پرش به محتوا

بحث:برداشت‌های نادرست از انتظار فرج چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۶: خط ۱۶:
#این دسته از [[احادیث]] [[مشکل سندی]] دارند و به اصطلاح [[اهل حدیث]] یا مرسل هستند یعنی بعضی از [[راویان]] آن حذف شده و معلوم نیست چه کسی یا کسانی بوده‌اند و یا در [[سند]] آنها شخصی به نام [[ابوالجارود]] است که [[زیدی]] [[مذهب]] و مؤسس [[فرقه]] [[جارودیه]] است و در کتب [[رجال]] تضعیف شده است و در هر دو صورت چنین روایاتی معتبر نیستند<ref>ر.ک. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.  
#این دسته از [[احادیث]] [[مشکل سندی]] دارند و به اصطلاح [[اهل حدیث]] یا مرسل هستند یعنی بعضی از [[راویان]] آن حذف شده و معلوم نیست چه کسی یا کسانی بوده‌اند و یا در [[سند]] آنها شخصی به نام [[ابوالجارود]] است که [[زیدی]] [[مذهب]] و مؤسس [[فرقه]] [[جارودیه]] است و در کتب [[رجال]] تضعیف شده است و در هر دو صورت چنین روایاتی معتبر نیستند<ref>ر.ک. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.  
#درصورت پذیرش این [[روایات]] می‌‌توان گفت منظور از آنها این است که [[قیام]] هایی که مدعی [[مهدویت]] هستند محکوم به شکست‌اند<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳؛مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.
#درصورت پذیرش این [[روایات]] می‌‌توان گفت منظور از آنها این است که [[قیام]] هایی که مدعی [[مهدویت]] هستند محکوم به شکست‌اند<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳؛مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.
==نتیجه گیری==
*نتیجه اینکه شاید بتوان گفت تمامی برداشت‌های غلط از مفهوم [[انتظار]] حتی اگر جاهلانه باشد به نفع مغرضان [[پلیدی]] است که می‌‌خواهند با این حربه به ذهن [[مردم]] این چنین [[القاء]] کنند که [[حکومت دینی]] در [[زمان غیبت]] [[معصوم]] [[حرام]] و [[باطل]] است تا به این وسیله به [[جان]] و [[مال]] و نوامیس [[مسلمین]] تعرض کنند<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.  </ref>.
==پاسخ تفصیلی==
==[[انتظار]] عنصری [[فرهنگی]]==
*یکی از عناوین مهم معرفتی در [[فرهنگ دینی]]، مسألۀ [[انتظار]] است؛ همانطور که در [[روایات]] از قول [[پیامبر اکرم]]{{صل}} آمده است: {{متن حدیث|"اَفْضَلُ‌ جِهَادِ أُمتِی‌ انْتِظَارُ الْفَرَجِ"}}<ref>«بالاترین جهاد امت من، انتظار فرج است». تحف العقول، حرانی، ابن شعبه، ص۳۳؛ بحارالأنوار، مجلسی، محمد باقر، ج۵۱، ص۱۵۶.</ref> و مقصود از آن انتظاری است که [[انسان]] را به حرکت و [[حماسه]] در [[راه خدا]] وادار می‌کند<ref>ر.ک. فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۵۱ ـ ۱۶۰.</ref>. منتها به مرور زمان برداشت‌های نادرستی از معنا و مفهوم [[انتظار]] صورت گرفته و موجب شده عده ایی از [[منتظران]] را در [[گمراهی]] قرار دهد. در ذیل به برخی از این برداشت‌های [[نادرست]] اشاره می‌‌شود:
==برداشت‌های [[نادرست]] از [[انتظار]]==
#عده‌ای [[انتظار فرج]] را [[دعا]] در منزل، مساجد و حسینیه‌ها برای [[ظهور]] [[حضرت]] می‌‌دانند، البته لازمۀ حرف این نیست که اینان مردمانی صالحی نیستند، بلکه در [[مقام]] عمل در موارد جزئی [[امر به معروف و نهی از منکر]] هم انجام می‌‌دهند حتی عده‌ای از اینها برای [[ظهور]] [[حضرت]] اسب و [[شمشیر]] خریدند و [[منتظر ظهور]] حضرتند<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳؛ جعفری، محمد صابر، اندیشه مهدویت و آسیب‌ها، ص ۱۱.</ref>.
#گروهی معتقدند [[انتظار فرج]] یعنی نسبت به حوادثی که پیرامون ما را گرفته هیچ [[اقدام]] عملی نباید انجام داد؛ فرق این دسته با دستۀ فوق این است، در دسته بالا در مواردی [[امر به معروف]] انجام می‌‌شد، اما در اینجا تمام اقدامات عملی ساکت می‌‌ماند<ref>ر.ک. حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۶۱، ۱۶۲؛ مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳؛جعفری، محمد صابر، اندیشه مهدویت و آسیب‌ها، ص ۱۱.</ref>.
#عده‌ای دیگر [[اعتقاد]] دارند باید عالم پر از [[معصیت]] بشود تا [[حضرت]] بیاید<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.</ref>، یعنی اگر در جایی [[نیاز]] بود [[امر به معروف]] و یا [[نهی از منکر]] شود نباید به این [[وظیفه]] عمل کرد، به بیان دیگر [[مکلف]] باید از هر عمل مثبتی (حتی [[دعا کردن]]) و از هر [[اقدام]] و هر [[مجاهدت]] و هر اصلاحی دست بکشد و [[منتظر]] بماند تا [[امام عصر]]{{ع}} خودش بیاید و اوضاع را [[اصلاح]] [[مفاسد]] را برطرف کند این مثل آن است [[معتقد]] باشیم در شب تاریک، [[انسان]] چراغ روشن نکند؛ چون فردا بناست [[خورشید]] عالمتاب بیاید و روز شود و همه [[دنیا]] را روشن کند<ref>ر.ک. حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۶۱، ۱۶۲.</ref>. به عبارتی دیگر کسانی مغرضانه و یا جاهلانه اینطور به [[مردم]] تلقین کرده‌اند که [[انتظار]]، یعنی اینکه شما از هر عمل مثبت و از هر [[اقدام]] و هر [[مجاهدت]] و هر اصلاحی دست بکشید تا [[دنیا]] سرتاسرش از [[ظلم]] و [[گناه]] لبریز شود،<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.</ref> تا [[صاحب عصر]] و زمان خودش بیاید و اوضاع را [[اصلاح]] کند و [[مفاسد]] را برطرف نماید هر چند امروزه این معنا به واسطۀ [[فهم]] [[مردم]] اثر چندانی ندارد<ref>ر.ک. حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۶۱، ۱۶۲؛ مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص۱۳.</ref>. این جریان قبل از [[انقلاب اسلامی ایران]] به وجود آمد، البته الان هم در گوشه و کنار گه گاهی [[تبلیغ]] این جریان می‌‌شود<ref>ر.ک. حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۶۱، ۱۶۲.</ref>. نقض بزرگ نظریه این است که [[تکلیف]] ما برای آبادی این [[دنیا]] مشخص نیست، چنانکه اگر [[خورشید]] منوری روزی طلوع کند و [[دنیا]] را روشن و منور کند این بدین معنا نیست که ما در شب تاریک وقتی نمی‌توانیم [[خورشید]] بیافرینیم، چراغی هم روشن نکنیم<ref>ر.ک. حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۶۱، ۱۶۲.</ref>.
#عده ایی [[اعتقادی]] فراتر از [[اعتقاد]] دسته سوم دارد یعنی معتقدند باید به [[گناهان]] دامن زد<ref>ر.ک.  جعفری، محمد صابر، اندیشه مهدویت و آسیب‌ها، ص ۱۱.</ref>. یعنی باید [[مردم]] را به [[گناه]] [[دعوت]] کرد تا [[دنیا]] پر از [[جور]] و [[ظلم]] شود. در این دسته، هم افراد ساده [[لوح]] وجود داشتند و هم اشخاص [[منحرف]] با مقاصدی ناثواب<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.</ref>.
==پاسخ به برداشت‌های [[نادرست]] از [[انتظار]]==
*مطلب مشترکی که در تمام این نظرات وجود دارد این است که [[امام عصر]]{{ع}} زمانی [[ظهور]] می‌کند که [[جهان]] پر از [[ظلم و جور]] شود و وظیفۀ ما این است نسبت به این [[ظلم]] و بی عدالتی واکنشی نشان ندهیم<ref>ر.ک. حسینی خامنه‌ای، سید علی، ما منتظریم، ص۱۶۱، ۱۶۲.</ref>. این مطلب برداشت غلط از روایاتی است که می‌‌گوید هر شخصی که بخواهد [[قیام]] کند و ادعا کند می‌‌خواهد بساط [[ظلم]] را بردارد [[دروغگو]] و قیامش [[حرام]] و علمش [[باطل]] است و به [[شکست]] منجر می‌‌شود<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳؛مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>. به این [[شبهه]] جواب‌های مختلفی داده شده است از جمله:
#اگر  فرض ‌کنیم چنین روایاتی وجود دارد، معنایش این نیست که [[تکلیف]] ساقط است، چرا که این [[اندیشه]] خلاف [[ضرورت]] [[اسلام]] و متعارض با [[نص]] قرانی است<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص۱۳.</ref>. به [[دلیل]] آنکه طبق بیان [[قرآن کریم]]، هنگام [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} افراد [[صالح]] و شایسته‌ای وجود دارند که آنان به [[رهبری]] [[امام عصر]]{{ع}} [[وارث]] [[حکومت]] [[زمین]] می‌شوند و اگر [[فراگیر شدن فساد]] و [[ظلم]] آن باشد که به طور کلی افراد [[صالح]] یافت نشوند به لحاظ [[تعارض]] با این [[آیات]]، قابل قبول نیست<ref>ر.ک. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>. در واقع اگر هر روایتی بگوید [[نهی از منکر]] در [[زمان غیبت]] [[حرام]] است بلکه [[نهی از منکر]] فقط به دست [[امام]] باید انجام بگیرد این دسته از [[روایات]] به [[علت]] [[تعارض]] با [[نص]] صریح [[آیات]] مورد قبول واقع نمی‌شود. و از عمل به آن خودداری شود<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.</ref>. حتی اگر قائل شویم [[نص]] [[آیات]] با این [[روایات]] در [[تعارض]] نیستند اما [[تعارض]] از ناحیۀ [[عقل]] را نمی‌توان [[پنهان]] کرد، چون کسانی که معتقدند [[نهی از منکر]] بر اساس [[روایات]] در [[زمان غیبت]] [[حرام]] و هر کسی برای [[نهی]] ار منکر [[قیام]] کند قیامش [[حرام]] است و در نتیجه باید [[دعا]] کنیم تا [[ظلم]] و [[فساد]] همه جا بگیرد تا [[امام]] [[ظهور]] کند، یعنی اینکه مقدمۀ به وجود آمدن [[عدالت]]، بی عدالتی و [[ظلم]] کردن است چرا که شما [[دعا]] می‌‌کنید [[ظلم و جور]] زیاد شود تا [[امام]] بیاید و ضد دعاهای شما عمل کند یعنی [[عدالت]] را جاری کند و این یعنی [[تعارض]]<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.  </ref>. بنابراین [[وجوب]] [[تکلیف]] برای [[منتظران]] [[حضرت]] امر قطعی است و اگر عده‌ای طبق این رویات [[اجتهاد]] کردند که [[حکومت]] قبل [[ظهور]] [[باطل]] و [[حرام]] است، این نظریه را چگونه می‌‌توان [[درک]] کرد؟ زیرا معنای حرف این است، قبل از [[حضور امام]] [[هرج و مرج]] همه جا را بگیرد. اگر یک سال [[حکومت]] در یک مملکتی نباشد، [[فساد]] همه جای مملکت را می‌‌گیرد. این نظریه اگر مغرضانه نباشد قطعاً جاهلانه است<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.  </ref>.
#این دسته از [[روایات]]، از جهانی پر از [[ظلم]] سخن می‌گویند نه جهانی پر از [[ظالم]] و تفاوت این دو تعبیر زیاد است؛ زیرا در این تعبیر لحاظ شده [[ظلم]] بسیار زیاد است و این امر در بیشتر مواقع با ظالمینی معدود و محدود اتفاق می‌‌افتد، بنابراین با توجه به این مطلب می‌‌توان تعابیر در [[روایت]] را این چنین توجیه کرد که لازم نیست قائل شویم حتماً باید تمامی [[مردم]] [[گناه]] کنند تا [[ظلم]] اتفاق بیفتد و در آن هنگام [[امام عصر]]{{ع}} [[ظهور]] کند، چرا که لازمۀ [[احادیث]] که از جهانی پر از [[ظلم]] سخن می‌گویند آن نیست که همه افراد [[ظالم]] شوند و شما هم بکوشید تا تمامی [[مردم]] [[ظالم]] شوند و [[جهان]] را سرشار از [[ظلم]] کنند، [[فراگیر شدن ظلم]] با تعدادی اندک از ظالمین هم اتفاق می‌‌افتد چنانکه در بیشتر مواقع این چنین است<ref>ر.ک. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.
#[[روایات]] مذکور به یک واقعیت در [[هنگام ظهور]] اشاره دارند نه به [[شرط ظهور]]، [[روایات]] نمی‌گویند [[شرط ظهور]] وجود [[گناه]] و [[فساد]] است، بلکه خبر از این واقعیت می‌دهند که در عصرغیبت [[بشر]] مسیری را در پیش می‌گیرد که وقتی [[امام]] [[ظهور]] کند با جهانی مملو از [[ظلم و جور]] و [[فساد]] و [[گناه]] مواجه می‌شود و [[مأموریت]] او [[اصلاح]] آن وضعیت و ایجاد [[عدل و قسط]] است. در واقع [[پیام]] [[روایات]] این است که [[مصلح]] زمانی برای [[اصلاح]] [[قیام]] می‌کند که [[فساد]] فراگیر شده باشد، نه اینکه شما باید به [[فساد]] دامن بزنید تا [[مصلح]] [[ظهور]] کند<ref>ر.ک. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.
#این دسته از [[احادیث]] [[مشکل سندی]] دارند و به اصطلاح [[اهل حدیث]] یا مرسل هستند یعنی بعضی از [[راویان]] آن حذف شده و معلوم نیست چه کسی یا کسانی بوده‌اند و یا در [[سند]] آنها شخصی به نام [[ابوالجارود]] است که [[زیدی]] [[مذهب]] و مؤسس [[فرقه]] [[جارودیه]] است و در کتب [[رجال]] تضعیف شده است و در هر دو صورت چنین روایاتی معتبر نیستند<ref>ر.ک. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.
#در صورت پذیرش [[روایات]] می‌‌توان گفت: منظور از آنها این است، [[قیام]] هایی که مدعی [[مهدویت]] هستند محکوم به شکست‌اند<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.  </ref>، نه هر قیامی و لو به قصد [[اصلاح]] نابسامانی‌های [[جامعه اسلامی]]. [[تاریخ]] [[گواهی]] می‌دهد قیام‌هایی که خود را منتسب به [[مهدی]]{{ع}} نموده‌اند به سرانجام نرسیده‌اند، مانند [[قیام]] [[محمد بن عبدالله بن حسن]] بن [[حسن]] که با نام [[نفس زکیه]] در عصر [[عباسیان]] [[قیام]] نمود<ref>ر.ک. مهدوی‌فرد، میرزا عباس، فلسفه انتظار، ص۹۶-۱۰۰.</ref>.
==نتیجه گیری==
==نتیجه گیری==
*نتیجه اینکه شاید بتوان گفت تمامی برداشت‌های غلط از مفهوم [[انتظار]] حتی اگر جاهلانه باشد به نفع مغرضان [[پلیدی]] است که می‌‌خواهند با این حربه به ذهن [[مردم]] این چنین [[القاء]] کنند که [[حکومت دینی]] در [[زمان غیبت]] [[معصوم]] [[حرام]] و [[باطل]] است تا به این وسیله به [[جان]] و [[مال]] و نوامیس [[مسلمین]] تعرض کنند<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.  </ref>.
*نتیجه اینکه شاید بتوان گفت تمامی برداشت‌های غلط از مفهوم [[انتظار]] حتی اگر جاهلانه باشد به نفع مغرضان [[پلیدی]] است که می‌‌خواهند با این حربه به ذهن [[مردم]] این چنین [[القاء]] کنند که [[حکومت دینی]] در [[زمان غیبت]] [[معصوم]] [[حرام]] و [[باطل]] است تا به این وسیله به [[جان]] و [[مال]] و نوامیس [[مسلمین]] تعرض کنند<ref>ر.ک. مصباحی، زهرا ،امام زمان، ص ۱۹، ۲۳؛ صحیفه امام؛ ج ۲۱، ص ۱۳.  </ref>.
۱۱۲٬۸۶۰

ویرایش