [[مؤمنان]] [[نیکوکار]] از آن در اماناند<ref>بحارالانوار، ۶/ ۲۶۶؛ معاد، ۱۱۳؛ عقائد صدوق، ۸۱؛ شرح عقائد، ۴۵؛ کشف المراد، ۲۲۶؛ ارشاد الطالبین، ۴۲۵؛ تجرید الاعتقاد، ۳۰۸؛ میزان الحکمة، ۱۰/ ۳۲۶؛ کافی، ۳/ ۲۴۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 374.</ref>. | *از معتقدات [[شیعیان]] است و همه بر آن اتفاق دارند. [[عذاب]] قبر بدین معنا است که افزون بر فشار، کیفرهای دیگری نیز از آغاز [[دفن]] بر میت فرود میآیند. این کیفرها، در [[حقیقت]]، [[ظهور]] [[معاصی]] و [[گناهان]] میتاند و ویژه [[ملحدان]] و [[منافقان]] و عاصیاناند و [[مؤمنان]] [[نیکوکار]] از آن در اماناند<ref>بحارالانوار، ۶/ ۲۶۶؛ معاد، ۱۱۳؛ عقائد صدوق، ۸۱؛ شرح عقائد، ۴۵؛ کشف المراد، ۲۲۶؛ ارشاد الطالبین، ۴۲۵؛ تجرید الاعتقاد، ۳۰۸؛ میزان الحکمة، ۱۰/ ۳۲۶؛ کافی، ۳/ ۲۴۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 374.</ref>. |