|
|
خط ۳۲: |
خط ۳۲: |
| *برای اهل اطلاع، روشن است که برخی نوشتههایی که این روزها به عنوان دستنوشته آن حضرت ارائه میشود، هیچ پایه و اساسی ندارد. و این احتمال دور نمینماید که ممکن است این کارها، از طرف [[دشمنان]] و برای مخدوش ساختن چهره تابناک [[شیعه]] انجام شده باشد. | | *برای اهل اطلاع، روشن است که برخی نوشتههایی که این روزها به عنوان دستنوشته آن حضرت ارائه میشود، هیچ پایه و اساسی ندارد. و این احتمال دور نمینماید که ممکن است این کارها، از طرف [[دشمنان]] و برای مخدوش ساختن چهره تابناک [[شیعه]] انجام شده باشد. |
| *درباره چگونگی صادر شدن [[توقیعات]] در دوره [[غیبت صغرا]]، از برخی نقلها استفاده میشود، سفیران [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} پرسشها و درخواستهای مراجعهکنندگان را در یک برگه به نوبت مینوشتند. آنگاه پاسخ آنها که حداکثر ظرف سه روز صادر میشد و یکجا میآمد. گاهی نیز پاسخ پرسشها به صورت شفاهی، به نائبان خاص گفته شده و آنان به [[قلم]] خود، آن را مینگاشتند یا به صورت حضوری به پرسشکننده پاسخ میدادند. در پارهای از موارد نیز - به سبب [[مصلحت]] - پاسخی صادر نمیشد. برخی از [[توقیعات]] نیز بدون اینکه در پاسخ به پرسشی باشد، صادر شده است. موضوعات مندرج در [[توقیعات]]، گستره وسیعی را در بر میگیرد؛ از [[معارف]] و حقایق دینی گرفته تا امور تربیتی و برنامههای زندگی فردی و اجتماعی و ....<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۱۴۳ - ۱۴۸.</ref>. | | *درباره چگونگی صادر شدن [[توقیعات]] در دوره [[غیبت صغرا]]، از برخی نقلها استفاده میشود، سفیران [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} پرسشها و درخواستهای مراجعهکنندگان را در یک برگه به نوبت مینوشتند. آنگاه پاسخ آنها که حداکثر ظرف سه روز صادر میشد و یکجا میآمد. گاهی نیز پاسخ پرسشها به صورت شفاهی، به نائبان خاص گفته شده و آنان به [[قلم]] خود، آن را مینگاشتند یا به صورت حضوری به پرسشکننده پاسخ میدادند. در پارهای از موارد نیز - به سبب [[مصلحت]] - پاسخی صادر نمیشد. برخی از [[توقیعات]] نیز بدون اینکه در پاسخ به پرسشی باشد، صادر شده است. موضوعات مندرج در [[توقیعات]]، گستره وسیعی را در بر میگیرد؛ از [[معارف]] و حقایق دینی گرفته تا امور تربیتی و برنامههای زندگی فردی و اجتماعی و ....<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۱۴۳ - ۱۴۸.</ref>. |
| ==توقیع امام مهدی در موعودنامه==
| |
| *[[توقیع]] در لغت یعنی: نشان گذاشتن، امضاء کردن [[نامه]]، نوشتن عبارتی در ذیل [[نامه]] و کتاب<ref>فرهنگ معین، ج ۱، ص ۱۱۶۹.</ref>. و اصطلاحاً به دستورها و نامههای [[خلفا]] و [[پادشاهان]] گفته میشود. در کتب علمای [[شیعه]] به [[نامهها]] و فرمانهایی که در زمان [[غیبت]] از طرف [[امام غایب]]، به [[شیعیان]] رسیده "[[توقیعات]]" میگویند.
| |
| *در کتاب [[کمال الدین]] [[صدوق]] و [[غیبت]] [[شیخ طوسی]] و [[احتجاج]] [[طبرسی]] و [[بحار الانوار]] [[علامه مجلسی]]، [[حدود]] هشتاد [[توقیع]] از [[ناحیه مقدسه]] [[نقل]] شده است که محتوای آنها، برخی خطاب به [[سفرا]] و نوّاب خاصی است و برخی خطاب به [[علما]] و فقهاست، بعضی در پاسخ به سؤالات است و برخی در [[تکذیب]] و [[لعن]] کسانی است که به [[دروغ]] ادّعای [[نیابت]] از طرف آن حضرت را داشتند<ref>[[حبیبالله طاهری|طاهری، حبیبالله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب|سیمای آفتاب]]، ص ۲۴۲.</ref>.
| |
| *درباره [[توقیعات]]، اولین سؤالی که معمولا مطرح است، این است که آیا آنها به خط مبارک خود حضرت بوده یا آنکه به املای حضرت و خط دیگری است؟ بعضیها معتقدند که کاتب آن [[توقیعات]] خود حضرت بوده است و حتی خط مبارکش میان [[خواص]] [[اصحاب]] و علمای وقت معروف بوده و آن را به خوبی میشناختند. مثلاً [[محمد بن عثمان عمری]] میگوید: از [[ناحیه مقدسه]] توقیعی صادر شد که خطش را خوب میشناختم<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۴۹.</ref>. و یا [[شیخ صدوق]] میگفت: توقیعی که به خط [[امام زمان]] برای پدرم صادر شده بود، اکنون نزد من موجود است<ref>انوار نعمانیه، ج ۳، ص ۲۴.</ref>.
| |
| *لکن در مقابل قراینی است که [[توقیعات]] به خط خود [[امام]] نبوده است، مثلا: [[ابو نصر هبة الله]] [[روایت]] کرده که [[توقیعات]] [[صاحب الامر]] به همان خطی که در زمان [[امام حسن عسکری]] {{ع}} صادر میشد، به وسیله [[عثمان بن سعید]] و [[محمد بن عثمان]] برای [[شیعیان]] صادر میگشت<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۴۶.</ref>. میتوان چنین گفت که: [[توقیعات]] در عین صحت صدور و متن، به خط [[امام]] نبوده است، بلکه [[امام حسن عسکری]] {{ع}} کاتب مخصوصی داشته که تا زمان [[عثمان بن سعید]] و [[محمد بن عثمان]] زنده و متصدی نوشتن [[توقیعات]] بوده است<ref>[[ابراهیم امینی|امینی، ابراهیم]]، [[دادگستر جهان (کتاب)|دادگستر جهان]]، ص ۱۳۴.</ref>. بههرحال ممکن است برخی [[توقیعات]] با خط مبارک خود [[امام]] صادر شده باشد و برخی دیگر با [[املای امام]] و کتابت دیگری صادر شده باشد و این هیچ خللی از اینکه [[توقیعات]] از طرف [[حضرت بقیة الله]] میباشد، وارد نمیسازد<ref>[[حبیبالله طاهری|طاهری، حبیبالله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب|سیمای آفتاب]]، ص ۲۴۵.</ref>.
| |
| *از معروفترین [[توقیعات]] حضرت را میتوان: [[توقیع]] برای "[[شیخ مفید]]" و [[توقیع]] برای "[[علی بن محمد سمری]]" نام برد که در آن، حضرت، آغاز [[غیبت کبری]] را اعلام میکند. نگاهی گذرا به مجموع توقیعاتی که از طرف [[امام زمان]] {{ع}} برای [[شیعیان]] آمده، میرساند که [[امام غایب]] چون پیشوای حاضر، کمال مراقبت و دلسوزی را نسبت به [[شیعیان]] و [[دوستان]] خود دارد و به [[هدایت]] راهجویان و [[تربیت]] [[نفوس]] و معرفی [[نواب اربعه]] و افشاگری مدعیان کاذب [[نیابت]]، [[علما]] و عملا [[قیام]] میفرماید، بهطوری که درماندگان و گرفتارانی که صمیمانه از او [[یاری]] طلبیدهاند، [[گشایش]] کار و حل مشکل خود را دیدهاند و دانشطلبانی که در معضلات علمی و دینی درماندهاند، از اشراقات و الهامات حضرتش روشن و [[هدایت]] شدهاند. همه این فیوضات را به صورت پاسخ پرسشها در [[توقیعات]] صادره از [[ناحیه مقدسه]] میبینیم. علاوه بر اینها، نهانبینی و رازگویی و [[اخبار]] از [[غیب]]، در بسیاری از [[توقیعات]] وجود دارد که نه تنها موجب [[اطمینان]] خاطر بیشتر برای [[مردم]] آن زمان، بلکه برای خواننده امروز هم میشود و میفهمد که چگونه [[امام]] با دانشی که از [[گنجینه علم الهی]] بارور شده است، بر ضمایر اشراف دارد و قصد و [[نیت]] اشخاص را میداند و از پسر یا دختر بودن مولود و روز [[مرگ]] افراد باخبر است و پیشاپیش آن را اعلام میفرماید، و از [[حلال]] یا [[حرام]] بودن مالی که به حضورش تقدیم شده خبر میدهد و [[حرام]] آن را رد میکند و اگر تقدیمکننده نام خود را برخلاف بنویسد از [[دانش]] [[امام]] [[پنهان]] نمیماند و [[حقیقت]] به او یادآوری میشود. اینها همه، اندکی از تجلیات [[مقام]] [[ولایت]] است که از آینه [[توقیعات]] نمایان شده است<ref>[[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۳۳.</ref>.
| |
| ==توقیع امام مهدی در فرهنگنامه آخرالزمان== | | ==توقیع امام مهدی در فرهنگنامه آخرالزمان== |
| در اصطلاح [[توقیع]] به معنای نامههایی است که از سوی [[حضرت مهدی]]{{ع}} و توسط یکی از [[نواب اربعه]] به دست [[شیعیان]] میرسید. [[شیعیان]] با توجه به [[غیبت]] [[حضرت]] و عدم دسترسی حضوری به محضر ایشان، با [[نوشتن]] نامههایی پرسشهای خود را از [[امام زمان]] خود مینمودند و [[حضرت]] نیز جواب آنان را صادر میفرمود. توقعات [[حضرت مهدی]]{{ع}} حاوی مطالب و معانی بسیار بالایی است که پرداختن به این امر، خود کتابی جداگانه میطلبد. مرحوم [[طبرسی]] در کتاب [[شریف]] «[[الاحتجاج]]» این [[توقیعات]] را جمعآوری نموده است<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]] صفحه ۱۸۳</ref>. | | در اصطلاح [[توقیع]] به معنای نامههایی است که از سوی [[حضرت مهدی]]{{ع}} و توسط یکی از [[نواب اربعه]] به دست [[شیعیان]] میرسید. [[شیعیان]] با توجه به [[غیبت]] [[حضرت]] و عدم دسترسی حضوری به محضر ایشان، با [[نوشتن]] نامههایی پرسشهای خود را از [[امام زمان]] خود مینمودند و [[حضرت]] نیز جواب آنان را صادر میفرمود. توقعات [[حضرت مهدی]]{{ع}} حاوی مطالب و معانی بسیار بالایی است که پرداختن به این امر، خود کتابی جداگانه میطلبد. مرحوم [[طبرسی]] در کتاب [[شریف]] «[[الاحتجاج]]» این [[توقیعات]] را جمعآوری نموده است<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]] صفحه ۱۸۳</ref>. |