پرش به محتوا

یقین: تفاوت میان نسخه‌ها

۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ دسامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'اینرو' به 'این‌رو'
جز (جایگزینی متن - 'اینرو' به 'این‌رو')
خط ۱۶: خط ۱۶:


==راه بدست آوردن یقین==
==راه بدست آوردن یقین==
*در غیر امور [[معنوی]]، یقین تنها از راه [[حس]] بدست می‌‌آید. از اینرو هر [[علمی]] که به [[حس]] ختم شده و بوسیله آن [[ادراک]] شود، یقینی بوده از تردید برکنار خواهد ماند. [[علم]] [[انسان]] به آنکه دو امر متناقض امکان اجتماع با یکدیگر را نخواهند داشت، در همین شمار است. نیز در [[قرآن کریم]] به همین مناسبت بارها از [[مرگ]] به عنوان یقین یاد شده است: {{متن قرآن|حَتَّى أَتَانَا الْيَقِينُ فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ}}<ref>«تا آنکه مرگ به سراغ ما آمد پس دیگر میانجیگری میانجی‌ها برای آنها سودی ندارد » سوره مدثر، آیه ۴۷.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۲.</ref>.
*در غیر امور [[معنوی]]، یقین تنها از راه [[حس]] بدست می‌‌آید. از این‌رو هر [[علمی]] که به [[حس]] ختم شده و بوسیله آن [[ادراک]] شود، یقینی بوده از تردید برکنار خواهد ماند. [[علم]] [[انسان]] به آنکه دو امر متناقض امکان اجتماع با یکدیگر را نخواهند داشت، در همین شمار است. نیز در [[قرآن کریم]] به همین مناسبت بارها از [[مرگ]] به عنوان یقین یاد شده است: {{متن قرآن|حَتَّى أَتَانَا الْيَقِينُ فَمَا تَنْفَعُهُمْ شَفَاعَةُ الشَّافِعِينَ}}<ref>«تا آنکه مرگ به سراغ ما آمد پس دیگر میانجیگری میانجی‌ها برای آنها سودی ندارد » سوره مدثر، آیه ۴۷.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۲.</ref>.
*در معنویات امّا، یقین تنها از راه دوری کردن از محرّمات و مکروهات و امور شُبهه برانگیز، و نیز انجام [[واجبات]] و مستحبّات حاصل می‌‌شود. ستردن رذائل از [[نفس]] و پیراستن آن به [[فضائل]]، راهی است که هم انجام [[واجبات]] و ترک محرّمات را برای [[آدمی]] میسر می‌‌سازد، و هم او را به مرتبه یقین می‌‌رساند.
*در معنویات امّا، یقین تنها از راه دوری کردن از محرّمات و مکروهات و امور شُبهه برانگیز، و نیز انجام [[واجبات]] و مستحبّات حاصل می‌‌شود. ستردن رذائل از [[نفس]] و پیراستن آن به [[فضائل]]، راهی است که هم انجام [[واجبات]] و ترک محرّمات را برای [[آدمی]] میسر می‌‌سازد، و هم او را به مرتبه یقین می‌‌رساند.
*[[قرآن کریم]] خود در آیاتی چند به این مسأله اشاره فرموده است؛ به این [[آیات]] بنگرید: {{متن قرآن|وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ}}<ref>«و پروردگارت را پرستش کن تا مرگ تو فرا رسد» سوره حجر، آیه ۹۹.</ref>؛ {{متن قرآن|إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا}}<ref>« اگر از خداوند پروا کنید در شما نیروی شناخت درستی از نادرستی می‌نهد » سوره انفال، آیه ۲۹.</ref>؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَيَجْعَلْ لَكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به پیامبرش ایمان آورید تا از بخشایش خویش دو بهره به شما ارزانی دارد و در شما فروغی نهد که با آن راه بسپارید» سوره حدید، آیه ۲۸.</ref>؛ {{متن قرآن|أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا}}<ref>«و آیا (داستان) آن کس که (به دل) مرده بود و زنده‌اش کردیم و برای او فروغی پدید آوردیم که با آن در میان مردم راه می‌رود، چون داستان کسی است در تیرگی‌ها که از آنها بیرون آمدنی نیست؟ بدین‌گونه آنچه کافران می‌کردند، در نظرشان آراسته شده است» سوره انعام، آیه ۱۲۲.</ref>؛ {{متن قرآن|اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ}}<ref>«خداوند سرور مؤمنان است که آنان را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون می‌برد » سوره بقره، آیه ۲۵۷.</ref>؛ {{متن قرآن|ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«این (آن) کتاب (است که) هیچ تردیدی در آن نیست، رهنمودی برای پرهیزگاران است» سوره بقره، آیه ۲.</ref>؛ {{متن قرآن|وَمَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِنْ نُورٍ}}<ref>«و آنکه خداوند برای او فروغی ننهاده است فروغی نخواهد داشت» سوره نور، آیه ۴۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۲-۲۷۳.</ref>.
*[[قرآن کریم]] خود در آیاتی چند به این مسأله اشاره فرموده است؛ به این [[آیات]] بنگرید: {{متن قرآن|وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ}}<ref>«و پروردگارت را پرستش کن تا مرگ تو فرا رسد» سوره حجر، آیه ۹۹.</ref>؛ {{متن قرآن|إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا}}<ref>« اگر از خداوند پروا کنید در شما نیروی شناخت درستی از نادرستی می‌نهد » سوره انفال، آیه ۲۹.</ref>؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ وَيَجْعَلْ لَكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به پیامبرش ایمان آورید تا از بخشایش خویش دو بهره به شما ارزانی دارد و در شما فروغی نهد که با آن راه بسپارید» سوره حدید، آیه ۲۸.</ref>؛ {{متن قرآن|أَوَمَنْ كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَنْ مَثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا}}<ref>«و آیا (داستان) آن کس که (به دل) مرده بود و زنده‌اش کردیم و برای او فروغی پدید آوردیم که با آن در میان مردم راه می‌رود، چون داستان کسی است در تیرگی‌ها که از آنها بیرون آمدنی نیست؟ بدین‌گونه آنچه کافران می‌کردند، در نظرشان آراسته شده است» سوره انعام، آیه ۱۲۲.</ref>؛ {{متن قرآن|اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ}}<ref>«خداوند سرور مؤمنان است که آنان را به سوی روشنایی از تیرگی‌ها بیرون می‌برد » سوره بقره، آیه ۲۵۷.</ref>؛ {{متن قرآن|ذَلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«این (آن) کتاب (است که) هیچ تردیدی در آن نیست، رهنمودی برای پرهیزگاران است» سوره بقره، آیه ۲.</ref>؛ {{متن قرآن|وَمَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِنْ نُورٍ}}<ref>«و آنکه خداوند برای او فروغی ننهاده است فروغی نخواهد داشت» سوره نور، آیه ۴۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۲-۲۷۳.</ref>.
خط ۳۶: خط ۳۶:
*امّا در اینجا تنها اشاره می‌‌کنیم، که [[توکّل]]، وانهادن امور به [[حضرت]] [[حق]]، پشت گرمی به [[حضرت]] او، [[انقطاع]] از [[مردم]]، پذیرش [[قضای الهی]]، و دیگر [[صفات نیکو]] - همچون [[شجاعت]] و [[بخشش]] و...-، تنها و تنها از یقین سرچشمه می‌‌گیرد و بس.
*امّا در اینجا تنها اشاره می‌‌کنیم، که [[توکّل]]، وانهادن امور به [[حضرت]] [[حق]]، پشت گرمی به [[حضرت]] او، [[انقطاع]] از [[مردم]]، پذیرش [[قضای الهی]]، و دیگر [[صفات نیکو]] - همچون [[شجاعت]] و [[بخشش]] و...-، تنها و تنها از یقین سرچشمه می‌‌گیرد و بس.
*بدست آوردن [[مقام]] [[خضوع]] و [[خشوع]]، و پرداختن به [[وظائف]] [[بندگی]] [[انسان]] در مقابل [[حضرت]] [[حق]] نیز، از پس حصول یقین بوجود خواهد آمد<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۷.</ref>.
*بدست آوردن [[مقام]] [[خضوع]] و [[خشوع]]، و پرداختن به [[وظائف]] [[بندگی]] [[انسان]] در مقابل [[حضرت]] [[حق]] نیز، از پس حصول یقین بوجود خواهد آمد<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۷.</ref>.
*آنچه در این میان امّا از [[ارزش]] بیشتری برخوردار است، آنست که یقین [[انسان]] را از تمامی [[اعمال]] [[حرام]] و [[مکروه]] باز می‌‌دارد، و او را به سوی تمامی [[اعمال شایسته]] گسیل می‌‌نماید. این مطلب چنان در نفسِ یقین‌مند گسترش می‌‌یابد، که حتّی او را از پرداختن به غیر [[خدا]] و التفات به دنیای فرومایه نیز باز خواهد داشت؛ از اینرو چنین انسانی امور [[مباح]] را نیز ترک نموده [[استغفار]] را بر چنین اعمالی [[واجب]] می‌‌شمارد.
*آنچه در این میان امّا از [[ارزش]] بیشتری برخوردار است، آنست که یقین [[انسان]] را از تمامی [[اعمال]] [[حرام]] و [[مکروه]] باز می‌‌دارد، و او را به سوی تمامی [[اعمال شایسته]] گسیل می‌‌نماید. این مطلب چنان در نفسِ یقین‌مند گسترش می‌‌یابد، که حتّی او را از پرداختن به غیر [[خدا]] و التفات به دنیای فرومایه نیز باز خواهد داشت؛ از این‌رو چنین انسانی امور [[مباح]] را نیز ترک نموده [[استغفار]] را بر چنین اعمالی [[واجب]] می‌‌شمارد.
*گویا استغفارهائی که از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[نقل]] شده است نیز، از همین باب بوده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۷.</ref>.
*گویا استغفارهائی که از [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[نقل]] شده است نیز، از همین باب بوده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۷.</ref>.
*'''کوتاه سخن آنکه:''' یقین همچون سد و دژی است که [[انسان]] را در [[حریم]] خود حفظ نموده، [[مسیر کمال]] را برای او روشن می‌‌سازد. توضیح آنکه: [[آدمی]] [[نیازمند]] به دژی است که او را از انجام شهوات باز دارد، تا سرانجام به [[هلاکت]] نیفتد. سَد بودن امّا وظیفه‌ای است که بر عهده این چند امر - که همزمان بوسیله [[عقل]] و [[شرع]] پذیرفته و امضاء شده -، نهاده شده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۷.</ref>.
*'''کوتاه سخن آنکه:''' یقین همچون سد و دژی است که [[انسان]] را در [[حریم]] خود حفظ نموده، [[مسیر کمال]] را برای او روشن می‌‌سازد. توضیح آنکه: [[آدمی]] [[نیازمند]] به دژی است که او را از انجام شهوات باز دارد، تا سرانجام به [[هلاکت]] نیفتد. سَد بودن امّا وظیفه‌ای است که بر عهده این چند امر - که همزمان بوسیله [[عقل]] و [[شرع]] پذیرفته و امضاء شده -، نهاده شده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۱ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۱، ص ۲۷۷.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش