پرش به محتوا

صلوات در صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۷: خط ۱۷:
*[[صلوات]] در [[صحیفه سجادیه]] از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است:
*[[صلوات]] در [[صحیفه سجادیه]] از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است:
===جنبه [[اعتقادی]]===
===جنبه [[اعتقادی]]===
*گفته‌اند فایده [[صلوات]] بر آن [[حضرت]] برای فرستنده است که بر اثر این عمل [[پاداش]] می‌یابد، زیرا [[خدای تعالی]] درجه و مقامی به آن بزرگوار داده و نعمت‌هایی به او بخشیده که [[درود]] و [[دعا]] بر آن چیزی نمی‌افزاید. همچنین گفته‌اند فایده آن درخواست بالا بردن درجه و افزون شدن [[پاداش]] آن [[حضرت]] هم هست، زیرا [[نعمت‌های خداوند]] را اندازه نیست، و بر این گفتار [[اخبار]] رسیده از [[معصومین]]{{ع}} دلالت دارد. [[حضرت صادق]]{{ع}} می‌فرماید [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: هرکه بر من [[درود]] فرستد [[خدا]] و [[فرشتگان]] بر او [[درود]] فرستند، پس هرکه خواهد کم و هر که خواهد بسیار [[درود]] فرستد".
*گفته‌اند فایده [[صلوات]] بر آن [[حضرت]] برای فرستنده است که بر اثر این عمل [[پاداش]] می‌یابد، زیرا [[خدای تعالی]] درجه و مقامی به آن بزرگوار داده و نعمت‌هایی به او بخشیده که [[درود]] و [[دعا]] بر آن چیزی نمی‌افزاید. همچنین گفته‌اند فایده آن درخواست بالا بردن درجه و افزون شدن [[پاداش]] آن [[حضرت]] هم هست، زیرا [[نعمت‌های خداوند]] را اندازه نیست، و بر این گفتار [[اخبار]] رسیده از [[معصومین]]{{ع}} دلالت دارد. [[حضرت صادق]]{{ع}} می‌فرماید [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: هرکه بر من [[درود]] فرستد [[خدا]] و [[فرشتگان]] بر او [[درود]] فرستند، پس هرکه خواهد کم و هر که خواهد بسیار [[درود]] فرستد". از آن [[حضرت]] نیز رسیده که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: "صداهایتان را به [[درود]] بر من بلند کنید که [[نفاق]] و [[دورویی]] را از بین می‌برد". [[امام صادق]]{{ع}} باز می‌فرمایند: هنگام شروع به درخواست، بر [[محمد]] و آل او [[درود]] فرستید پس [[حاجت]] خود را بخواهید و سپس بر [[محمد]] و [[آل محمد]] [[درود]] بفرستید، زیرا [[خدای عزوجل]] کریم‌تر و بخشنده‌تر است از این‌که دو طرف [[حاجت]] را بپذیرد و وسط را نپذیرد<ref>امام سجاد{{ع}}، صحیفه سجادیه، ترجمه محمدتقی خلجی، ص۴۲-۴۳.</ref>.
*و هم از آن [[حضرت]] رسیده که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمودند: "صداهایتان را به [[درود]] بر من بلند کنید که [[نفاق]] و [[دورویی]] را از بین می‌برد".
*[[امام صادق]]{{ع}} باز می‌فرمایند: هنگام شروع به درخواست، بر [[محمد]] و آل او [[درود]] فرستید پس [[حاجت]] خود را بخواهید و سپس بر [[محمد]] و [[آل محمد]] [[درود]] بفرستید، زیرا [[خدای عزوجل]] کریم‌تر و بخشنده‌تر است از این‌که دو طرف [[حاجت]] را بپذیرد و وسط را نپذیرد<ref>امام سجاد{{ع}}، صحیفه سجادیه، ترجمه محمدتقی خلجی، ص۴۲-۴۳.</ref>.
*تأثیر [[صلوات]] در [[استجابت دعا]] بسیار شگرف و مهم است. بدین لحاظ که چون [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل البیت]]{{عم}} وسائط مطمئن [[فیض]] ربوبی به خلق هستند و [[توسل]] به آن‌ها در عرض [[حاجات]] و تقاضای از [[خالق]] [[متعال]] به موجب [[مقام شفاعت]] آن بزرگوار در نزد [[خداوند]]، متضمن برآورده شدن [[استجابت]] دعاست <ref>غلام رضا کریمی فرد، «نکات بلاغی در صحیفه سجادیه»، مشکوة، ۵۳، زمستان ۷۵، ص۱۲۳.</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۵۹.</ref>
*تأثیر [[صلوات]] در [[استجابت دعا]] بسیار شگرف و مهم است. بدین لحاظ که چون [[پیامبر]]{{صل}} و [[اهل البیت]]{{عم}} وسائط مطمئن [[فیض]] ربوبی به خلق هستند و [[توسل]] به آن‌ها در عرض [[حاجات]] و تقاضای از [[خالق]] [[متعال]] به موجب [[مقام شفاعت]] آن بزرگوار در نزد [[خداوند]]، متضمن برآورده شدن [[استجابت]] دعاست <ref>غلام رضا کریمی فرد، «نکات بلاغی در صحیفه سجادیه»، مشکوة، ۵۳، زمستان ۷۵، ص۱۲۳.</ref><ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۵۹.</ref>
*شاید بتوان گفت که [[صلوات]]، [[پرچم]] و نماد [[عقیدتی]] [[مسلمانان]] است، چرا که هرچند جمله‌ای کوتاه است اما تمام [[عقاید]] و [[اصول دین]] و [[مذهب]] در آن گنجانده شده است. اولین کلمه این جمله روی‌آوری به درگاه احدیت است و [[آدمی]] همین که کلمه اللهم را به زبان می‌آورد [[فکر]] و توجه او از همه چیز منقطع و به کلی متوجه "[[الله]]" می‌شود که "[[توحید]]" چیزی غیر از این نیست.
*شاید بتوان گفت که [[صلوات]]، [[پرچم]] و نماد [[عقیدتی]] [[مسلمانان]] است، چرا که هرچند جمله‌ای کوتاه است اما تمام [[عقاید]] و [[اصول دین]] و [[مذهب]] در آن گنجانده شده است. اولین کلمه این جمله روی‌آوری به درگاه احدیت است و [[آدمی]] همین که کلمه اللهم را به زبان می‌آورد [[فکر]] و توجه او از همه چیز منقطع و به کلی متوجه "[[الله]]" می‌شود که "[[توحید]]" چیزی غیر از این نیست. در این جمله کوتاه ما از [[خداوند متعال]] درخواست می‌کنیم که بر [[پیامبر]]{{صل}} [[درود]] فرستد، بدین معنی که ما [[نبوت]] [[پیامبر]]{{صل}} را پذیرفته‌ایم و ایشان را [[انسان کامل]] و واسطه [[وحی]] دانسته‌ایم، و "[[نبوت]]" چیزی غیر از این نیست. در ادامه، خواهان [[درود]] بر آل و [[اهل البیت]] [[پیامبر]]{{صل}} هستیم که همان [[ائمه معصومین]]{{عم}} هستند. بدین معنی که بعد از [[پیامبر]]{{صل}} فقط [[ائمه معصومین]]{{عم}}، [[شایستگی]] [[درود]] [[خدا]] را دارند و [[امامت]] ادامه همان [[نبوت]] [[پیامبر]]{{صل}} است، که "[[امامت]]" نیز همین است. اما اینکه خواهان [[درود]] [[خدا]] بر [[پیامبر]]{{صل}} و آل او هستیم، برای این است که درجه و [[مقام]] ایشان را در این [[دنیا]] و آن [[دنیا]] تعالی بخشد. پس به نحو ضمنی [[اعتقاد]] به [[معاد]] نیز از [[صلوات]] برمی‌آید.
*در این جمله کوتاه ما از [[خداوند متعال]] درخواست می‌کنیم که بر [[پیامبر]]{{صل}} [[درود]] فرستد، بدین معنی که ما [[نبوت]] [[پیامبر]]{{صل}} را پذیرفته‌ایم و ایشان را [[انسان کامل]] و واسطه [[وحی]] دانسته‌ایم، و "[[نبوت]]" چیزی غیر از این نیست.
*در ادامه، خواهان [[درود]] بر آل و [[اهل البیت]] [[پیامبر]]{{صل}} هستیم که همان [[ائمه معصومین]]{{عم}} هستند. بدین معنی که بعد از [[پیامبر]]{{صل}} فقط [[ائمه معصومین]]{{عم}}، [[شایستگی]] [[درود]] [[خدا]] را دارند و [[امامت]] ادامه همان [[نبوت]] [[پیامبر]]{{صل}} است، که "[[امامت]]" نیز همین است. اما اینکه خواهان [[درود]] [[خدا]] بر [[پیامبر]]{{صل}} و آل او هستیم، برای این است که درجه و [[مقام]] ایشان را در این [[دنیا]] و آن [[دنیا]] تعالی بخشد. پس به نحو ضمنی [[اعتقاد]] به [[معاد]] نیز از [[صلوات]] برمی‌آید.
*اینکه خواهان [[درود]] [[خدا]] بر [[پیامبر]]{{صل}} و آل او هستیم، به این [[دلیل]] است که ایشان [[انسان‌های کامل]] و [[صالح]] و شایسته‌ای بوده‌اند و سزاوار که در [[دنیا]] و عقبی از [[مقام]] و ارج خاصی برخوردارند، چرا که براساس مباحث [[کلامی]]، در نظر [[عدلیه]] یا عقلیه و [[شیعیان]]، [[خداوند]] براساس [[حکمت]] و [[علم]] خود کاری خلاف [[عقل]] نمی‌کند و براساس اصل "[[عدل]]" می‌بایست ایشان را بدان ارج و [[مقام]] برساند<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۰.</ref>
*اینکه خواهان [[درود]] [[خدا]] بر [[پیامبر]]{{صل}} و آل او هستیم، به این [[دلیل]] است که ایشان [[انسان‌های کامل]] و [[صالح]] و شایسته‌ای بوده‌اند و سزاوار که در [[دنیا]] و عقبی از [[مقام]] و ارج خاصی برخوردارند، چرا که براساس مباحث [[کلامی]]، در نظر [[عدلیه]] یا عقلیه و [[شیعیان]]، [[خداوند]] براساس [[حکمت]] و [[علم]] خود کاری خلاف [[عقل]] نمی‌کند و براساس اصل "[[عدل]]" می‌بایست ایشان را بدان ارج و [[مقام]] برساند<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۰.</ref>
===جنبه [[سیاسی]]===
===جنبه [[سیاسی]]===
*صلوات‌های [[صحیفه سجادیه]] پیش از آن‌که درخواست [[آرزو]] و استدعا از [[خداوند]] باشد، بیشتر مفهومی [[سیاسی]] دارد. در دوره خفقانی که تمام تلاش در جهت منزوی ساختن [[آل محمد]]{{صل}} بود، [[امام سجاد]]{{ع}} ترجیع‌بند دعاهای خود را [[صلوات]] قرار می‌دهد... اصولاً [[صلوات]] اعلام موضع است... و مضامین بلند [[سیاسی]] دیگر همچون بزرگداشت [[روحیه]] [[جهاد]]، [[نبرد]] با [[دشمنان اسلام]]، [[ارزش]] [[شهیدان]] و [[مقام]] [[شهیدان]]، اهداف والای [[جهاد]] و... از آن برمی‌آید<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۰.</ref>
*صلوات‌های [[صحیفه سجادیه]] پیش از آن‌که درخواست [[آرزو]] و استدعا از [[خداوند]] باشد، بیشتر مفهومی [[سیاسی]] دارد. در دوره خفقانی که تمام تلاش در جهت منزوی ساختن [[آل محمد]]{{صل}} بود، [[امام سجاد]]{{ع}} ترجیع‌بند دعاهای خود را [[صلوات]] قرار می‌دهد... اصولاً [[صلوات]] اعلام موضع است... و مضامین بلند [[سیاسی]] دیگر همچون بزرگداشت [[روحیه]] [[جهاد]]، [[نبرد]] با [[دشمنان اسلام]]، [[ارزش]] [[شهیدان]] و [[مقام]] [[شهیدان]]، اهداف والای [[جهاد]] و... از آن برمی‌آید<ref>[[فردین احمدوند|احمدوند، فردین]]، [[مکارم اخلاق در صحیفه (کتاب)|مکارم اخلاق در صحیفه]]، ص:۶۰.</ref>
۲۱۸٬۳۵۲

ویرایش